Volledige Werken. Deel 2. Minnebrieven. Over vrijen arbeid in Nederlands-Indië. Brief aan Quintillianus. Ideeën, eerste bundel
Aan den Heer...... Doctor in de Letteren.
Brief aan de kiezers van Nederland
Van een gouverneur-generaal in ruste
Over vryen arbeid in Nederlands Indië
[Over vryen arbeid in Nederlandsch-Indië]
315.
De Heer Thorbecke zal ditmaal, naar-i verzekert, het ‘algemeen belang’ behartigen.
Wie er wat van gemerkt heeft, ik niet. En, evenals die Grieken waarvan 'k sprak, ik geloof niet in late deugd.
Laat zien wat de Heer Thorbecke gedaan heeft in 't algemeen belang?
Heeft-i de zegel wet op de dagbladen afgeschaft?
Men zegt dat-i 't doen zál. Die wet zou by den Raad van State zyn, ter overweging. - ‘Om te beproeven’ zouden de Groningse dominees zeggen. - Er schynt dus nog 'n ‘proef’ nodig te wezen, om te weten of 't goed is wat publiek leven te brengen in 'n verdroogd Volk. Dat moet de Raad van State eerst ‘beproeven!’
- Die omslag is grondwettig, antwoordt men.
Zeker, 't is grondwettig. Dat beduidt: ellendig, slymerig, onpractisch, Hollands en Haags. Neem den eersten den besten burger in 't verhoor, en vraag hem: waartoe dient de Raad van State? Antwoord zelf eens, lezer.
Heeft de Heer Thorbecke de officieel erkende, door de natie betaalde, dominees afgeschaft?
Integendeel. Die kwaal is bestendigd door 'n fonkelnieuwe pensioenwet.
Heeft de Heer Thorbecke 'n eind gemaakt aan de belemmerende, onzedelyke, domme, inkomende-rechten?
Weer integendeel. De leden der Tweede Kamer houden zich bezig met napluizen der hoogstgewichtige vragen: of smeerkaarsen moeten belast worden naar 't gewicht, en of de krenten - volgens hen: c.o.r.i.n.t.h.e.n - behoren te worden behandeld gelyk met de pruimen?
'k Weet wel, de Regering die hun zulke nietigheden ter overweging geeft, zou 'n excuus kunnen zoeken in de zeer gegronde bewering, dat de Nederlandse Tweede Kamer niet in staat is zich bezig te houden met gewichtiger zaken (9) maar eilieve... doch ik ga voort te onderzoeken wat de Heer Thorbecke gedaan heeft in 't algemeen belang?
Waarom heeft-i dan die Kamer niet naar huis gezonden met de groeten aan de kiezers, en de welgemeende boodschap dat de natie met zulke nulliteiten niet langer gediend is?
Waarom niet de Kieswet zelve veranderd, die ellendige ezelsbrug van den stal naar 't Kapitool?
Dit laatste ware consequent geweest in iemand die van 't liberalisme overging tot de derde party. Ieder zou 't natuurlyk hebben gevonden, dat men 'n andere manier van kiezen behoeft voor 't algemeen belang, dan toen die kiezery dienen moest om zekere clique in de hoogte te steken.
't Wegzenden van de Tweede Kamer, en de verandering der Kieswet, had de eerste maatregel moeten zyn van 'n minister, die zelf begon met de verklaring dat er besmetting heerste.