Multatuli.online

Volledige Werken. Deel 16. Brieven en dokumenten uit de jaren 1873-1874

Voorbericht

Nota

De tweede helft van 1873

Brieven en dokumenten

[12 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[12 juni 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[13 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[13 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[14 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[15 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[18 juni 1873 Portret van Nonni met opdracht]

[19 juni 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]

[21 juni 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[21 juni 1873 Brief van A.B. Cohen Stuart aan Multatuli]

[23 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[26 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[26 juni 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[27 juni 1873 Brief van A.B. Cohen Stuart aan Multatuli]

[28 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[28 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[29 juni 1873 Brief van Multatuli aan Loder]

[30 juni 1873 Aantekening van Mimi in Dagboek]

[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan A.B. Cohen Stuart]

[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]

[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan Gerdessen]

[2 juli 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]

[3 juli 1873 Brief van A.B. Cohen Stuart aan Multatuli]

[4 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]

[4 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[4 juli 1873 Aantekening van Mimi in Dagboek]

[5 juli 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]

[6 juli 1873 Brief van Multatuli aan De Lelie]

[7 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[7 juli 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[7 juli 1873 Brief van Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[8 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[8 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]

[8 juli 1873 Ideën V, laatste aflevering verschijnt]

[9 juli 1873 Artikel in de Sumatra-Courant]

[10 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[10 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[10 juli 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]

[11 juli 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[11 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[12 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[12 juli 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[12 juli 1873 Slot-artikel in de Sumatra-Courant]

[13 juli 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]

[14 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[14 juli 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[15 juli 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[17 juli 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[17 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[18 juli 1873 Brief van Multatuli aan Wintgens]

[18 juli 1873 Brief van Multatuli aan Van Duyse]

[18 juli 1873 Brief van De Geyter aan Rooses]

[19 juli 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[19 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[21 juli 1873 Brief van Tine aan Stéphanie]

[22 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[22 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[22 juli 1873 Brief van Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[24 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[25 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[25 juli 1873 Beoordeling van Ideën V in Onze Tolk]

[26 juli 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[29 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[29 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[30 juli 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[31 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[2 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[2 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Gerdessen]

[2 augustus 1873 Bericht in de NRC]

[3 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[3 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[6 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[6 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[8 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[9 augustus 1873 Twee berichten in de Sumatra-Courant]

[10 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[10 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[12 augustus 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[13 augustus 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[14 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[14 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[14 augustus 1873 Artikel van Ten Brink in de Locomotief]

[15 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[15 augustus 1873 Artikel van Ten Brink in de Locomotief]

[16 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[18 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[18 augustus 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[19 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[20 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[20 augustus 1873 Brief van Multatuli aan De Geyter]

[20 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[20 augustus 1873 Ingezonden Stuk in de Sumatra-Courant]

[22 augustus 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]

[22 augustus 1873 Hoofdartikel in Alg. Dagblad van Ned.-Indië]

[23 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[23 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[23 augustus 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[27 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[28 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[28 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[28 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[1 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[1 september 1873 Circulaire inzake spoorwegplan]

[Bijlage Lijst van kranten en regeringen]

[2 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan Gen. Krüseman]

[2 september 1873 Antwoord van de Engelse regering]

[4 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[4 september 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[5 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan familie H.]

[6 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[6 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[7 september 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]

[7 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[8 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[8 september 1873 Mededeling in het Algemeen Handelsblad]

[9 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[9 september 1873 Bericht in het Algemeen Handelsblad]

[10 september 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[10 september 1873 Brief van Multatuli aan Contemporary Review]

[10 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[11 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[11 september 1873 Reactie op bericht in het Handelsblad]

[11 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[11 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[12 september 1873 Antwoord van Saksen-Weimar]

[13 september 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[13 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[13 september 1873 Artikel van Holda in de Ned. Spectator]

[14 september 1873 Ingezonden Stuk van Multatuli in Handelsblad]

[16 september 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[16 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[16 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[16 september 1873 Antwoord van de Verenigde Staten]

[17 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[18 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[19 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[19 september 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[20 september 1873 Antwoord van Baden]

[20 september 1873 Tweede artikel van Holda in de Spectator]

[22 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[22 september 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[22 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[23 september 1873 Brief van Funke aan Waltman]

[24 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[24 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[24 september 1873 Multatuli's uitvinding in de Sneeker Courant]

[25 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan Doorenbos]

[26 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[26 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[26 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[27 september 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]

[28 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[28 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[30 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[30 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[30 september 1873 Vrye Arbeid, vierde druk, verschijnt]

[1 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[1 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[2 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[2 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[2 oktober 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[2 oktober 1873 Rekening-courant]

[2 oktober 1873 Bespreking van De Bruid daarboven]

[3 oktober 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[4 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[5 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[6 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[7 oktober 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[10 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[10 oktober 1873 Millioenen-studiën, laatste aflevering, verschijnt]

[11 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[11 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[13 oktober 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[14 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[14 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[15 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[17 oktober 1873 Ideën VI, eerste aflevering, verschijnt]

[17 oktober 1873 Antwoord van Oostenrijk]

[17 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]

[20 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[21 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[22 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[23 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 oktober 1873 Bericht in de Locomotief]

[25 oktober 1873 Brief van Funke aan Multatuli en Mimi]

[26 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]

[28 oktober 1873 Antikritiek door Van Vloten inzake Bilderdijk]

[28 oktober 1873 Een dictatoriaal schrijven, door Van Vloten]

[29 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[30 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[31 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[oktober 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[1 november 1873 Artikel in de Locomotief]

[november 1873 Beoordeling Ideën V in De Tijdspiegel]

[2 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[3 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[4 november 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[4 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[5 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[5 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[7 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[8 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[8 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[10 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[10 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[11 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[13 november 1873 Brief van Multatuli aan aan Waltman]

[13 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[15 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[november 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[17 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[19 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[20 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[21 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[21 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[21 november 1873 Brief van Stéphanie aan Potgieter]

[22 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[22 november 1873 Bericht van Frederik Muller aan Funke]

[23 november 1873 Beoordeling van Millioenen-studiën in Schoolblad]

[24 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[24 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[25 november 1873 Brief van Multatuli aan Post]

[25 november 1873 Ideën VI, tweede aflevering, verschijnt]

[26 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[26 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[26 november 1873 Brief van Multatuli aan Mr. Haas]

[27 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[29 november 1873 Brief van Stéphanie aan Potgieter]

[30 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[30 november 1873 Brief van Multatuli aan Versluys]

[november 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[2 december 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[2 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[4 december 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[5 december 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[6 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[6 december 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[7 december 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[8 december 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[9 december 1873 Geen Anti-kritiek door Multatuli in Schoolblad]

[12 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[12 december 1873 De derde aflevering van Ideën VI verschijnt]

[13 december 1873 Brief van Multatuli aan Loder]

[13 december 1873 Litterarische sprokkelingen in de Locomotief]

[december 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[december 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[december 1873 Artikel van A.B. Cohen Stuart in De Vrije Gedachte]

[december 1873 Artikel van Rademacher in De Vrije Gedachte]

[17 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[20 december 1873 Gedicht van Vosmaer in Ned. Spectator]

[21 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[24 december 1873 Antwoord van België op spoorwegplan]

[26 december 1873 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]

[28 december 1873 Recensie opvoeringen te Antwerpen]

[30 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[december 1873 Aantekening inzake spoorwegplan]

Het jaar 1874 tot de herfst

Brieven en dokumenten

[2 januari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[2 januari 1874 Multatuli verzendt zes hoofdstukken kopij]

[2 januari 1874 De vierde aflevering van Ideën VI verschijnt]

[4 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[4 januari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[4 januari 1874 Aanvulling recensie De Bruid daarboven]

[7 januari 1874 Ingezonden Stuk van Mansholt in NRC]

[9 januari 1874 Brief van Multatuli aan Mansholt]

[9 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[10 januari 1874 Brief van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]

[13 januari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[13 januari 1874 Aantekening van Potgieter inzake geld voor Tine]

[14 januari 1874 Multatuli over Kleeding in de Javabode]

[januari 1874 Beoordeling van opvoering Max Havelaar]

[16 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[18 januari 1874 Tine int tweehonderd lire]

[18 januari 1874 Brief van Tine aan Potgieter]

[18 januari 1874 Beoordeling van Millioenen-studien in Onze Tolk]

[20 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[20 januari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[22 januari 1874 Multatuli's artikel uit Schoolblad in de Javabode]

[24 januari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]

[26 januari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[Bijlage Boekenrekening over het jaar 1873]

[27 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[28 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[28 januari 1874 Artikel van Roorda in de Sneeker Courant]

[29 januari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[30 januari 1874 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[30 januari 1874 Brief van Kok aan Funke]

[31 januari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[31 januari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[januari 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[1 februari 1874 Artikel van Kok in Onze Tolk]

[4 februari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[4 februari 1874 Ingezonden Stuk van Cohen Stuart in Sn. Crt.]

[februari 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[7 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[7 februari 1874 Ingezonden Stuk van Thijm tegen Kok]

[9 februari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[11 februari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[11 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[11 februari 1874 Bericht over Spoorwegplan in de Sneeker Crt.]

[13 februari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[15 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[18 februari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[20 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[20 februari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[23 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 februari 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[24 februari 1874 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[25 februari 1874 Brief van Mimi aan Funke]

[26 februari 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[27 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[27 februari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[28 februari 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[2 maart 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[3 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[5 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[5 maart 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[7 maart 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[8 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[9 maart 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[11 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[11 maart 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[12 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[13 maart 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[14 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[15 maart 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[maart 1874 Artikel van Feringa in De vrije gedachte]

[maart 1874 Artikel van J. van Vloten in De levensbode]

[17 maart 1874 Theodoor Op de Coul overlijdt]

[19 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[21 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[22 maart 1874 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[23 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[23 maart 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[26 maart 1874 Brief van Edu aan Potgieter]

[27 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[27 maart 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[27 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[31 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[4 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[5 april 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[april 1874 Financieel overzicht in het Memoriaal]

[5 april 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[7 april 1874 Brief van Tine aan Fischer]

[8 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[9 april 1874 Feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]

[11 april 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[11 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[15 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[16 april 1874 Tweede feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]

[18 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[21 april 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[23 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 april 1874 Derde feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]

[25 april 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[25 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[25 april 1874 Nota aan Funke betreffende Multatuli]

[26 april 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[27 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[27 april 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[28 april 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[30 april 1874 Schaakpartij Multatuli-Switzar]

[30 april 1874 Vierde feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]

[2 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[3 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Vosmaer]

[3 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Gen. Krüseman]

[6 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[11 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[15 mei 1874 Brief van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]

[mei 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[16 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[18 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[22 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[23 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 mei 1874 Brief van Vosmaer aan Feringa]

[24 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[24 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Tine]

[25 mei 1874 Brief van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]

[27 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[28 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[29 mei 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[31 mei 1874 Vosmaer tekent Multatuli's woonkamer]

[31 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[31 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Kolff]

[1 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[1 juni 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[2 juni 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[2 juni 1874 De eerste aflevering van Ideën VII verschijnt]

[6 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[6 juni 1874 Artikel in de Zaanlandsche Courant]

[9 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[9 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[11 juni 1874 Vosmaer tekent portretten van Mimi en Multatuli]

[12 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[13 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[13 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Dames H.]

[14 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[14 juni 1874 Brief van Funke aan Mimi]

[16 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Elize Baart]

[18 juni 1874 Brief van Multatuli aan Versluys]

[18 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[19 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[24 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[24 juni 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[25 juni 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[26 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[28 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Vosmaer]

[30 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Tine]

[30 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]

[30 juni 1874 Brief van Multatuli aan A.H.E. Douwes Dekker]

[1 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[2 juli 1874 Vijfde feuilleton van Vosmaer in Vaderland]

[2 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Vosmaer]

[5 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[5 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[6 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]

[8 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[9 juli 1874 Zesde feuilleton van Vosmaer in Vaderland]

[11 juli 1874 Artikel in de Zaanlandsche Courant]

[12 juli 1874 Boekbeschouwing in Onze Tolk]

[13 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[15 juli 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[16 juli 1874 Zevende feuilleton van Vosmaer in Vaderland]

[17 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[20 juli 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[20 juli 1874 Brief van Tine aan Potgieter]

[21 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[21 juli 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[23 juli 1874 Brief van Multatuli aan Waltman]

[23 juli 1874 Achtste feuilleton van Vosmaer in Vaderland]

[24 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[24 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[25 juli 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[26 juli 1874 Brief van Multatuli aan Waltman]

[27 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[28 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[28 juli 1874 Brief van Mimi aan Mina Krüseman]

[28 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[1 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[3 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[4 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[augustus 1874 Brief van Multatuli aan A.H.E. Douwes Dekker]

[6 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[6 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[7 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Bientjes]

[7 augustus 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[8 augustus 1874 Brief van Multatuli aan De Geyter]

[8 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[9 augustus 1874 Brief van Mimi aan Mina Krüseman]

[9 augustus 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[10 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[11 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[11 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Doorenbos]

[12 augustus 1874 Brief van Multatuli aan De Geyter]

[12 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[14 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[15 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[16 augustus 1874 Brief van Mimi en Multatuli aan Mina Krüseman]

[16 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[17 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[17 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Doorenbos]

[18 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[18 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[19 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]

[21 augustus 1874 Brief van Multatuli en Mimi aan Mina Krüseman]

[22 augustus 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[22 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[23 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[23 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Elize Baart]

[25 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[26 augustus 1874 Artikel in de Sneeker Courant]

[27 augustus 1874 Bericht in Het Nieuws Van Den Dag]

[28 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[29 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[30 augustus 1874 Brief van Multatuli en Mimi aan Mina Krüseman]

[1 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[2 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[2 september 1874 Brief van Multatuli aan Versluys]

[3 september 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[4 september 1874 Brief van Multatuli aan Feringa]

[4 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[5 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[6 september 1874 Brief van Multatuli aan De Geyter]

[6 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[7 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[11 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[11 september 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[11 september 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[Bijlage Mededelingen van Mimi over zondag 13 september]

[13 september 1874 Overlijdensakte van Tine]

[13 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[13 september 1874 Brief van Mimi aan Mina Krüseman]

[13 september 1874 Telegram van Edu aan Potgieter]

[13 september 1873 Overlijdensbericht van Tine]

[13 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[13 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]

[13 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[14 september 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[14 september 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[14 september 1874 Brief van Potgieter aan Van Vloten]

[september 1874 Bespreking van Ideën VII in Het Familieblad]

[16 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[17 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[17 september 1874 Brief van Mimi aan Vosmaer]

[17 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[17 september 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[19 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[19 september 1874 Bericht in Het Nieuws van den Dag]

[20 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[22 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[22 september 1874 Brief van Mimi aan Vosmaer]

[22 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[22 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[22 september 1874 Ideën III, tweede druk, verschijnt]

[23 september 1874 Telegram van Multatuli aan Funke]

[23 september 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[24 september 1874 Brief van Potgieter aan Busken Huet]

[24 september 1874 Briefkaart van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]

[25 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[25 september 1874 Een Zaaier verschijnt]

[26 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[26 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[26 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[26 september 1874 Artikel in de Zaanlandsche Courant]

[26 september 1874 Brief van Stéphanie aan Potgieter]

[27 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[27 september 1874 Brief van Mimi aan Funke]

[28 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[29 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[september 1874 Brief van Edu aan Fischer]

[30 september 1874 Ingezonden Stuk in het Handelsblad]

Biografische aantekeningen


[augustus 1874
Brief van Multatuli aan A.H.E. Douwes Dekker]

Begin augustus 1874

Brief van Multatuli aan A.H.E. Douwes Dekker. Dubbel en enkel velletje dun postpapier, geheel beschreven. (Kon. Inst. voor taal-, land- en volkenkunde, Leiden; fotokopie M.M.)

De tekst van deze brief is op drie manieren overgeleverd: a. als moeilijk leesbare, deels volstrekt onleesbaar geworden autograaf; éen regel op blz. 3, hieronder tussen haakjes gedrukt, is door Multatuli zelf doorgehaald; b. als afschrift, door de laatste eigenaar, Guido Douwes Dekker, de zoon van de geadresseerde, in 1950 gemaakt; thans ook in Leiden; c. als publikatie in Libertinage, jrg. 1954, blz. 208-211.

De navolgende tekst volgt uiteraard zo goed mogelijk de autograaf.

Briarée aux cent bras: reus met honderd armen (fr.)

Dit blaadje: zie 11 juli.

à costi: ter plaatse.

djangan soebat: niet smeken (mal.), graag of niet.

Henri: de oudste broer van Auguste Douwes Dekker.

Camille: de tweede broer van Auguste Douwes Dekker.

Wiesbaden, Augustus '74

Beste Auguste. Op je brief van 29 Mei 1873 heb ik eerst onlangs ('74) geantwoord. Als je dat antwoord ontv. hebt, zul je wel weten waarom 't zoo lang uitbleef. Je brief was 'n maand of dertien oud toen ik hem ontving.

Maar in m'n antwoord beloofde ik spoedig weer te zullen schryven. Dat is in de pen gebleven. En wonder is 't niet. M'n leven is 'n aaneenschakeling van tobben. Zoodra ik aan 't uitvoerig schryven kom, val ik van zelf op dat chapître, en dat vermoeit me. Want de beschryving van al dat gewurm is 'n gewurm op zich zelf. En, ik - schryver godbetert! - heb 'n hekel aan schryven. Liever hield ik me bezig met 'n ambacht, en als ik weer op de wereld kwam zou ik zóó'n werkkring kiezen, en m'n denkbeelden voor mezelf houden, niet uit geestelyke gierigheid, maar om de ergernis over 't versmaden te ontgaan.

En - dit zul je vreemd vinden! - áls ik genoodzaakt was om ideeën te uiten, dan legde ik me toe op vechten! Want het is m'n stelligste overtuiging dat bajonet en kogels alleen de bruikbare vehikels zyn om Ideën te doen doordringen. Dit is geen boutade, maar 'n slotsom van rijpe overweging en veel ondervinding. 't Is 'n my gebleken feit. Met 'n paar duizend man - mits mannen! - bekeer ik de heele wereld tot gezondverstand. Enfin! die paar duizend man heb ik nu eenmaal niet, en ik moet me schikken in dat gemis van logische bewyskracht. Intusschen doe ik wat ik kan. Maar 't is altyd zwemmen met gebonden armen. De byna algemene tegenwerking - reken eens na hoevelen er belang by hebben my te smoren! - is n' Briarée aux cent bras! En juist ons beroerd land heeft door z'n afzondering van taal 'n eigenaardige force d'inertie. Men durft in Holland wat men niet zou durven in 'n land welks taal gelezen werd door heel Europa. Schaamte is onbekend (in Holland), omdat men er op rekent dat niemand notitie neemt van de schelmery.

Toch komt er nu-en-dan 'n klein straaltje van reactie doorschemeren. Ondershands ontvang ik veel blyken van sympathie. En ook in 't Publiek - de Pers! - ontwaar ik wat verandering. Wie me altyd trouw aanhing is 'n klein, dapper blaadje - de Sneeker Courant - maar wat baat dit. Het blyft in nauwen provincialen kring. Vervolgens deed Dr Feringa my goed. In z'n tydschrift ‘Vrye Gedachte’ stak hy me in de hoogte (tot m'n spyt hoofdzakelyk als homme de lettres, wat in zekeren zin weer koren op de molen is van hen die me willen uitgesloten zien van wat ze ‘zaken’ noemen).

De dappere Mina Kruseman ('n flinke meid!) heeft de Hollanders gehörig uitgescholden wegens hun gedrag omtrent my.

(En bovendien nam onlangs)

Ook Versluys hielp me flink in z'n Schoolblad, 'n courant voor onderwyzers.

En eindelyk kwam onlangs Vosmaer voor my op in 't ‘Vaderland’, ook wel wat uitsluitend-litteraturig naar m'n zin, maar enfin, dat breekt het ys.

Dit laatste bleek me o.a. uit 'n artikeltje in den ‘Zaandammer’, geteekend J.A.B. (Dit blaadje zend ik je gelyk met dezen.)

'n Aardige opmerking: Feringa, Versluys en J.A.B. (ientjes; ik kreeg heden 'n allerprettigsten brief van hem) zyn alle drie dokters in de Wiskunde. Het doet me innig genoegen dat de toejuiching uit dien hoek komt, en niet van waterige-verzenmakers of romantici! Vosmaer maakt verzen, dát is waar, maar hy gooit toch 't rym weg en ik houd hem ondanks z'n verzen voor 'n dichter; hy is 'n nobele kerel. Mr in de R. en Griffier by 't Hof, vroeg-i z'n ontslag, omdat de juristery hem walgde. Hy is me komen opzoeken en bleef 'n dag of 14. De hoofdman van den dapperen Sneeker is Schook, ook 'n Mr in de R. Ook deze kwam me verleden jaar bezoeken, en bleef 7 weken! Eerlang komt-i weer.)

Er komt reactie. De vraag is maar of ik daarvan resultaten beleef. (54, beste jongen! Maar... ik ben altyd jonger dan m'n geboorte-acte, dat is waar. Zelfs moet men nog altyd goed toezien om te bemerken dat ik grys word. Op 'n voet of 4 distantie ziet men my nog altyd voor blond aan. En ik ben nog altyd byzonder vlug, d.i. lichamelyk. Want wèl klaag ik over m'n geest. Die is vaak lui, incorrect en récalcitrant. Ook m'n memorie bevalt me niet. Om m'n beetje natuur uitzet by elkaar te houden ben ik zeer matig, iets wat me in alle opzichten schikt.)

Wat 'n uitweiding!-

Ik zend je dat krantje, om je voor te stellen dat stuk van J.A.B. in 'n blad à costi of te Semarang (Locomotief) te doen overnemen. Namelyk als je 't kunt gedaan krygen zonder S.V.P. te spelen. Willen ze niet, dan moeten ze 't maar laten. Doch ik stel je voor daarby 'n nootje te voegen, als volgt (namelyk by 't sterretje):


De heer J.A.B. vergist zich hier. Mr C. Vosmaer heeft niet ‘eenige regelen’ maar een reeks artikelen in het ‘Vaderland’ aan de be-schouwing van Multatuli's werken gewyd. Wy zyn van goeder hand onderricht dat die stukken eerlang by den uitgever G.L. Funke te Amsterdam in een afzonderlyk bundeltje verschynen zullen, en wy nemen deze gelegenheid waar onze lezers op die uitgave opmerkzaam te maken. Red.-

Je zoudt je by de redactie voor de waarheid van dat berichtje kunnen verantwoordelyk stellen, want het is zoo.-

De zoogenaamd groote bladen in Holland gaan voort my te ignoreeren, of ze behandelen my (als byv. de N. Rotterdammer, 't orgaan van Franssen van de Putte) op 'n manier die my krenkt. Het overnemen van 't stuk uit den Zaandammer in Indische bladen zou, dunkt me, goeddoen.-

Hoogstwaarschynlyk zal ook de Sneeker wel eerstdaags iets dergelyks leveren. Dat zal ik je dan ook zenden, met gelyke bedoeling. Maar nogeens, djangan soebat (in verbasterd Hollandschen zin = soebatten). Als ze niet willen, en graag, dan niet! 't Zou jammer zyn 'n braven krantenredacteur iets te laten plaatsen tegen z'n gemoed!-

Och, wat 'n egoïste brief! Niets dan over mezelf! Dat stuit me, dat verveelt me, en toch: 't Moet wel! Zoolang ikzelf zoo vruchteloos worstel, kan ik ook niets zyn voor anderen, wat ik toch altyd zoo graag gewenscht had.

Meen niet, dat ik geen belang stel in uw aangelegenheden! Vertel me veel, ook natuurlyk van je lieve moeder, van Henri en Camille. Zeg, leg je toe op soldatery. 't Is geen heksenwerk, waarachtig. En... ik voorspel dat de eerstvolgende 50 jaar 't vechten aan de orde van den dag wezen zal. Wie dan niet van zich weet af te slaan, zal 't kind van de rekening zyn! De toestand der wereld is zóó dat er geen verbetering denkbaar is zonder vreesselyke bloedige commotie! On l'a voulu!-

Dag, beste jongen, wees met allen heel hartelyk gegroet. Nog-eens bedank ik je voor je lieven hartelyken brief. Als Camille en Henri (hei, Henri en Camille!) óók willen schryven, graag! En je zusters? En veel byzonderheden, zoogenaamde kleinigheden. Die interesseeren me zeer. Woning, levenswys, inkomen, vooruitzicht, in 't kort: al wat intiem is. Ik ben boven niets, denk daaraan.

Ben je nog zoo sterk in gymnastie? En in draaien, timmeren etc. Ik timmer ook graag, maar m'n handen zijn zoo erg week, net van 'n juffertje. M'n handen zyn en blyven altyd als van 'n jongetje van 14 jaar. Ik meen niet alleen zoo klein, maar zoo zacht. Ik vloek er dikwyls over.

Ja, vraag je zusters ook te schryven. Toe, zend me 'n dik pak.

Dag allemaal. Uw liefhebbende oom

Ed.

Weet je dat de heer Siepkens overleden is aan 'n verslikking, of 'n beentje in de keel, of zoo iets? Die man was wel bekwaam, geloof ik, maar jelui waart lastige kereltjes.