Multatuli.online

Volledige Werken. Deel 22. Brieven en dokumenten uit de jaren 1882-1883

Voorwoord

Verantwoording

Het jaar 1882 (na de verschijning van de circulaire ‘Landgenoten’)

Brieven en dokumenten

[16 maart 1882 Briefkaart van D.J. Korteweg aan F. van der Goes]

[17 maart 1882 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[maart 1882 Brief van R.J.A. Kallenberg van den Bosch aan A.S. Kok]

[19 maart 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[19 maart 1882 Brief van Multatuli aan Woest & Co.]

[20 maart 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Middelburgsche Crt.]

[20 maart 1882 Briefkaart van A. Gorter aan F. van der Goes]

[20 maart 1882 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[20 maart 1882 Briefkaart van H.C. Wolff aan F. van der Goes]

[21 maart 1882 Brief van J. de Meester aan F. van der Goes]

[21 maart 1882 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[21 maart 1882 Circulaire en redaktioneel kommentaar in het Algemeen Handelsblad]

[21 maart 1882 Brief van G.L. Funke aan F. van der Goes]

[21 maart 1882 Brief van J. Nieuwenhuis aan M.T.H. Perelaer]

[21 maart 1882 Briefkaart van M.J. de Witt Hamer aan F. van der Goes]

[22 maart 1882 Brief van R. Horst aan de Huldeblijk-kommissie]

[22 maart 1882 Briefkaart van A. Gorter aan F. van der Goes]

[22 maart 1882 Brief van A. Gorter aan F. van der Goes]

[22 maart 1882 Brief van J.H. Geraerts aan de Huldeblijk-kommissie]

[22 maart 1882 Brief van G.M. Calisch aan F. van der Goes]

[22 maart 1882 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]

[23 maart 1882 Brief van M.T.H. Perelaer aan F. van der Goes]

[23 maart 1882 Artikel inzake huldeblijk in het Dagblad van Zuid-Holland en 's-Gravenhage]

[23 maart 1882 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[23 maart 1882 Brief van J. de Meester aan F. van der Goes]

[23 maart 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Kamper Crt.]

[23 maart 1882 Brief van H.C. Muller aan V. Bruinsma]

[23 maart 1882 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[24 maart 1882 Briefkaart van J. de Koo aan V. Bruinsma]

[24 maart 1882 Briefkaart van C. Vosmaer aan F. van der Goes]

[24 maart 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[24 maart 1882 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[24 maart 1882 Twee artikeltjes in het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[25 maart 1882 Advertentie inzake huldeblijk in Het Vaderland]

[25 maart 1882 Brief van W.L. Penning aan C. Vosmaer]

[25 maart 1882 Briefkaart van J. van der Pauwert aan V. Bruinsma]

[25 maart 1882 Briefkaart van J.J. van Rappard aan V. Bruinsma]

[25 maart 1882 Brief van Edu aan A.S. Kok(?)]

[25 maart 1882 Artikel T.H. de Beer in De Portefeuille]

[maart 1882 Brief van A.C. Loffelt aan Huldeblijk-kommissie]

[25 maart 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[26 maart 1882 Brief van J. Nieuwenhuis aan F. van der Goes]

[26 maart 1882 Advertentie in het Algemeen Handelsblad]

[26 maart 1882 Brief van H.C. de Wolff aan F. van der Goes]

[26 maart 1882 Brief van J. de Vonk aan V. Bruinsma]

[26 maart 1882 Artikel inzake huldeblijk in L'Indépendance Belge]

[26 maart 1882 Artikel inzake het huldeblijk in De Amsterdammer]

[26 maart 1882 Brief van J.A. van den Broek aan V. Bruinsma]

[26 maart 1882 Artikel inzake het huldeblijk in De Amsterdammer]

[27 maart 1882 Briefkaart van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[27 maart 1882 Brief van W.G.F.A. van Sorgen aan P.A. Tiele]

[27 maart 1882 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[27 maart 1882 Ingezonden Stuk in het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[28 maart 1882 Briefkaart van J.J. de Vries aan V. Bruinsma]

[28 maart 1882 Brief van A. Collard aan A.S. Kok]

[maart 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[29 maart 1882 Briefkaart van D.J. Korteweg aan F. van der Goes]

[29 maart 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[29 maart 1882 Briefkaart van M.J. de Witt Hamer aan F. van der Goes]

[30 maart 1882 Briefkaart van J. Versluys aan F. van der Goes]

[30 maart 1882 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[30 maart 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Kamper Crt.]

[30 maart 1882 Briefkaart van J. de Koo aan V. Bruinsma]

[30 maart 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Stichtsche Crt.]

[maart 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[31 maart 1882 Artikel in het Dagblad van Zuid-Holland en 's-Gravenhage]

[31 maart 1882 Artikel A.J. Levy in het Algemeen Handelsblad]

[maart 1882 Intekenlijst voor het huldeblijk]

[1 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in De Hervorming]

[1 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in Recht voor allen]

[1 april 1882 Ingezonden Brief in Recht voor allen]

[1 april 1882 Mededeling in De Nederlandsche Spectator]

[april 1882 Brief van een dokter aan V. Bruinsma]

[april 1882 Brief van G. Emmerts aan V. Bruinsma]

[1 april 1882 Brief van Multatuli aan Vluchtig]

[1 april 1882 Bericht inzake huldeblijk in De Nederlandsche Spectator]

[april 1882 Aantekeningen inzake Tandem van C. Vosmaer]

[1 april 1882 Brief van Mimi aan M.C. van der Hoeven-Meyer]

[2 april 1882 Brief van J. Manuel Engelbrecht aan V. Bruinsma]

[2 april 1882 Artikel en ingezonden brief van W.B. Bergsma in het Algemeen Handelsblad]

[2 april 1882 Briefkaart van J. de Vonk aan V. Bruinsma]

[2 april 1882 Artikel in De Amsterdammer]

[2 april 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[3 april 1882 Ingezonden Brief van A.C. Wertheim met redaktioneel kommentaar in het Algemeen Handelsblad]

[april 1882 Herinnering van V. Bruinsma]

[3 april 1882 Briefkaart van J. Buist aan V. Bruinsma]

[3 april 1882 Briefkaart van G.P. Rouffaer aan V. Bruinsma]

[3 april 1882 Brief van J. Nieuwenhuis aan F. van der Goes]

[3 april 1882 Brief van H.C. de Wolff aan F. van der Goes]

[april 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[4 april 1882 Brief van E. Douwes Dekker Pzn. aan F. van der Goes]

[4 april 1882 Briefkaart van M.J. de Witt Hamer aan F. van der Goes]

[4 april 1882 Brief van Haagse sub-comité aan hoofdcomité Huldeblijk]

[4 april 1882 Briefkaart van J. Versluys aan F. van der Goes]

[4 april 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[4 april 1882 Brief van A.A. van Elk aan V. Bruinsma]

[5 april 1882 Ingezonden Stuk van J. Versluys in het Algemeen Handelsblad]

[5 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in De Tijd]

[6 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in De Maasbode]

[6 april 1882 Brief van J. de Meester aan F. van der Goes]

[6 april 1882 Brief van M. Lamberts aan V. Bruinsma]

[6 april 1882 Advertentie huldeblijk in het Algemeen Handelsblad]

[6 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Stichtsche Crt.]

[6 april 1882 Briefkaart van Multatuli aan W.A. Paap]

[7 april 1882 Briefkaart van L. aan V. Bruinsma]

[7 april 1882 Brief van J. Manuel Engelbrecht aan V. Bruinsma]

[7 april 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[7 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[7 april 1882 Koncept-brief van A.D. de Vries aan J.P. Amersfoort]

[8 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in De Portefeuille]

[8 april 1882 Brief van C. van Deventer aan F. van der Goes]

[8 april 1882 Brief van H.C. de Wolff aan F. van der Goes]

[8 april 1882 Brief van J.P. Amersfoort aan A.D. de Vries]

[8 april 1882 Brief van A.C. Kruseman aan A.D. de Vries]

[8 april 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[8 april 1882 Artikel in Uilenspiegel]

[9 april 1882 Briefkaart van D.J. Korteweg aan A.S. Kok]

[9 april 1882 Artikel in De Amsterdammer]

[9 april 1882 Briefkaart van E. Douwes Dekker Pzn. aan F. van der Goes]

[9 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Delftsche Crt.]

[9 april 1882 Ingezonden Brief P.F. Abell in De Amsterdammer]

[9 april 1882 Ingezonden Brief De Bree in De Amsterdammer]

[10 april 1882 Briefkaart van A.S. Kok aan D.J. Korteweg]

[11 april 1882 Briefkaart van G.L. Funke aan F. van der Goes]

[11 april 1882 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[12 april 1882 Vertrouwelijke circulaire aan ondertekenaars]

[Bijlage: Gedrukt inschrijvingsbiljet]

[12 april 1882 Ingezonden Stuk J.J.A. Goeverneur met redaktioneel kommentaar in het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[12 april 1882 Brief van Multatuli en Mimi aan G.L. Funke]

[13 april 1882 Brief van J.M. Haspels aan J. Versluys]

[14 april 1882 Briefkaart van J.M. Haspels aan F. van der Goes]

[14 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Prov. en Utrechtsche Crt.]

[14 april 1882 Artikel in de Soerabaya Crt.]

[15 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Kerkelijke Crt.]

[15 april 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[15 april 1882 Brief van P.F. Abell aan F. van der Goes]

[april 1882 Brief van T. Bokma aan V. Bruinsma]

[16 april 1882 Ingezonden Stuk J.A. van den Broek en redaktioneel kommentaar in de Delftsche Crt.]

[17 april 1882 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]

[17 april 1882 Brief van Mimi aan G.L. Funke]

[18 april 1882 Brief van L. van Hulst aan F. van der Goes]

[18 april 1882 Briefkaart van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[18 april 1882 Brief van J.J. de Vries aan V. Bruinsma]

[18 april 1882 Briefkaart van J.W. van Wijhe aan V. Bruinsma]

[19 april 1882 Brief van G.L. Funke aan Mimi]

[20 april 1882 Brief van A.J. Duymaer van Twist aan W.B. Bergsma]

[20 april 1882 Briefkaart van C.A. Lobry de Bruijn aan V. Bruinsma]

[20 april 1882 Brief van Mimi aan G.L. Funke]

[22 april 1882 Briefkaart van H.C. de Wolff aan F. van der Goes]

[22 april 1882 Artikel van P.A. Daum inzake huldeblijk in De Locomotief]

[22 april 1882 Brief van J.J. de Vries aan V. Bruinsma]

[22 april 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[22 april 1882 Ingezonden Stuk J. de Meester in De Portefeuille]

[23 april 1882 Ingezonden Brief van H.C. de Wolff in De Amsterdammer]

[23 april 1882 Brief van F.S. Vening aan V. Bruinsma]

[24 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Soerabaya Crt.]

[25 april 1882 Brief van A.W. Tresling aan V. Bruinsma]

[26 april 1882 Brief van N.P. van den Berg aan D.J. Korteweg]

[26 april 1882 Ingezonden Stuk en berichten in de Soerabaya Crt.]

[27 april 1882 Briefkaart van W.A. Paap aan F. van der Goes]

[27 april 1882 Brief van Mimi aan W.A. Paap]

[28 april 1882 Brief van P. van der Zee aan D.J. Korteweg]

[29 april 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[29 april 1882 Briefkaart van Mimi aan J. Waltman Jr.]

[30 april 1882 Brief van R.J.A. Kallenberg van den Bosch aan A.S. Kok]

[1 mei 1882 Brief van P. van der Zee aan D.J. Korteweg]

[mei 1882 Brief van H. Oosterling aan V. Bruinsma]

[1 mei 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[6 mei 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[6 mei 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[7 mei 1882 Briefkaart van S.J. Bouberg Wilson aan G.H. van Soest]

[7 mei 1882 Briefkaart van W. Paap aan F. van der Goes]

[7 mei 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[7 mei 1882 Briefkaart van W.A. Paap aan A.S. Kok]

[8 mei 1882 Artikel in de Soerabaya Crt.]

[9 mei 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma (?)]

[9 mei 1882 Verschijning 2e dr. Nog eens vrye arbeid]

[9 mei 1882 Brief van J.M. Rosskopf aan D.J. Korteweg]

[11 mei 1882 Brief van Germania aan D.J. Korteweg]

[12 mei 1882 Artikel van P. Brooshooft in de Soerabaya Crt.]

[12 mei 1882 Brief van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[Bijlage: Voorbedrukte kwitantie]

[12 mei 1882 Ingevulde kwitanties]

[13 mei 1882 Brief van J. Versluys aan P.A. Tiele(?)]

[13 mei 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[14 mei 1882 Brief van P. Brooshooft aan D.J. Korteweg]

[14 mei 1882 Koncept-brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[15 mei 1882 Artikel inzake huldeblijk in De Locomotief]

[16 mei 1882 Artikel inzake huldeblijk in De Locomotief]

[16 mei 1882 Brief van M. Lamberts aan V. Bruinsma]

[17 mei 1882 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan een intekenares huldeblijk]

[18 mei 1882 Briefkaart van J. Versluys aan F. van der Goes]

[20 mei 1882 Bericht in De Locomotief]

[20 mei 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[20 mei 1882 Artikel van T.H. de Beer in De Portefeuille]

[mei 1882 Berekening P.A. Tiele huldeblijk-gelden]

[mei 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[23 mei 1882 Briefkaart van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[24 mei 1882 Brief van D. de Lange aan D.J. Korteweg]

[26 mei 1882 Brief van S. de Jager aan P.A. Tiele]

[26 mei 1882 Ingevulde kwitantie]

[31 mei 1882 Brief van J. Versluys aan J.A. Roessingh van Iterson]

[31 mei 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[juni 1882 Bespreking 5e dr. Max Havelaar in Het Leeskabinet]

[2 juni 1882 Ingezonden Stuk met antwoord in de Soerabaya Crt.]

[4 juni 1882 Intekenlijst uit Suriname inzake huldeblijk]

[5 juni 1882 Brief van G.A.G.P. Diest Lorgion-van Hoëvell en dochter aan Multatuli]

[7 juni 1882 Briefkaart van J. Versluys aan F. van der Goes]

[8 juni 1882 Twee reçubewijzen overboeking P.A. Tiele]

[8 juni 1882 Brief van P. Brooshooft aan D.J. Korteweg]

[15 juni 1882 Briefkaart van Multatuli aan J.M. Haspels]

[16 juni 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[18 juni 1882 Brief van H.C. Muller aan V. Bruinsma]

[20 juni 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[20 juni 1882 Brief van D.J. Korteweg aan F. van der Goes]

[22 juni 1882 Polis op het leven van Multatuli]

[22 juni 1882 Kwitantie]

[24 juni 1882 Brief van Multatuli aan J. Versluys]

[27 juni 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[juni 1882 Brief van H. Oosterling aan V. Bruinsma]

[1 juli 1882 Brief Germania aan D.J. Korteweg en J. Versluys]

[2 juli 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[3 juli 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[4 juli 1882 Brief van J.M. Haspels aan G.C. de Haas-Hanau]

[7 juli 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[9 juli 1882 Uittreksel notulen De Dageraad]

[14 juli 1882 Polis op het leven van Mimi]

[14 juli 1882 Kwitantie]

[juli 1882 Brief van H. Oosterling aan V. Bruinsma]

[18 juli 1882 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[18 juli 1882 Brief Germania aan D.J. Korteweg en J. Versluys]

[19 juli 1882 Brief van D.J. Korteweg aan P. Brooshooft]

[juli 1882 Brief van Mimi aan Marie Anderson]

[21 juli 1882 Brief met bijlage van G. Luttenberg aan D.J. Korteweg en J. Versluys]

[22 juli 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[juli 1882 Brief van J. en M. Versluys aan V. en H. Bruinsma]

[24 juli 1882 Brief van H. Oosterling aan V. Bruinsma]

[24 juli 1882 Bericht opbrengst huldeblijk in het Algemeen Handelsblad]

[24 juli 1882 Brief van P.F. Abell aan V. Bruinsma]

[25 juli 1882 Brief van Multatuli aan een neef]

[28 juli 1882 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[juli 1882 Artikel van J.G. ten Bokkel in De Dageraad]

[juli 1882 Bijzondere bepalingen inzake polissen]

[5 augustus 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[13 augustus 1882 Briefkaart van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[17 augustus 1882 Brief van Mimi en Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[20 augustus 1882 Briefkaart van A.C. Wertheim aan F. van der Goes]

[augustus 1882 Brief van Multatuli aan A.C. Wertheim]

[27 augustus 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[augustus 1882 Beschouwing over Minnebrieven in De Dageraad]

[2 september 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[4 september 1882 Briefkaart van J. Versluys aan F. van der Goes]

[september 1882 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[8 september 1882 Brief van J.C. de Vos aan D.J. Korteweg]

[8 september 1882 Telegram van W.A. Paap aan comité-Huldeblijk]

[9 september 1882 Brief van D.J. Korteweg aan J.C. de Vos]

[12 september 1882 Briefkaart van J. Versluys aan F. van der Goes]

[20 september 1882 Brief van J.A. Roessingh van Iterson aan D.J. Korteweg]

[21 september 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[september 1882 Brief van Multatuli aan H.C. de Wolff]

[24 september 1882 Brief van J.K. Anschütz aan V. Bruinsma]

[24 september 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[24 september 1882 Briefkaart van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[24 september 1882 Briefkaart van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[september 1882 Aantekeningen D.J. Korteweg]

[26 september 1882 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[27 september 1882 Brief van D.J. Korteweg aan F. van der Goes]

[27 september 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[27 september 1882 Kladbrief van D.J. Korteweg aan Multatuli]

[27 september 1882 Verslag van D.J. Korteweg]

[29 september 1882 (Koncept-)brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[29 september 1882 Brief van J.C. de Vos aan D.J. Korteweg]

[29 september 1882 Briefkaart van G.L. Funke aan Multatuli]

[30 september 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[30 september 1882 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[30 september 1882 Brief van J. Versluys aan D.J. Korteweg]

[1 oktober 1882 Kladbrief van D.J. Korteweg aan J.C. de Vos]

[1 oktober 1882 Kladbrief van D.J. Korteweg aan Multatuli]

[6 oktober 1882 Kwitantie voor D.J. Korteweg]

[6 oktober 1882 Briefkaart van Multatuli aan V. Bruinsma]

[7 oktober 1882 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[7 oktober 1882 Brief van D.J. Korteweg aan Multatuli]

[8 oktober 1882 Briefkaart van Multatuli aan J.H. de Haas]

[8 oktober 1882 Gedrukte mededeling H.C. Muller]

[9 oktober 1882 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[9 oktober 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[9 oktober 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[10 oktober 1882 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[11 oktober 1882 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[12 oktober 1882 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[12 oktober 1882 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[12 oktober 1882 Overlijdensadvertentie Jan Singer]

[14 oktober 1882 Brief van Multatuli aan N. Braunius Oeberius]

[16 oktober 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[oktober 1882 Gedicht van Multatuli in poëzie-album Lientje de Haas]

[18 oktober 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[19 oktober 1882 Brief van N. Braunius Oeberius aan V. en H. Bruinsma]

[20 oktober 1882 Twee kwitanties inzake polissen]

[21 oktober 1882 Brief van V. Bruinsma aan N. Braunius Oeberius]

[21 oktober 1882 Brief van Multatuli aan Lina de Haas]

[21 oktober 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[21 oktober 1882 Briefkaart van Multatuli aan J.J.A. Goeverneur]

[22 oktober 1882 Beschikking D.J. Korteweg en J. Versluys inzake polissen]

[23 oktober 1882 Brief van Multatuli aan J.F. Snelleman]

[23 oktober 1882 Brief van Mimi aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[23 oktober 1882 M.J. de Witt Hamer betaalt Tandem-bijdrage]

[25 oktober 1882 Briefkaart van G. Heymans aan V. Bruinsma]

[25 oktober 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[27 oktober 1882 Brief van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]

[27 oktober 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[27 oktober 1882 Briefkaart van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[29 oktober 1882 Brief van N. Braunius Oeberius aan V. Bruinsma]

[8 november 1882 Brief van G. Heymans van V. Bruinsma]

[8 november 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[8 november 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[9 november 1882 Brief van Multatuli aan G.J.P. de la Valette]

[11 november 1882 Brief van J.F. Snelleman aan Multatuli]

[12 november 1882 Ingezonden Brief met reaktie F. v.d. Goes in De Amsterdammer]

[14 november 1882 Brief van J. Eekhof aan F. van der Goes]

[15 november 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[25 november 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[26 november 1882 Koncept-brief van D.J. Korteweg aan Multatuli]

[26 november 1882 Album deelnemers huldeblijk]

[26 november 1882 Brief van Mimi aan Wouter]

[27 november 1882 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenbergh van den Bosch]

[28 november 1882 Verslag voordracht H.C. Muller in Het Nieuws van den Dag]

[29 november 1882 Briefkaart van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[30 november 1882 Briefkaart van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[4 december 1882 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[13 december 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[16 december 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[december 1882 Aantekeningen in het Memoriaal]

[17 december 1882 Brief van Multatuli aan H. de Vries]

[19 december 1882 Koncept-brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[21 december 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[21 december 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[23 december 1882 Artikel over voordracht H.C. Muller in De Vrijheid]

[23 december 1882 Brief van J.M. Haspels aan G.C. de Haas-Hanau]

[24 december 1882 Brief van Multatuli aan H. Hemkes Kz.]

[december 1882 Brochure van H.C. Muller verschijnt]

[28 december 1882 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan H.C. Muller]

[31 december 1882 Brief van J.M. Haspels aan G.C. de Haas-Hanau]

Het jaar 1883

Brieven en dokumenten

[11 januari 1883 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[12 januari 1883 Briefkaart van Multatuli van V. Bruinsma]

[12 januari 1883 Brief van Multatuli aan H. de Vries]

[januari 1883 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[16 januari 1883 Brief van G.J.P. de la Valette aan Multatuli]

[22 januari 1883 Brief van J.H. Anschütz aan V. Bruinsma]

[30 januari 1883 A.K. von Gugel overlijdt]

[januari 1883 Artikel van J. Hobbel in De Dageraad]

[januari 1883 Notitie van P. Westra]

[1 februari 1883 Brief van A. Arnould aan Mimi]

[3 februari 1883 Brief van Multatuli aan E. Bernhold]

[4 februari 1883 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[5 februari 1883 Brief van E. Bernhold aan Multatuli]

[februari 1883 Artikel van P. Westra in De Dageraad]

[februari 1883 Antwoord van H.C. Muller in De Dageraad]

[februari 1883 Dupliek van P. Westra in De Dageraad]

[12 februari 1883 Brief van Multatuli aan H. de Vries]

[19 februari 1883 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[19 februari 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[19 februari 1883 Briefkaart van Multatuli aan J.H. de Haas]

[23 februari 1883 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[26 februari 1883 Briefkaart van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau.]

[maart 1883 Artikel van C.B. Spruyt in De Tijdspiegel]

[2 maart 1883 Verjaarsgroet uit Rotterdam]

[8 maart 1883 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[11 maart 1883 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[11 maart 1883 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[13 maart 1883 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Multatuli]

[17 maart 1883 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[4 april 1883 Brief van Multatuli aan H. de Vries]

[6 april 1883 Briefkaart van Multatuli aan J.M. Haspels]

[8 april 1883 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[11 april 1883 Brief van G.P. Rouffaer aan Multatuli]

[14 april 1883 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[22 april 1883 Dagboekaantekeningen mevr. A.C.C.G. Vosmaer]

[22 april 1883 Dagboekaantekeningen C. Vosmaer]

[23 april 1883 C. Vosmaer tekent Mimi en Wouter]

[april 1883 Koncept-brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[25 april 1883 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[29 april 1883 Briefkaart van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[april 1883 Redaktioneel kommentaar in De Dageraad]

[1 mei 1883 Brief van Multatuli aan T.H. de Beer]

[3 mei 1883 Ingezonden tekst van Multatuli t.b.v. J.L. Wertheim]

[mei 1883 Twee fragmenten uit brieven van Multatuli aan een of meer onbekenden]

[6 mei 1883 Brief van Multatuli aan N. Braunius Oeberius]

[6 mei 1883 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[8 mei 1883 Brief van Mimi aan W.A. Paap]

[12 mei 1883 Brief van Multatuli aan A. Merens]

[mei 1883 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[20 mei 1883 Briefkaart van Multatuli aan H. de Vries]

[23 mei 1883 Brief van T.H. de Beer aan Multatuli]

[29 mei 1883 Verschijning Een onkruidzaaier van H.M. van Andel]

[10 juni 1883 Artikel over Een onkruidzaaier in De Amsterdammer]

[31 mei 1883 Brief van Multatuli aan N. Braunius Oeberius]

[juni 1883 Redaktioneel kommentaar in De Dageraad]

[2 juni 1883 Brief van G.P. Rouffaer aan Multatuli]

[juni 1883 Brief van Multatuli aan H. de Vries]

[12 juni 1883 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[18 juni 1883 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[19 juni 1883 Brief van Multatuli aan H. de Vries]

[21 juni 1883 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[22 juni 1883 Brief van Multatuli en Wouter aan G.C. de Haas-Hanau]

[8 juli 1883 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[10 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[12 juli 1883 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]

[13 juli 1883 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[15 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[18 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[19 juli 1883 Brief van Multatuli en Mimi aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[19 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[20 juli 1883 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[20 juli 1883 Briefkaart van Multatuli aan J.H. de Haas]

[22 juli 1883 Brief van G.P. Rouffaer aan Multatuli]

[22 juli 1883 Briefkaart van Multatuli aan J.H. de Haas]

[23 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[25 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer Snelleman]

[26 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[30 juli 1883 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[juli 1883 Aantekeningen in het Memoriaal]

[6 augustus 1883 Brief van Multatuli aan P.A. Tiele]

[6 augustus 1883 Brief van Mimi aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[7 augustus 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[7 augustus 1883 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[7 augustus 1883 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[8 augustus 1883 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[11 augustus 1883 Brief van Multatuli aan A.D. Baron van Verschuer]

[11 augustus 1883 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[11 augustus 1883 Brief van Multatuli aan J.F. Snelleman en J.H. Dupont]

[12 augustus 1883 Bespreking van Een onkruidzaaier in De Amsterdammer]

[12 augustus 1883 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[14 augustus 1883 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[16 augustus 1883 Brief van A. van Daehne van Varick aan Multatuli]

[18 augustus 1883 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[19 augustus 1883 Brief van C.H. de Jong aan Multatuli]

[21 augustus 1883 Brief van Multatuli aan J.G. Robbers]

[22 augustus 1883 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[24 augustus 1883 Brief van C.H. de Jong aan Multatuli]

[25 augustus 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[26 augustus 1883 Advertentie Multatuliana in het Algemeen Handelsblad]

[26 augustus 1883 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[26 augustus 1883 Bericht Multatuliana in de Nieuwe Rotterdamsche Crt.]

[27 augustus 1883 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[28 augustus 1883 Briefkaart van A. van Daehne van Varick aan Multatuli]

[30 augustus 1883 Advertentie Multatuliana in het Algemeen Handelsblad]

[30 augustus 1883 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[30 augustus 1883 Brief van Multatuli aan A.J.F. Clant van der Myll-Piepers]

[1 september 1883 Brief van P.A. Tiele aan Multatuli]

[11 september 1883 Brief van A. van Daehne van Varick aan Multatuli]

[11 september 1883 Brief van Mimi aan mevr. C. Bremer-Snelleman]

[13 september 1883 Briefkaart van A. van Daehne van Varick aan Multatuli]

[13 september 1883 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[18 september 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[18 september 1883 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[21 september 1883 Briefkaart aan J.H. de Haas]

[22 september 1883 Uitgave van Kraketau]

[24 september 1883 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[28 september 1883 Brief van Multatuli aan A. Douwes Dekker]

[30 september 1883 Brief van A. van Daehne van Varick aan Multatuli]

[26 oktober 1883 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[28 oktober 1883 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[30 oktober 1883 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[13 november 1883 Briefkaart van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[16 november 1883 Brief van Multatuli aan J. Zürcher]

[24 november 1883 Artikel van F. Domela Nieuwenhuis in Recht voor allen]

[25 november 1883 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[11 december 1883 Verzending van een boek naar Multatuli]

[11 december 1883 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[16 december 1883 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[20 december 1883 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[23 december 1883 Telegram van Multatuli aan J.H. de Haas]

Biografische aantekeningen


[11 augustus 1883
Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

11 augustus 1883

Brief van Multatuli aan J.M. Haspels. Twee dubbele velletjes postpapier, geheel beschreven. (M.M.)

N. Ingelheim 11 augs 83

Hartelyk dank, beste kerel! Dat ge alzoo alweer verhinderd zyt te komen, is heel verdrietig! Uw beroep is 'n ware slaverny. Alles krygt of neemt verlof in de zomermaanden, schoolmeesters, professers, rechters, tot koopluî toe. Ja, ik had u gaarne willen spreken. Schryven is gevaarlyk en omslachtig. Nu kan ik op 't oogenblik niet by U komen, maar wel tracht ik daarnaar. (Er zyn ook andere redenen die my naar Holland trekken). Om dat doel te bereiken moet ik probeeren Robbers tevreden te stellen die my maant. Ik mag't hem niet kwalyk nemen, en wyt het dus hèm niet dat ik me moet opsluiten en afzonderen om in godsnaam - kopie te fabriceeren. 't Walgt my, maar dat is nu de vraag niet. Hoe dit zy, ik kan onmogelyk van hier voor ik my dien graat uit de keel gehaald heb. En ik wil me daartoe inspannen. Mn tegenzin in publiekschryvery is onbeschryfelyk. Hy is't best te vergelyken met de angst van 'n jong nufje die 'n spinnekop moet aanpakken. Elke aanraking met Publiek doet me rillen. Ik weet wel dat die stemming overgaat (by buien althans) maar voor 't zoo ver is voel ik me beroerd. Het ergste is dat die tegenzin m'n zoogenaamd ‘talent’ smoort, dooft, verlamt, hoe moet ik zeggen? By 't lezen van een en ander dat door middel van de pers tot me komt kan ik niet anders dan bitter gestemd zyn. Op allerlei gebied zit de kwakzalvery ten troon. Ik maak weinig onderscheid tusschen zoogenaamd hoog of zoogenaamd laag.

Het idiote zwygen der Hollanders als 'n bezopen engelsche resident ons 'n eiland [1.] eiland: Nieuw-Guinea (Irian). afneemt (een der grootste en misschien 't vruchtbaarste van de wereld!) als hun Koning, hun ministers en hun Kamers niet eens blyk geven dat zy weten wat er geschiedt, nu zooiets ergert me nauwelyks meer dan de nette juffrouwen of hoogstfatsoenlyke jongelingen die zich in de krant aanbieden voor 't kan me niet schelen of slachtersleerling. Overal blyk van dezelfde verrotting en: met het berusten daarin. Dit laatste is juist de ellendigste kant in 't ziekteverschynsel. De Hollanders weten niet eens dat ze ziek zyn en op de nominatie staan uittesterven. Dat daaraan iets verbeurd zou zyn (als volk, bedoel ik) kan betwyfeld worden, maar my is't vreeselyk omdat ik, nu eenmaal Hollander zynde, me in dat land moet bewegen, met dat volk iets moet trachten te bereiken. Dit laatste nu heb ik al lang opgegeven, maar 't verdriet over de deceptie blyft. De bitterheid daarover en de wrevel tegen 't volk dat daartoe aanleiding geeft, maakt dat ik, om zoo te zeggen, maar een kleur op m'n palet heb. Schilder daar eens mee!-

Neen, beste hartelyke vriend, by 't geen ik U had meetedeelen komt geen hulp van uwe zyde te pas! In dien zin heb ik U niet noodig, volstrekt niet. Het betreft 'n plan dat ik wou uitvoeren om... aan wat macht te komen buiten de holl. grenzen. De begeerte om u daarover te spreken ligt alleen in de natuurlyke behoefte aan uiting. Juist m'n zwygen ('t moet wel, en byna onbepaald) dringt me soms tot eenige uiting - om niet te stikken! - en daartoe had ik u gekozen. Ik blyf er dan ook by dat ik u spreken wil. Niet echter omdat ge my, in wat ook, kunt helpen, o neen! Toch heeft het z'n nut voor my, den indruk te zien dien m'n plan op u maakt.

Wat het beroerdste is, ik moet om de zaak aantevangen en door te zetten (d.h. te beproeven, want nooit is men zeker van slagen) me daarmee exclusief bezig houden, zonder preoccupatie, en hierin wordt ik nu weer belet door de noodzakelykheid om eerst me te kwyten vis-à-vis Robbers.

By 't lezen der geschiedenis van zoogend groote mannen, of van dezulken die iets belangryks tot stand brachten, verwondert het me altyd dat ze zoo zelden geplaagd werden door dagelyksche zaakjes. Hoe zou Garibaldi [2.] Garibaldi: Guiseppe Garibaldi (1807-1882), italiaans vrijheidsstrijder. 't gemaakt hebben als hy, voor 't aanvangen van deze of gene onderneming - het inpakken van Napels byv. - eerst 'n vel of 25 vertellinkjes had moeten leveren? Zulke exigenties [3.] exigenties: (van exigences): vereisten (fr.) van 't leven breken 't élan.-

Wel wat doet het my een genoegen dat ge tevreden moogt zyn over Coenraad. Hy is 'n lieve jongen. Groet hem hartelyk van Oom en Tante.-

Hoe zoo'n reddingsleger [4.] reddingsleger: (Salvation Army), Leger des Heils, officieel opgericht in 1878. kan bestaan, is my 'n raadsel! Stel eens dat je'r nooit van gehoord had, en iemand zei het te willen oprichten, zou je gelooven dat het mogelyk was? Niet omdat het ‘geloof’ voor een zotterny zou terugdeinzen, o neen, maar zou je't mogelyk achten uit 'n praktisch oogpunt? Zou je de zaak voor uitvoerbaar houden? Ik niet. Tòch bestaat ze. Er blykt dus dat die Booth [5.] Booth: William Booth (1829-1912), engels Methodistenprediker, eerste generaal van het Leger des Heils; uitgever sinds 1880 van The War-Cry (de Strijdkreet). z'n volkje beter kent dan wy (of ik) ònze geestverwanten. We moeten in zekeren zin respect hebben voor dien kerel. 't Is toch maar waar dat Booth invloed heeft, dat heb ik niet! Het plan waarover ik u spreken wou betreft juist het zoeken van 'n middel om iets anders dan praatjes en woorden te leveren, nam: macht. - Over V Andel's brochure [6.] Van Andel's brochure: zie bij 29 mei 1883. denk ik precies als gy. De welmeenende jongen doet net of m'n heele zyn zich oplost in zeker gekibbel met V. Vloten. Hy verheft den aanval van dien man tot iets wezenlyks. 't Is juist zooals gy zegt: zwyg of vernietig. Dat lamme gepolemiseer is degradant.-

Buiten wat asthma, voel ik me wel. Maar die stryd tegen gebrek aan harmonie tusschen willen en kunnen plaagt me. En dan de afwisseling van stemming! Soms opgewonden vurig, soms kalm redeneerend, soms afgemat, dof en krachteloos. Daarvan moet gy - artist! - ook ondervinding hebben, al zy 't dan dat uw artistieke indrukken voortdurend moeten ondergaan in t métier! Wat 'n koeliewerk! Je moet kunst leveren als artist, en tegelykertyd sjouwen als 'n kruier. En dat deed je sedert 25 jaar! Dat er iets feestelyks wezen moet, begryp ik. 't Is ook in 't belang van de Directie. Gut, wat is 't gek wat je my schreef van dien Nierstrasz. [7.] Nierstrasz: Johannes Leonardus Nierstrasz (1822-1881), sinds 1860 gemeente-sekretaris van Rotterdam. Was gehuwd, maar stond bekend als praktiserend homosexueel. Toch heb ik medelyden met zoo'n man. Die leelyke passie schynt 'n kwaal te wezen, iets ziekelyks. Dit werd onlangs ook beweerd in de Geneeskundige Courant. Ook las ik daarin dat zekere Ulrich [8.] Ulrichs: C.H. Ulrichs: Forschungen über das Rätsel der mannmänlichen Liebe, von Numa Numantius. Leipzig, 1864-1868, 5 dln. in brochures party had getrokken voor die liefhebbery. Daar hoort courage toe! Uit veel indices blykt me dat ze nogal algemeen is of wordt. Ik wyt dit aan de bespottelyk-bekrompen denkbeelden omtrent de natuurlyke geslachtsdrift. Als men die tot misdaad maakt, spreekt het vanzelf dat de natuur zich 'n uitweg baant, en, stipt genomen, is alzoo de benaming: ‘onnatuurlyke geslachtsdrift’ onjuist. Als 't onnatuurlyk was zou ze niet bestaan. Maar... er is mooie en leelyke natuur.-

Zeker heb je geen tyd om te lezen. Anders zou ik je eens vragen of je de geschiedenis van Kaspar Hauser kent. Ik herinner me van '28 of '29 dat die zaak begon. Hy was als vondeling, op't oog 16, 17 jaar, te Neurenberg op straat gevonden, kon ternauwernood loopen en spreken. Eerst hield men hem voor 'n idioot, toen voor 'n gewikste landlooper, vervolgens... voor 'n verdonkeremaande prins van Baden. Die kwestie is nòg niet uit. Tweemaal werd er 'n aanslag op z'n leven gedaan, (in '32 met doodelyken uitslag) maar de ontkennende party, de badensche hofparty beweert dat hy 't zelf heeft gedaan. Hoe dit zy, nog altyd wordt die zaak behandeld. Er is 'n heele litteratuur over. Onlangs kwam ik er weer toe een en ander daarvan te lezen, en 't jeukt me, my met die zaak te bemoeien. Interessant is ze. Maar zoo is er zooveél dat ik zou willen onderzoeken en waar ik niet toe komen kan. Altyd préoccupaties. En als ik me in zoo iets verdiep, ben ik verloren voor alle andere dingen. Als proefstuk voor psychologische scherpzinnigheid is er zeker geen geschikter onderwerp dan die Kaspar Hauser. Ik heb er veel over gelezen en zou nog altyd niet kunnen zeggen aan welken kant ik me scharen zou als ik 'n votum [9.] votum: stem (kiesr.) (lat.) moest uitbrengen. Hoe moeielyker hoe pikanter. Wat eenvoudig helder is, boeit niet lang. De bybel zou lang vergeten zyn als men er uit wys worden kon.-

M'n vrouw is wel, op wat last van kiespyn na, en Wouter blyft ons veel geluk geven. Hy is waarlyk 'n aardige jongen. Maar we moeten gedurig au qui vive zyn. Anders wordt hy ondeugend en lastig. Hy is vol leven.-

Beestachtig weer hier! Een meteoroloog te Keulen Oversier heeft het voor heel Augustus voorspeld. Tot nog toe heeft hy waargesproken, helaas! 't Stormt en regent maar al door! Dat moet ook zeer ongunstig werken op de Amsterdamsche Tentoonstelling, dunkt me. Ook zonder slecht weer had ik er al lang geen groot idee van.

Dag beste trouwe kerel, hartelyk gegroet!

Uw vriend

Dek

Misschien loopen m'n zinnen niet rond. Ik lees niet na, en weet dat ik soms woorden oversla