Multatuli.online

Volledige Werken. Deel 21. Brieven en dokumenten uit de jaren 1881-1882

Voorwoord

Verantwoording

Het jaar 1881

Brieven en dokumenten

[3 januari 1881 Brief van C. Vosmaer aan Multatuli en Mimi]

[6 januari 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[7 januari 1881 Advertentie voordracht Rotterdam (I)]

[8 januari 1881 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[8 januari 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[8 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[9 januari 1881 Advertentie voordracht Amsterdam]

[9 januari 1881 Advertentie voordracht Tiel]

[9 januari 1881 Brief van Multatuli aan T. van der Tuuk]

[9 januari 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[10 januari 1881 Voordracht te Rotterdam]

[10 januari 1881 Aantekeningen voordracht]

[11 januari 1881 Verslag voordracht Rotterdam in Nieuwe Rotterdamsche Crt]

[11 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[11 januari 1881 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[11 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[11 januari 1881 Brief van Multatuli aan J.G. Robbers]

[12 januari 1881 Advertentie voordracht Delft]

[12 januari 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[12 januari 1881 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[12 januari 1881 Voordracht te Amsterdam]

[12 januari 1881 Aantekeningen voordracht]

[12 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[12 januari 1881 Verslag voordracht Rotterdam in Rotterdamsch Nieuwsblad]

[13 januari 1881 Voordracht te Leiden]

[13 januari 1881 Aantekeningen voordracht]

[14 januari 1881 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[14 januari 1881 Verslag voordracht Amsterdam in Algemeen Handelsblad]

[14 januari 1881 Verslag voordracht Amsterdam in Het Nieuws van den Dag]

[14 januari 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[14 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[14 januari 1881 Voordracht te Delft]

[15 januari 1881 Verslag voordracht Leiden in Leidsch Dagblad]

[15 januari 1881 Advertentie voordracht Dordrecht]

[15 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[15 januari 1881 Verslag voordracht Leiden in Leidsche Crt.]

[15 januari 1881 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[15 januari 1881 Brief van Mimi aan D.R. Mansholt]

[15 januari 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[16 januari 1881 Advertentie voordracht Breda]

[16 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[17 januari 1881 Advertentie voordracht Schiedam]

[17 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[18 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[18 januari 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[18 januari 1881 Herinnering W.L. Penning aan voordracht Schiedam]

[18 januari 1881 Advertentie voordracht Zaltbommel]

[18 januari 1881 Voordracht te Schiedam]

[18 januari 1881 Aantekeningen voordracht]

[19 januari 1881 Verslag voordracht Leiden in Minerva]

[19 januari 1881 Advertentie voordracht Haarlem]

[19 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[20 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[20 januari 1881 Verslag voordracht Schiedam in Schiedamsche Crt.]

[20 januari 1881 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[21 januari 1881 Advertentie voordracht 's-Gravenhage]

[21 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[21 januari 1881 Voordracht te Haarlem]

[21 januari 1881 Herinneringen P.J. van Eldik Thieme aan voordracht Haarlem]

[22 januari 1881 Advertentie voordracht 's-Hertogenbosch]

[22 januari 1881 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[22 januari 1881 Voordracht te 's-Gravenhage]

[22 januari 1881 Aantekeningen voordracht]

[23 januari 1881 Verslag voordracht Rotterdam in Brielsche Crt.]

[23 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[23 januari 1881 Verslag voordracht Amsterdam in De Amsterdammer]

[24 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi en Wouter]

[24 januari 1881 Brief van Mimi aan Multatuli]

[24 januari 1881 Verslag voordracht Haarlem in Opregte Haarlemsche Crt.]

[25 januari 1881 Voordracht Dordrecht afgelast]

[25 januari 1881 Advertentie voordracht Middelburg]

[25 januari 1881 Verslag voordracht 's-Gravenhage in Het Vaderland]

[25 januari 1881 Briefkaart Multatuli aan Mimi]

[25 januari 1881 Voordracht te Breda]

[26 januari 1881 Telegram Multatuli aan Mimi]

[26 januari 1881 Voordracht te 's-Hertogenbosch]

[27 januari 1881 Voordracht te Middelburg]

[29 januari 1881 Verslag voordracht Middelburg in Middelburgsche Crt.]

[29 januari 1881 Verslag voordracht 's-Gravenhage in De Nederlandsche Spectator]

[30 januari 1881 Advertentie voordracht Gouda]

[31 januari 1881 Brief van Multatuli aan J.G. Robbers]

[2 februari 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[3 februari 1881 Advertentie voordracht Zutphen]

[3 februari 1881 Brief van Multatuli aan T. Tal]

[4 februari 1881 Brief van T. Tal aan Multatuli]

[4 februari 1881 Voordracht te Zaltbommel]

[5 februari 1881 Voordracht te Helmond]

[7 februari 1881 Advertentie voordracht Utrecht]

[7 februari 1881 Voordracht te Gouda]

[8 februari 1881 Advertentie en bericht voordracht Amersfoort]

[8 februari 1881 Brief van Multatuli aan J.L. Beijers]

[8 februari 1881 Voordracht te Utrecht]

[9 februari 1881 Verslag voordracht Utrecht in Utrechtsch Dagblad]

[9 februari 1881 Advertentie voordracht Hengelo]

[9 februari 1881 Advertentie voordracht Enschedé]

[9 februari 1881 Verslag voordracht Gouda]

[9 februari 1881 Voordracht te Amersfoort]

[10 februari 1881 Voordracht te Zutphen]

[10 februari 1881 Aantekeningen voordracht]

[10 februari 1881 Herinneringen J. de Meester aan voordracht Zutphen]

[11 februari 1881 Voordracht te Hengelo]

[12 februari 1881 Verslag voordracht Zutphen in Zutphensche Crt.]

[12 februari 1881 Verslag voordracht Amersfoort in Nieuwe Amersfoortsche Crt.]

[12 februari 1881 Voordracht te Enschedé]

[14 februari 1881 Briefkaart van Multatuli aan T. Tal]

[14 februari 1881 Verslag voordracht Zutphen in Zutphensche Crt. (vervolg)]

[15 februari 1881 Advertentie Th. Postma in Leeuwarder Crt.]

[15 februari 1881 Advertentie voordracht Dordrecht]

[16 februari 1881 Advertentie voordracht Arnhem]

[16 februari 1881 Verslag voordracht Hengelo en voordracht Enschedé in Tubantia]

[16 februari 1881 Voordracht te Dordrecht]

[17 februari 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[17 februari 1881 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]

[18 februari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[februari 1881 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]

[19 februari 1881 Advertentie voordracht Dokkum]

[19 februari 1881 Advertentie voordracht Sneek]

[19 februari 1881 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[20 februari 1881 Brief van Multatuli aan een onbekende]

[21 februari 1881 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

[21 februari 1881 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]

[21 februari 1881 Advertentie voordracht Harlingen]

[21 februari 1881 Bericht inzake voordracht Harlingen]

[21 februari 1881 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[23 februari 1881 Verslag voordracht Arnhem in Arnhemsche Crt.]

[23 februari 1881 Voordracht te Harlingen]

[24 februari 1881 Advertentie voordracht Leeuwarden]

[24 februari 1881 Advertentie voordracht Groningen]

[24 februari 1881 Voordracht te Leeuwarden]

[25 februari 1881 Verslag voordracht Harlingen in de Harlinger Crt.]

[25 februari 1881 Voordracht te Dokkum]

[26 februari 1881 Verslag voordracht Dokkum in Oostergo]

[26 februari 1881 Voordracht te Sneek]

[februari 1881 Brief van Mimi aan Multatuli]

[28 februari 1881 Verslag voordracht Leeuwarden in de Leeuwarder Crt.]

[28 februari 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[28 februari 1881 Advertentie voordracht Scheemda]

[28 februari 1881 Voordracht te Groningen]

[28 februari 1881 Aantekeningen voordracht]

[1 maart 1881 Advertentie voordracht Assen]

[2 maart 1881 Verslag voordracht Groningen in Prov. Groninger Crt.]

[2 maart 1881 Verslag voordracht Sneek in de Sneeker Crt.]

[2 maart 1881 Voordracht te Sappemeer]

[2 maart 1881 Aantekeningen voordracht]

[3 maart 1881 Advertentie voordracht Schagen]

[3 maart 1881 Briefkaart van Multatuli aan J.H. de Haas]

[3 maart 1881 Voordracht te Veendam]

[4 maart 1881 Advertentie voordracht Deventer]

[4 maart 1881 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[4 maart 1881 Voordracht te Stadskanaal]

[5 maart 1881 Voordracht te Scheemda]

[6 maart 1881 Advertentie voordracht Nijmegen]

[7 maart 1881 Verslag voordracht Veendam in de Prov. Groninger Crt.]

[7 maart 1881 Advertentie voordracht Winschoten]

[7 maart 1881 Voordracht te Winschoten]

[8 maart 1881 Brief van Multatuli aan T. van der Tuuk]

[8 maart 1881 Verslag voordracht Sappemeer in de Prov. Groninger Crt.]

[8 maart 1881 Voordracht te Assen]

[9 maart 1881 Advertentie voordracht Zwolle]

[9 maart 1881 Bericht in Prov. Groninger Crt.]

[9 maart 1881 Verslag voordracht Winschoten in Prov. Groninger Crt.]

[9 maart 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[9 maart 1881 Voordracht te Zwolle]

[10 maart 1881 Brief van D.R. Mansholt aan H. de Raaf]

[10 maart 1881 Verslag voordracht Scheemda in Prov. Groninger Crt.]

[10 maart 1881 Voordracht te Deventer]

[11 maart 1881 Verslag voordracht Deventer in de Deventer Crt.]

[11 maart 1881 Verslag voordracht Zwolle in de Prov. Overijsselsche en Zwolsche Crt.]

[12 maart 1881 Advertentie voordracht Zaandijk]

[12 maart 1881 Verslag voordracht Winschoten in de Winschoter Crt.]

[maart 1881 Aantekeningen Vosmaer inzake Tandem]

[maart 1881 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[14 maart 1881 Voordracht te Nijmegen]

[14 maart 1881 Aantekening kassaboek De Harmonie]

[maart 1881 Advertentie voordracht Den Helder]

[15 maart 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[maart 1881 Brief van Wouter aan Multatuli]

[16 maart 1881 Verslag voordracht Groningen in Minerva]

[maart 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[16 maart 1881 Verslag van een voordracht over Multatuli in Minerva]

[17 maart 1881 Voordracht te Den Helder]

[18 maart 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[18 maart 1881 Advertentie voordracht Tiel]

[18 maart 1881 Voordracht te Schagen]

[19 maart 1881 Verslag voordracht Assen in de Prov. Drentsche en Asser Crt.]

[19 maart 1881 Advertentie voordracht Rotterdam (II)]

[19 maart 1881 Voordracht te Zaandijk]

[20 maart 1881 Verslag voordracht Schagen in de Schager Crt.]

[20 maart 1881 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[21 maart 1881 Voordracht op Texel]

[23 maart 1881 Verslag voordracht Zaandijk in de Zaanlandsche Crt.]

[23 maart 1881 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]

[23 maart 1881 Voordracht te Rotterdam]

[23 maart 1881 Aantekeningen voordracht]

[24 maart 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[24 maart 1881 Telegram van Multatuli aan A. Merens]

[24 maart 1881 Verslag voordracht Rotterdam in de Nieuwe Rotterdamsche Crt.]

[26 maart 1881 Brief van G.L. Funke aan Mimi]

[26 maart 1881 Ingezonden brieven in de Zaanlandsche Crt.]

[27 maart 1881 Advertentie voordracht Gorkum]

[28 maart 1881 Voordracht te Gorkum]

[30 maart 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[30 maart 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[30 maart 1881 Ingezonden Stuk in de Zaanlandsche Crt.]

[30 maart 1881 Voordracht te Sliedrecht]

[31 maart 1881 Verslag voordracht Gorkum in de Nieuwe Gorinchemsche Crt.]

[31 maart 1881 Voordracht te Tiel]

[2 april 1881 Verslag voordracht Tiel in de Nieuwe Tielsche Crt.]

[2 april 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[3 april 1881 Verslag voordracht Rotterdam in de Brielsche Crt.]

[4 april 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[6 april 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[6 april 1881 Ingezonden Stuk in de Zaanlandsche Crt.]

[7 april 1881 Advertentie voordracht Utrecht]

[8 april 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[8 april 1881 Advertentie afgelasting voordracht Utrecht]

[9 april 1881 Ingezonden mededeling van Multatuli in het Utrechtsch Provinciaal en Stedelijk Dagblad]

[9 april 1881 Ingezonden Stuk in de Zaanlandsche Crt.]

[9 april 1881 Brief van Multatuli aan J. Ensing]

[11 april 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[12 april 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[14 april 1881 Kaartje van G.C. de Haas-Hanau en haar dochter]

[18 april 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[april 1881 Brief van H.C. de Wolff aan G.C. de Haas-Hanau]

[22 april 1881 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[30 april 1881 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[1 mei 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[3 mei 1881 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]

[5 mei 1881 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[6 mei 1881 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[8 mei 1881 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[10 mei 1881 Brief van T.H. de Beer aan Multatuli]

[14 mei 1881 Brief van Multatuli aan V. en H. Bruinsma]

[15 mei 1881 Brief van W.L. Penning aan C. Vosmaer]

[21 mei 1881 Intrek in het huis Auf der Kreuzkirch]

[mei 1881 Herinneringen van Saalwachter, Hilgert en Sinning]

[23 mei 1881 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]

[24 mei 1881 Brief van Multatuli en Mimi aan C. Merens-Hamminck Schepel]

[4 juni 1881 Briefkaart van T.H. de Beer aan Multatuli]

[4 juni 1881 Briefkaart van T.H. de Beer aan Multatuli]

[7 juni 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[8 juni 1881 Brief van Multatuli aan T.H. de Beer

[9 juni 1881 Brief van T.H. de Beer aan Multatuli]

[13 juni 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[14 juni 1881 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]

[15 juni 1881 Brief van Multatuli aan T.H. de Beer]

[16 juni 1881 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[17 juni 1881 Brief van Multatuli aan N. Braunius Oeberius]

[19 juni 1881 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[25 juni 1881 Brief van 8 juni aan T.H. de Beer in De Portefeuille]

[26 juni 1881 Brief van Multatuli aan J.G. Robbers]

[27 juni 1881 Briefkaart van G.L. Funke aan Multatuli]

[28 juni 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[28 juni 1881 Briefkaart van T.H. de Beer aan Multatuli]

[29 juni 1881 Artikel in Het Nieuws van den Dag]

[29 juni 1881 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[30 juni 1881 Telegram van Multatuli aan T.H. de Beer]

[juli 1881 Brief van T.H. de Beer aan A.S. Kok]

[1 juli 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[1 juli 1881 Brief van T.H. de Beer aan Multatuli]

[2 juli 1881 Twee artikeltjes in Uilenspiegel]

[2 juli 1881 Bericht in Het Nieuws van den Dag]

[2 juli 1881 Brief van Multatuli aan T.H. de Beer]

[2 juli 1881 Bericht van T.H. de Beer in De Portefeuille]

[3 juli 1881 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[3 juli 1881 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[3 juli 1881 Brief van T.H. de Beer aan Multatuli]

[4 juli 1881 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[4 juli 1881 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[5 juli 1881 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[6 juli 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[9 juli 1881 Brief van Multatuli aan T.H. de Beer in De Portefeuille]

[10 juli 1881 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[11 juli 1881 Briefkaart van T.H. de Beer aan Multatuli]

[19 juli 1881 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[20 juli 1881 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[23 juli 1881 Artikel van G.J.P. de la Valette in De Portefeuille]

[Herinneringen G.J.P. de la Valette]

[25 juli 1881 Brief van Multatuli aan J.G. Robbers]

[26 juli 1881 Opdracht in exemplaar Vorstenschool]

[1 augustus 1881 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[2 augustus 1881 Brief van Multatuli aan J.G. Robbers]

[5 augustus 1881 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[5 augustus 1881 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[6 augustus 1881 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer]

[14 augustus 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[17 augustus 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[17 augustus 1881 Multatuli's kleinzoon Guido Bassani geboren]

[21 augustus 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[24 augustus 1881 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[26 augustus 1881 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]

[27 augustus 1881 Briefkaart van G.L. Funke aan Multatuli]

[28 augustus 1881 Brief van Mimi aan W.A. Paap]

[31 augustus 1881 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[31 augustus 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[31 augustus 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[31 augustus 1881 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]

[1 september 1881 Betaling Tandem door M.J. de Witt Hamer]

[6 september 1881 Brief van Multatuli aan V. en H. Bruinsma]

[13 september 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[13 september 1881 Brief van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]

[26 september 1881 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[1 oktober 1881 Brief van Multatuli aan een onbekende]

[2 oktober 1881 Brief van Mimi en Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[4 oktober 1881 Bericht J. Muusses & Co. in het Nieuwsblad voor den boekhandel]

[7 oktober 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[8 oktober 1881 Ingezonden Brief in De Nederlandsche Spectator]

[oktober 1881 Circulaire boekhandel 5e druk Max Havelaar]

[10 oktober 1881 Brief van Mimi en Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[10 oktober 1881 Brief van Wouter aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[12 oktober 1881 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[13 oktober 1881 Brief van Multatuli aan A.D. Baron van Verschuer]

[14 oktober 1881 Advertentie in het Nieuwsblad voor den boekhandel]

[15 oktober 1881 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[16 oktober 1881 Brief van Multatuli en Mimi aan E. Douwes Dekker en T.C. Douwes Dekker Heijning]

[18 oktober 1881 Brief van D.J. Korteweg aan Multatuli]

[18 oktober 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[20 oktober 1881 Briefkaart van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[20 oktober 1881 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[20 oktober 1881 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[21 oktober 1881 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]

[21 oktober 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[21 oktober 1881 Brief van Wouter aan E. Douwes Dekker en T.C. Douwes Dekker-Heijning]

[23 oktober 1881 Briefkaart van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[23 oktober 1881 Briefkaart van Multatuli aan J.H. de Haas]

[25 oktober 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[25 oktober 1881 Briefkaart van Multatuli aan W.A. Paap]

[26 oktober 1881 Brief van D.R. Mansholt aan H. de Raaf]

[27 oktober 1881 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[27 oktober 1881 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[29 oktober 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker en T.C. Douwes Dekker-Heijning]

[31 oktober 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[1 november 1881 Vijfde druk Max Havelaar]

[2 november 1881 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[4 november 1881 Telegram van Multatuli aan Maatschappij Elsevier]

[9 november 1881 Brief van Multatuli aan G.J.P. de la Valette]

[9 november 1881 Bespreking Max Havelaar in de Arnhemsche Crt.]

[11 november 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker en T.C. Douwes Dekker-Heijning]

[12 november 1881 Bericht over 5de druk Max Havelaar in De Nederlandsche Spectator]

[december 1881 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[1 december 1881 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[6 december 1881 Advertentie in de Arnhemsche Crt.]

[6 december 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[13 december 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[25 december 1881 Redaktioneel schrijven in het Algemeen Handelsblad]

[25 december 1881 M.T.H. Perelaer in het Algemeen Handelsblad]

[28 december 1881 Brief van Multatuli aan H.L.F. Pisuisse]

[28 december 1881 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[28 december 1881 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]

[29 december 1881 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[december 1881 Brief van Multatuli aan J. Versluys]

[29 december 1881 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[1881 Aantekeningen in het Memoriaal]

[Ongedateerde aantekeningen inzake de voordrachten 1878-1881]

Overzicht van de in 1881 door Multatuli gehouden voordrachten

Het jaar 1882 tot de verschijning van de circulaire ‘Landgenoten’

Brieven en dokumenten

[1 januari 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[2 januari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[2 januari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[8 januari 1882 Artikel over Lebak in De Amsterdammer]

[8 januari 1882 Brief van Multatuli aan J.A. Roessingh van Iterson]

[8 januari 1882 Briet van G.C. de Haas-Hanau aan J.M. Haspels]

[11 januari 1882 Briefkaart van Multatuli aan V. Bruinsma]

[16 januari 1882 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[21 januari 1882 Artikel van C. Vosmaer in De Nederlandsche Spectator]

[22 januari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[23 januari 1882 Brief van J.A. Roessingh van Iterson aan D.J. Korteweg]

[23 januari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[29 januari 1882 Artikel van V. Bruinsma in De Amsterdammer]

[29 januari 1882 Brief van C.J.H. van den Broek aan V. Bruinsma]

[30 januari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[30 januari 1882 Brief van S. Katz aan V. Bruinsma]

[30 januari 1882 Briefkaart van J. Blankman aan V. Bruinsma]

[31 januari 1882 Briefkaart van W.H. van Heijningen Jr. aan V. Bruinsma]

[januari 1882 Brochure van M.T.H. Perelaer]

[3 februari 1882 Brief van M.T.H. Perelaer aan V. Bruinsma]

[februari 1882 Ontwerp circulaire]

[4 februari 1882 Brief van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[5 februari 1882 Ingezonden Brief in De Amsterdammer]

[5 februari 1882 Artikel in de Kamper Crt.]

[februari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[6 februari 1882 Brief van C.J.H. van den Broek aan V. Bruinsma]

[6 februari 1882 Brief van J. Deutz aan V. Bruinsma]

[6 februari 1882 Brief van J.A. Roessingh van Iterson aan A.S. Kok]

[7 februari 1882 Briefkaart van C. Vosmaer aan V. Bruinsma]

[Februari 1882 Brief van J. Versluys aan een onbekende]

[8 februari 1882 Brief van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[8 februari 1882 Brief van Edu aan een onbekende]

[8 februari 1882 Artikel in het Dagblad]

[9 februari 1882 Brief van M.T.H. Perelaer aan V. Bruinsma]

[9 februari 1882 Brief van M.T.H. Perelaer aan J.A. Roessingh van Iterson]

[9 februari 1882 Brief van J.A. Roessingh van Iterson aan A.S. Kok]

[9 februari 1882 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[10 februari 1882 Brief van W.J. Vervloet aan J.A. Roessingh van Iterson]

[11 februari 1882 Brief van W.H. van Heijningen Jr. aan V. Bruinsma]

[11 februari 1882 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[11 februari 1882 Briefkaart van F. van der Goes aan V. Bruinsma]

[11 februari 1882 Brief van J.M. Haspels aan V. Bruinsma]

[11 februari 1882 Brief van J. Manuel Engelbrecht aan De Amsterdammer]

[11 februari 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[februari 1882 Portret van Wouter Bernhold]

[12 februari 1882 Brief van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[12 februari 1882 Artikel van V. Bruinsma in De Amsterdammer]

[12 februari 1882 Brief van P.W. van Gelderen aan V. Bruinsma]

[12 februari 1882 Brief van J.H. Geraets Jr. aan V. Bruinsma]

[12 februari 1882 Briefkaart van J.R. van Minden aan V. Bruinsma]

[12 februari 1882 Briefkaart van J. Vonk aan V. Bruinsma]

[12 februari 1882 Briefkaart van A. v. Baalen en A. Dorsman aan V. Bruinsma]

[12 februari 1882 Brief van J.A. Roessingh van Iterson aan D.J. Korteweg]

[12 februari 1882 Artikel in de Kamper Crt.]

[13 februari 1882 Brief van J. Eekhof aan V. Bruinsma]

[13 februari 1882 Briefkaart van W.N. de Brakke aan V. Bruinsma]

[13 februari 1882 Briefkaart van J. Jeronimo de Vries aan V. Bruinsma]

[13 februari 1882 Briefkaart van P.W. Gosler aan V. Bruinsma]

[13 februari 1882 Brief van B.v. Ommeren aan V. Bruinsma]

[13 februari 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[13 februari 1882 Briefkaart van Van den Berg aan V. Bruinsma]

[13 februari 1882 Brief van P.C. Vis aan V. Bruinsma]

[14 februari 1882 Brief van A.A. van Elk aan V. Bruinsma]

[14 februari 1882 Brief van J.H.C. Kern aan P.A. Tiele]

[14 februari 1882 Briefkaart van S.T.A.D. van de Berg aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Brief van P.F. Vos aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Briefkaart van N. Middelkoop aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Briefkaart van M. Duparc aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Briefkaart van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Brief van J.C. de Vos aan J. Versluys]

[februari 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Briefkaart van G.P. Rouffaer aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Koncept-brief van D.J. Korteweg aan J.A. van den Broek]

[15 februari 1882 Brief van F. van der Goes aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[februari 1882 Brief van W.H. van Dissel aan V. Bruinsma]

[februari 1882 Brief van Utrechtse studenten aan V. Bruinsma]

[16 februari 1882 Brief van P. Hulst aan V. Bruinsma]

[16 februari 1882 Brief van J.A. van den Broek aan D.J. Korteweg]

[17 februari 1882 Brief van J.H. Anschütz aan V. Bruinsma]

[17 februari 1882 Briefkaart van J. Hobbel aan V. Bruinsma]

[18 februari 1882 Brief van Multatuli aan M.C. van der Hoeven-Meyer]

[19 februari 1882 Briefkaart van G. Heymans aan V. Bruinsma]

[19 februari 1882 Brief van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[19 februari 1882 Koncept-brief van D.J. Korteweg aan A. des Amorie van der Hoeven]

[19 februari 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[19 februari 1882 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[19 februari 1882 Artikel in de Kamper Crt.]

[20 februari 1882 Brief van P.F. Abell aan V. Bruinsma]

[20 februari 1882 Briefkaart van H.P. Grothe aan V. Bruinsma]

[20 februari 1882 Briefkaart van M.J. de Marees van Swinderen aan V. Bruinsma]

[20 februari 1882 Briefkaart van A.J. Fraens aan V. Bruinsma]

[20 februari 1882 Brief van C. van Nievelt aan het comité Huldeblijk]

[20 februari 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[21 februari 1882 Briefkaart van J. de Koo aan V. Bruinsma]

[21 februari 1882 Brief van A. des Amorie van der Hoeven aan D.J. Korteweg]

[23 februari 1882 Briefkaart van Vreedenberg aan V. Bruinsma]

[23 februari 1882 Brief van Multatuli aan G.J.P. de la Valette]

[24 februari 1882 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[25 februari 1882 Brief van J.W. van Wijhe aan V. Bruinsma]

[26 februari 1882 Brief van J. Rietsema aan V. Bruinsma]

[26 februari 1882 Artikel W.B. Bergsma in De Amsterdammer]

[27 februari 1882 Artikel in de Provinciale Groninger Crt.]

[27 februari 1882 Brief van A.W. Tresling aan V. Bruinsma]

[27 februari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[27 februari 1882 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[28 februari 1882 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[28 februari 1882 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[maart 1882 Artikel van P. Westra in Noord en Zuid]

[maart 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[1 maart 1882 Verjaarsversje van Wouter voor Multatuli]

[2 maart 1882 Geschenk van mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[2 maart 1882 Artikel in de Kamper Crt.]

[3 maart 1882 Brief van Mimi en Multatuli aan M.C. van der Hoeven-Meyer]

[3 maart 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[5 maart 1882 Ingezonden Brief van V. in De Amsterdammer]

[5 maart 1882 Brief van P.F. Abell aan V. Bruinsma]

[6 maart 1882 Brief van P.H. Ritter aan Multatuli]

[6 maart 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[7 maart 1882 Artikel van M.T.H. Perelaer in Het Vaderland]

[7 maart 1882 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[8 maart 1882 Gedrukte brief van de voorlopige huldeblijkcommissie]

[8 maart 1882 Brief van J.A. Roessingh van Iterson aan D.J. Korteweg]

[8 maart 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[10 maart 1882 Ingezonden Stuk van H.J. Vervloet in het Algemeen Handelsblad]

[11 maart 1882 Briefkaart Zeeuwse onderwijzers aan V. Bruinsma]

[11 maart 1882 Vlugmaren van C. Vosmaer in De Nederlandsche Spectator]

[11 maart 1882 Briefkaart van J. de Groot aan V. Bruinsma]

[12 maart 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[12 maart 1882 Brief van D.J. Korteweg aan V. Bruinsma]

[12 maart 1882 Ingezonden Brief van J.H. Geraets Jr. in De Amsterdammer]

[13 maart 1882 Ingezonden Stuk van Van der Hoeven in Het Vaderland]

[13 maart 1882 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[14 maart 1882 Brief van Multatuli aan P.H. Ritter]

[14 maart 1882 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[14 maart 1882 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[14 maart 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[15 maart 1882 Brief van Edu aan een onbekende]

[15 maart 1882 Brief van D.J. Korteweg aan enkele verspreiders van de circulaire]

[15 maart 1882 Gedrukte brief van de hoofd-commissie Huldeblijk]

[maart 1882 Circulaire]

Biografische aantekeningen


[4 juli 1881
Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

4 juli 1881

Brief van Multatuli aan W.A. Paap. Twee dubbele velletjes postpapier en een enkel, geheel beschreven, met op blz. 8 een opgeplakt knipsel. (M.M.) De brief is pas verstuurd samen met die van 19 juli 1881.

Nieder-Ingelheim, 4 Juli '81

Waarde Heer Paap. Nadat ik met byzonder veel genoegen Uw stuk over Ebers' laatsten roman gelezen had, voelde ik aandrang u daarvoor te bedanken. ‘Met byzonder veel genoegen’ & ‘bedanken’. Zóó is het! Byzonder, omdat ik zoo zelden ontwaar dat recensenten hun brilleglazen afvegen. Eenmaal dien Ebers benoemd hebbende (of gissende dat-i beroemd is) tot ‘beroemden schryver’ kletst men maar toe. Hy schryft slecht.

Ik las van hem: ‘Homo sum’ en durf beweren dat het 'n prul is, naar inhoud en uitvoering beide. Ook de Egyptologie die daarin heet geleverd te worden is min. In een van [1.] In een van: oorspr. stond er In z'n. z'n andere stukken ('k weet waarachtig den naam niet meer) ben ik blyven steken. Ik had er genoeg van! Dat nu die man niet schryven kan, deert me niet. Maar wèl voel ik ergernis over 't ophemelen van zoo'n knoeier. Uit die ergernis verklaren zich de woorden: ‘byzonder’ en ‘bedanken’.


(Ebers' ‘Eine Frage’ noem ik 'n alleraardigst kunststukje, iets als 'n casse-tête, 'n difficulté vaincue. [2.] casse-tête, difficulté vaincue: puzzel, overwonnen probleem (fr.); bedoeld: in een letterkundig werk kan Multatuli er vrede mee hebben dat een schrijver het zich extra moeilijk heeft gemaakt en eruit is gekomen. De malle krulletjes die gy zoo ten-rechte in hem afkeurt, zyn in dàt stukjen op hun plaats. Dáár is dat vulsel gepast-keutelig, nagemaakt Theokritaansch [4.] Theocritus: grieks dichter van herderszangen (derde eeuw v. Chr.) - of zoo-iets.
Of... is 't géén kunstjen in hem? Zou 't hèm wellicht op inspanning te staan komen, sober, eenvoudig, waar te zyn? In dat geval blyf ik er by, dat z'n talent op mispelen gelykt, die slechts dienen kunnen als ze niet deugen. Of op 'n natuurlyken bochel die zeker publiek in vervoering brengt, als het treft dat de gelukkige bezitter juist voor Tortillard [3.] Tortillard: iep met kromme stam; vandaar (scheldwoord voor) bochel; van tortiller = draaien, wringen (fr.) moet spelen. Enz. Enz.) -

Maar... wat anders. Wilt ge my 'n tweede genoegen doen? Wyd - (zegge: besteed) eens een artikel aan de tyden der werkwoorden in onze schryvery van den dag. Toe, asjeblieft! Evenals met Ebers, neem ik 't niemand kwalyk dat-i geen talent heeft...


(Ja toch! Want: la principale qualité de l'auteur... c'est la probité. [5.] la principale etc: de voornaamste eigenschap van een schrijver... is eerlijkheid. (Vry en gewyzigd naar La Bruyère) [6.] La Bruyère: Jean de La Bruyère (1645-1696), frans satirisch schrijver.

... maar (of, als ge de parenthesis er by leest, géén: maar) 't is ergerlyk te zien, hoe men by gebrek aan talent, zich 'n zweem van distinktie aanmatigt door... door... hoe zal ik zeggen? 't schryvend volkje stelt zich boven Onzen L.H. zelf. Niemand heeft ooit Zyn Almacht opgevat in den zin dat i de begrippen ‘gister’ ‘morgen’ ‘verleden week’ en ‘vandaag’ door elkaar kon schudden als hagel in 'n kogeltasch. De hedendaagsche romanflikkers [7.] flikker: oplapper. - vooral van 't soort dat rondkruipt aan den voet onzer kranten - zyn zoo vry zich aantestellen alsof ze dat kunstje wèl verstaan. Een reden is er niet voor, maar de oorzaak meen ik te vinden in 't jagen naar de deftigheid die zy in schoolboekjes wel eens hoorden toekennen aan den praesens actualitatis [8.] praesens actualitatis: de tegenwoordige tijd van het aktuele (lat.) (bedoeld: praesens historicum - de tegenwoordige tijd die een verleden uitdrukt). (Actualitas staat niet in Cicero. Dat's n fout van Cicero.) Het schermen met zulke middeltjes staat op één lyn met den pluralis majestatis [9.] pluralis majestatis: meervoudsvorm (meestal ‘wij’) die vorstelijke personen gebruiken om zichzelf aan te duiden (lat.) van de kranten, en dus zeer laag.

Wilt ge dat geknoei eens vereeren met 'n oorveegje? Schikt of lust het u, te zeggen dat ik U daartoe uitnoodigde? Goed!

Komt het in uw rym te pas er een en ander bytehalen dat in de buurt ligt?

Ziehier:

‘Ja’ zeide X toestemmend


‘Neen’ {lachte} de vader, terwyl hy
‘Neen’ {zuchtte} de vader, terwyl hy
‘Neen’ {piepte} de vader, terwyl hy
‘Neen’ {ontkende} de vader, terwyl hy
‘Neen’ {hoestte} de vader, terwyl hy
‘Neen’ {niesde} de vader, terwyl hy
‘Neen’ {gaapte} de vader, terwyl hy
‘Neen’ {&c &c} de vader, terwyl hy
rook uitblaasde,
pyp stopte,
aan z'n neus krabde,
z'n hand legde op t ‘blonde’ hoofd van...,
haar aankeek met z'n zoo- of zoo- oogen,
&c &c &c.

‘onwillekeurig’ & ‘onmiddelyk’ verdienen ook 'n plaatsje.


(Gy zelf zyt aan 't onwillekeurigen gegaan)

Ook: ‘letterlyk’. De menschen staan tegenwoordig ‘letterlyk’ als (dat ‘als’ is te veel) ‘van den donder getroffen’ ‘in den grond genageld’ &c &c

En 't malle duitsche ‘als’ inplaats van toen, daarna, vervolgens &c ‘Als Amalia dit gezien heeft, is Ferdinand onwillekeurig opgestaan, en letterlyk als door den donder getroffen steekt hy onmiddelyk (alzoo zonder lucifer) een sigaar op.’ Caetera desunt [10.] Caetera desunt: overige (voorbeelden) ontbreken (lat.), maar 't is genoeg. -



illustratie


 

Hierby 'n vodje dat m'n vrouw me levert. Het is uit 'n Feuilleton van 'n krant. In die weinige regels vinden we:

had zich vergist Pq. pf. [11.] Pq. pf.: plusquamperfectum, voltooid verleden tijd (lat.)
het was... Impf.
hy is nog zoo klein... Praes.
Hy laat... Praes.
Hy neemt... Praes.
die hy brengt... Praes.
Snel heeft het meisje. Perfect,
staan de beide kinderen Praes. -

Jammer dat we geen verschil kunnen uitdrukken tusschen Imparfait [12.] imparfait en (bedoeld:) passé défini (of: simple): twee vormen van verleden tijd in het frans, waarvan de laatste een beperkte duur aangeeft. en Parfait défini [12.] imparfait en (bedoeld:) passé défini (of: simple): twee vormen van verleden tijd in het frans, waarvan de laatste een beperkte duur aangeeft., anders haspelden ze dàt ook door elkaar. - Dat m'n lystje niet kompleet is, weet ik wel. Nu, breid maar uit. Ik zie in al dat geknoei: oneerlykheid. Vgl. m'n (proeve van een) definitie der uitdrukking: ploert. Ieder inderdaad eerlyk man kan goed schryven. Elk oneerlyke schryft slecht. Dit valt slechts daarom niet algemeen in het oog, omdat de meeste lezers niet gewoon zyn zich de vraag voorteleggen: wat is waarheid. Een en ander is heel verdrietig voor 'n schryver die zich afslooft om voor z'n gedachte de minst onjuiste uitdrukking te vinden. Wie 't dus met waarheid wèl meent, is verplicht tegen al dat geknoei met kracht optekomen.

Daarom deze brief!

‘Waarom doet ge 't niet zelf?’ Beste jongen, ik ben zoo misselyk van publiekerigheid. Dit is m'n eenvoudig-natuurlyke indruk, en zie: redeneerende kom ik tot gelyke slotsom dat het beter is, U te verzoeken dezen knikker uit de sloot te halen. Tegen my heeft men 't voorwendsel aantevoeren dat ik oud, knorrig, zwartgallig, pessimistisch - ja, god weet wàt ben. Misschien zelfs afgunstig! Als ze wisten hoe hartelyk bly ik ben by 't lezen van iets degelyks! En hoe genegen, dat - soms met overdryving! - te uiten!

Vriendelyk gegroet van

Uw dienstwillige

DouwesDekker

Neem geen voorbeeld aan m'n slordigheid in brieven als deze. Loopen de zinnen niet rond, maak ze maar goed. De eerlykheid waarop ik aandring heeft niets uittestaan met opgeschikte deftigheid waar ze niet te-pas komt, of des noods gemist worden kàn, zooals in dezen brief.