Multatuli.online

Artikelen in Volledige Werken

[8 april 1869
Van den Rijn (XXXIII)]

8 april 1869

Bijdrage van Multatuli in de Opregte Donderdagsche Haarlemsche Courant, no. 82. (M.M.)

het pauselijk jubileum: paus Pius IX was op 11 april 1819 priester gewijd en vierde dus zijn gouden jubileum.

Liebknecht: sinds de dood van Lassalle was Wilhelm Liebknecht (1826-1900) de leider van de duitse sociaal-demokratische arbeidersbeweging.

Bebel: naast en na Liebknecht was Ferdinand August Bebel (1840-1913) een der belangrijkste leiders van de duitse socialisten.

Van den Rijn, 5 April.

In al de Rijnsche dagbladen wordt melding gemaakt van groote toebereidselen voor het vieren van het pauselijk jubileum. Bijzonder te Elberfeld schijnt men zich veel moeite te geven om grooten luister bijtezetten aan dat feest. Op de heuvels in den omtrek dier stad zullen vreugdevuren ontstoken worden, en aan de armen zullen levensmiddelen worden uitgereikt; waartoe reeds, naar men verneemt, aanzienlijke sommen zijn bijeengebragt.

- In eene algemeene vergadering der ‘Duitsche Arbeiders-Vereeniging’ te Elberfeld, hebben de heeren Liebknecht en Bebel eenige uren gesproken, om te bewijzen, dat de Afgevaardigde von Schweizer een verrader van de zaak der arbeiders was. Volgens den eerstgenoemde, was die volksmenner heimelijk de ‘partij van Bismarck’ toegedaan; hetgeen zijne houding gedurende de jongste debatten over de Gewerbe-wetten, in het Parlement van het Noordduitsch-Verbond, bewezen had. De heer von Schweizer, die verklaard had, zijn ontslag te zullen nemen als voorzitter der Vereeniging, indien het hem mogt blijken, dat hij het vertrouwen van een eenigzins belangrijk deel der leden verloren had, ging evenwel hiertoe niet over, ofschoon van de 10,000 vertegenwoordigde stemmen nagenoeg 4500 weigerden intestemmen met een door hem geprovoceerd votum van vertrouwen.

- In de Thuringsche Hertogdommen hebben geruchten geloopen omtrent het oprigten van twee regimenten kavallerie, die geheel en al naar de daaromtrent bij het Noordduitsch-Verbond bestaande bepalingen zouden worden uitgerust. Een correspondent van een der Rijnsche dagbladen verzekert, dat dit voornemen òf nooit bestaan heeft, òf opgegeven is, om niet dan ingeval van oorlog weder te wor-den ter hand genomen. De kavallerie van het Noordduitsch-Verbond, uit 58 complete regimenten bestaande, heeft, volgens het gevoelen van dien correspondent, niet de minste behoefte aan versterking, daar zij zich met de kavallerie van elk leger ter wereld meten kan. Men zou integendeel binnen weinige jaren (indien althans de vrede niet gestoord werd) op zekere vermindering kunnen rekenen. Als bewijs overigens van de snelheid, waarmede het systeem van algemeene dienstpligtigheid in het Thuringsche heeft wortel geschoten, wordt aangevoerd, dat onlangs bij een appèl van het 95ste regiment landweer ('t welk uit het Thuringsche contingent is zamengesteld) van de 3000 dienstpligtigen slechts één man, zonder voldoende reden van vrijstelling, ontbrak. Ook moet het aantal der één- en driejarige vrijwilligers in de saksische Vorstendommen buitengewoon groot zijn.


Uit: Volledige Werken. Deel 13. Brieven en dokumenten uit de jaren 1868-1869, (1980)