Volledige Werken. Deel 16. Brieven en dokumenten uit de jaren 1873-1874
[12 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[12 juni 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[13 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[13 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[14 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[15 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[18 juni 1873 Portret van Nonni met opdracht]
[19 juni 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]
[21 juni 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[21 juni 1873 Brief van A.B. Cohen Stuart aan Multatuli]
[23 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[26 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[26 juni 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[27 juni 1873 Brief van A.B. Cohen Stuart aan Multatuli]
[28 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[28 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[29 juni 1873 Brief van Multatuli aan Loder]
[30 juni 1873 Aantekening van Mimi in Dagboek]
[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan A.B. Cohen Stuart]
[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]
[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan Gerdessen]
[2 juli 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]
[3 juli 1873 Brief van A.B. Cohen Stuart aan Multatuli]
[4 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]
[4 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[4 juli 1873 Aantekening van Mimi in Dagboek]
[5 juli 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]
[6 juli 1873 Brief van Multatuli aan De Lelie]
[7 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[7 juli 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[7 juli 1873 Brief van Roorda van Eysinga aan Multatuli]
[8 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[8 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]
[8 juli 1873 Ideën V, laatste aflevering verschijnt]
[9 juli 1873 Artikel in de Sumatra-Courant]
[10 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[10 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[10 juli 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]
[11 juli 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[11 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[12 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[12 juli 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[12 juli 1873 Slot-artikel in de Sumatra-Courant]
[13 juli 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]
[14 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[14 juli 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[15 juli 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[17 juli 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[17 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[18 juli 1873 Brief van Multatuli aan Wintgens]
[18 juli 1873 Brief van Multatuli aan Van Duyse]
[18 juli 1873 Brief van De Geyter aan Rooses]
[19 juli 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[19 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[21 juli 1873 Brief van Tine aan Stéphanie]
[22 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[22 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[22 juli 1873 Brief van Roorda van Eysinga aan Multatuli]
[24 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[25 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[25 juli 1873 Beoordeling van Ideën V in Onze Tolk]
[26 juli 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[29 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[29 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[30 juli 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[31 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[2 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[2 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Gerdessen]
[2 augustus 1873 Bericht in de NRC]
[3 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[3 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[6 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[6 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[8 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[9 augustus 1873 Twee berichten in de Sumatra-Courant]
[10 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[10 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[12 augustus 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[13 augustus 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[14 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[14 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[14 augustus 1873 Artikel van Ten Brink in de Locomotief]
[15 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[15 augustus 1873 Artikel van Ten Brink in de Locomotief]
[16 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[18 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[18 augustus 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[19 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[20 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[20 augustus 1873 Brief van Multatuli aan De Geyter]
[20 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[20 augustus 1873 Ingezonden Stuk in de Sumatra-Courant]
[22 augustus 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]
[22 augustus 1873 Hoofdartikel in Alg. Dagblad van Ned.-Indië]
[23 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[23 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[23 augustus 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[27 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[28 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[28 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[28 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[1 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[1 september 1873 Circulaire inzake spoorwegplan]
[Bijlage Lijst van kranten en regeringen]
[2 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan Gen. Krüseman]
[2 september 1873 Antwoord van de Engelse regering]
[4 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[4 september 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[5 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan familie H.]
[6 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[6 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[7 september 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]
[7 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[8 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[8 september 1873 Mededeling in het Algemeen Handelsblad]
[9 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[9 september 1873 Bericht in het Algemeen Handelsblad]
[10 september 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[10 september 1873 Brief van Multatuli aan Contemporary Review]
[10 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[11 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[11 september 1873 Reactie op bericht in het Handelsblad]
[11 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[11 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[12 september 1873 Antwoord van Saksen-Weimar]
[13 september 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[13 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[13 september 1873 Artikel van Holda in de Ned. Spectator]
[14 september 1873 Ingezonden Stuk van Multatuli in Handelsblad]
[16 september 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[16 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[16 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[16 september 1873 Antwoord van de Verenigde Staten]
[17 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[18 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[19 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[19 september 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[20 september 1873 Antwoord van Baden]
[20 september 1873 Tweede artikel van Holda in de Spectator]
[22 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[22 september 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[22 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[23 september 1873 Brief van Funke aan Waltman]
[24 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[24 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[24 september 1873 Multatuli's uitvinding in de Sneeker Courant]
[25 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan Doorenbos]
[26 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[26 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[26 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[27 september 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]
[28 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[28 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[30 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[30 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[30 september 1873 Vrye Arbeid, vierde druk, verschijnt]
[1 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[1 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[2 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[2 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[2 oktober 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[2 oktober 1873 Rekening-courant]
[2 oktober 1873 Bespreking van De Bruid daarboven]
[3 oktober 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[4 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[5 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[6 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[7 oktober 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[10 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[10 oktober 1873 Millioenen-studiën, laatste aflevering, verschijnt]
[11 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[11 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[13 oktober 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[14 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[14 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[15 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[17 oktober 1873 Ideën VI, eerste aflevering, verschijnt]
[17 oktober 1873 Antwoord van Oostenrijk]
[17 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]
[20 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[21 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[22 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[23 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 oktober 1873 Bericht in de Locomotief]
[25 oktober 1873 Brief van Funke aan Multatuli en Mimi]
[26 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]
[28 oktober 1873 Antikritiek door Van Vloten inzake Bilderdijk]
[28 oktober 1873 Een dictatoriaal schrijven, door Van Vloten]
[29 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[30 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[31 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[oktober 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[1 november 1873 Artikel in de Locomotief]
[november 1873 Beoordeling Ideën V in De Tijdspiegel]
[2 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[3 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[4 november 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[4 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[5 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[5 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[7 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[8 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[8 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[10 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[10 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[11 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[13 november 1873 Brief van Multatuli aan aan Waltman]
[13 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[15 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[november 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[17 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[19 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[20 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[21 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[21 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[21 november 1873 Brief van Stéphanie aan Potgieter]
[22 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[22 november 1873 Bericht van Frederik Muller aan Funke]
[23 november 1873 Beoordeling van Millioenen-studiën in Schoolblad]
[24 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[24 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[25 november 1873 Brief van Multatuli aan Post]
[25 november 1873 Ideën VI, tweede aflevering, verschijnt]
[26 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[26 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[26 november 1873 Brief van Multatuli aan Mr. Haas]
[27 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[29 november 1873 Brief van Stéphanie aan Potgieter]
[30 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[30 november 1873 Brief van Multatuli aan Versluys]
[november 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[2 december 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[2 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[4 december 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[5 december 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[6 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[6 december 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[7 december 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[8 december 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[9 december 1873 Geen Anti-kritiek door Multatuli in Schoolblad]
[12 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[12 december 1873 De derde aflevering van Ideën VI verschijnt]
[13 december 1873 Brief van Multatuli aan Loder]
[13 december 1873 Litterarische sprokkelingen in de Locomotief]
[december 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[december 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[december 1873 Artikel van A.B. Cohen Stuart in De Vrije Gedachte]
[december 1873 Artikel van Rademacher in De Vrije Gedachte]
[17 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[20 december 1873 Gedicht van Vosmaer in Ned. Spectator]
[21 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[24 december 1873 Antwoord van België op spoorwegplan]
[26 december 1873 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]
[28 december 1873 Recensie opvoeringen te Antwerpen]
[30 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[december 1873 Aantekening inzake spoorwegplan]
[2 januari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[2 januari 1874 Multatuli verzendt zes hoofdstukken kopij]
[2 januari 1874 De vierde aflevering van Ideën VI verschijnt]
[4 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[4 januari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[4 januari 1874 Aanvulling recensie De Bruid daarboven]
[7 januari 1874 Ingezonden Stuk van Mansholt in NRC]
[9 januari 1874 Brief van Multatuli aan Mansholt]
[9 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[10 januari 1874 Brief van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]
[13 januari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[13 januari 1874 Aantekening van Potgieter inzake geld voor Tine]
[14 januari 1874 Multatuli over Kleeding in de Javabode]
[januari 1874 Beoordeling van opvoering Max Havelaar]
[16 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[18 januari 1874 Tine int tweehonderd lire]
[18 januari 1874 Brief van Tine aan Potgieter]
[18 januari 1874 Beoordeling van Millioenen-studien in Onze Tolk]
[20 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[20 januari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[22 januari 1874 Multatuli's artikel uit Schoolblad in de Javabode]
[24 januari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]
[26 januari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[Bijlage Boekenrekening over het jaar 1873]
[27 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[28 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[28 januari 1874 Artikel van Roorda in de Sneeker Courant]
[29 januari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[30 januari 1874 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[30 januari 1874 Brief van Kok aan Funke]
[31 januari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[31 januari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[januari 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[1 februari 1874 Artikel van Kok in Onze Tolk]
[4 februari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[4 februari 1874 Ingezonden Stuk van Cohen Stuart in Sn. Crt.]
[februari 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[7 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[7 februari 1874 Ingezonden Stuk van Thijm tegen Kok]
[9 februari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[11 februari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[11 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[11 februari 1874 Bericht over Spoorwegplan in de Sneeker Crt.]
[13 februari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[15 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[18 februari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[20 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[20 februari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[23 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 februari 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[24 februari 1874 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[25 februari 1874 Brief van Mimi aan Funke]
[26 februari 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[27 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[27 februari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[28 februari 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[2 maart 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[3 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[5 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[5 maart 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[7 maart 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[8 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[9 maart 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[11 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[11 maart 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[12 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[13 maart 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[14 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[15 maart 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[maart 1874 Artikel van Feringa in De vrije gedachte]
[maart 1874 Artikel van J. van Vloten in De levensbode]
[17 maart 1874 Theodoor Op de Coul overlijdt]
[19 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[21 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[22 maart 1874 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[23 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[23 maart 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[26 maart 1874 Brief van Edu aan Potgieter]
[27 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[27 maart 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[27 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[31 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[4 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[5 april 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[april 1874 Financieel overzicht in het Memoriaal]
[5 april 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[7 april 1874 Brief van Tine aan Fischer]
[8 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[9 april 1874 Feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]
[11 april 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[11 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[15 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[16 april 1874 Tweede feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]
[18 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[21 april 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[23 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 april 1874 Derde feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]
[25 april 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[25 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[25 april 1874 Nota aan Funke betreffende Multatuli]
[26 april 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[27 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[27 april 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[28 april 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[30 april 1874 Schaakpartij Multatuli-Switzar]
[30 april 1874 Vierde feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]
[2 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[3 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Vosmaer]
[3 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Gen. Krüseman]
[6 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[11 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[15 mei 1874 Brief van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]
[mei 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[16 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[18 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[22 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[23 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 mei 1874 Brief van Vosmaer aan Feringa]
[24 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[24 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Tine]
[25 mei 1874 Brief van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]
[27 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[28 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[29 mei 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[31 mei 1874 Vosmaer tekent Multatuli's woonkamer]
[31 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[31 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Kolff]
[1 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[1 juni 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[2 juni 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[2 juni 1874 De eerste aflevering van Ideën VII verschijnt]
[6 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[6 juni 1874 Artikel in de Zaanlandsche Courant]
[9 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[9 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[11 juni 1874 Vosmaer tekent portretten van Mimi en Multatuli]
[12 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[13 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[13 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Dames H.]
[14 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[14 juni 1874 Brief van Funke aan Mimi]
[16 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Elize Baart]
[18 juni 1874 Brief van Multatuli aan Versluys]
[18 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[19 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[24 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[24 juni 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[25 juni 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[26 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[28 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Vosmaer]
[30 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Tine]
[30 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]
[30 juni 1874 Brief van Multatuli aan A.H.E. Douwes Dekker]
[1 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[2 juli 1874 Vijfde feuilleton van Vosmaer in Vaderland]
[2 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Vosmaer]
[5 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[5 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[6 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]
[8 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[9 juli 1874 Zesde feuilleton van Vosmaer in Vaderland]
[11 juli 1874 Artikel in de Zaanlandsche Courant]
[12 juli 1874 Boekbeschouwing in Onze Tolk]
[13 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[15 juli 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[16 juli 1874 Zevende feuilleton van Vosmaer in Vaderland]
[17 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[20 juli 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[20 juli 1874 Brief van Tine aan Potgieter]
[21 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[21 juli 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[23 juli 1874 Brief van Multatuli aan Waltman]
[23 juli 1874 Achtste feuilleton van Vosmaer in Vaderland]
[24 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[24 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[25 juli 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[26 juli 1874 Brief van Multatuli aan Waltman]
[27 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[28 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[28 juli 1874 Brief van Mimi aan Mina Krüseman]
[28 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[1 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[3 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[4 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[augustus 1874 Brief van Multatuli aan A.H.E. Douwes Dekker]
[6 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[6 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[7 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Bientjes]
[7 augustus 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[8 augustus 1874 Brief van Multatuli aan De Geyter]
[8 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[9 augustus 1874 Brief van Mimi aan Mina Krüseman]
[9 augustus 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[10 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[11 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[11 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Doorenbos]
[12 augustus 1874 Brief van Multatuli aan De Geyter]
[12 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[14 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[15 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[16 augustus 1874 Brief van Mimi en Multatuli aan Mina Krüseman]
[16 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[17 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[17 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Doorenbos]
[18 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[18 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[19 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]
[21 augustus 1874 Brief van Multatuli en Mimi aan Mina Krüseman]
[22 augustus 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[22 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[23 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[23 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Elize Baart]
[25 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[26 augustus 1874 Artikel in de Sneeker Courant]
[27 augustus 1874 Bericht in Het Nieuws Van Den Dag]
[28 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[29 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[30 augustus 1874 Brief van Multatuli en Mimi aan Mina Krüseman]
[1 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[2 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[2 september 1874 Brief van Multatuli aan Versluys]
[3 september 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[4 september 1874 Brief van Multatuli aan Feringa]
[4 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[5 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[6 september 1874 Brief van Multatuli aan De Geyter]
[6 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[7 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[11 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[11 september 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[11 september 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[Bijlage Mededelingen van Mimi over zondag 13 september]
[13 september 1874 Overlijdensakte van Tine]
[13 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[13 september 1874 Brief van Mimi aan Mina Krüseman]
[13 september 1874 Telegram van Edu aan Potgieter]
[13 september 1873 Overlijdensbericht van Tine]
[13 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[13 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]
[13 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[14 september 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[14 september 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[14 september 1874 Brief van Potgieter aan Van Vloten]
[september 1874 Bespreking van Ideën VII in Het Familieblad]
[16 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[17 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[17 september 1874 Brief van Mimi aan Vosmaer]
[17 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[17 september 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[19 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[19 september 1874 Bericht in Het Nieuws van den Dag]
[20 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[22 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[22 september 1874 Brief van Mimi aan Vosmaer]
[22 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[22 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[22 september 1874 Ideën III, tweede druk, verschijnt]
[23 september 1874 Telegram van Multatuli aan Funke]
[23 september 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[24 september 1874 Brief van Potgieter aan Busken Huet]
[24 september 1874 Briefkaart van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]
[25 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[25 september 1874 Een Zaaier verschijnt]
[26 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[26 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[26 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[26 september 1874 Artikel in de Zaanlandsche Courant]
[26 september 1874 Brief van Stéphanie aan Potgieter]
[27 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[27 september 1874 Brief van Mimi aan Funke]
[28 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[29 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[september 1874 Brief van Edu aan Fischer]
[18 juni 1874
Brief van Multatuli aan Versluys]
*18 juni 1874
Brief van Multatuli aan J. Versluys. (Brieven X, blz. 22; Brieven WB X, blz. 18.)
Autant de gagner etc.: zoveel voordeel op de vijand (fr.)
contritie: berouw, boetvaardigheid.
suum cuique: ieder het zijne (lat.).
18 Juni 1874.
Den laatsten tyd kreeg ik nog al veel bezoeken uit Holland, die me lief waren, o ja, maar ze hielden me van m'n schryftafeltjen af. En... 't zwakke vleesch wou wel zoo! In 'n oude schoolprent komt de regel voor:
‘En kiest den langsten weg tot korting van den tyd!’
nam.: 'n schooljongen! Hy verheugt zich dat de brug opgehaald is. Autant de gagner sur l'ennemi. Die ennemi is: inspanning, leeren, vermoeienis.
Nu, ik lyk op dien schooljongen. 't Bedroeft my, ik zie daarin achteruitgang, ik worstel er tegen, maar 't is zoo! Zelfs 't manuaal van schryven staat me tegen.
Dat het my aan meer of min degelyke pretexten niet ontbrak, is waar. Maar menig brugjen op m'n weg was slechts daarom opgehaald toen ik er voor stond, omdat ik niet gezorgd had er over te staan voor-i opgehaald werd. We zyn zoo, of... worden zoo. ‘O, myne jonge vrienden’ (style domine de Veer in z'n Nieuws v.d. D.) denkt er aan, en werkt terwyl het dag is... alweer style de Veer, in godsnaam!
(....)
M'n redeneeringen over maatschappelyke of politieke toestanden zyn (of behooren te zyn) 'n even logisch ontwikkelingsproces als 'n vermenigvuldiging of worteltrekking. By dit laatste heeft ieder cyfer z'n onaantastbare reden van bestaan, op straffe der onbruikbaarheid van 't geheel. Indien ik, zulke dingen uitrekenende my veroorloof te zeggen 2 × 2 is iets anders dan 4... welken grond heb ik om te meenen dat ik géén fout maak in procédés van anderen aard? Het zou niet eerlyk wezen zich neerteleggen in zelfbehagelyk vertrouwen, omdat de ‘proef’ wat minder makkelyk te nemen valt dan by 'n cyferzaak. 't Is alweer Larochefoucauld's: ‘personne ne se plaint de son jugement!’ Nu, dit is niet eerlyk van die ‘personne.’ Wie acht slaat op z'n cyferfouten moest... enz.
Och, ik ben verdrietig, en eigenlyk ben ik dit altyd. Van Göthe houd ik niet, en z'n Faust stel ik zoo hoog niet als de meesten... voorgeven te doen. Maar 't idee zich te verkoopen aan den duivel voor wat kennis... (Is dat wel 't idee van den Faust? Is er wel 'n idee in den heelen Faust, die, dit erken ik! vol ideën is?) enfin, ik begryp dat men alles offert om te weten. En dan? Verzadiging, walging, stilstand, dood!... Al weer niet goed.
Er is 'n (komieke) overeenstemming in zoo'n droefgeestigheid met de contritie die den op bekeering staanden zondaar heet te kenmerken. ‘Ik heb zwaar gezondigd, o Heer, ik ben 'n beroerdeling.’ Zoo beginnen de jachten op wat zaligheid. En ik? Zeker heb ik ontelbare malen 2 × 2 = 5 gezegd, ik ben 'n stommeling... maar, zonder Heer! Nu, juist daarom begryp ik de pretense faust-idee, waarin men zich met 'n zwarten poedel en Mefisto behelpt. 'n Mensch wil wàt hebben om z'n wrevel te klagen!
(....)
En ik beweer dat het lager onderwys in taalkunde... Met lager onderwys bedoel ik niet het minst dat hetwelk op de Hooge scholen wordt gegeven... ik beweer dat die taalstudie 't oordeel bederft, liever de aandacht aftrekt van den inhoud.
Eene dergelyke treurige verplaatsing van belangstelling ‘aanleggen op 'n verkeerd doel’ meen ik overal te vinden. Even als sommigen de eerlykheid omschryven als de zucht om ‘ieder 't zyne te geven’ (ik zeg er by: ook zichzelf!) zou wysbegeerte kunnen heeten: de begeerte om alles op z'n ware maat te schatten ‘het suum cuique, toegepast op alles wat bestaat en geschiedt.
(De overeenstemming tusschen moraal en wysbegeerte is hier alweer treffend, niet waar? Wie zegt 2 × 2 = 5 steelt het ding of begrip: twee, 'n eigenschap af, en wel tweemaal. Hy geeft hem wat √5 toekomt. Of: hy lastert de afkomst van 5. Enz. alles ònwaar, ònwysgeerig = immoreel.)
Dat niet-geven aan de dingen wat het hunne is! Ik zie dat de koning zich weer heeft bezig gehouden met het aantal sterren op de schabraks der generaals! Is dàt aan het koningschap geven wat het ding toekomt? Van Swieten is (volgens z'n eigen rapport: onbewust en by toeval) in 'n leege enceinte gekomen, 't volk gelooft den minister die 't 'n verovering voorgoochelt. Is dàt aan de dingen geven wat hun toekomt? Professers die letterkunde heeten te doceeren, geven wysheid over 'n letter, of commenteeren 'n oude kroniek (zeer slecht geschreven meestal, en in geenen deele massgebend voor meer ontwikkelde tyden.) Is dàt aan letterkunde geven wat haar toekomt? Couranten vertellen dat de heer A. 'n onderhoud heeft gehad met den heer B. Om 't hongerig publiek niet te laten wachten naar die verkwikkelyke zielespys, hebben ze dat bericht per telegraaf laten komen (liefst ten koste van 'n ander blad!) en Publiek meent verzadigd te zyn van z'n dorst naar kennis. Dat is nog 't ergste van de heele historie, want de physische ondoordringbaarheid van de oude school bestaat nog altyd op 't gebied van kennis. Waar de wetenschap van die A.B.-ontmoeting plaats nam, is geen ruimte voor wat beters. Al zy dit niet letterlyk waar (het weten van iets overbodigs belet niet rechtstreeks 't aannemen van 'n nuttige waarheid) toch wordt het waar door de hebbelykheid om zich te voeden aan zinledige praat. - Ei, ei, och kom, is 't waar? Heeft A. 'n bezoek by B. gebracht? Inderdaad!
Kom zulken lui eens aan met 'n stelling die oefening en inspanning eischt! Met 'n paradox! Met 'n kettery? Anathema!
Ja, ja, dit alles moet u, u den wiskundige, ergeren! En my ook, my, die zoo graag 'n wiskundige wezen zou. Ik ben jaloers op uw werkkring.
In een uwer vorige brieven schreeft ge u niet te hebben opgehouden met grieksch en latyn. Och, haal dat even in. 't Heeft waarlyk z'n nut en de moeite is zoo groot niet. Het komt te pas 1o by de terminologie, 2o by algemeene etymologie. (Geenszins omdat alle tegenwoordige talen van grieksch of latyn zouden afgeleid zyn. Dit nam. geldt slechts voor de verliplapte romaansche idiomen.)
Taalstudie is altyd interessant omdat ze bydragen levert tot ontwikkeling van 't denkvermogen. Krom praten en scheef denken houden elkaar gewoonlyk gezelschap. Ge zult erkennen dat het, (byv. in opvoedkunde) soms nuttig is te weten wat de grieken zeiden. Welnu, even nuttig is het te weten hoe ze 't zeiden. De uitdrukkingsmanier teekent, licht toe, verklaart.
Ook is latyn en grieksch geen hoofdzaak. Leerryk en amusant is 't keltisch, en: de overeenstemming der pretens-oudere oostersche talen met de klanken der oud-europesche troglodyten, holbewoners. (Van 't woord kelt zelfs hebben we nog: kelder, en de engelschen hun: shelter.) 't Grieksch en latyn zyn miserabel modern.