Multatuli.online

Volledige Werken. Deel 2. Minnebrieven. Over vrijen arbeid in Nederlands-Indië. Brief aan Quintillianus. Ideeën, eerste bundel

Minnebrieven

Aan den Heer...... Doctor in de Letteren.

[Voorwoord]

Aan Fancy

Aan Tine

Van Fancy

Aan Fancy

Aan Tine

Van Tine

Van Fancy

Aan Fancy

Aan Fancy

Van Fancy

Aan Fancy

Aan Tine

Van Tine

Van Fancy

Van Fancy aan Tine

Van Fancy

Van een vader

Van een anderen vader

Van een anderen vader

Van een stiefmoeder

Van een andere stiefmoeder

Van een andere stiefmoeder

Van een oom

Van een anderen oom

Van een anderen oom

Van Tine aan Fancy

Aan Tine

Van Tine aan Fancy

Aan Tine

Brief aan de kiezers van Nederland

Van een uitgever

Van Tine aan Fancy

Aan Tine

Van een meisje

Van een dominee

Aan Tine

Van Tine aan Fancy

Aan Tine

Van Tine aan Fancy

Van Tine

Van Tine aan Fancy

Aan Tine

Van Tine aan Fancy

Aan Tine

Van Tine aan Fancy

Aan Tine

Van Tine aan Fancy

Van Fancy aan Tine

Aan Tine

Aan Tine

Van Tine

Van Tine aan Fancy

Aan Tine

Van Tine

Van Tine aan Fancy

Aan Tine

Van Tine aan Fancy

Van Fancy aan Tine

Aan Tine

Van Fancy

Aan Fancy

Van Kappelman

Van een dominee

Van een oom

Van een stiefmoeder

Van een meisje

Van een behouder

Van een liberaal

Van een gouverneur-generaal in ruste

Van Fancy

Aan Tine

Aantekeningen

Notities in handschrift

Over vryen arbeid in Nederlands Indië

[Over vryen arbeid in Nederlandsch-Indië]

Aan den uitgever

[Vervolg]

Aan den uitgever

[Vervolg]

Naschrift

Naschrift by den vierden druk

Aantekeningen

Brief aan Quintillianus

Brief van Quintillianus

Brief aan Quintillianus

Ideeën, eerste bundel

Ideeën, eerste bundel

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

28a.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

67.

68.

69.

70.

71.

72.

73.

74.

75.

76.

77.

78.

79.

80.

81.

82.

83.

84.

85.

86.

87.

88.

89.

90.

91.

92.

93.

94.

95.

96.

97.

98.

99.

100.

101.

102.

103.

104.

105.

106.

107.

108.

109.

110.

111.

112.

113.

114.

115.

116.

117.

118.

119.

120.

121.

122.

123.

124.

125.

126.

127.

128.

129.

130.

131.

132.

133.

134.

135.

136.

137.

138.

139.

140.

141.

142.

143.

144.

145.

146.

147.

148.

149.

150.

151.

152.

153.

154.

155.

156.

157.

158.

159.

160.

161.

162.

163.

164.

165.

166.

167.

168.

169.

170.

171.

172.

173.

174.

175.

176.

177.

178.

179.

180.

181.

182.

183.

184.

185.

186.

187.

188.

189.

190.

191.

192.

193.

194.

195.

196.

197.

198.

199.

200.

201.

202.

203.

204.

205.

206.

207.

208.

209.

210.

211.

212.

213.

214.

215.

216.

217.

218.

219.

220.

221.

222.

223.

224.

225.

226.

227.

228.

229.

230.

231.

232.

233.

234.

235.

236.

237.

238.

239.

240.

241.

242.

243.

244.

245.

246.

247.

248.

249.

250.

251.

252.

253.

254.

255.

256.

257.

258.

259.

260.

261.

262.

263.

264.

265.

266.

267.

268.

269.

270.

271.

272.

273.

274.

275.

276.

277.

278.

279.

280.

281.

282.

283.

284.

285.

286.

287.

288.

289.

290.

291.

292.

293.

294.

295.

296.

297.

298.

299.

300.

301.

302.

303.

304.

305.

306.

307.

308.

309.

310.

311.

312.

313.

314.

315.

316.

317.

318.

319.

320.

321.

322.

323.

324.

325.

326.

327.

328.

329.

330.

331.

332.

333.

334.

335.

336.

337.

338.

339.

340.

341.

342.

343.

344.

345.

346.

347.

348.

349.

350.

351.

352.

353.

354.

355.

356.

357.

358.

359.

360.

361.

362.

363.

364.

365.

366.

367.

368.

369.

370.

371.

372.

373.

374.

375.

376.

377.

378.

379.

380.

381.

381.

382.

383.

384.

385.

386.

387.

388.

389.

390.

391.

392.

393.

394.

395.

396.

397.

398.

399.

400.

401.

402.

403.

404.

405.

406.

407.

408.

409.

410.

411.

412.

413.

414.

415.

416.

417.

418.

419.

420.

421.

422.

423.

424.

425.

426.

427.

428.

429.

430.

431.

432.

433.

434.

435.

436.

437.

438.

439.

440.

441.

442.

443.

444.

445.

446.

447.

Bylagen

Aantekeningen

Verantwoording

Verantwoording

Minnebrieven

Over vryen arbeid in Nederlands Indië

Brief aan Quintillianus

Ideeën eerste bundel

Alphabetische lijst van verklaringen


437.

En ook zonder dien verstandbedervenden invloed van de vertellingen waarop het christendom gegrond is, hoe kunnen ouders hun kinderen een boek in handen geven, dat onovertroffen is in schandelyke taal en walglyke vuiligheden? Wie 't ontkent, heeft nooit dat boek gelezen. Met welk recht weert men De Sade, Pigault Lebrun of Paul de Koek uit z'n huis, als men z'n dochters de geschiedenissen in handen geeft van Abraham, Loth, Jacob, Juda, Delila, Judith, Rachab, Bathseba en consorten?

Men omzwachtelt in 't dagelyks leven de onschuldigste zaken met te verregaande angstvalligheid, en schroomt niet zyn kinderen geheel andere, niet onschuldige, zaken te laten lezen in 'n bybel die geschreven schynt om dragonders te doen blozen. En dat alles om god te dienen... foei, foei!

Weg met die halfheid, gy die beter weet, en juist daarom oneindig lager staat dan de geheel-gelovige met z'n kinderlyk onnozele vroomheid. Hy geeft wat-i bezit. Gy bezit het betere, en geeft het slechte. Als zyn kind hem vraagt om uitlegging van deze of gene vuiligheid, kan er nog iets eerwaardigs, iets naiefs wezen in z'n poging om de Majesteit van zyn God te rymen met de walglyke vorm waarin hy zich diens wet voorstelt, maar als uw zoon, als uw dochter, vragend met den vinger wyst op Sodom en Gomorrha, moet gy? omkeren, om den lach of de * 
verlegenheid te verbergen, die aan uw kind verklappen zou dat ge 't om den tuin had geleid met uw handleiding ter zaligheid.

En meer nog. Ge blyft dat christendom en dien bybel aankleven om 't voorbeeld aan de kinderen, zegt ge? Wie opzettelyk een voorbeeld geeft, moet daarby de bedoeling hebben dat voorbeeld te zien volgen. Welnu, stellen we dat gy slaagt in die bedoeling. Uw kinderen gaan den weg op, dien gy hun aanwyst... Uw gehoorzame zoon liegt, bedriegt, steelt, moordt, rooft en hoereert: ‘'t staat in den bybel’ zegt-i.

Uw dochter doet als uw zoon ‘'t staat in den bybel’ zegt ze.

Want ik daag? uit, één ondeugd te bedenken die niet voorkomt in uw bybel. En niet alleen komt ze er in voor, maar ze wordt daarin meegedeeld met 'n glimp van verschoonbaarheid, ja zelfs merendeels met den yk van Gods welgevallen.

En meen niet? dan te redden met vertogen als: ‘ja, dat stáát daar wel, ma...a...a...r... ’ enz., want gy raakt in de klem met die maren. De knaap en 't meisje wyzen zegevierend op 't woord van God dat gy hun in handen gaaft, op 't woord van ‘God dien men meer moet gehoorzamen dan de mensen’ en wees zeer tevreden als ze u niet het zwygen opleggen met de woorden van Jezus: ‘man, wat heb ik met? te doen’?, dat alsdan in hún mond, in duidelyk Hollands wil zeggen: ‘loop naar den duivel!’

En dan zyn er nog die beweren, dat het in stand houden van die godsdienst nodig is voor de openbare zedelykheid!