Multatuli.online

Volledige Werken. Deel 22. Brieven en dokumenten uit de jaren 1882-1883

Voorwoord

Verantwoording

Het jaar 1882 (na de verschijning van de circulaire ‘Landgenoten’)

Brieven en dokumenten

[16 maart 1882 Briefkaart van D.J. Korteweg aan F. van der Goes]

[17 maart 1882 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[maart 1882 Brief van R.J.A. Kallenberg van den Bosch aan A.S. Kok]

[19 maart 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[19 maart 1882 Brief van Multatuli aan Woest & Co.]

[20 maart 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Middelburgsche Crt.]

[20 maart 1882 Briefkaart van A. Gorter aan F. van der Goes]

[20 maart 1882 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[20 maart 1882 Briefkaart van H.C. Wolff aan F. van der Goes]

[21 maart 1882 Brief van J. de Meester aan F. van der Goes]

[21 maart 1882 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[21 maart 1882 Circulaire en redaktioneel kommentaar in het Algemeen Handelsblad]

[21 maart 1882 Brief van G.L. Funke aan F. van der Goes]

[21 maart 1882 Brief van J. Nieuwenhuis aan M.T.H. Perelaer]

[21 maart 1882 Briefkaart van M.J. de Witt Hamer aan F. van der Goes]

[22 maart 1882 Brief van R. Horst aan de Huldeblijk-kommissie]

[22 maart 1882 Briefkaart van A. Gorter aan F. van der Goes]

[22 maart 1882 Brief van A. Gorter aan F. van der Goes]

[22 maart 1882 Brief van J.H. Geraerts aan de Huldeblijk-kommissie]

[22 maart 1882 Brief van G.M. Calisch aan F. van der Goes]

[22 maart 1882 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]

[23 maart 1882 Brief van M.T.H. Perelaer aan F. van der Goes]

[23 maart 1882 Artikel inzake huldeblijk in het Dagblad van Zuid-Holland en 's-Gravenhage]

[23 maart 1882 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[23 maart 1882 Brief van J. de Meester aan F. van der Goes]

[23 maart 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Kamper Crt.]

[23 maart 1882 Brief van H.C. Muller aan V. Bruinsma]

[23 maart 1882 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[24 maart 1882 Briefkaart van J. de Koo aan V. Bruinsma]

[24 maart 1882 Briefkaart van C. Vosmaer aan F. van der Goes]

[24 maart 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[24 maart 1882 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[24 maart 1882 Twee artikeltjes in het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[25 maart 1882 Advertentie inzake huldeblijk in Het Vaderland]

[25 maart 1882 Brief van W.L. Penning aan C. Vosmaer]

[25 maart 1882 Briefkaart van J. van der Pauwert aan V. Bruinsma]

[25 maart 1882 Briefkaart van J.J. van Rappard aan V. Bruinsma]

[25 maart 1882 Brief van Edu aan A.S. Kok(?)]

[25 maart 1882 Artikel T.H. de Beer in De Portefeuille]

[maart 1882 Brief van A.C. Loffelt aan Huldeblijk-kommissie]

[25 maart 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[26 maart 1882 Brief van J. Nieuwenhuis aan F. van der Goes]

[26 maart 1882 Advertentie in het Algemeen Handelsblad]

[26 maart 1882 Brief van H.C. de Wolff aan F. van der Goes]

[26 maart 1882 Brief van J. de Vonk aan V. Bruinsma]

[26 maart 1882 Artikel inzake huldeblijk in L'Indépendance Belge]

[26 maart 1882 Artikel inzake het huldeblijk in De Amsterdammer]

[26 maart 1882 Brief van J.A. van den Broek aan V. Bruinsma]

[26 maart 1882 Artikel inzake het huldeblijk in De Amsterdammer]

[27 maart 1882 Briefkaart van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[27 maart 1882 Brief van W.G.F.A. van Sorgen aan P.A. Tiele]

[27 maart 1882 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[27 maart 1882 Ingezonden Stuk in het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[28 maart 1882 Briefkaart van J.J. de Vries aan V. Bruinsma]

[28 maart 1882 Brief van A. Collard aan A.S. Kok]

[maart 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[29 maart 1882 Briefkaart van D.J. Korteweg aan F. van der Goes]

[29 maart 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[29 maart 1882 Briefkaart van M.J. de Witt Hamer aan F. van der Goes]

[30 maart 1882 Briefkaart van J. Versluys aan F. van der Goes]

[30 maart 1882 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[30 maart 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Kamper Crt.]

[30 maart 1882 Briefkaart van J. de Koo aan V. Bruinsma]

[30 maart 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Stichtsche Crt.]

[maart 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[31 maart 1882 Artikel in het Dagblad van Zuid-Holland en 's-Gravenhage]

[31 maart 1882 Artikel A.J. Levy in het Algemeen Handelsblad]

[maart 1882 Intekenlijst voor het huldeblijk]

[1 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in De Hervorming]

[1 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in Recht voor allen]

[1 april 1882 Ingezonden Brief in Recht voor allen]

[1 april 1882 Mededeling in De Nederlandsche Spectator]

[april 1882 Brief van een dokter aan V. Bruinsma]

[april 1882 Brief van G. Emmerts aan V. Bruinsma]

[1 april 1882 Brief van Multatuli aan Vluchtig]

[1 april 1882 Bericht inzake huldeblijk in De Nederlandsche Spectator]

[april 1882 Aantekeningen inzake Tandem van C. Vosmaer]

[1 april 1882 Brief van Mimi aan M.C. van der Hoeven-Meyer]

[2 april 1882 Brief van J. Manuel Engelbrecht aan V. Bruinsma]

[2 april 1882 Artikel en ingezonden brief van W.B. Bergsma in het Algemeen Handelsblad]

[2 april 1882 Briefkaart van J. de Vonk aan V. Bruinsma]

[2 april 1882 Artikel in De Amsterdammer]

[2 april 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[3 april 1882 Ingezonden Brief van A.C. Wertheim met redaktioneel kommentaar in het Algemeen Handelsblad]

[april 1882 Herinnering van V. Bruinsma]

[3 april 1882 Briefkaart van J. Buist aan V. Bruinsma]

[3 april 1882 Briefkaart van G.P. Rouffaer aan V. Bruinsma]

[3 april 1882 Brief van J. Nieuwenhuis aan F. van der Goes]

[3 april 1882 Brief van H.C. de Wolff aan F. van der Goes]

[april 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[4 april 1882 Brief van E. Douwes Dekker Pzn. aan F. van der Goes]

[4 april 1882 Briefkaart van M.J. de Witt Hamer aan F. van der Goes]

[4 april 1882 Brief van Haagse sub-comité aan hoofdcomité Huldeblijk]

[4 april 1882 Briefkaart van J. Versluys aan F. van der Goes]

[4 april 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[4 april 1882 Brief van A.A. van Elk aan V. Bruinsma]

[5 april 1882 Ingezonden Stuk van J. Versluys in het Algemeen Handelsblad]

[5 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in De Tijd]

[6 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in De Maasbode]

[6 april 1882 Brief van J. de Meester aan F. van der Goes]

[6 april 1882 Brief van M. Lamberts aan V. Bruinsma]

[6 april 1882 Advertentie huldeblijk in het Algemeen Handelsblad]

[6 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Stichtsche Crt.]

[6 april 1882 Briefkaart van Multatuli aan W.A. Paap]

[7 april 1882 Briefkaart van L. aan V. Bruinsma]

[7 april 1882 Brief van J. Manuel Engelbrecht aan V. Bruinsma]

[7 april 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[7 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[7 april 1882 Koncept-brief van A.D. de Vries aan J.P. Amersfoort]

[8 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in De Portefeuille]

[8 april 1882 Brief van C. van Deventer aan F. van der Goes]

[8 april 1882 Brief van H.C. de Wolff aan F. van der Goes]

[8 april 1882 Brief van J.P. Amersfoort aan A.D. de Vries]

[8 april 1882 Brief van A.C. Kruseman aan A.D. de Vries]

[8 april 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[8 april 1882 Artikel in Uilenspiegel]

[9 april 1882 Briefkaart van D.J. Korteweg aan A.S. Kok]

[9 april 1882 Artikel in De Amsterdammer]

[9 april 1882 Briefkaart van E. Douwes Dekker Pzn. aan F. van der Goes]

[9 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Delftsche Crt.]

[9 april 1882 Ingezonden Brief P.F. Abell in De Amsterdammer]

[9 april 1882 Ingezonden Brief De Bree in De Amsterdammer]

[10 april 1882 Briefkaart van A.S. Kok aan D.J. Korteweg]

[11 april 1882 Briefkaart van G.L. Funke aan F. van der Goes]

[11 april 1882 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[12 april 1882 Vertrouwelijke circulaire aan ondertekenaars]

[Bijlage: Gedrukt inschrijvingsbiljet]

[12 april 1882 Ingezonden Stuk J.J.A. Goeverneur met redaktioneel kommentaar in het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[12 april 1882 Brief van Multatuli en Mimi aan G.L. Funke]

[13 april 1882 Brief van J.M. Haspels aan J. Versluys]

[14 april 1882 Briefkaart van J.M. Haspels aan F. van der Goes]

[14 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Prov. en Utrechtsche Crt.]

[14 april 1882 Artikel in de Soerabaya Crt.]

[15 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Kerkelijke Crt.]

[15 april 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[15 april 1882 Brief van P.F. Abell aan F. van der Goes]

[april 1882 Brief van T. Bokma aan V. Bruinsma]

[16 april 1882 Ingezonden Stuk J.A. van den Broek en redaktioneel kommentaar in de Delftsche Crt.]

[17 april 1882 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]

[17 april 1882 Brief van Mimi aan G.L. Funke]

[18 april 1882 Brief van L. van Hulst aan F. van der Goes]

[18 april 1882 Briefkaart van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[18 april 1882 Brief van J.J. de Vries aan V. Bruinsma]

[18 april 1882 Briefkaart van J.W. van Wijhe aan V. Bruinsma]

[19 april 1882 Brief van G.L. Funke aan Mimi]

[20 april 1882 Brief van A.J. Duymaer van Twist aan W.B. Bergsma]

[20 april 1882 Briefkaart van C.A. Lobry de Bruijn aan V. Bruinsma]

[20 april 1882 Brief van Mimi aan G.L. Funke]

[22 april 1882 Briefkaart van H.C. de Wolff aan F. van der Goes]

[22 april 1882 Artikel van P.A. Daum inzake huldeblijk in De Locomotief]

[22 april 1882 Brief van J.J. de Vries aan V. Bruinsma]

[22 april 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[22 april 1882 Ingezonden Stuk J. de Meester in De Portefeuille]

[23 april 1882 Ingezonden Brief van H.C. de Wolff in De Amsterdammer]

[23 april 1882 Brief van F.S. Vening aan V. Bruinsma]

[24 april 1882 Artikel inzake huldeblijk in de Soerabaya Crt.]

[25 april 1882 Brief van A.W. Tresling aan V. Bruinsma]

[26 april 1882 Brief van N.P. van den Berg aan D.J. Korteweg]

[26 april 1882 Ingezonden Stuk en berichten in de Soerabaya Crt.]

[27 april 1882 Briefkaart van W.A. Paap aan F. van der Goes]

[27 april 1882 Brief van Mimi aan W.A. Paap]

[28 april 1882 Brief van P. van der Zee aan D.J. Korteweg]

[29 april 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[29 april 1882 Briefkaart van Mimi aan J. Waltman Jr.]

[30 april 1882 Brief van R.J.A. Kallenberg van den Bosch aan A.S. Kok]

[1 mei 1882 Brief van P. van der Zee aan D.J. Korteweg]

[mei 1882 Brief van H. Oosterling aan V. Bruinsma]

[1 mei 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[6 mei 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[6 mei 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[7 mei 1882 Briefkaart van S.J. Bouberg Wilson aan G.H. van Soest]

[7 mei 1882 Briefkaart van W. Paap aan F. van der Goes]

[7 mei 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[7 mei 1882 Briefkaart van W.A. Paap aan A.S. Kok]

[8 mei 1882 Artikel in de Soerabaya Crt.]

[9 mei 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma (?)]

[9 mei 1882 Verschijning 2e dr. Nog eens vrye arbeid]

[9 mei 1882 Brief van J.M. Rosskopf aan D.J. Korteweg]

[11 mei 1882 Brief van Germania aan D.J. Korteweg]

[12 mei 1882 Artikel van P. Brooshooft in de Soerabaya Crt.]

[12 mei 1882 Brief van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[Bijlage: Voorbedrukte kwitantie]

[12 mei 1882 Ingevulde kwitanties]

[13 mei 1882 Brief van J. Versluys aan P.A. Tiele(?)]

[13 mei 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[14 mei 1882 Brief van P. Brooshooft aan D.J. Korteweg]

[14 mei 1882 Koncept-brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[15 mei 1882 Artikel inzake huldeblijk in De Locomotief]

[16 mei 1882 Artikel inzake huldeblijk in De Locomotief]

[16 mei 1882 Brief van M. Lamberts aan V. Bruinsma]

[17 mei 1882 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan een intekenares huldeblijk]

[18 mei 1882 Briefkaart van J. Versluys aan F. van der Goes]

[20 mei 1882 Bericht in De Locomotief]

[20 mei 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[20 mei 1882 Artikel van T.H. de Beer in De Portefeuille]

[mei 1882 Berekening P.A. Tiele huldeblijk-gelden]

[mei 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[23 mei 1882 Briefkaart van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[24 mei 1882 Brief van D. de Lange aan D.J. Korteweg]

[26 mei 1882 Brief van S. de Jager aan P.A. Tiele]

[26 mei 1882 Ingevulde kwitantie]

[31 mei 1882 Brief van J. Versluys aan J.A. Roessingh van Iterson]

[31 mei 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[juni 1882 Bespreking 5e dr. Max Havelaar in Het Leeskabinet]

[2 juni 1882 Ingezonden Stuk met antwoord in de Soerabaya Crt.]

[4 juni 1882 Intekenlijst uit Suriname inzake huldeblijk]

[5 juni 1882 Brief van G.A.G.P. Diest Lorgion-van Hoëvell en dochter aan Multatuli]

[7 juni 1882 Briefkaart van J. Versluys aan F. van der Goes]

[8 juni 1882 Twee reçubewijzen overboeking P.A. Tiele]

[8 juni 1882 Brief van P. Brooshooft aan D.J. Korteweg]

[15 juni 1882 Briefkaart van Multatuli aan J.M. Haspels]

[16 juni 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[18 juni 1882 Brief van H.C. Muller aan V. Bruinsma]

[20 juni 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[20 juni 1882 Brief van D.J. Korteweg aan F. van der Goes]

[22 juni 1882 Polis op het leven van Multatuli]

[22 juni 1882 Kwitantie]

[24 juni 1882 Brief van Multatuli aan J. Versluys]

[27 juni 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[juni 1882 Brief van H. Oosterling aan V. Bruinsma]

[1 juli 1882 Brief Germania aan D.J. Korteweg en J. Versluys]

[2 juli 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[3 juli 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[4 juli 1882 Brief van J.M. Haspels aan G.C. de Haas-Hanau]

[7 juli 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[9 juli 1882 Uittreksel notulen De Dageraad]

[14 juli 1882 Polis op het leven van Mimi]

[14 juli 1882 Kwitantie]

[juli 1882 Brief van H. Oosterling aan V. Bruinsma]

[18 juli 1882 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[18 juli 1882 Brief Germania aan D.J. Korteweg en J. Versluys]

[19 juli 1882 Brief van D.J. Korteweg aan P. Brooshooft]

[juli 1882 Brief van Mimi aan Marie Anderson]

[21 juli 1882 Brief met bijlage van G. Luttenberg aan D.J. Korteweg en J. Versluys]

[22 juli 1882 Ingekomen gelden huldeblijk in Recht voor allen]

[juli 1882 Brief van J. en M. Versluys aan V. en H. Bruinsma]

[24 juli 1882 Brief van H. Oosterling aan V. Bruinsma]

[24 juli 1882 Bericht opbrengst huldeblijk in het Algemeen Handelsblad]

[24 juli 1882 Brief van P.F. Abell aan V. Bruinsma]

[25 juli 1882 Brief van Multatuli aan een neef]

[28 juli 1882 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[juli 1882 Artikel van J.G. ten Bokkel in De Dageraad]

[juli 1882 Bijzondere bepalingen inzake polissen]

[5 augustus 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[13 augustus 1882 Briefkaart van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[17 augustus 1882 Brief van Mimi en Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[20 augustus 1882 Briefkaart van A.C. Wertheim aan F. van der Goes]

[augustus 1882 Brief van Multatuli aan A.C. Wertheim]

[27 augustus 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[augustus 1882 Beschouwing over Minnebrieven in De Dageraad]

[2 september 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[4 september 1882 Briefkaart van J. Versluys aan F. van der Goes]

[september 1882 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[8 september 1882 Brief van J.C. de Vos aan D.J. Korteweg]

[8 september 1882 Telegram van W.A. Paap aan comité-Huldeblijk]

[9 september 1882 Brief van D.J. Korteweg aan J.C. de Vos]

[12 september 1882 Briefkaart van J. Versluys aan F. van der Goes]

[20 september 1882 Brief van J.A. Roessingh van Iterson aan D.J. Korteweg]

[21 september 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[september 1882 Brief van Multatuli aan H.C. de Wolff]

[24 september 1882 Brief van J.K. Anschütz aan V. Bruinsma]

[24 september 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[24 september 1882 Briefkaart van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[24 september 1882 Briefkaart van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[september 1882 Aantekeningen D.J. Korteweg]

[26 september 1882 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[27 september 1882 Brief van D.J. Korteweg aan F. van der Goes]

[27 september 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[27 september 1882 Kladbrief van D.J. Korteweg aan Multatuli]

[27 september 1882 Verslag van D.J. Korteweg]

[29 september 1882 (Koncept-)brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[29 september 1882 Brief van J.C. de Vos aan D.J. Korteweg]

[29 september 1882 Briefkaart van G.L. Funke aan Multatuli]

[30 september 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[30 september 1882 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[30 september 1882 Brief van J. Versluys aan D.J. Korteweg]

[1 oktober 1882 Kladbrief van D.J. Korteweg aan J.C. de Vos]

[1 oktober 1882 Kladbrief van D.J. Korteweg aan Multatuli]

[6 oktober 1882 Kwitantie voor D.J. Korteweg]

[6 oktober 1882 Briefkaart van Multatuli aan V. Bruinsma]

[7 oktober 1882 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[7 oktober 1882 Brief van D.J. Korteweg aan Multatuli]

[8 oktober 1882 Briefkaart van Multatuli aan J.H. de Haas]

[8 oktober 1882 Gedrukte mededeling H.C. Muller]

[9 oktober 1882 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[9 oktober 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[9 oktober 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[10 oktober 1882 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[11 oktober 1882 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[12 oktober 1882 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[12 oktober 1882 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[12 oktober 1882 Overlijdensadvertentie Jan Singer]

[14 oktober 1882 Brief van Multatuli aan N. Braunius Oeberius]

[16 oktober 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[oktober 1882 Gedicht van Multatuli in poëzie-album Lientje de Haas]

[18 oktober 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[19 oktober 1882 Brief van N. Braunius Oeberius aan V. en H. Bruinsma]

[20 oktober 1882 Twee kwitanties inzake polissen]

[21 oktober 1882 Brief van V. Bruinsma aan N. Braunius Oeberius]

[21 oktober 1882 Brief van Multatuli aan Lina de Haas]

[21 oktober 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[21 oktober 1882 Briefkaart van Multatuli aan J.J.A. Goeverneur]

[22 oktober 1882 Beschikking D.J. Korteweg en J. Versluys inzake polissen]

[23 oktober 1882 Brief van Multatuli aan J.F. Snelleman]

[23 oktober 1882 Brief van Mimi aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[23 oktober 1882 M.J. de Witt Hamer betaalt Tandem-bijdrage]

[25 oktober 1882 Briefkaart van G. Heymans aan V. Bruinsma]

[25 oktober 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[27 oktober 1882 Brief van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]

[27 oktober 1882 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[27 oktober 1882 Briefkaart van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[29 oktober 1882 Brief van N. Braunius Oeberius aan V. Bruinsma]

[8 november 1882 Brief van G. Heymans van V. Bruinsma]

[8 november 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[8 november 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[9 november 1882 Brief van Multatuli aan G.J.P. de la Valette]

[11 november 1882 Brief van J.F. Snelleman aan Multatuli]

[12 november 1882 Ingezonden Brief met reaktie F. v.d. Goes in De Amsterdammer]

[14 november 1882 Brief van J. Eekhof aan F. van der Goes]

[15 november 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[25 november 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[26 november 1882 Koncept-brief van D.J. Korteweg aan Multatuli]

[26 november 1882 Album deelnemers huldeblijk]

[26 november 1882 Brief van Mimi aan Wouter]

[27 november 1882 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenbergh van den Bosch]

[28 november 1882 Verslag voordracht H.C. Muller in Het Nieuws van den Dag]

[29 november 1882 Briefkaart van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[30 november 1882 Briefkaart van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[4 december 1882 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[13 december 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[16 december 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[december 1882 Aantekeningen in het Memoriaal]

[17 december 1882 Brief van Multatuli aan H. de Vries]

[19 december 1882 Koncept-brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[21 december 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[21 december 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[23 december 1882 Artikel over voordracht H.C. Muller in De Vrijheid]

[23 december 1882 Brief van J.M. Haspels aan G.C. de Haas-Hanau]

[24 december 1882 Brief van Multatuli aan H. Hemkes Kz.]

[december 1882 Brochure van H.C. Muller verschijnt]

[28 december 1882 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan H.C. Muller]

[31 december 1882 Brief van J.M. Haspels aan G.C. de Haas-Hanau]

Het jaar 1883

Brieven en dokumenten

[11 januari 1883 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[12 januari 1883 Briefkaart van Multatuli van V. Bruinsma]

[12 januari 1883 Brief van Multatuli aan H. de Vries]

[januari 1883 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[16 januari 1883 Brief van G.J.P. de la Valette aan Multatuli]

[22 januari 1883 Brief van J.H. Anschütz aan V. Bruinsma]

[30 januari 1883 A.K. von Gugel overlijdt]

[januari 1883 Artikel van J. Hobbel in De Dageraad]

[januari 1883 Notitie van P. Westra]

[1 februari 1883 Brief van A. Arnould aan Mimi]

[3 februari 1883 Brief van Multatuli aan E. Bernhold]

[4 februari 1883 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[5 februari 1883 Brief van E. Bernhold aan Multatuli]

[februari 1883 Artikel van P. Westra in De Dageraad]

[februari 1883 Antwoord van H.C. Muller in De Dageraad]

[februari 1883 Dupliek van P. Westra in De Dageraad]

[12 februari 1883 Brief van Multatuli aan H. de Vries]

[19 februari 1883 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[19 februari 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[19 februari 1883 Briefkaart van Multatuli aan J.H. de Haas]

[23 februari 1883 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[26 februari 1883 Briefkaart van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau.]

[maart 1883 Artikel van C.B. Spruyt in De Tijdspiegel]

[2 maart 1883 Verjaarsgroet uit Rotterdam]

[8 maart 1883 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[11 maart 1883 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[11 maart 1883 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[13 maart 1883 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Multatuli]

[17 maart 1883 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[4 april 1883 Brief van Multatuli aan H. de Vries]

[6 april 1883 Briefkaart van Multatuli aan J.M. Haspels]

[8 april 1883 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[11 april 1883 Brief van G.P. Rouffaer aan Multatuli]

[14 april 1883 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[22 april 1883 Dagboekaantekeningen mevr. A.C.C.G. Vosmaer]

[22 april 1883 Dagboekaantekeningen C. Vosmaer]

[23 april 1883 C. Vosmaer tekent Mimi en Wouter]

[april 1883 Koncept-brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[25 april 1883 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[29 april 1883 Briefkaart van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[april 1883 Redaktioneel kommentaar in De Dageraad]

[1 mei 1883 Brief van Multatuli aan T.H. de Beer]

[3 mei 1883 Ingezonden tekst van Multatuli t.b.v. J.L. Wertheim]

[mei 1883 Twee fragmenten uit brieven van Multatuli aan een of meer onbekenden]

[6 mei 1883 Brief van Multatuli aan N. Braunius Oeberius]

[6 mei 1883 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[8 mei 1883 Brief van Mimi aan W.A. Paap]

[12 mei 1883 Brief van Multatuli aan A. Merens]

[mei 1883 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[20 mei 1883 Briefkaart van Multatuli aan H. de Vries]

[23 mei 1883 Brief van T.H. de Beer aan Multatuli]

[29 mei 1883 Verschijning Een onkruidzaaier van H.M. van Andel]

[10 juni 1883 Artikel over Een onkruidzaaier in De Amsterdammer]

[31 mei 1883 Brief van Multatuli aan N. Braunius Oeberius]

[juni 1883 Redaktioneel kommentaar in De Dageraad]

[2 juni 1883 Brief van G.P. Rouffaer aan Multatuli]

[juni 1883 Brief van Multatuli aan H. de Vries]

[12 juni 1883 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[18 juni 1883 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[19 juni 1883 Brief van Multatuli aan H. de Vries]

[21 juni 1883 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[22 juni 1883 Brief van Multatuli en Wouter aan G.C. de Haas-Hanau]

[8 juli 1883 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[10 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[12 juli 1883 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]

[13 juli 1883 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[15 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[18 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[19 juli 1883 Brief van Multatuli en Mimi aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[19 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[20 juli 1883 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[20 juli 1883 Briefkaart van Multatuli aan J.H. de Haas]

[22 juli 1883 Brief van G.P. Rouffaer aan Multatuli]

[22 juli 1883 Briefkaart van Multatuli aan J.H. de Haas]

[23 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[25 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer Snelleman]

[26 juli 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[30 juli 1883 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[juli 1883 Aantekeningen in het Memoriaal]

[6 augustus 1883 Brief van Multatuli aan P.A. Tiele]

[6 augustus 1883 Brief van Mimi aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[7 augustus 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[7 augustus 1883 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[7 augustus 1883 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[8 augustus 1883 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[11 augustus 1883 Brief van Multatuli aan A.D. Baron van Verschuer]

[11 augustus 1883 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[11 augustus 1883 Brief van Multatuli aan J.F. Snelleman en J.H. Dupont]

[12 augustus 1883 Bespreking van Een onkruidzaaier in De Amsterdammer]

[12 augustus 1883 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[14 augustus 1883 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[16 augustus 1883 Brief van A. van Daehne van Varick aan Multatuli]

[18 augustus 1883 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[19 augustus 1883 Brief van C.H. de Jong aan Multatuli]

[21 augustus 1883 Brief van Multatuli aan J.G. Robbers]

[22 augustus 1883 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[24 augustus 1883 Brief van C.H. de Jong aan Multatuli]

[25 augustus 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[26 augustus 1883 Advertentie Multatuliana in het Algemeen Handelsblad]

[26 augustus 1883 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[26 augustus 1883 Bericht Multatuliana in de Nieuwe Rotterdamsche Crt.]

[27 augustus 1883 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[28 augustus 1883 Briefkaart van A. van Daehne van Varick aan Multatuli]

[30 augustus 1883 Advertentie Multatuliana in het Algemeen Handelsblad]

[30 augustus 1883 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[30 augustus 1883 Brief van Multatuli aan A.J.F. Clant van der Myll-Piepers]

[1 september 1883 Brief van P.A. Tiele aan Multatuli]

[11 september 1883 Brief van A. van Daehne van Varick aan Multatuli]

[11 september 1883 Brief van Mimi aan mevr. C. Bremer-Snelleman]

[13 september 1883 Briefkaart van A. van Daehne van Varick aan Multatuli]

[13 september 1883 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[18 september 1883 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[18 september 1883 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[21 september 1883 Briefkaart aan J.H. de Haas]

[22 september 1883 Uitgave van Kraketau]

[24 september 1883 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[28 september 1883 Brief van Multatuli aan A. Douwes Dekker]

[30 september 1883 Brief van A. van Daehne van Varick aan Multatuli]

[26 oktober 1883 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[28 oktober 1883 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[30 oktober 1883 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[13 november 1883 Briefkaart van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[16 november 1883 Brief van Multatuli aan J. Zürcher]

[24 november 1883 Artikel van F. Domela Nieuwenhuis in Recht voor allen]

[25 november 1883 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[11 december 1883 Verzending van een boek naar Multatuli]

[11 december 1883 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[16 december 1883 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[20 december 1883 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[23 december 1883 Telegram van Multatuli aan J.H. de Haas]

Biografische aantekeningen


[20 juli 1883
Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

20 juli 1883

Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch. Dubbel velletje postpapier, waavan blz. 1-3 en 4 (⅕) beschreven. (M.M.)

N. Ingelheim 20 Juli '83

beste V. D Bosch! 't Is al verscheiden dagen geleden dat ik m'n brief afbrak. In weerwil van de eenzaamheid myner woning komen er gedurig allerlei drukten of préoccupatien [1.] préoccupatien: van ‘préoccupation’: zorg (fr.). Een zieke vriendin te Wiesbaden (tering!) stond gedurig op den sprong ons te komen bezoeken. 't Slot was dat we háár zyn gaan opzoeken. Dat (en vooral 't gemaal over gaan of niet gaan) heeft me in den war gebracht.-

Ik herinner me van plan geweest te zyn U 'n paar opmerkingen meetedeelen over eenige eigenaardigheden in den publieken toestand van ons Landje nà '60, en ik eindigde met het uiten der meening dat de dingen die op 't verschynen van den Havelaar gevolgd zyn - of door den ‘Havelaar’ te weeg gebracht - zich geenszins bepalen tot ‘indische zaken’ even zoomin als ikzelf me na 't schryven van dit boek me tot die zaken bepaald heb. Ik was wel genoodzaakt den kring myner beschouwingen uittebreiden.


(Zie 't stukje in m'n - eerste - brochure over Vryen-Arbeid, waarin ik m'n Ideën aankondig.)

De vlieg die op den wagen zat, verbeeldde zich dien wagen voorttedrukken. Ben ik, sprekende over de ‘door Havelaar teweeg gebrachte byzonderheden’ die mouche du coche [2.] mouche du coche: vlieg op de wagen (fr.)? 't Zou me spyten zoo'n belachelyke rol te spelen! In allen geval zou ik die overlaten aan de velen die behagen scheppen in bemoeienis met dien wagen. Tot dezulken behoor ik niet. Ik houd niet van publiekerigheid, en gewone eerzucht is me geheel vreemd. Dat nu hoogmoed hiervan de oorzaak is, verandert niets aan 't feit dat ik niets geef om rang, eer gezag, invloed, interessantigheid of hoe men 't noemen moge. Rang en invloed zou ik - doch slechts als 'n offer - gaarne aannemen om 't goede dat ik daardoor zou hopen te bewerken, niet om die flauwe dingen zelf. Zoo'n Bismarck [3.] Bismarck: Otto prins van Bismarck (1815-1898), pruisisch staatsman, de ‘IJzeren kanselier’, eerste minister van koning Frederik Willem IV in deze periode. beklaag ik. En vooral omdat hy, de zware servituten van eer en macht dragende, nog niet eens de voldoening heeft dat hy die vracht torscht ten algemeenen nutte. Nu, dat is zyn zaak. Wie volstrekt galeislaaf wezen wil, moet het dan maar zyn.

Wat de Havelaar voor Indie heeft uitgewerkt, is treurig. Daar de Natie niet lezen kan heeft men zich laten diets maken dat er heil te vinden was in't zoogenaamd: liberalismus. O, ware ‘vryzinnigheid’ zou in 1860 gelyk nu en altoos terdeeg tepas gekomen zyn maar zoo begrypt het niet de pseudo-staatkundige kliek die zich ‘liberaal’ noemt. Ik ben vryzinnig - d.i. ik streef er in oprechtheid naar, dat te zyn - en moet verklaren dat ik tegen veel nummers op 't program der zooge ‘liberalen’ even sterk protesteer als tegen 't meest ouwerwetse fabeltje van ‘Behouders.’ Ziet men niet in hoe de pseudo liberalen de ware vryzinnigheid kompromitteeren? Is de dwang om je kind te laten inenten met den vuilen etter van 'n ziek beest vryzinnig? En was't nog maar altyd van 'n beest dat slechts één ziekte had! Weet men dan niet dat zelfs de vuiligheid die men de par le Roi [4.] de par le Roi: op koninklijk gezag (fr.) 't jonge geslacht in 't bloed brengt, evenzeer als meel, suiker, koffie, thee chocolaad en moraal, evenzeer als alles in onzen liberalen tyd, vervalscht is? Weet men dan niet dat allerlei kwalen (typhus, diphtheritis, phthisis [5.] phthisis: tering (tuberculose)., bloedarmoede, schurft, en wie weet wat al?) door die vaccine [6.] vaccine: koepokstof, inenting tegen de pokken. aanhoudend worden verspreid? Meer nog, dat de pokken zelf die men heet te bestryden, kunstmatig in 't leven worden gehouden? By analogie redeneerende kan men berekenen dat die ziekte sedert lang zou uitgesleten zyn als men haar had overgelaten aan 't gewone ver-loop. Als er 'n Jenner [7.] Jenner: Edward Jenner (1749-1823), engels arts, uitvinder van de vaccinatie. ware opgestaan in de dagen toen Europa nog door pest bezocht werd, zouden wy ons nog altyd in't bezit van die liefelykheid verheugen. Waar is 't Lazarus [8.] 't Lazarus: melaatsheid. gebleven? De roode loop [9.] roode loop: volksnaam voor cholera.? De zwarte dood [10.] zwarte dood: volksnaam voor pest.?

En hielden wy met die inenting nog maar de pokken zelf in't leven! Maar de syphilis [11.] syphilis: een van de voordelen van de inenting met kalverpokken is dat syphilis bij kalveren niet voorkomt. en de andere kwalen die zy propageert! En waarom dwang? De luî die meenen dat inenten zoo goed tegen de pokken is, moesten juist om blyk van konsequentie te toonen, niet bevreesd voor aansteking zyn. En zy schreeuwen 't hardst van angst. Gelooven zy zelf dan niet aan de efficaciteit [12.] efficaciteit: werkzaamheid (naar het fr.) van hun preservatief [13.] preservatief: preventiemiddel.?

Maar al ware dit alles anders, ik vraag of 't ‘liberaal’ heeten mag dat men den andersdenkende zoo'n vies voorbehoedmiddel opdringt?-

Is de inrichting van ons Onderwys ‘liberaal’?

Alweer word ik gestoord. Ik onthoud waar ik gebleven ben.

Hartelyk gegroet

Uw vriend

Dek