Multatuli.online

Volledige Werken. Deel 21. Brieven en dokumenten uit de jaren 1881-1882

Voorwoord

Verantwoording

Het jaar 1881

Brieven en dokumenten

[3 januari 1881 Brief van C. Vosmaer aan Multatuli en Mimi]

[6 januari 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[7 januari 1881 Advertentie voordracht Rotterdam (I)]

[8 januari 1881 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[8 januari 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[8 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[9 januari 1881 Advertentie voordracht Amsterdam]

[9 januari 1881 Advertentie voordracht Tiel]

[9 januari 1881 Brief van Multatuli aan T. van der Tuuk]

[9 januari 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[10 januari 1881 Voordracht te Rotterdam]

[10 januari 1881 Aantekeningen voordracht]

[11 januari 1881 Verslag voordracht Rotterdam in Nieuwe Rotterdamsche Crt]

[11 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[11 januari 1881 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[11 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[11 januari 1881 Brief van Multatuli aan J.G. Robbers]

[12 januari 1881 Advertentie voordracht Delft]

[12 januari 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[12 januari 1881 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[12 januari 1881 Voordracht te Amsterdam]

[12 januari 1881 Aantekeningen voordracht]

[12 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[12 januari 1881 Verslag voordracht Rotterdam in Rotterdamsch Nieuwsblad]

[13 januari 1881 Voordracht te Leiden]

[13 januari 1881 Aantekeningen voordracht]

[14 januari 1881 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[14 januari 1881 Verslag voordracht Amsterdam in Algemeen Handelsblad]

[14 januari 1881 Verslag voordracht Amsterdam in Het Nieuws van den Dag]

[14 januari 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[14 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[14 januari 1881 Voordracht te Delft]

[15 januari 1881 Verslag voordracht Leiden in Leidsch Dagblad]

[15 januari 1881 Advertentie voordracht Dordrecht]

[15 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[15 januari 1881 Verslag voordracht Leiden in Leidsche Crt.]

[15 januari 1881 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[15 januari 1881 Brief van Mimi aan D.R. Mansholt]

[15 januari 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[16 januari 1881 Advertentie voordracht Breda]

[16 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[17 januari 1881 Advertentie voordracht Schiedam]

[17 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[18 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[18 januari 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[18 januari 1881 Herinnering W.L. Penning aan voordracht Schiedam]

[18 januari 1881 Advertentie voordracht Zaltbommel]

[18 januari 1881 Voordracht te Schiedam]

[18 januari 1881 Aantekeningen voordracht]

[19 januari 1881 Verslag voordracht Leiden in Minerva]

[19 januari 1881 Advertentie voordracht Haarlem]

[19 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[20 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[20 januari 1881 Verslag voordracht Schiedam in Schiedamsche Crt.]

[20 januari 1881 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[21 januari 1881 Advertentie voordracht 's-Gravenhage]

[21 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[21 januari 1881 Voordracht te Haarlem]

[21 januari 1881 Herinneringen P.J. van Eldik Thieme aan voordracht Haarlem]

[22 januari 1881 Advertentie voordracht 's-Hertogenbosch]

[22 januari 1881 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[22 januari 1881 Voordracht te 's-Gravenhage]

[22 januari 1881 Aantekeningen voordracht]

[23 januari 1881 Verslag voordracht Rotterdam in Brielsche Crt.]

[23 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[23 januari 1881 Verslag voordracht Amsterdam in De Amsterdammer]

[24 januari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi en Wouter]

[24 januari 1881 Brief van Mimi aan Multatuli]

[24 januari 1881 Verslag voordracht Haarlem in Opregte Haarlemsche Crt.]

[25 januari 1881 Voordracht Dordrecht afgelast]

[25 januari 1881 Advertentie voordracht Middelburg]

[25 januari 1881 Verslag voordracht 's-Gravenhage in Het Vaderland]

[25 januari 1881 Briefkaart Multatuli aan Mimi]

[25 januari 1881 Voordracht te Breda]

[26 januari 1881 Telegram Multatuli aan Mimi]

[26 januari 1881 Voordracht te 's-Hertogenbosch]

[27 januari 1881 Voordracht te Middelburg]

[29 januari 1881 Verslag voordracht Middelburg in Middelburgsche Crt.]

[29 januari 1881 Verslag voordracht 's-Gravenhage in De Nederlandsche Spectator]

[30 januari 1881 Advertentie voordracht Gouda]

[31 januari 1881 Brief van Multatuli aan J.G. Robbers]

[2 februari 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[3 februari 1881 Advertentie voordracht Zutphen]

[3 februari 1881 Brief van Multatuli aan T. Tal]

[4 februari 1881 Brief van T. Tal aan Multatuli]

[4 februari 1881 Voordracht te Zaltbommel]

[5 februari 1881 Voordracht te Helmond]

[7 februari 1881 Advertentie voordracht Utrecht]

[7 februari 1881 Voordracht te Gouda]

[8 februari 1881 Advertentie en bericht voordracht Amersfoort]

[8 februari 1881 Brief van Multatuli aan J.L. Beijers]

[8 februari 1881 Voordracht te Utrecht]

[9 februari 1881 Verslag voordracht Utrecht in Utrechtsch Dagblad]

[9 februari 1881 Advertentie voordracht Hengelo]

[9 februari 1881 Advertentie voordracht Enschedé]

[9 februari 1881 Verslag voordracht Gouda]

[9 februari 1881 Voordracht te Amersfoort]

[10 februari 1881 Voordracht te Zutphen]

[10 februari 1881 Aantekeningen voordracht]

[10 februari 1881 Herinneringen J. de Meester aan voordracht Zutphen]

[11 februari 1881 Voordracht te Hengelo]

[12 februari 1881 Verslag voordracht Zutphen in Zutphensche Crt.]

[12 februari 1881 Verslag voordracht Amersfoort in Nieuwe Amersfoortsche Crt.]

[12 februari 1881 Voordracht te Enschedé]

[14 februari 1881 Briefkaart van Multatuli aan T. Tal]

[14 februari 1881 Verslag voordracht Zutphen in Zutphensche Crt. (vervolg)]

[15 februari 1881 Advertentie Th. Postma in Leeuwarder Crt.]

[15 februari 1881 Advertentie voordracht Dordrecht]

[16 februari 1881 Advertentie voordracht Arnhem]

[16 februari 1881 Verslag voordracht Hengelo en voordracht Enschedé in Tubantia]

[16 februari 1881 Voordracht te Dordrecht]

[17 februari 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[17 februari 1881 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]

[18 februari 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[februari 1881 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]

[19 februari 1881 Advertentie voordracht Dokkum]

[19 februari 1881 Advertentie voordracht Sneek]

[19 februari 1881 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[20 februari 1881 Brief van Multatuli aan een onbekende]

[21 februari 1881 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

[21 februari 1881 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]

[21 februari 1881 Advertentie voordracht Harlingen]

[21 februari 1881 Bericht inzake voordracht Harlingen]

[21 februari 1881 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[23 februari 1881 Verslag voordracht Arnhem in Arnhemsche Crt.]

[23 februari 1881 Voordracht te Harlingen]

[24 februari 1881 Advertentie voordracht Leeuwarden]

[24 februari 1881 Advertentie voordracht Groningen]

[24 februari 1881 Voordracht te Leeuwarden]

[25 februari 1881 Verslag voordracht Harlingen in de Harlinger Crt.]

[25 februari 1881 Voordracht te Dokkum]

[26 februari 1881 Verslag voordracht Dokkum in Oostergo]

[26 februari 1881 Voordracht te Sneek]

[februari 1881 Brief van Mimi aan Multatuli]

[28 februari 1881 Verslag voordracht Leeuwarden in de Leeuwarder Crt.]

[28 februari 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[28 februari 1881 Advertentie voordracht Scheemda]

[28 februari 1881 Voordracht te Groningen]

[28 februari 1881 Aantekeningen voordracht]

[1 maart 1881 Advertentie voordracht Assen]

[2 maart 1881 Verslag voordracht Groningen in Prov. Groninger Crt.]

[2 maart 1881 Verslag voordracht Sneek in de Sneeker Crt.]

[2 maart 1881 Voordracht te Sappemeer]

[2 maart 1881 Aantekeningen voordracht]

[3 maart 1881 Advertentie voordracht Schagen]

[3 maart 1881 Briefkaart van Multatuli aan J.H. de Haas]

[3 maart 1881 Voordracht te Veendam]

[4 maart 1881 Advertentie voordracht Deventer]

[4 maart 1881 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[4 maart 1881 Voordracht te Stadskanaal]

[5 maart 1881 Voordracht te Scheemda]

[6 maart 1881 Advertentie voordracht Nijmegen]

[7 maart 1881 Verslag voordracht Veendam in de Prov. Groninger Crt.]

[7 maart 1881 Advertentie voordracht Winschoten]

[7 maart 1881 Voordracht te Winschoten]

[8 maart 1881 Brief van Multatuli aan T. van der Tuuk]

[8 maart 1881 Verslag voordracht Sappemeer in de Prov. Groninger Crt.]

[8 maart 1881 Voordracht te Assen]

[9 maart 1881 Advertentie voordracht Zwolle]

[9 maart 1881 Bericht in Prov. Groninger Crt.]

[9 maart 1881 Verslag voordracht Winschoten in Prov. Groninger Crt.]

[9 maart 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[9 maart 1881 Voordracht te Zwolle]

[10 maart 1881 Brief van D.R. Mansholt aan H. de Raaf]

[10 maart 1881 Verslag voordracht Scheemda in Prov. Groninger Crt.]

[10 maart 1881 Voordracht te Deventer]

[11 maart 1881 Verslag voordracht Deventer in de Deventer Crt.]

[11 maart 1881 Verslag voordracht Zwolle in de Prov. Overijsselsche en Zwolsche Crt.]

[12 maart 1881 Advertentie voordracht Zaandijk]

[12 maart 1881 Verslag voordracht Winschoten in de Winschoter Crt.]

[maart 1881 Aantekeningen Vosmaer inzake Tandem]

[maart 1881 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[14 maart 1881 Voordracht te Nijmegen]

[14 maart 1881 Aantekening kassaboek De Harmonie]

[maart 1881 Advertentie voordracht Den Helder]

[15 maart 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[maart 1881 Brief van Wouter aan Multatuli]

[16 maart 1881 Verslag voordracht Groningen in Minerva]

[maart 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[16 maart 1881 Verslag van een voordracht over Multatuli in Minerva]

[17 maart 1881 Voordracht te Den Helder]

[18 maart 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[18 maart 1881 Advertentie voordracht Tiel]

[18 maart 1881 Voordracht te Schagen]

[19 maart 1881 Verslag voordracht Assen in de Prov. Drentsche en Asser Crt.]

[19 maart 1881 Advertentie voordracht Rotterdam (II)]

[19 maart 1881 Voordracht te Zaandijk]

[20 maart 1881 Verslag voordracht Schagen in de Schager Crt.]

[20 maart 1881 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[21 maart 1881 Voordracht op Texel]

[23 maart 1881 Verslag voordracht Zaandijk in de Zaanlandsche Crt.]

[23 maart 1881 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]

[23 maart 1881 Voordracht te Rotterdam]

[23 maart 1881 Aantekeningen voordracht]

[24 maart 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[24 maart 1881 Telegram van Multatuli aan A. Merens]

[24 maart 1881 Verslag voordracht Rotterdam in de Nieuwe Rotterdamsche Crt.]

[26 maart 1881 Brief van G.L. Funke aan Mimi]

[26 maart 1881 Ingezonden brieven in de Zaanlandsche Crt.]

[27 maart 1881 Advertentie voordracht Gorkum]

[28 maart 1881 Voordracht te Gorkum]

[30 maart 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[30 maart 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[30 maart 1881 Ingezonden Stuk in de Zaanlandsche Crt.]

[30 maart 1881 Voordracht te Sliedrecht]

[31 maart 1881 Verslag voordracht Gorkum in de Nieuwe Gorinchemsche Crt.]

[31 maart 1881 Voordracht te Tiel]

[2 april 1881 Verslag voordracht Tiel in de Nieuwe Tielsche Crt.]

[2 april 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[3 april 1881 Verslag voordracht Rotterdam in de Brielsche Crt.]

[4 april 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[6 april 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[6 april 1881 Ingezonden Stuk in de Zaanlandsche Crt.]

[7 april 1881 Advertentie voordracht Utrecht]

[8 april 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[8 april 1881 Advertentie afgelasting voordracht Utrecht]

[9 april 1881 Ingezonden mededeling van Multatuli in het Utrechtsch Provinciaal en Stedelijk Dagblad]

[9 april 1881 Ingezonden Stuk in de Zaanlandsche Crt.]

[9 april 1881 Brief van Multatuli aan J. Ensing]

[11 april 1881 Brief van Multatuli aan Mimi]

[12 april 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[14 april 1881 Kaartje van G.C. de Haas-Hanau en haar dochter]

[18 april 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[april 1881 Brief van H.C. de Wolff aan G.C. de Haas-Hanau]

[22 april 1881 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[30 april 1881 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[1 mei 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[3 mei 1881 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]

[5 mei 1881 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[6 mei 1881 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[8 mei 1881 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[10 mei 1881 Brief van T.H. de Beer aan Multatuli]

[14 mei 1881 Brief van Multatuli aan V. en H. Bruinsma]

[15 mei 1881 Brief van W.L. Penning aan C. Vosmaer]

[21 mei 1881 Intrek in het huis Auf der Kreuzkirch]

[mei 1881 Herinneringen van Saalwachter, Hilgert en Sinning]

[23 mei 1881 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]

[24 mei 1881 Brief van Multatuli en Mimi aan C. Merens-Hamminck Schepel]

[4 juni 1881 Briefkaart van T.H. de Beer aan Multatuli]

[4 juni 1881 Briefkaart van T.H. de Beer aan Multatuli]

[7 juni 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[8 juni 1881 Brief van Multatuli aan T.H. de Beer

[9 juni 1881 Brief van T.H. de Beer aan Multatuli]

[13 juni 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[14 juni 1881 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]

[15 juni 1881 Brief van Multatuli aan T.H. de Beer]

[16 juni 1881 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[17 juni 1881 Brief van Multatuli aan N. Braunius Oeberius]

[19 juni 1881 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[25 juni 1881 Brief van 8 juni aan T.H. de Beer in De Portefeuille]

[26 juni 1881 Brief van Multatuli aan J.G. Robbers]

[27 juni 1881 Briefkaart van G.L. Funke aan Multatuli]

[28 juni 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[28 juni 1881 Briefkaart van T.H. de Beer aan Multatuli]

[29 juni 1881 Artikel in Het Nieuws van den Dag]

[29 juni 1881 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[30 juni 1881 Telegram van Multatuli aan T.H. de Beer]

[juli 1881 Brief van T.H. de Beer aan A.S. Kok]

[1 juli 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[1 juli 1881 Brief van T.H. de Beer aan Multatuli]

[2 juli 1881 Twee artikeltjes in Uilenspiegel]

[2 juli 1881 Bericht in Het Nieuws van den Dag]

[2 juli 1881 Brief van Multatuli aan T.H. de Beer]

[2 juli 1881 Bericht van T.H. de Beer in De Portefeuille]

[3 juli 1881 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[3 juli 1881 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[3 juli 1881 Brief van T.H. de Beer aan Multatuli]

[4 juli 1881 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[4 juli 1881 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[5 juli 1881 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[6 juli 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[9 juli 1881 Brief van Multatuli aan T.H. de Beer in De Portefeuille]

[10 juli 1881 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[11 juli 1881 Briefkaart van T.H. de Beer aan Multatuli]

[19 juli 1881 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[20 juli 1881 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[23 juli 1881 Artikel van G.J.P. de la Valette in De Portefeuille]

[Herinneringen G.J.P. de la Valette]

[25 juli 1881 Brief van Multatuli aan J.G. Robbers]

[26 juli 1881 Opdracht in exemplaar Vorstenschool]

[1 augustus 1881 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[2 augustus 1881 Brief van Multatuli aan J.G. Robbers]

[5 augustus 1881 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[5 augustus 1881 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[6 augustus 1881 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer]

[14 augustus 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[17 augustus 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[17 augustus 1881 Multatuli's kleinzoon Guido Bassani geboren]

[21 augustus 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[24 augustus 1881 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[26 augustus 1881 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]

[27 augustus 1881 Briefkaart van G.L. Funke aan Multatuli]

[28 augustus 1881 Brief van Mimi aan W.A. Paap]

[31 augustus 1881 Briefkaart van Multatuli aan T.H. de Beer]

[31 augustus 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[31 augustus 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[31 augustus 1881 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]

[1 september 1881 Betaling Tandem door M.J. de Witt Hamer]

[6 september 1881 Brief van Multatuli aan V. en H. Bruinsma]

[13 september 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[13 september 1881 Brief van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]

[26 september 1881 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[1 oktober 1881 Brief van Multatuli aan een onbekende]

[2 oktober 1881 Brief van Mimi en Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[4 oktober 1881 Bericht J. Muusses & Co. in het Nieuwsblad voor den boekhandel]

[7 oktober 1881 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[8 oktober 1881 Ingezonden Brief in De Nederlandsche Spectator]

[oktober 1881 Circulaire boekhandel 5e druk Max Havelaar]

[10 oktober 1881 Brief van Mimi en Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[10 oktober 1881 Brief van Wouter aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[12 oktober 1881 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[13 oktober 1881 Brief van Multatuli aan A.D. Baron van Verschuer]

[14 oktober 1881 Advertentie in het Nieuwsblad voor den boekhandel]

[15 oktober 1881 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[16 oktober 1881 Brief van Multatuli en Mimi aan E. Douwes Dekker en T.C. Douwes Dekker Heijning]

[18 oktober 1881 Brief van D.J. Korteweg aan Multatuli]

[18 oktober 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[20 oktober 1881 Briefkaart van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[20 oktober 1881 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[20 oktober 1881 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[21 oktober 1881 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]

[21 oktober 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[21 oktober 1881 Brief van Wouter aan E. Douwes Dekker en T.C. Douwes Dekker-Heijning]

[23 oktober 1881 Briefkaart van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[23 oktober 1881 Briefkaart van Multatuli aan J.H. de Haas]

[25 oktober 1881 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[25 oktober 1881 Briefkaart van Multatuli aan W.A. Paap]

[26 oktober 1881 Brief van D.R. Mansholt aan H. de Raaf]

[27 oktober 1881 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[27 oktober 1881 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[29 oktober 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker en T.C. Douwes Dekker-Heijning]

[31 oktober 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[1 november 1881 Vijfde druk Max Havelaar]

[2 november 1881 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[4 november 1881 Telegram van Multatuli aan Maatschappij Elsevier]

[9 november 1881 Brief van Multatuli aan G.J.P. de la Valette]

[9 november 1881 Bespreking Max Havelaar in de Arnhemsche Crt.]

[11 november 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker en T.C. Douwes Dekker-Heijning]

[12 november 1881 Bericht over 5de druk Max Havelaar in De Nederlandsche Spectator]

[december 1881 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[1 december 1881 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[6 december 1881 Advertentie in de Arnhemsche Crt.]

[6 december 1881 Brief van Multatuli aan E. Douwes Dekker]

[13 december 1881 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[25 december 1881 Redaktioneel schrijven in het Algemeen Handelsblad]

[25 december 1881 M.T.H. Perelaer in het Algemeen Handelsblad]

[28 december 1881 Brief van Multatuli aan H.L.F. Pisuisse]

[28 december 1881 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[28 december 1881 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]

[29 december 1881 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[december 1881 Brief van Multatuli aan J. Versluys]

[29 december 1881 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[1881 Aantekeningen in het Memoriaal]

[Ongedateerde aantekeningen inzake de voordrachten 1878-1881]

Overzicht van de in 1881 door Multatuli gehouden voordrachten

Het jaar 1882 tot de verschijning van de circulaire ‘Landgenoten’

Brieven en dokumenten

[1 januari 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[2 januari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[2 januari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[8 januari 1882 Artikel over Lebak in De Amsterdammer]

[8 januari 1882 Brief van Multatuli aan J.A. Roessingh van Iterson]

[8 januari 1882 Briet van G.C. de Haas-Hanau aan J.M. Haspels]

[11 januari 1882 Briefkaart van Multatuli aan V. Bruinsma]

[16 januari 1882 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[21 januari 1882 Artikel van C. Vosmaer in De Nederlandsche Spectator]

[22 januari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[23 januari 1882 Brief van J.A. Roessingh van Iterson aan D.J. Korteweg]

[23 januari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[29 januari 1882 Artikel van V. Bruinsma in De Amsterdammer]

[29 januari 1882 Brief van C.J.H. van den Broek aan V. Bruinsma]

[30 januari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[30 januari 1882 Brief van S. Katz aan V. Bruinsma]

[30 januari 1882 Briefkaart van J. Blankman aan V. Bruinsma]

[31 januari 1882 Briefkaart van W.H. van Heijningen Jr. aan V. Bruinsma]

[januari 1882 Brochure van M.T.H. Perelaer]

[3 februari 1882 Brief van M.T.H. Perelaer aan V. Bruinsma]

[februari 1882 Ontwerp circulaire]

[4 februari 1882 Brief van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[5 februari 1882 Ingezonden Brief in De Amsterdammer]

[5 februari 1882 Artikel in de Kamper Crt.]

[februari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[6 februari 1882 Brief van C.J.H. van den Broek aan V. Bruinsma]

[6 februari 1882 Brief van J. Deutz aan V. Bruinsma]

[6 februari 1882 Brief van J.A. Roessingh van Iterson aan A.S. Kok]

[7 februari 1882 Briefkaart van C. Vosmaer aan V. Bruinsma]

[Februari 1882 Brief van J. Versluys aan een onbekende]

[8 februari 1882 Brief van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[8 februari 1882 Brief van Edu aan een onbekende]

[8 februari 1882 Artikel in het Dagblad]

[9 februari 1882 Brief van M.T.H. Perelaer aan V. Bruinsma]

[9 februari 1882 Brief van M.T.H. Perelaer aan J.A. Roessingh van Iterson]

[9 februari 1882 Brief van J.A. Roessingh van Iterson aan A.S. Kok]

[9 februari 1882 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[10 februari 1882 Brief van W.J. Vervloet aan J.A. Roessingh van Iterson]

[11 februari 1882 Brief van W.H. van Heijningen Jr. aan V. Bruinsma]

[11 februari 1882 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[11 februari 1882 Briefkaart van F. van der Goes aan V. Bruinsma]

[11 februari 1882 Brief van J.M. Haspels aan V. Bruinsma]

[11 februari 1882 Brief van J. Manuel Engelbrecht aan De Amsterdammer]

[11 februari 1882 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[februari 1882 Portret van Wouter Bernhold]

[12 februari 1882 Brief van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[12 februari 1882 Artikel van V. Bruinsma in De Amsterdammer]

[12 februari 1882 Brief van P.W. van Gelderen aan V. Bruinsma]

[12 februari 1882 Brief van J.H. Geraets Jr. aan V. Bruinsma]

[12 februari 1882 Briefkaart van J.R. van Minden aan V. Bruinsma]

[12 februari 1882 Briefkaart van J. Vonk aan V. Bruinsma]

[12 februari 1882 Briefkaart van A. v. Baalen en A. Dorsman aan V. Bruinsma]

[12 februari 1882 Brief van J.A. Roessingh van Iterson aan D.J. Korteweg]

[12 februari 1882 Artikel in de Kamper Crt.]

[13 februari 1882 Brief van J. Eekhof aan V. Bruinsma]

[13 februari 1882 Briefkaart van W.N. de Brakke aan V. Bruinsma]

[13 februari 1882 Briefkaart van J. Jeronimo de Vries aan V. Bruinsma]

[13 februari 1882 Briefkaart van P.W. Gosler aan V. Bruinsma]

[13 februari 1882 Brief van B.v. Ommeren aan V. Bruinsma]

[13 februari 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[13 februari 1882 Briefkaart van Van den Berg aan V. Bruinsma]

[13 februari 1882 Brief van P.C. Vis aan V. Bruinsma]

[14 februari 1882 Brief van A.A. van Elk aan V. Bruinsma]

[14 februari 1882 Brief van J.H.C. Kern aan P.A. Tiele]

[14 februari 1882 Briefkaart van S.T.A.D. van de Berg aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Brief van P.F. Vos aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Briefkaart van N. Middelkoop aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Briefkaart van M. Duparc aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Briefkaart van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Brief van J.C. de Vos aan J. Versluys]

[februari 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Briefkaart van G.P. Rouffaer aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Koncept-brief van D.J. Korteweg aan J.A. van den Broek]

[15 februari 1882 Brief van F. van der Goes aan V. Bruinsma]

[15 februari 1882 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[februari 1882 Brief van W.H. van Dissel aan V. Bruinsma]

[februari 1882 Brief van Utrechtse studenten aan V. Bruinsma]

[16 februari 1882 Brief van P. Hulst aan V. Bruinsma]

[16 februari 1882 Brief van J.A. van den Broek aan D.J. Korteweg]

[17 februari 1882 Brief van J.H. Anschütz aan V. Bruinsma]

[17 februari 1882 Briefkaart van J. Hobbel aan V. Bruinsma]

[18 februari 1882 Brief van Multatuli aan M.C. van der Hoeven-Meyer]

[19 februari 1882 Briefkaart van G. Heymans aan V. Bruinsma]

[19 februari 1882 Brief van D.J. Korteweg aan P.A. Tiele]

[19 februari 1882 Koncept-brief van D.J. Korteweg aan A. des Amorie van der Hoeven]

[19 februari 1882 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[19 februari 1882 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[19 februari 1882 Artikel in de Kamper Crt.]

[20 februari 1882 Brief van P.F. Abell aan V. Bruinsma]

[20 februari 1882 Briefkaart van H.P. Grothe aan V. Bruinsma]

[20 februari 1882 Briefkaart van M.J. de Marees van Swinderen aan V. Bruinsma]

[20 februari 1882 Briefkaart van A.J. Fraens aan V. Bruinsma]

[20 februari 1882 Brief van C. van Nievelt aan het comité Huldeblijk]

[20 februari 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[21 februari 1882 Briefkaart van J. de Koo aan V. Bruinsma]

[21 februari 1882 Brief van A. des Amorie van der Hoeven aan D.J. Korteweg]

[23 februari 1882 Briefkaart van Vreedenberg aan V. Bruinsma]

[23 februari 1882 Brief van Multatuli aan G.J.P. de la Valette]

[24 februari 1882 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[25 februari 1882 Brief van J.W. van Wijhe aan V. Bruinsma]

[26 februari 1882 Brief van J. Rietsema aan V. Bruinsma]

[26 februari 1882 Artikel W.B. Bergsma in De Amsterdammer]

[27 februari 1882 Artikel in de Provinciale Groninger Crt.]

[27 februari 1882 Brief van A.W. Tresling aan V. Bruinsma]

[27 februari 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[27 februari 1882 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[28 februari 1882 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[28 februari 1882 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[maart 1882 Artikel van P. Westra in Noord en Zuid]

[maart 1882 Brief van J.W.E. Duitz aan V. Bruinsma]

[1 maart 1882 Verjaarsversje van Wouter voor Multatuli]

[2 maart 1882 Geschenk van mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[2 maart 1882 Artikel in de Kamper Crt.]

[3 maart 1882 Brief van Mimi en Multatuli aan M.C. van der Hoeven-Meyer]

[3 maart 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[5 maart 1882 Ingezonden Brief van V. in De Amsterdammer]

[5 maart 1882 Brief van P.F. Abell aan V. Bruinsma]

[6 maart 1882 Brief van P.H. Ritter aan Multatuli]

[6 maart 1882 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[7 maart 1882 Artikel van M.T.H. Perelaer in Het Vaderland]

[7 maart 1882 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[8 maart 1882 Gedrukte brief van de voorlopige huldeblijkcommissie]

[8 maart 1882 Brief van J.A. Roessingh van Iterson aan D.J. Korteweg]

[8 maart 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[10 maart 1882 Ingezonden Stuk van H.J. Vervloet in het Algemeen Handelsblad]

[11 maart 1882 Briefkaart Zeeuwse onderwijzers aan V. Bruinsma]

[11 maart 1882 Vlugmaren van C. Vosmaer in De Nederlandsche Spectator]

[11 maart 1882 Briefkaart van J. de Groot aan V. Bruinsma]

[12 maart 1882 Brief van J. Versluys aan V. Bruinsma]

[12 maart 1882 Brief van D.J. Korteweg aan V. Bruinsma]

[12 maart 1882 Ingezonden Brief van J.H. Geraets Jr. in De Amsterdammer]

[13 maart 1882 Ingezonden Stuk van Van der Hoeven in Het Vaderland]

[13 maart 1882 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[14 maart 1882 Brief van Multatuli aan P.H. Ritter]

[14 maart 1882 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[14 maart 1882 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[14 maart 1882 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[15 maart 1882 Brief van Edu aan een onbekende]

[15 maart 1882 Brief van D.J. Korteweg aan enkele verspreiders van de circulaire]

[15 maart 1882 Gedrukte brief van de hoofd-commissie Huldeblijk]

[maart 1882 Circulaire]

Biografische aantekeningen


[7 juni 1881
Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

7 juni 1881

Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt. Twee dubbele velletjes postpapier, waarvan blz. 1-7 en 8(⅔) beschreven. (M.M.)

Met envelop, waarop poststempels Nieder-Ingelheim 7 6 en Veendam 8 Jun 81 en de adressering WED Heer D.R. Mansholt Meeden prov. Groningen Holland.

Nieder Ingelheim 7 Juni 81

beste Mansholt! Hartelyk dank voor Tandem - dat me evenwel naar aanleiding van 'n paar zinsneden uit Uwen brief bezwaart. Die zaak is anders geloopen dan ik gedacht had, niet wat U betreft, maar over 't geheel. Wanneer ze zich over zeer veel personen had uitgebreid zou ze makkelyker te dragen geweest zyn. Voor de bydragers, meent ge? Natuurlyk! Maar niet juist dit wilde ik zeggen, daar 't vanzelf spreekt. Neen, ik bedoel: voor my. Een algemeene yver om my [1.] om my: oorspr. gevolgd door in-plaats van de Regeering. te pensioneeren (in-plaats van de Regeering, die 't 1o volgens de reglementen niet doen mag, en van wie ik ook, 2o geen onderstand in die vorm zou aannemen) had me vereerend toegeschenen. Gebrek aan uitbreiding echter maakt de zaak drukkend. Meen niet dat ik hier met: ‘uitbreiding’ op verhooging van bydragen doel. Juist andersom. Lage bydragen doch aangebracht door 'n grooter aantal ‘geestverwanten’ zouden my aangenamer zyn. Dat grooter aantal ‘geestverwanten’ was my dan ook voorgespiegeld. De gewone term luidde dan ook, als ik my beklaagde [2.] my beklaagde: oorspr. stond er klaagde. over gebrek aan belangstelling: je vergist je! Duizenden en duizenden in den lande wenschen niets liever dan je blyk te geven van sympathie. Ze weten maar niet hoe ze 't moeten aanleggen.’

Heel eindelyk, na zulke betuigingen 100 maal ongeloovig te hebben aangehoord, zeide ik: ‘welnu, pensioneert me dan!’ Daarin lag dan tevens een praktische manifestatie tegenover 't officieel welvaren van honderden Slymeringen en Van Twisten die, hun plicht niet hebbende gedaan, reglementair behoorlyk gepensioneerd zyn. Ja, t zou 'n demonstratie vóór Recht tegenover de geschreven wet geweest zyn.

De ‘duizenden’ nu die daartoe (volgens myn zegslieden) zouden genegen geweest zyn, bepalen zich tot zeer enkelen, tot vyf sectiehoofden die, denk ik, 'n twintig- of dertigtal bydragers vertegenwoordigen. ‘'t Zou zich als 'n loopend vuurtje verspreiden’ dacht men! Inplaats van verspreiding, dooft het vuurtje uit.

Nog eens, beste Mansholt, ik spreek niet over 't bedrag. Integendeel. Dat drukt my, als van ieder der sectiehoofden te hoog. Ik kan berekenen (uit het niet toenemen en zelfs afvallen van leden) dat de geestdrift niet sterk is, en moet nu vreezen dat ook de nog niet afgevallenen 't niet gaarne doen. In dat geval tornen de sectiehoofden op voor de onaangename taak om òf my te moeten meedeelen dàt de zaak beroerd gaat, òf misschien zèlf meer bytedragen dan hun schikt.

De heele zaak is me zeer verdrietig! Slechts 'n schitterende uitslag had haar gewettigd, (geadeld, had ik byna gezegd) -

Het doet my erg leed dat er zooveel bezwaren zyn tegen Uw komst te N. Ingelheim! Ik had er my een feest van gemaakt met U samen te zyn in een niet-voordraag periode, want in zulke dagen ben ik mezelf nièt. Ik was dan ook uitgeput en ungeniessbar [3.] ungeniessbar: uit mijn humeur (in duitse schrijfletters) (du.) door zenuwachtigheid thuis gekomen. Het duurde weken voor ik wat opknapte. Veel was 't niet want telkens gebeurden er - neen, gebeuren is 't woord niet! - telkens drongen zich weer andere dingen op den voorgrond die my aangrepen. En 't aangename bleef en blyft uit. Nu weer uw niet-komen! Maar ik erken dat dit geen hoofdzaak is. Erger pakt my de korrektie van den Havelaar aan. Dat boek maakt zoo'n opgang, godbeter't! Zoo zegt de tegenwoordige uitgever die telkens op spoed aandringt omdat er zoo op den nieuwen druk gewacht wordt!

Wat my dat korrigeeren van den Havelaar kost, kan ik niet uitdrukken! En die ‘opgang!’ In verband met byna alles wat ik sedert het schryven in 59 ondervond en zag gebeuren is die ‘opgang’ 'n ware bespotting! Waar zyn toch de menschen die de duizenden exemplaren der vorige uitgaven kochten? Stroomen ze toe, om lid van Tandem te worden? Dat doen ze niet! -

Uw klachten over den toestand van den landbouw doen me treurig aan. Ook hier klaagt ieder, doch misschien met minder grond omdat er niet zoo als in Holland zulke enorme pryzen voor land besteed zyn. Tot myn verwondering zag ik onlangs dat in Holland (of in zekere streken?) de pryzen weer ryzende waren. Nu weet ik wel dat dit niet alléén afhangt van vermoedelyke produktie


(de meer of minder gelegenheid om z'n geld elders voordeelig te plaatsen werkt ook mee)

maar in-verband met de slechte oogsten (of lage pryzen voor produkten) komt het me toch vreemd voor. Ook vat ik dat samengaan van lager prys en middelmatige produktie niet, tenzy door invoer. (byv. uit Amerika) Maar ook daarmee is niet alles gezegd. Om ingevoerd produkt te betalen, moet er toch waarde geproduceerd zyn. Wordt dat verschil alleen door koloniaal produkt gedragen?


(Voor 'n jaar of drie kwam m'n vrouws broêr uit Japan. Hy zocht ‘iets’ en had 'n beetje geld. Ik raadde hem aan zich te vestigen in 'n bloemryke streek en: bloemen naar Londen te zenden op groote schaal.’ Nooit had ik daarvan iets vernomen, maar ik berekende dat het goed zou gaan. Hij vond het denkbeeld te vreemd, of 't objekt te nietig, of hy was te graag - hoe 't zy er kwam niets van. Onlangs las ik dat er uit de omstreken van Haarlem dagelyks 6 a 700 manden bloemen naar Londen gaan!
Ik heb nog iets van dien aard in gedachten, en als ge niet gebonden waart aan Uw eigen zaak (doch misschien hindert dat niet) zou ik 't U zeggen. Neen, nu reeds. Kalfsvleesch in ys naar Parys en Berlyn. Maar de zaak moet in-eens in't groot worden opgezet zoodat niet iedereen terstond kan konkurreeren. Twintig agentschappen in beide steden. Stipte organisatie van 't vervoer. Vaste kontrakten met spoor en boot direktien. Groote uitgaaf voor annonces. (het hollandsche kalfsvleesch moet als 'n geheel nieuw artikel worden bekend gemaakt, wat het dan ook voor Berlyners en Paryzenaars werkelijk is.
Of de zaak even goed uit Harlingen als over Ymuiden, zou kunnen worden gedreven, weet ik niet. Ook niet of Oostfriesland in aanmerking zou kunnen komen voor de levering. Zeker wèl. Maar hoe is de kommunikatie met Londen? De zaak is belangryk genoeg om er groot kapitaal in te steken waartoe dan waarschynlyk een maatschappy met aandeelen noodig wezen zou. (Eigen booten!) -

Ook hier heeft de Noord-Oostwind erg geheerscht. Sedert 'n paar dagen NW. & West, met 'n beetje regen, maar niet genoeg. - Ook ik stel Börne [4.] Börne: Ludwig Börne (pseudoniem van Löb Baruch) (1786-1837), duits satirisch schrijver, journalist en filosoof. hoog. Meer geest dan Göthe & Schiller? Precies! En minder: auteur- of schryverachtig. Boven Heine heeft hy 't voordeel dat-i niet met (nagemaakte?) sentimenteeligheid tändelt [5.] tändelt: meedoen aan (du.). Hy is minder jongensachtig-ondeugend, ernstiger in zyn spot. En... om dit alles wordt hy door velen lager gesteld.


(Ik stel Heine volstrekt niet laag, o neen! Toch beweer ik dat weinig schryvers van naam zoo makkelyk natebootsen zyn. Dit bewyst dat z'n hoofd-eigenschap meer in methode, in manier, bestaat dan in hoedanigheden van hoofd en hart, die niet zoo makkelyk natebootsen zyn.)

Wel zeker, kerel, neem van my wat ge wilt en handel er mee naar verkiezing. -

Ik hoop, maar ben niet zeker, dat ik die vervloekte voordrachten zal kunnen missen. Nu, daarover hoef ik nog niet te denken. Elke dag heeft genoeg aan z'n eigen kwaad [6.] Elken dag enz.: toespeling op Mattheus 6:34, (byv. korrektie van Havelaar!) -

Ons huis is aardig, of wordt gaandeweg aardig. Is 't nog niet klaar, vraagt ge? Och, soms blyven Maurer [7.] Maurer: metselaars (du.) en schilders dagen weg, en dan komt er ten laatste één man. De tuin ligt nog altyd half overhoop.

We hebben allerlei grieven tegen de nieuwe woning, maar 't geheel is veel mooier dan ik ooit zou verlangd of verwacht hebben. En dat ge nu niet met uw vrouw komt kyken. Dat is byna 'n misdaad.

En Wiepke naar Duitschland, zonder in de buurt te komen? Ik heb dat Liebenstein [8.] Liebenstein: klein kuuroord, ten noorden van Schweinfurt op de vroegere grens van BRD en DDR. op de kaart opgezocht, en erken dat het vry dwarsuit ligt. Dat spyt me wel. Ik had haar zoo graag by ons gezien. Mocht het haar en haar vriendinnetje nog schikken, 'tzy den weg over Mainz te nemen (wat 'n omweg wezen zou, dit is waar) 'tzy uit Thuringen 'n uitstap hierheen te maken, zy zullen hartelyk welkom zyn. Mocht Wiepke in 't laatste geval wensen dat ik haar te gemoet reisde, laat ze my dan maar schryven. Ik zal 't gaarne doen. -

Ik heb den laatsten tyd veel op werklieden gelet, en m'n opmerkingen in verband gebracht met de socialistische eischen. Welnu, m'n slotsommen luiden niet gunstig voor de beweging! Ze werken (hier althans) onbeschryfelyk slecht. Van karakter is de bevolking hier goed, goedig, zachtzinnig of... apathiek! [9.] apathiek: lusteloos, traag, onverschillig. Telkens herinneren ze my aan Javanen. Hun onverschilligheid en gebrek aan konscientie ten aanzien van 't geleverde is waarlyk stuitend. Geen hunner verstaat z'n vak. Nu weet ik wel dat Ingelheim (een dorp!) geen maatstaf is voor 't geheel, maar ook te Wiesbaden 'n ‘WELT kurstadt’) maakte ik dezelfde opmerking. Ik geloof dat weinig keizers, koningen, ministers, kapitalisten, fabriekchefs of werkgevers zoo slordig zyn in't nakomen hunner verplichtingen als de eigenlyke arbeiders. Het gebruiken van paslood en winkelhaak schynt hun 'n malle weelde, en 't verbaast me dat hier niet meer inbrekende dieven zyn, want wat 'n Ingelheimsch werkman ‘sluiting’ van deuren en vensters noemt, is kurieus. Maar 't zachtgemüthliche [10.] gemüt(h)lich: gemoedelijk (du.) van de menschen moet ik pryzen. -

Nu beste Mansholt, bedenk nog eens of ge niet komen kunt, en zend zoo mogelyk Wiepke met haar kameraadje. Is de wond aan haar been genezen? Groet Uw lieve vrouw en Hendrika en geloof my

Uw vriend DD

Gister zagen wy een heer die op U geleek, en ik heb hem aan m'n vrouw gewezen. Ook hy had iets van 'n puritein.