Volledige Werken. Deel 20. Brieven en dokumenten uit de jaren 1879-1880
Het jaar 1879 (na de terugkeer van de 2e voordrachtentoernee)
[6 mei 1879 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[6 mei 1879 Brief van E.A. Rovers aan Multatuli]
[11 mei 1879 Verslag voordracht Brielle in Nieuwe Brielsche Crt.]
[11 mei 1879 Ingezonden Stuk Nieuwe Brielsche Courant]
[11 mei 1879 Ingezonden Stuk in de Brielsche Courant]
[11 mei 1879 Ingezonden Stuk in de Alkmaarsche Courant]
[13 mei 1879 Ingezonden Stuk in de Brielsche Courant]
[14 mei 1879 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[14 mei 1879 Verslag voordracht Groningen in Minerva]
[15 mei 1879 Brief van Multatuli aan A. en C. Merens]
[16 mei 1879 Briefkaart van G.L. Funke aan Multatuli]
[18 mei 1879 Ingezonden Brief J. v.d. Hoeven in Nieuwe Brielsche Crt]
[18 mei 1879 Ingezonden Stuk in de Brielsche Courant]
[18 mei 1879 Ingezonden Stuk in de Alkmaarsche Courant]
[23 mei 1879 Afrekening Nieuwe Rott. Schouwburg-vereeniging]
[24 mei 1879 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[25 mei 1879 Ingezonden Stuk in Nieuwe Brielsche Courant]
[27 mei 1879 Ingezonden Stuk in de Brielsche Courant]
[29 mei 1879 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[30 mei 1879 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[1 juni 1879 Ingezonden Stuk met Redactioneel Kommentaar in Nieuwe Brielsche Courant]
[1 juni 1879 Briefkaart van G.L. Funke aan Multatuli]
[5 juni 1879 Brief van Mimi aan V. Bruinsma]
[21 juni 1879 Bericht over A. Admiraal in De Portefeuille]
[25 juni 1879 Brief van Multatuli aan P. Bais]
[28 juni 1879 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[29 juni 1879 Brief van Mimi aan E. Bernhold]
[9 juli 1879 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[10 juli 1879 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]
[10 juli 1879 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[14 juli 1879 Weegbewijs Wouter Bernhold]
[14 july 1879 Weegbewijs Mimi]
[16 july 1879 Brief van Mimi aan H. Bruinsma]
[25 july 1879 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[1 augustus 1879 Testament van Multatuli]
[1 augustus 1879 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[2 augustus 1879 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[23 augustus 1879 Brief van E. Bernhold aan Mimi]
[september 1879 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[9 september 1879 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[22 september 1879 Brief van Multatuli aan P.A. Tiele]
[23 september 1879 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[23 september 1879 Brief van Multatuli aan Edu]
[26 september 1879 Brief van P.A. Tiele aan Multatuli]
[2 oktober 1879 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[4 oktober 1879 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[13 oktober 1879 Zelfmoord B.P. Korteweg en E. Baart]
[22 oktober 1879 Brief van F. Feringa aan Multatuli]
[24 oktober 1879 Verschijning Vorstenschool, 6e dr. en Ideën VII, 2e dr]
[27 oktober 1879 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[1 november 1879 Bespreking Vorstenschool in De Portefeuille]
[5 november 1879 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]
[15 november 1879 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[november 1879 Afrekening C. Vosmaer inzake Tandem]
[november 1879 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer (?)]
[17 november 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[20 november 1879 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]
[20 november 1879 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas (?)]
[22 november 1879 Aantekeningen Mimi inzake adoptie Wouter]
[26 november 1879 Brief van E. Bernhold aan Mimi]
[27 november 1879 Brief van Multatuli aan E. Brück]
[28 november 1879 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[1 december 1879 Aantekeningen Mimi inzake adoptie Wouter]
[1 december 1879 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[3 december 1879 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]
[4 december 1879 Aantekeningen Mimi inzake adoptie Wouter]
[5 december 1879 Aantekeningen Mimi inzake adoptie Wouter]
[5 december 1879 Brief van E. Brück aan Multatuli]
[7 december 1879 Aantekeningen Mimi inzake adoptie Wouter]
[7 december 1879 Dokumenten inzake adoptie Wouter]
[12 december 1879 Verschijning Verspreide Stukken, 6e dr. en Een en ander, 2e dr.]
[15 december 1879 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]
[23 december 1879 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[23 december 1879 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[23 december 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[December 1879 Partituur Elegie van Richard Hol]
[2 januari 1880 Bericht in de Amersfoortsche Courant]
[4 januari 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[5 januari 1880 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]
[5 januari 1880 Advertentie voordracht Rotterdam (I)]
[5 januari 1880 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]
[6 januari 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[7 januari 1880 Ontvangstbewijs van Edu]
[7 januari 1880 Aantekeningen Multatuli]
[8 januari 1880 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]
[9 januari 1880 Brief van Multatuli aan Fam. De Haas en De Wolff]
[9 januari 1880 Voordracht te Rotterdam]
[9 januari 1880 Aantekeningen voordracht]
[10 januari 1880 Advertentie voordracht Leiden]
[10 januari 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[10 januari 1880 Brief van Multatuli aan V. en H. Bruinsma]
[10 januari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[11 januari 1880 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[11 januari 1880 Advertentie voordracht Amsterdam (I)]
[11 januari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[11 januari 1880 Verslag voordracht Rotterdam in Nieuwe Rotterdamsche Courant]
[12 januari 1880 Advertentie voordracht Haarlem]
[12 januari 1880 Advertentie voordracht Schiedam]
[12 januari 1880 Verslag voordracht in Rotterdamsch Nieuwsblad]
[12 januari 1880 Bericht over voordracht te Assen in Prov. Drentsche en Asser Courant]
[12 januari 1880 Visitekaartje Multatuli]
[12 januari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[12 januari 1880 Voordracht te Amsterdam]
[12 januari 1880 Aantekeningen voordracht]
[13 januari 1880 Voordracht te Leiden]
[13 januari 1880 Aantekeningen voordracht]
[14 januari 1880 Verslag voordracht Amsterdam in Algemeen Handelsblad]
[14 januari 1880 Advertentie voordracht Delft]
[14 januari 1880 Verslag voordracht Amsterdam in Het Nieuws van den Dag]
[14 januari 1880 Voordracht te Haarlem]
[15 januari 1880 Brief van E. Bernhold aan Mimi]
[15 januari 1880 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]
[15 januari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[15 januari 1880 Voordracht te Schiedam]
[15 januari 1880 Aantekeningen voordracht]
[16 januari 1880 Bericht in Nijmeegsche Nieuwsbode]
[16 januari 1880 Verslag voordracht Haarlem in de Opregte Haarlemsche Courant]
[16 januari 1880 Brief van Multatuli aan P.A. Tiele]
[16 januari 1880 Voordracht te Delft]
[17 januari 1880 Verslag voordracht Schiedam in de Schiedamsche Courant]
[17 januari 1880 Verslag voordracht Amsterdam in De Portefeuille]
[17 januari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[18 januari 1880 Brief van Multatuli aan C. de Mooij]
[18 januari 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[18 januari 1880 Opdracht-exemplaar Vorstenschool M.C. Meyer]
[19 januari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[19 januari 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[20 januari 1880 Advertentie voordracht Nijmegen]
[20 januari 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[20 januari 1880 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]
[21 januari 1880 Advertentie voordracht Dordrecht]
[21 januari 1880 Brieffragment van Multatuli]
[21 januari 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[21 januari 1880 Advertentie voordracht 's-Gravenhage]
[21 januari 1880 Verslag voordracht Leiden in Minerva]
[21 januari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[21 januari 1880 Voordracht te Dordrecht]
[22 januari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[22 januari 1880 Voordracht te 's-Gravenhage]
[22 januari 1880 Herinneringen G.J.P. de la Valette]
[23 januari 1880 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[23 januari 1880 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]
[23 januari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[24 januari 1880 Advertentie voordracht Arnhem]
[24 januari 1880 Verslag voordracht 's-Gravenhage in Het Vaderland]
[24 januari 1880 Bericht inzake voordracht Meppel]
[24 januari 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[25 januari 1880 Jan Vlug in de Brielsche Courant]
[25 januari 1880 Advertentie voordracht Gouda]
[25 januari 1880 Advertentie voordracht Kampen]
[25 januari 1880 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[januari 1880 Brief van Mimi aan M. Anderson]
[26 januari 1880 Voordracht te Arnhem]
[27 januari 1880 Advertentie voordracht Zutphen]
[27 januari 1880 Advertentie voordracht Amersfoort]
[27 januari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[27 januari 1880 Voordracht te Nijmegen]
[28 januari 1880 Verslag voordracht Arnhem in de Arnhemsche Courant]
[28 januari 1880 Verslag voordracht Delft in Minerva]
[28 januari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[29 januari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[29 januari 1880 Voordracht te Amersfoort]
[30 januari 1880 Bericht in Amersfoortsche Courant]
[30 januari 1880 Verslag voordracht Nijmegen in de Nijmeegsche Nieuwsbode]
[30 januari 1880 Advertentie voordracht Amsterdam (II)]
[30 januari 1880 Voordracht te Zutphen]
[31 januari 1880 Verslag voordracht Amersfoort in de Nieuwe Amersfoortsche Courant]
[31 januari 1880 Verslag voordracht 's-Gravenhage in De Nederlandsche Spectator]
[31 januari 1880 Ingezonden Stuk G.J.P. de la Valette in De Ned. Spectator]
[31 januari 1880 Advertentie en bericht voordracht Meppel]
[31 januari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[31 januari 1880 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]
[31 januari 1880 Brief van Multatuli aan T. van der Tuuk]
[31 januari 1880 Voordracht te Kampen]
[31 januari 1880 Aantekeningen voordracht]
[februari 1880 Brief van Nonnie aan Multatuli]
[2 februari 1880 Verslag voordracht Zutphen in de Zutphensche Courant]
[3 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[3 februari 1880 Advertentie voordracht Rotterdam (II)]
[3 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[4 februari 1880 Verslag voordracht Zutphen in de Nieuwe Zutphensche Courant]
[4 februari 1880 Advertentie voordracht Zierikzee]
[4 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[4 februari 1880 Voordracht te Amsterdam]
[4 februari 1880 Aantekeningen voordracht]
[5 februari 1880 Verslag voordracht Kampen in de Kamper Courant]
[5 februari 1880 Brief van Multatuli aan H.L.F. Pisuisse]
[5 februari 1880 Bespreking benefiet-voorstelling J.M. Haspels]
[5 februari 1880 Brief van Multatuli aan T. van der Tuuk]
[5 februari 1880 Voordracht te Gouda]
[6 februari 1880 Verslag voordracht Amsterdam in het Algemeen Handelsblad]
[6 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[6 februari 1880 Advertentie voordracht Velsen]
[6 februari 1880 Advertentie voordracht Rotterdam (II)]
[7 februari 1880 Advertentie voordracht Hengelo]
[7 februari 1880 Voordracht te Velsen]
[7 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[8 februari 1880 Verslag voordracht Gouda in de Goudsche Courant]
[9 februari 1880 Advertentie voordracht Middelburg]
[9 februari 1880 Voordracht te Rotterdam]
[10 februari 1880 Advertentie voordracht Goes]
[10 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[10 februari 1880 Brief van Multatuli aan A. en C. Merens]
[10 februari 1880 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[10 februari 1880 Verslag voordracht Rotterdam in de Nieuwe Rotterdamsche Courant]
[11 februari 1880 Brief van Multatuli aan T. van der Tuuk]
[11 februari 1880 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]
[11 februari 1880 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]
[11 februari 1880 Advertentie voordracht Winschoten]
[11 februari 1880 Bericht inzake voordracht Middelburg in de Middelburgsche Courant]
[11 februari 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[11 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[12 februari 1880 Brief van J.M. Haspels aan J.H. de Haas]
[12 februari 1880 Voordracht te Goes]
[12 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[13 februari 1880 Bijdrage J. de Witt Hamer aan Tandem]
[13 februari 1880 Voordracht te Middelburg]
[14 februari 1880 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan J.M. Haspels]
[14 februari 1880 Afgelasting voordracht Meppel]
[14 februari 1880 Verslag voordracht Goes in de Goesche Courant]
[14 februari 1880 Voordracht te Zierikzee]
[15 februari 1880 Artikel G. Waalner in De Amsterdammer]
[15 februari 1880 Afrekening C. Vosmaer inzake Tandem]
[februari 1880 Artikel in De Vlaamsche school]
[15 februari 1880 Verslag voordracht Velsen in De Zaanstreek]
[15 februari 1880 Ingezonden Stuk in de Brielsche Courant]
[15 februari 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[15 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[16 februari 1880 Verslag voordracht Middelburg in de Middelburgsche Courant]
[16 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[16 februari 1880 Brief van J.M. Haspels aan G.C. de Haas-Hanau]
[16 februari 1880 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan J.M. Haspels]
[17 februari 1880 Twee berichten in de Goesche Courant]
[17 februari 1880 Advertentie voordracht Assen]
[17 februari 1880 Voordracht te Hengelo]
[18 februari 1880 Briefkaart van Multatuli aan Mimi]
[18 februari 1880 Advertentie voordracht Heerenveen]
[18 februari 1880 Advertentie voordracht Sneek]
[18 februari 1880 Verslag voordracht Zierikzee in de Zierikzeesche Courant]
[18 februari 1880 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]
[18 februari 1880 Advertentie voordracht Groningen]
[19 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[19 februari 1880 Voordracht te Hoogezand]
[20 februari 1880 Voordracht te Veendam]
[21 februari 1880 Artikel in De Portefeuille]
[21 februari 1880 Verslag voordracht Hengelo in Tubantia]
[22 februari 1880 Advertentie voordracht Breda]
[22 februari 1880 Advertentie opvoering De bruid daarboven te Hoorn]
[22 februari 1880 Twee artikelen in De Amsterdammer van o.a. Alberdingk Thijm]
[22 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[23 februari 1880 Verslag voordracht Hoogezand in de Nieuwe Groninger Courant]
[23 februari 1880 Advertentie voordracht Leeuwarden]
[23 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[23 februari 1880 Telegram van Multatuli aan Mimi]
[23 februari 1880 Voordracht te Assen]
[23 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[24 februari 1880 Ingezonden Stuk in de Brielsche Courant]
[24 februari 1880 Verslag voordracht Veendam in de Nieuwe Groninger Courant]
[24 februari 1880 Voordracht te Groningen]
[25 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[25 februari 1880 Verslag voordracht Hoogezand in de Winschoter Courant]
[25 februari 1880 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]
[25 februari 1880 Opdracht-exemplaar Max Havelaar]
[25 februari 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[25 februari 1880 Voordracht te Winschoten]
[25 februari 1880 Brief van Multatuli aan T. van der Tuuk]
[26 februari 1880 Artikel in Asmodée]
[26 februari 1880 Verslag voordracht Assen in de Prov. Drentsche en Asser Courant]
[26 februari 1880 Verslag voordracht Groningen in de Prov. Groninger Courant]
[26 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[26 februari 1880 Verslag voordracht Groningen in de Nieuwe Groninger Courant]
[26 februari 1880 Voordracht te Leeuwarden]
[27 februari 1880 Brief van F. Feringa aan Multatuli]
[27 februari 1880 Brief van J.M. Haspels aan G.C. de Haas-Hanau]
[27 februari 1880 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]
[27 februari 1880 Voordracht te Heerenveen]
[27 februari 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[28 februari 1880 Verslag voordracht Winschoten]
[28 februari 1880 Artikel in Uilenspiegel]
[28 februari 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[28 februari 1880 Brief van Multatuli aan T. van der Tuuk]
[28 februari 1880 Bericht inzake voordracht Sneek in de Sneeker Courant]
[28 februari 1880 Voordracht te Sneek]
[29 februari 1880 Bericht inzake opvoering De bruid daarboven in de Hoornsche Courant]
[februari 1880 Bespreking Vorstenschool in De Gids]
[maart 1880 Bespreking Vorstenschool in Het Leeskabinet]
[1 maart 1880 Verslag voordracht Leeuwarden in de Leeuwarder Courant]
[1 maart 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[3 maart 1880 Verslag voordracht Sneek in de Sneeker Courant]
[3 maart 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[3 maart 1880 Advertentie voordracht Harlingen]
[3 maart 1880 Voordracht te 's-Hertogenbosch]
[4 maart 1880 Artikel in het Algemeen Handelsblad]
[4 maart 1880 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]
[4 maart 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[4 maart 1880 Voordracht te Breda]
[5 maart 1880 Verslag voordracht Groningen in Vox studiosorum]
[5 maart 1880 Advertentie voordracht Enkhuizen]
[5 maart 1880 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]
[5 maart 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[5 maart 1880 Voordracht te Zaltbommel]
[6 maart 1880 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[7 maart 1880 Verslag voordracht Breda in de Bredasche Courant]
[7 maart 1880 Advertentie voordracht Hoorn]
[7 maart 1880 Advertentie voordracht Schagen]
[7 maart 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[7 maart 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[8 maart 1880 Voordracht te Harlingen]
[8 maart 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[9 maart 1880 Voordracht te Enkhuizen]
[10 maart 1880 Verslag voordracht Harlingen in de Harlinger Courant]
[10 maart 1880 Voordracht te Hoorn]
[12 maart 1880 Voordracht te Schagen]
[12 maart 1880 Advertentie voordracht Den Helder]
[13 maart 1880 Voordracht te Den Helder]
[13 maart 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[14 maart 1880 Verslag voordracht Schagen in de Schager Courant]
[14 maart 1880 Verslag voordracht Enkhuizen in de Enkhuizer Courant]
[14 maart 1880 Verslag voordracht Hoorn in de Hoornsche Courant]
[15 maart 1880 Brief van Multatuli aan Mimi]
[15 maart 1880 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]
[16 maart 1880 Verslag voordracht Den Helder in 't Vliegend Blaadje]
[17 maart 1880 Brief van Mimi aan M. Anderson]
[27 maart 1880 Bericht in de Portefeuille]
[7 april 1880 Brief van Multatuli aan H.C. de Wolff]
[21 april 1880 Brief van E. Brück aan Multatuli]
[April 1880 Ontwerp adoptieregeling Wouter]
[6 mei 1880 Brief van Mimi aan E. Brück]
[14 mei 1880 Briefkaart van Multatuli aan J.H. de Haas]
[mei 1880 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[mei 1880 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[22 juni 1880 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[25 juni 1880 Nota van E. Brück]
[5 juli 1880 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven
[8 juli 1880 Briefkaart van Multatuli aan J. van der Hoeven en D. Buys Dz.]
[8 juli 1880 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[8 juli 1880 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]
[9 juli 1880 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[14 juli 1880 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[17 juli 1880 Brief van G.J.P. de la Valette aan Multatuli]
[juli 1880 Johannes Zürcher logeert bij Multatuli en Mimi]
[juli 1880 Brief van Mimi aan M. Anderson]
[20 juli 1880 Brief van G.J.P. de la Valette aan Multatuli]
[20 juli 1880 Aankoop van het huis Auf Kreuzkirch Nieder-Ingelheim]
[juli 1880 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[24 juli 1880 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[28 juli 1880 Brief van E. Bernhold aan Mimi]
[juli 1880 Herinneringen G.J.P. de la Valette]
[augustus 1880 Brief van Mimi aan M. Anderson]
[augustus 1880 Brief van Multatuli en Mimi aan C. Vosmaer]
[7 augustus 1880 Brief van Multatuli en Mimi aan J.H. de Haas]
[16 augustus 1880 Brief van G.J.P. de la Valette aan Multatuli]
[30 augustus 1880 Brief van Mimi aan M. Anderson]
[augustus 1880 Herinnering van C. de Paepe]
[4 september 1880 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]
[23 september 1880 Frederik Marius Bogaardt wordt vermoord]
[24 september 1880 Brief van G.L. Funke aan een Dageraad-lid]
[28 september 1880 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[30 september 1880 Huwelijk Nonni en Francesco Bassani]
[2 oktober 1880 Verspreiding van het handschrift van de moordenaar van F.M. Bogaardt]
[5 oktober 1880 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[8 oktober 1880 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]
[11 oktober 1880 Brief van Multatuli aan J.A. Roessingh van Iterson]
[19 oktober 1880 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]
[22 oktober 1880 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[24 oktober 1880 Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven]
[1 november 1880 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]
[5 november 1880 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]
[5 november 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[6 november 1880 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[8 november 1880 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[23 november 1880 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]
[26 november 1880 Brief van D.R. Mansholt aan H. de Raaf]
[26 november 1880 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]
[6 december 1880 Brief van Mimi en Multatuli aan T. van der Tuuk]
[7 december 1880 A.J. Langeveldt van Hemert overlijdt]
[7 december 1880 Brief van P.M. Bos aan Mimi]
[9 december 1880 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]
[11 december 1880 Brief van G.J.P. de la Valette aan Multatuli]
[12 december 1880 Brief van Multatuli aan T. van der Tuuk]
[13 december 1880 Brief van Multatuli aan G.J.P. de la Valette]
[13 december 1880 Brief van Multatuli aan J. de Geyter]
[15 december 1880 Brief van P.M. Bos aan Mimi]
[15 december 1880 Brief van Multatuli aan T. van der Tuuk]
[16 december 1880 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[december 1880 Brief van Mimi aan M. Anderson]
[16 december 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[18 december 1880 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[19 december 1880 Brief van Multatuli aan T. van der Tuuk]
[21 december 1880 Fondsveiling G.L. Funke]
[25 december 1880 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
Overzicht van de in 1880 door Multatuli gehouden voordrachten
[7 augustus 1880
Brief van Multatuli en Mimi aan J.H. de Haas]
7 augustus 1880
Brief van Multatuli aan dr. J.H. de Haas. Dubbel en enkel velletje postpapier, waarvan blz. 1-5 en 6 (⅔) beschreven. (M.M.)
Geisenheim 7 Augs 1880 beste De Haas, hartelyk dank voor uw trouwe hulp! Dit vooraf, en dit hoofdzakelyk. Ik voel me gedrukt dat gyl. zoo weinig aan my hebt, ja niets! Er is reden voor. Zeer goed weet ik dat ik onlangs 'n brief afbrak met de belofte: ‘morgen meer’ en dat wel die ‘morgen’ maar niet het ‘meer’ gekomen is. Ik kan u op m'n woord verzekeren dat ik moe ben van onrust. Ik begryp hoe sommigen tot bygeloof vervallen. 't Is moeielyk niet aan een Duivel te gelooven als men zoo voortdurend wordt heen-en weer geslingerd als nu weer sedert geruimen tyd met my 't geval is. Ik meen de vraag te hooren: ‘maar ligt het ook aan jou? neem je de dingen misschien te zwaar op?’ M'n antwoord is: neen! Ik geloof integendeel dat weinigen zich onder [1.] onder: oorspr. stond er in. de slagen die me treffen zoo goed zouden houden. En daarby is 'n kurieuze samenloop optemerken die oppervlakkige denkers van den wys zou brengen. ‘Wel, zeg je, vertel me daarvan een en ander. Dan kan ik beoordeelen of je misschien zoo spreekt uit zwartgalligheid.’ Nog eens: ik ben niet zwaartillend. Als ik U goed kon uitleggen hoe ik sommige bezwaren van me afschud, zoudt ge veeleer recht hebben aan ligtzinnigheid te denken. Ook die beschuldiging zou ik niet aannemen. Ik moet zekere zaken, als 't ware methodisch, op den achtergrond schuiven, om kracht en helderheid overtehouden voor 't naastbyliggende, waarover straks.
Gemakshalve zal ik nu eens 't bestaan van 'n Duivel aannemen. ZED heeft er pleizier in, je door zgn. kleine treiterpartytjes den stryd tegen hoofdzaken moeilyker te maken dan 't geval wezen zou als men met die hoofdzaken alleen te doen had. Daar heb ik nu in m'n rechter arm, geen zware, maar door aanhoudendheid lastige pyn. Niet dan met groote moeite kan ik me zonder hulp uit en aankleeden, scheren &c. Of 't rhumatiek is, weet ik niet. De pyn lykt naar die welke by 't stooten van zekere zenuw (?) ontstaat, en weduwenaarspyn genoemd wordt, maar ze blyft. By drukking op zeker plekje digt by den elboog, is de pyn hevig en daarom denk ik dat het niet rhumatisch is. 't Komt me, naar dat gevoel te oordeelen, voor, dat er 'n spier gelaedeerd [2.] gelaedeerd: gekwetst (naar 't latijn) is. Misschien lacht ge over m'n leekenwysheid. Hoe dit zy, de arm is byna onbruikbaar, en zonder nu de pyn te rekenen, ik voel iets als vermoeienis in de pols. -
Van kleine, irritante tegenspoedjes gesproken. Sedert jaren mis ik 'n paar tanden. Daar dit gebrek my hindert in 't spreken, liet ik ze inzetten. Het gemaal dat ik daarmee heb - telkens naar Wiesbaden: ge begrypt dat er te Geisenheim geen tandentechnicus is - 't breken van zoo'n toestel 't loswerken van andere tanden - nu ja, dat alles zyn kleinigheden. Maar als er van zulke bagatellen wat veel in dezelfde periode vallen - ge weet de rest.
Meen in godsnaam niet dat ik pleizier in klagen heb. 't Is ook niet om te klagen dat ik zulke misères aanroer. Neen, om me te verontschuldigen dat ge zoo totaal niets aan me hebt. Dat drukt me. Wat me den laatsten tyd hoofdzakelyk had [3.] had: oorspr. stond er heeft. ingenomen, was [4.] was: oorspr. stond er is. 't verdriet over m'n kinderen. M'n zoon is krankzinnig-slecht - basta! En Nonni - een lief braaf meisje overigens, o ja! - is geheel van my vervreemd. Ze wil trouwen. Met weerzin heb ik m'n toestemming gegeven voor zoo ver die wettelyk noodig was. Maar van dien italiaanschen schoonzoon wil ik niets weten. Ook zy is dus voor goed voor my verloren.
By de tallooze zedeschetsen waarin ouderlyke tegenwerking gesteld wordt tegenover jeugdige verliefdhedens, heeft het me menigmaal bevreemd zekere eigenaardigheid niet op den voorgrond gesteld te zien die toch óók in aanmerking behoort te komen. Aangenomen dat een volwassen meisje 't recht heeft over ‘hart & hand’ te beschikken (ik erken dit recht) moet dan daaruit volgen dat 'n vader zich 'n wildvreemde die hem antipathiek kan zyn, moet laten opdringen in z'n intimiteit? En ook zonder stellige antipathie (ik ken den man niet) moet ik nu op m'n ouden dag in hartelyke verhouding treden met iemand die door opvoeding, traditie & landaard gepredisponeerd is my niet te begrypen, ergo niet te waardeeren? Ik bedank er voor, door 'n aanbidder van Dante of 'n vergoder van Rafael, voor 'n barbaar te worden aangezien. Ik zou met kunst- en vliegwerk (en niet zonder ergernis!) zoo'n schoonzoon moeten veroveren, en daarin heb ik geen lust. By elke andere kennismaking kan men volstaan met beleefdheid. Met 'n ‘schoonzoon’ moet men of hartelyk omgaan of... in 't geheel niet. Nu moet ge daarby weten dat ik zoo'n hekel heb aan 't italiaansch, in verband met de naar myn inzien uit het gebruik van dat liplapperig idioom voortvloeiende karaktervorming.
(Myn zoon is slecht ten-gevolge van 'n organische fout in de hersens. Maar dat z'n verblyf in Italie de zaak verergerd heeft, houd ik voor zeker.) -
Als ik u verslag gaf van 't geschryf en gehaspel dat me door de zaken myner kinderen in de laatste maanden weer berokkend is, zou m'n brief ungeniessbar [5.] ungeniessbar: niet te genieten (du.) worden. Dingen die ik hier met één woord aanroerde [6.] met één woord aanroerde: oorspr. stond er in één woord zeide., hebben me maanden lang bezig gehouden, en heel veel verdriet berokkend. Ik was er, meen ik, midden in toen ik m'n laatsten aan u afbrak. Wàt ik u schreef weet ik niet meer, maar 't moet uit dien brief blyken.
Welnu, ik ben niet zwaartillend. Beide zaken heb ik, na al 't mogelyke gedaan te hebben om 't einde wat minder treurig te doen zyn, als 't ware geamputeerd. Over Nonni heb ik nog smart. Over m'n zoon slechts woede. Als ik er de macht toe had, veroordeelde ik hem ter dood. Wat ik sedert z'n 14e jaar, d.i. nu dertien jaren lang, onder en door hem geleden heb, is niet te beschryven. En tot ± 1878 heb ik alles onder my gehouden. Toen kòn 't niet langer.
Noch de verontwaardiging over m'n zoon, noch de smart die Nonni's vervreemding my veroorzaakt, hebben my neergeslagen. Een geschiedschryver (si tanti esset! [7.] si tanti esset: als er zo een zou zijn (lat.)) die dááraan myn betrekkelyke werkeloosheid zou toeschryven, zou zich vergissen. Er bestaat iets anders dat me onmachtig maakt. En dat andere kan ik niet noemen. Vromen die altyd in angst zitten voor hun God, zouden hier allicht op 't denkbeeld komen van iets als gewetenswroeging. O neen, ik ben 'n goed mensch, en zeker is m'n geweten zoo zuiver (minstens!) als van de meeste vromen. De zaak die me drukt en verlamt is durf ik zeggen, juist het tegenovergestelde van kwaad, maar de gevolgen zyn voor my en voor m'n levensrichting, noodlottig. Ik kan er niet meer van zeggen. Doel er S.V.P. niet op in uw brieven. Ook met m'n beste achtenswaardige vrouw roer ik 't nooit aan. Er zyn wonden die men niet toont, vooral niet aan dezulken die er zich 't meest over zouden bedroeven, en zich, al zy 't dan ten-onrechte, als de oorzaak daarvan zouden beschouwen. Hoe iemand ‘mémoires’ schryven kan, begryp ik niet. Het is onmogelyk z'n intiem zieleleven te analyseeren, zonder op 't gebied der vivisectie van anderen te treden. -
't Laatste woord van blz 1 was: waarvan straks.’ Sedert ± 6 weken zit ik in 'n mal gâchis [9.] gâchis: knoeiboel (lett: mortel) (fr.) met 'n huisje dat ik gekocht heb. 't Ligt te Ingelheim schuins over ons, d.h. aan de overzyde van den Ryn. Een hartelyk welmeenend vriend had my daartoe geldelyke hulp aangeboden, waarop ik de zaak aanging. Hy hield woord en zond het geld maar hoezeer overtuigd van z'n edelmoedige bedoeling (hy vraagt niet eens rente) bevallen my de voorwaarden niet die hy nu après coup [8.] après coup: achteraf (fr.) aan z'n hulp schynt te verbinden. Ik was eerst van plan U die gekke verwikkeling uitvoerig te vertellen, maar m'n pols is zoo moê. Genoeg, dat ik nu 'n huisje bezit dat ik onder de gestelde konditien niet gaarne betrek, ja: niet betrekken kan. En ik mag den hartelyken man niet voor 't hoofd stooten door al te duidelyke uitlegging dat de dienst die hy me meende te bewyzen, eigenlyk geen dienst ìs. Hoe 't zal afloopen, weet ik niet, maar ik heb al 100 maal 't heele huis naar den duivel gewenscht. Zoo, de Wolven zyn 't bosch in! En gy en uw lieve vrouw blyven thuis om 't lieve brood. Dat is hard, beste kerel. Is haar ziekte geheel geweken? Daar ge niets noemt, begryp ik nagenoeg wat het zyn kan. Wat zyn we gebrekkig geschapen. Als er 'n god was, moest-i zich schamen over z'n knoeiwerk. Al wat we aan en in ons hebben is maar à peu près bruikbaar, en by de minste inspanning breekt het. Ook by gewoon dagelyksch gebruik slyten onze organen voor ze nog geheel volwassen zyn, of althans lang voor wy ze missen kunnen.
Zeker schryft ge de Wolven. Groet hen hartelyk van ons beiden en vooral uw lieve vrouw. De myne is wel, en zorgelyk voor my als altoos. Ja, voor my en... Woutertje. Hy ontwikkelt goed en wordt 'n aardige jongen. Adieu beste kerel,
Uw vriend
DD