Multatuli.online

Volledige Werken. Deel 25. Nagekomen brieven en dokumenten uit de jaren 1871-1886 en registers

Voorwoord

Verantwoording

Nagekomen brieven en dokumenten 1871-1886

[begin januari 1871 Brief van Multatuli aan de redaktie van Onze Eeuw]

[voorjaar 1871 Aantekeningen van Multatuli voor Specialiteiten]

[november 1871 Aanbiedingsbrief van Millioenenstudiën]

[6 december 1871 Brief van Multatuli aan de firma Enschedé]

[16 december 1871 Brief van Multatuli aan de firma Enschedé]

[Omstr. 1872 Kladhandschrift van Multatuli van Millioenenstudiën]

[30 december 1872 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]

[12 maart 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]

[maart 1873 Aanbiedingsformulier van Millioenenstudiën]

[25 juni 1873 Brief van Multatuli aan A.B. Cohen Stuart]

[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan A.B. Cohen Stuart]

[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]

[4 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]

[8 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]

[11 september 1873 Ingezonden brief van Multatuli in het Algemeen Handelsblad]

[14 september 1873 Lijst betr. Multatuli's circulaire over de reklame op spoorwegbiljetten]

[6 november 1873 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[24 november 1873 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[januari 1874 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

[19 januari 1874 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[24 februari 1874 Brief van Multatuli aan A.B. Cohen Stuart]

[28 februari 1874 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[1 mei 1874 Brief van Mimi aan C. Vosmaer en vriendin]

[9 mei 1874 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[27 mei 1874 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[juni 1874 Brieffragment van Multatuli aan C. Vosmaer]

[3 juli 1874 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[13 juli 1874 Notitie en brief van Mimi en Multatuli aan C. Vosmaer]

[23 juli 1874 Opdracht van Multatuli in Millioenen-Studiën]

[23 juli 1874 Opdracht van Multatuli in Millioenen-Studiën]

[29 september 1874 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

[18 oktober 1874 Passage uit een brief van C. Vosmaer aan J. Versluys]

[oktober 1874 Brieffragment van Multatuli aan C. Vosmaer]

[oktober 1874 Brieffragment van Mimi aan C. Vosmaer]

[29 oktober 1874 Toneelkritiek door A.J. Servaes van Rooijen in het Rederijkers Weekblad]

[9 november 1874 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

[Omstr. november 1874 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

[3 december 1874 Recensie van de 7de bundel Ideën]

[14 december 1874 Artikel in De Telegraaf]

[Omstr. december 1874 Fragmenten van een brief van C. Vosmaer aan Multatuli]

[januari 1875 Brieffragmenten van Multatuli aan C. Vosmaer]

[februari 1875 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[18 februari 1875 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[20 februari 1875 Prent over Vorstenschool in de Uilenspiegel]

[1 maart 1875 Afrekeningsstaat betr. Vorstenschool]

[2 maart 1875 Aantekening van Multatuli op een visitekaartje]

[4 maart 1875 Bericht in De Telegraaf]

[5 maart 1875 Brief van V. Bruinsma aan Multatuli]

[8 maart 1875 Brief van Multatuli aan K. Douwes Dekker]

[13 maart 1875 Brief van Mina Krüseman aan J.W.T. Cohen Stuart]

[19 maart 1875 Herinnering van R.A. van Sandick aan een voordracht van Multatuli]

[19 maart 1875 Brief van Mina Krüseman aan J.W.T. Cohen Stuart]

[maart 1875 Gedicht door W.L. Penning]

[21 maart 1875 Afkondiging van het huwelijk van Multatuli en Mimi]

[24 maart 1875 Brief van Multatuli aan mevr. N. Sandrock-ten Hagen]

[voorjaar 1875 Voorwoord bij Vorstenschool]

[11 april 1875 Brief van C. Vosmaer aan J.W.T. Cohen Stuart]

[13 april 1875 Brief van Marie Anderson aan J.W.T. Cohen Stuart]

[15 april 1875 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[24 april 1875 Brief van Marie Anderson aan J.W.T. Cohen Stuart]

[27 april 1875 Telegram van Multatuli aan P. van de Velde]

[28 april 1875 Aantekeningen van Multatuli bij een voordracht]

[april 1875 Artikel van Elise van Calcar over Vorstenschool]

[3 mei 1875 Brief van D. Post aan J.W.T. Cohen Stuart]

[8 mei 1875 Brief van Marie Anderson aan J.W.T. Cohen Stuart]

[10 mei 1875 Brief van J.P. Revers aan J.W.T. Cohen Stuart]

[18 mei 1875 Brief van Marie Anderson aan J.W.T. Cohen Stuart]

[28 mei 1875 Brief van Marie Anderson aan J.W.T. Cohen Stuart]

[1875 Annotatie van Multatuli bij de ‘Brief aan den Koning over de openingsrede’ van september 1872]

[9 juni 1875 Brief van mevr. A.J.F. Clant van der Myll-Piepers aan J.W.T. Cohen Stuart]

[5 augustus 1875 Brief van Multatuli aan P. van de Velde en echtgenote]

[14 september 1875 Brief van C. Vosmaer aan J.W.T. Cohen Stuart]

[begin november 1875 Briefje van Mimi aan C. Vosmaer]

[november 1875 Opdracht van Multatuli in Max Havelaar]

[21 maart 1876 Tekst door Multatuli aangeboden aan de ‘Rheinische Courier’]

[1876 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[16 maart 1876 Telegram van Multatuli aan A. van der Linde]

[november 1876 Opdracht van Multatuli]

[23 november 1876 Opdracht van Multatuli in Bloemlezing]

[29 november 1876 Brief van Multatuli aan A.J. Le Gras]

[2 maart 1877 Brief van Multatuli aan A.J. Le Gras en J.M. Haspels]

[Omstr. 1877 Aantekeningen van Multatuli]

[13 februari 1878 Eerste koncept voor een Ingezonden Brief van mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[13 februari 1878 Tweede koncept voor een Ingezonden Brief door mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[Omstr. 15 februari 1878 Brief van mevr. G.C. de Haas-Hanau aan Multatuli]

[28 februari 1878 Brief van Multatuli aan [?] Onderwater]

[4 maart 1878 Opdracht van Multatuli in Max Havelaar]

[17 maart 1878 Recensie van Vorstenschool in het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[8 november 1878 Aantekeningen van Mimi in de Atlas Universel Géographique]

[1 februari 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[4 maart 1879 Opdracht van Multatuli in Bloemlezing]

[11 maart 1879 Opdracht van Multatuli]

[16 maart 1879 Opdracht van Multatuli]

[22 maart 1879 Briefkaart van Multatuli aan J.M. Haspels]

[31 maart 1879 Opdracht van Multatuli in Millioenen-Studiën]

[voorjaar 1879 Reaktie van G. Kuyper Hz. op het gedicht van W.L. Penning]

[13 april 1879 Advertentie in De Zaanstreek]

[22 april 1879 Opdracht van Multatuli in Over Specialiteiten]

[2 mei 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[11 mei 1879 Ingezonden brief van R. Pieper in De Zaanstreek]

[12 mei 1879 Briefkaart van Multatuli aan Edu]

[Omstr. mei 1879 Verslag van Vorstenschool in het Humoristisch Album]

[1 augustus 1879 Brief van Multatuli aan Edu]

[15 oktober 1879 Brief van D.R. Mansholt aan F. Domela Nieuwenhuis]

[5 november 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[17 februari 1880 Bericht in het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[23 februari 1880 Herinneringen van de onderwijzer Gerard aan een lezing van Multatuli]

[Omstr. 1880 Briefje van Multatuli wsch. bedoeld voor Mimi]

[21 juni 1880 Briefkaart van Mimi namens Multatuli aan D.R. Mansholt]

[26 juni 1880 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[1880 Aforismen van Edu]

[2 juli 1880 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[14 juli 1880 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[24 juli 1880 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[1 augustus 1880 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[7 augustus 1880 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[13 augustus 1880 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[19 augustus 1880 Briefkaart van Mimi namens Multatuli aan D.R. Mansholt]

[25 augustus 1880 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[1 september 1880 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[7 september 1880 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[14 september 1880 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[20 september 1880 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[27 september 1880 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[27 februari 1881 Brief van Mimi aan mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[20 april 1881 Verklaring van de burgemeester van Padua inzake Edu]

[Omstr. juni 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[januari 1882 Brief van Wouter, Mimi en Multatuli aan E. Douwes Dekker en echtgenote]

[2 februari 1882 Brief van Mimi aan E. Douwes Dekker]

[februari 1882 Briefje van Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[begin april 1882 Telegram namens Multatuli verzonden aan Edu door J. Versluys]

[juli 1882 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[begin oktober 1882 Visitekaartje van Multatuli, achtergelaten voor F. Domela Nieuwenhuis]

[oktober 1882 Herinnering van F. Domela Nieuwenhuis aan Multatuli]

[27 november 1882 Brief van Multatuli aan C.J.H. van den Broek]

[15 april 1883 Brief van Mimi en Multatuli aan C. Vosmaer]

[Omstr. 1 augustus 1883 Brief van Mimi aan mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[Wsch. 1883 Recept voor astma in het Memoriaal]

[december 1883 Koncept voor een brief van mevr. G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[juli 1884 Gedicht van een gast van Multatuli]

[11 november 1884 Brief van mevr. Ymke Meijer aan mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[Kerstmis 1884 Notitie van Mimi betreffende Wouter]

[juni 1885 Koncept van een brief van mevr. G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[juni 1885 Koncept voor een brief van mevr. G.C. de Haas-Hanau aan Multatuli]

[zomer 1885 Brief van mevr. Ymke Meijer aan mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[oktober 1885 Brief van Multatuli aan J.F. Snelleman]

[21 november 1885 Bericht in de Middelburgsche Courant]

[Omstr. 1885 Lijst met bezwaren van Multatuli tegen een Duitse roman]

[2 januari 1886 Artikel van C. Vosmaer in De Nederlandsche Spektator]

[begin maart 1886 Brief van Ymke Meijer aan mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[eind maart 1886 Brief van Ymke Meijer aan mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[voorjaar 1886 Gedicht van H.C. Muller]

[juli 1886 Brief van Ymke Meijer aan mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[augustus 1886 Fragmenten van een brief van mevr. G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[augustus 1886 Brief van mevr. Y. Braunius-Oeberius-Meijer aan mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[najaar 1886 Kommentaar van Multatuli betr. reklame op spoorwegbiljetten (1873)]

[11 november 1886 Brief van Mimi aan mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[12 november 1886 Bericht in De Werkmansvriend]

[17 november 1886 Bericht in de Middelburgsche Courant]

[december 1886 Brief van mevr. Y. Braunius Oeberius-Meijer aan mevr. G.C. de Haas-Hanau]

Biografische aantekeningen

Registers

Verantwoording

Korrespondentieregister

Namenregister


[29 september 1874
Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

29 september 1874

Brief van Mimi aan C. Vosmaer. Twee dubbele velletjes postpapier, waarvan blz. 1-7 beschreven. (Vosmaer-archief, A.R.A., Den Haag; fotokopie M.M.). Sommige gedeelten zijn weggeknipt.

Maandag 29 Sept.

Beste Vos. Verbeeldje, daar krygt Dek van morgen een brief van Stéfanie (de paduasche vriendin) van den 26sten. Zy wist toen niet waar de kinderen waren. Zy schryft dat ze met haar man op reis was in Tyrol en den 26 sten eerst voor drie dagen tine's overlyden vernomen had. De kinderen waren ‘immédiatement’ [1.] immédiatement: onmiddellijk (fr.) na haar toe gekomen, en hadden, niemand te huis vindende, gezegd dat ze over 10 dagen terug zouden komen en nu naar Milaan gingen. maar ze hadden geen adres achter gelaten schryft Stefanie.

In haar echt franschen brief schryft ze dat ze in ‘des angoisses terribles’ [2.] des angoisses terribles: hevige verontrusting (fr.) is en naar Milaan zal telegrafeeren - wat ze intusschen al drie dagen vroeger had kunnen doen. De kinderen hebben in Milaan geen andere relaties dan door haar, haar familie en vrien-den. - Goddank dat D. nu dien telegram van Edu had. in wat 'n angst waren we anders (....)

van Edu. Hy zal (veronderstel ik) dinsdag, na de begrafenis 10 dagen verlof hebben gevraagd en toen met Non naar Padua gegaan. Daar niemand vindende en er tegen opziende naar Venetie terug te keeren in dat leege huis - uit behoefte aan een afleiding zal-i naar Milaan zyn gegaan waar i kennissen en vrienden heeft. Arme kinderen daar nu in Padua aanteschellen aan een toe huis! Dit komt uit, den 26 was hy in Venetie terug. En in al dien tyd heeft hy aan niemand geschreven. noch aan dek, noch aan Stefanie, noch aan zyn patroon! Zoo ondoordacht! maar dat kan ik me van hem voorstellen.

Dek is nu in zooverre bly dat Stefanie geen rol by 't sterfbed gespeeld heeft, en haar geen belofte zyn gedaan omtrent Non. - Wel schryft ze dat ze Non gaarne by zich zou hebben - nu dat geloof ik wel. Ze is ryk en heeft geen kinderen maar zoo zal dek geen afstand van de Nons doen!

(....)

ons. Zou men niet zeggen dat we jaren lang vrienden waren?-

van de portretten. Zie hierby twee. Deze of althans het groote heeft Funke afgekeurd. Van 't andere 't eerste, dat je by ons zag heb ik geen afdruk. De fotograaf zal er mij een maken - maar hy is zoo langzaam ik heb dus aan funke verzocht u het portret te zenden dat hy heeft. En dat is ook al. andere cliche's heeft de photograaf niet. 't Is lief Vos je je daar moeite voor wilt geven - hoe je doen zult begryp ik niet. Ik weet niet of funke wel te vreden is met lichtdruk, ik geloof haast niet. - Dek zal natuurlyk goed vinden alles wat je doet - want daar funke ook een stem heeft wordt het anders zoo omslachtig. - In 64 is er een portret van Dek gemaakt. phot.

Zou dat misschien gebruikt kunnen worden nam. door copieeren? Dat is mooi, en groot. 't Is waar dat D. daar 10 jaar jonger op is maar voor later is dat 't zelfde, en staat nader aan den Havelaar. Wy hebben geen van die portretten. Maar als je 't de moeite waard vind [3.] vind: kennelijke verschrijving. zal ik aan de Hotzen verzoeken ze je te zenden. want diè hebben ze.

Vos, je zoudt ons een feuilleton van je gezonden hebben, waarby je gedacht had aan myn 24 uur? [4.] 24 uur: In Nederland (II, 1874) was van Mimi's hand een ‘schets’ verschenen, ‘Vier en twintig uren op reis’ geheten. waar blyft dat? En toen je nog hier waart heb je beloofd iets te zenden dat je uit 't Grieks vertaald had. Herinner je je dat? Na de manier waarop je er over sprak moet het iets natuurlyks en bevalligs zyn. Meer weet ik er niet van te zeggen. Kun je 't thuis brengen? Iets van vrouwen, van twee vrouwen. [5.] twee vrouwen: de laatste zes woorden naderhand toegevoegd. Wellicht was Mimi's belangstelling extra groot in verband met haar eigen drama-proeve, zie noot 6.

Je ‘een zaaier’ is heerlyk! Dank je Vos! De dek is er zoo bly mee. Myn dek knapt weer wat op. O die nare onzekerheid over de kinderen!

Vos ik wil je myn soi-disant [6.] soi-disant: zogenaamd (fr.); ook deze ‘proeve van een tooneelspel in vijf bedrijven’, getiteld ‘Twee vrouwen’, is in Nederland gepubliceerd. drama zenden. Het is niet goed. maar ik kan 't niet goed maken. Als de hond van Cervantes: als je 'm aan de eene kant opblaast gaat het er aan de andere kant weer uit.’ Toch heb ik geen lust het in de snippermand te gooien: toe, lees 't eens voor me! Je opmerking schilderen = roman = drama = beeldhouwen is zoo goed! ik zal daar dikwyls aan denken.-

Je opmerking dat ik niet moet streven naar diepte, heb ik in mn oor geknoopt. ik voel dat-i juist is, dat dat 'n struikelblok kon worden. Ofschoon ik 't niet begryp doet 't me toch genoegen dat gy en sommige anderen in myn 24 uur wat goeds vinden. Pas gister heb ik aan funke gevraagd of hy my niet een Nederl. zou kunnen bezorgen, want ik zou gaarne eens zien hoe het er uitziet. Ik heb verzuimd by tyds om afdrukjes te vragen.-

Als ik dacht dat myn drama drukbaar was zou ik 't netjes overschryven met komma's etc etc. maar nu - dat naschryven is zoo vervelend en daar 't leesbaar is - zend ik 't je maar zoo. De hoofdfout er van ligt in myn weifeling. Myn eerste idee was alleen Anna te teekenen en haar offer, haar dood om Gustaaf gelukkig te maken. Laura was slechts accessoire. [7.] accessoire: bijkomstig (fr.) Maar onder 't schryven sleepte Laura my mee. ik had toen lust gehad haar liefde te doen zegevieren. Maar zie dan had zy Anna's offer moeten aannemen, dat zou haar vernederd hebben. dat kon ik niet dulden. Ik slingerde. Anna te laten sterven en dan de anderen vereenigen - daar was iets zoo ordinairs in. Ook waarschuwde dek me zoo tegen 'n sterfscène als leelyk. - 't Eind is dat ik geen raad wist. dat dit slot onbevredigend is, niet deugt - toch zyn er passages die my te veel aan 't hart liggen dan dat ik 't geheel zou kunnen wegooien.-

O ja, nu nog over 't register van deks werken. Beste Vos wat we hebben is alleen geschikt voor dek zelf. 't Slaat op woorden, niet op zaken. 't is een klapper, geen register. Ik zou er wel graag een maken die geschikt was om uittegeven, maar ik zal dek niet kunnen voldoen. En was ik nu met myzelve nog goed eens hoe 't zou moeten zyn, maar 't is heel moeilyk. Dat goed te maken zou een waar kunststukje zyn. Alles is in alles by hem. en dat te ontrafelen en in vakjes te deelen -en zeker te zyn dat Dek nooit tevreden zou kunnen wezen. Ik denk er wel over, maar ik gis dat ik evenmin zal durven als kunnen.

Ik groet je zeer Vosje. en zoo doet de dek, en de Max niet te vergeten!

Morgen of overmorgen verwachten wy nu een brief van de kinderen. van Edu! O, wat verlang ik er naar! Was de Non maar eens hier. dag beste Vos.

Mimi