Volledige Werken. Deel 6. Ideeën, vierde bundel. Ideeën, vyfde bundel
Verantwoording
Dit zesde deel van Multatuli's werken bevat, althans in de aanvang, nog een geschrift dat ten dele behoort tot de vruchtbare en veelzijdige, maar voor de litterair-historische ordening zo ingewikkelde jaren 1867-1870: Vorstenschool. Hoewel er slechts drie bedrijven gereed waren, heeft dit toneelstuk de schrijver gediend bij verschillende voordrachten die hij in het begin van 1868 en daarna hier te lande heeft gehouden. Eerst nadat de uitgever G.L. Funke door aankoop eigenaar was geworden van verscheidene boeken van Multatuli en er tussen hen een vriendschappelijke briefwisseling was ontstaan, heeft Multatuli in het voorjaar van 1872 zijn drama voltooid, zodat het als openingsnummer in de vierde bundel Ideeën kon worden gepubliceerd. Reeds in het najaar had Multatuli plannen betreffende een blijspel; deze zijn evenwel niet verwezenlijkt. Terwijl de tekst van de vierde bundel Ideeën geschreven werd, ontstond ook de Brief aan de Koning, die in September 1872 afzonderlijk gedrukt werd. Zie deel V. Mede dank zij de stimulerende belangstelling van Funke volgden spoedig na Ideeën IV de afleveringen van Ideeën V, grotendeels gewijd aan Woutertje Pieterse. Pas toen dit deel voltooid was, schreef Multatuli in September 1873 het nog ontbrekende laatste stuk van zijn Millioenenstudiën.
G. Stuiveling