Volledige Werken. Deel 16. Brieven en dokumenten uit de jaren 1873-1874
[12 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[12 juni 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[13 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[13 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[14 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[15 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[18 juni 1873 Portret van Nonni met opdracht]
[19 juni 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]
[21 juni 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[21 juni 1873 Brief van A.B. Cohen Stuart aan Multatuli]
[23 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[26 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[26 juni 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[27 juni 1873 Brief van A.B. Cohen Stuart aan Multatuli]
[28 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[28 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[29 juni 1873 Brief van Multatuli aan Loder]
[30 juni 1873 Aantekening van Mimi in Dagboek]
[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan A.B. Cohen Stuart]
[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]
[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan Gerdessen]
[2 juli 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]
[3 juli 1873 Brief van A.B. Cohen Stuart aan Multatuli]
[4 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]
[4 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[4 juli 1873 Aantekening van Mimi in Dagboek]
[5 juli 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]
[6 juli 1873 Brief van Multatuli aan De Lelie]
[7 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[7 juli 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[7 juli 1873 Brief van Roorda van Eysinga aan Multatuli]
[8 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[8 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]
[8 juli 1873 Ideën V, laatste aflevering verschijnt]
[9 juli 1873 Artikel in de Sumatra-Courant]
[10 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[10 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[10 juli 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]
[11 juli 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[11 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[12 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[12 juli 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[12 juli 1873 Slot-artikel in de Sumatra-Courant]
[13 juli 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]
[14 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[14 juli 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[15 juli 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[17 juli 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[17 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[18 juli 1873 Brief van Multatuli aan Wintgens]
[18 juli 1873 Brief van Multatuli aan Van Duyse]
[18 juli 1873 Brief van De Geyter aan Rooses]
[19 juli 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[19 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[21 juli 1873 Brief van Tine aan Stéphanie]
[22 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[22 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[22 juli 1873 Brief van Roorda van Eysinga aan Multatuli]
[24 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[25 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[25 juli 1873 Beoordeling van Ideën V in Onze Tolk]
[26 juli 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[29 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[29 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[30 juli 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[31 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[2 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[2 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Gerdessen]
[2 augustus 1873 Bericht in de NRC]
[3 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[3 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[6 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[6 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[8 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[9 augustus 1873 Twee berichten in de Sumatra-Courant]
[10 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[10 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[12 augustus 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[13 augustus 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[14 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[14 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[14 augustus 1873 Artikel van Ten Brink in de Locomotief]
[15 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[15 augustus 1873 Artikel van Ten Brink in de Locomotief]
[16 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[18 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[18 augustus 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[19 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[20 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[20 augustus 1873 Brief van Multatuli aan De Geyter]
[20 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[20 augustus 1873 Ingezonden Stuk in de Sumatra-Courant]
[22 augustus 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]
[22 augustus 1873 Hoofdartikel in Alg. Dagblad van Ned.-Indië]
[23 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[23 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[23 augustus 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[27 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[28 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[28 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[28 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[1 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[1 september 1873 Circulaire inzake spoorwegplan]
[Bijlage Lijst van kranten en regeringen]
[2 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan Gen. Krüseman]
[2 september 1873 Antwoord van de Engelse regering]
[4 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[4 september 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[5 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan familie H.]
[6 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[6 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[7 september 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]
[7 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[8 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[8 september 1873 Mededeling in het Algemeen Handelsblad]
[9 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[9 september 1873 Bericht in het Algemeen Handelsblad]
[10 september 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[10 september 1873 Brief van Multatuli aan Contemporary Review]
[10 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[11 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[11 september 1873 Reactie op bericht in het Handelsblad]
[11 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[11 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[12 september 1873 Antwoord van Saksen-Weimar]
[13 september 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[13 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[13 september 1873 Artikel van Holda in de Ned. Spectator]
[14 september 1873 Ingezonden Stuk van Multatuli in Handelsblad]
[16 september 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[16 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[16 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[16 september 1873 Antwoord van de Verenigde Staten]
[17 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[18 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[19 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[19 september 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[20 september 1873 Antwoord van Baden]
[20 september 1873 Tweede artikel van Holda in de Spectator]
[22 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[22 september 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[22 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[23 september 1873 Brief van Funke aan Waltman]
[24 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[24 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[24 september 1873 Multatuli's uitvinding in de Sneeker Courant]
[25 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan Doorenbos]
[26 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[26 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[26 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[27 september 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]
[28 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[28 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[30 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[30 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[30 september 1873 Vrye Arbeid, vierde druk, verschijnt]
[1 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[1 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[2 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[2 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[2 oktober 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[2 oktober 1873 Rekening-courant]
[2 oktober 1873 Bespreking van De Bruid daarboven]
[3 oktober 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[4 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[5 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[6 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[7 oktober 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[10 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[10 oktober 1873 Millioenen-studiën, laatste aflevering, verschijnt]
[11 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[11 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[13 oktober 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[14 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[14 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[15 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[17 oktober 1873 Ideën VI, eerste aflevering, verschijnt]
[17 oktober 1873 Antwoord van Oostenrijk]
[17 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]
[20 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[21 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[22 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[23 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 oktober 1873 Bericht in de Locomotief]
[25 oktober 1873 Brief van Funke aan Multatuli en Mimi]
[26 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]
[28 oktober 1873 Antikritiek door Van Vloten inzake Bilderdijk]
[28 oktober 1873 Een dictatoriaal schrijven, door Van Vloten]
[29 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[30 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[31 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[oktober 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[1 november 1873 Artikel in de Locomotief]
[november 1873 Beoordeling Ideën V in De Tijdspiegel]
[2 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[3 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[4 november 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[4 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[5 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[5 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[7 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[8 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[8 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[10 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[10 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[11 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[13 november 1873 Brief van Multatuli aan aan Waltman]
[13 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[15 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[november 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[17 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[19 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[20 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[21 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[21 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[21 november 1873 Brief van Stéphanie aan Potgieter]
[22 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[22 november 1873 Bericht van Frederik Muller aan Funke]
[23 november 1873 Beoordeling van Millioenen-studiën in Schoolblad]
[24 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[24 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[25 november 1873 Brief van Multatuli aan Post]
[25 november 1873 Ideën VI, tweede aflevering, verschijnt]
[26 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[26 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[26 november 1873 Brief van Multatuli aan Mr. Haas]
[27 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[29 november 1873 Brief van Stéphanie aan Potgieter]
[30 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[30 november 1873 Brief van Multatuli aan Versluys]
[november 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[2 december 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]
[2 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[4 december 1873 Brief van Multatuli aan Funke]
[5 december 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[6 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[6 december 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[7 december 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[8 december 1873 Brief van Funke aan Multatuli]
[9 december 1873 Geen Anti-kritiek door Multatuli in Schoolblad]
[12 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[12 december 1873 De derde aflevering van Ideën VI verschijnt]
[13 december 1873 Brief van Multatuli aan Loder]
[13 december 1873 Litterarische sprokkelingen in de Locomotief]
[december 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]
[december 1873 Brief van Mimi aan Funke]
[december 1873 Artikel van A.B. Cohen Stuart in De Vrije Gedachte]
[december 1873 Artikel van Rademacher in De Vrije Gedachte]
[17 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[20 december 1873 Gedicht van Vosmaer in Ned. Spectator]
[21 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[24 december 1873 Antwoord van België op spoorwegplan]
[26 december 1873 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]
[28 december 1873 Recensie opvoeringen te Antwerpen]
[30 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]
[december 1873 Aantekening inzake spoorwegplan]
[2 januari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[2 januari 1874 Multatuli verzendt zes hoofdstukken kopij]
[2 januari 1874 De vierde aflevering van Ideën VI verschijnt]
[4 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[4 januari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[4 januari 1874 Aanvulling recensie De Bruid daarboven]
[7 januari 1874 Ingezonden Stuk van Mansholt in NRC]
[9 januari 1874 Brief van Multatuli aan Mansholt]
[9 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[10 januari 1874 Brief van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]
[13 januari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[13 januari 1874 Aantekening van Potgieter inzake geld voor Tine]
[14 januari 1874 Multatuli over Kleeding in de Javabode]
[januari 1874 Beoordeling van opvoering Max Havelaar]
[16 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[18 januari 1874 Tine int tweehonderd lire]
[18 januari 1874 Brief van Tine aan Potgieter]
[18 januari 1874 Beoordeling van Millioenen-studien in Onze Tolk]
[20 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[20 januari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[22 januari 1874 Multatuli's artikel uit Schoolblad in de Javabode]
[24 januari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]
[26 januari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[Bijlage Boekenrekening over het jaar 1873]
[27 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[28 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[28 januari 1874 Artikel van Roorda in de Sneeker Courant]
[29 januari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[30 januari 1874 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[30 januari 1874 Brief van Kok aan Funke]
[31 januari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[31 januari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[januari 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[1 februari 1874 Artikel van Kok in Onze Tolk]
[4 februari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[4 februari 1874 Ingezonden Stuk van Cohen Stuart in Sn. Crt.]
[februari 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[7 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[7 februari 1874 Ingezonden Stuk van Thijm tegen Kok]
[9 februari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[11 februari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[11 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[11 februari 1874 Bericht over Spoorwegplan in de Sneeker Crt.]
[13 februari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[15 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[18 februari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[20 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[20 februari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[23 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 februari 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[24 februari 1874 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[25 februari 1874 Brief van Mimi aan Funke]
[26 februari 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[27 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[27 februari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[28 februari 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[2 maart 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[3 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[5 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[5 maart 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[7 maart 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[8 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[9 maart 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[11 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[11 maart 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[12 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[13 maart 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[14 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[15 maart 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[maart 1874 Artikel van Feringa in De vrije gedachte]
[maart 1874 Artikel van J. van Vloten in De levensbode]
[17 maart 1874 Theodoor Op de Coul overlijdt]
[19 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[21 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[22 maart 1874 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]
[23 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[23 maart 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[26 maart 1874 Brief van Edu aan Potgieter]
[27 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[27 maart 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[27 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[31 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[4 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[5 april 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[april 1874 Financieel overzicht in het Memoriaal]
[5 april 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[7 april 1874 Brief van Tine aan Fischer]
[8 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[9 april 1874 Feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]
[11 april 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[11 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[15 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[16 april 1874 Tweede feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]
[18 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[21 april 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[23 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 april 1874 Derde feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]
[25 april 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[25 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[25 april 1874 Nota aan Funke betreffende Multatuli]
[26 april 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[27 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[27 april 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[28 april 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[30 april 1874 Schaakpartij Multatuli-Switzar]
[30 april 1874 Vierde feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]
[2 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[3 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Vosmaer]
[3 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Gen. Krüseman]
[6 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[11 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[15 mei 1874 Brief van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]
[mei 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[16 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[18 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[22 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[23 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 mei 1874 Brief van Vosmaer aan Feringa]
[24 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[24 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Tine]
[25 mei 1874 Brief van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]
[27 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[28 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[29 mei 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[31 mei 1874 Vosmaer tekent Multatuli's woonkamer]
[31 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[31 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Kolff]
[1 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[1 juni 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[2 juni 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[2 juni 1874 De eerste aflevering van Ideën VII verschijnt]
[6 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[6 juni 1874 Artikel in de Zaanlandsche Courant]
[9 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[9 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[11 juni 1874 Vosmaer tekent portretten van Mimi en Multatuli]
[12 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[13 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[13 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Dames H.]
[14 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[14 juni 1874 Brief van Funke aan Mimi]
[16 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Elize Baart]
[18 juni 1874 Brief van Multatuli aan Versluys]
[18 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[19 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[23 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[24 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[24 juni 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[25 juni 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[26 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[28 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Vosmaer]
[30 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Tine]
[30 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]
[30 juni 1874 Brief van Multatuli aan A.H.E. Douwes Dekker]
[1 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[2 juli 1874 Vijfde feuilleton van Vosmaer in Vaderland]
[2 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Vosmaer]
[5 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[5 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[6 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]
[8 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[9 juli 1874 Zesde feuilleton van Vosmaer in Vaderland]
[11 juli 1874 Artikel in de Zaanlandsche Courant]
[12 juli 1874 Boekbeschouwing in Onze Tolk]
[13 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[15 juli 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[16 juli 1874 Zevende feuilleton van Vosmaer in Vaderland]
[17 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[20 juli 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[20 juli 1874 Brief van Tine aan Potgieter]
[21 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[21 juli 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[23 juli 1874 Brief van Multatuli aan Waltman]
[23 juli 1874 Achtste feuilleton van Vosmaer in Vaderland]
[24 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[24 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[25 juli 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[26 juli 1874 Brief van Multatuli aan Waltman]
[27 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[28 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[28 juli 1874 Brief van Mimi aan Mina Krüseman]
[28 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[1 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[3 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[4 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[augustus 1874 Brief van Multatuli aan A.H.E. Douwes Dekker]
[6 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[6 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[7 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Bientjes]
[7 augustus 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[8 augustus 1874 Brief van Multatuli aan De Geyter]
[8 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[9 augustus 1874 Brief van Mimi aan Mina Krüseman]
[9 augustus 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[10 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[11 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[11 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Doorenbos]
[12 augustus 1874 Brief van Multatuli aan De Geyter]
[12 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[14 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[15 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[16 augustus 1874 Brief van Mimi en Multatuli aan Mina Krüseman]
[16 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[17 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[17 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Doorenbos]
[18 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[18 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[19 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]
[21 augustus 1874 Brief van Multatuli en Mimi aan Mina Krüseman]
[22 augustus 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[22 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[23 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[23 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Elize Baart]
[25 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[26 augustus 1874 Artikel in de Sneeker Courant]
[27 augustus 1874 Bericht in Het Nieuws Van Den Dag]
[28 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[29 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[30 augustus 1874 Brief van Multatuli en Mimi aan Mina Krüseman]
[1 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[2 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[2 september 1874 Brief van Multatuli aan Versluys]
[3 september 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]
[4 september 1874 Brief van Multatuli aan Feringa]
[4 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]
[5 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[6 september 1874 Brief van Multatuli aan De Geyter]
[6 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[7 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[11 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[11 september 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[11 september 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[Bijlage Mededelingen van Mimi over zondag 13 september]
[13 september 1874 Overlijdensakte van Tine]
[13 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[13 september 1874 Brief van Mimi aan Mina Krüseman]
[13 september 1874 Telegram van Edu aan Potgieter]
[13 september 1873 Overlijdensbericht van Tine]
[13 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[13 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]
[13 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]
[14 september 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]
[14 september 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[14 september 1874 Brief van Potgieter aan Van Vloten]
[september 1874 Bespreking van Ideën VII in Het Familieblad]
[16 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[17 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[17 september 1874 Brief van Mimi aan Vosmaer]
[17 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[17 september 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[19 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[19 september 1874 Bericht in Het Nieuws van den Dag]
[20 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[22 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[22 september 1874 Brief van Mimi aan Vosmaer]
[22 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[22 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[22 september 1874 Ideën III, tweede druk, verschijnt]
[23 september 1874 Telegram van Multatuli aan Funke]
[23 september 1874 Brief van Funke aan Multatuli]
[24 september 1874 Brief van Potgieter aan Busken Huet]
[24 september 1874 Briefkaart van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]
[25 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]
[25 september 1874 Een Zaaier verschijnt]
[26 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[26 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[26 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[26 september 1874 Artikel in de Zaanlandsche Courant]
[26 september 1874 Brief van Stéphanie aan Potgieter]
[27 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]
[27 september 1874 Brief van Mimi aan Funke]
[28 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]
[29 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]
[september 1874 Brief van Edu aan Fischer]
[25 april 1874
Brief van Multatuli aan Vosmaer]
25 april 1874
Brief van Multatuli aan C. Vosmaer. Dubbel en enkel blaadje postpapier, geheel beschreven. (M.M.)
De zin bovenaan blz. 1 is in feite natuurlijk een post-scriptum.
Op blz. 3 bovenaan heeft Multatuli drie regels doorgehaald - hieronder tussen haakjes gedrukt - en daarbij een opmerking in potlood geplaatst.
Halverwege blz. 3 zijn enkele woorden met inkt onleesbaar gemaakt.
Op blz. 1 is de zin over Mina Krüseman met blauw potlood doorgestreept. Langs het gehele middengedeelte van de brief heeft Vosmaer in blauw potlood een streep in de linker-marge gezet en op blz. 5 ook in blauw potlood de woorden: Zeer belangrijk c.v.
't Ministerie V.Z. Schimm.-Hasselman: Van Zuylen-Schimmelpenninck-Hasselman.
de but en blanc: op de man af (fr.)
allebei: Vosmaer en Holda.
Eerst nu heb ik Josua Daniels gelezen. Ik heb er veel over te zeggen.
Wiesbaden 25 April 1874
Beste Vosmaer!
Alweer ‘habent sua fata’ (V. Vloten zou zeggen: hy hangt z'n latyn te luchten.) Nu, 't is onwillekeurig. Dit blaadje, moet ge weten, zou gister dienen tot 'n brief aan den besten flinken kameraad Mina Kruseman. Toch is 't heden eerst 25. Maar ik vergiste my in den datum, en dit komt nu goed voor vandaag. Dat aldus gesuscribeerde blaadje dan, kwam niet verder omdat ik door 'n oneffenheid in de plankjes die 't blad van m'n tafel maken, kriegel en zenuwachtig werd. Dit had me al lang gehinderd, maar gister-
(Zeker had ik geen lust in zitten of schryven en zocht ik 'n pretext. Ik kán redenen vinden waarom ik geen lust had aan M.K. te schryven, o.a. deze dat ik niet tevreden was over myzelf - nu, als dat 'n grond was om aftebreken, dan kwam ook deze brief nooit klaar, en geen één!)
Goed! Ik stond op, en ging aan 't timmeren, en wurmde met die plankjes. Ze waren - als zeker geslacht! - krom en verdraaid. Ook deugden m'n spykertjes niet. En ik wurmde en tobde en werkte my in 't zweet, en toen ik eindelyk gereed was met niet klaar zyn - m'n tafel is even krom als te-voren. Wacht maar als ik 'n schaaf heb! - enfin, toen was 't laat genoeg geworden om 'n pretext te hebben niet meer te gaan zitten.-
(Van morgen na 't lezen)
Juist gister avend ontving ik een brief van M.K., interessant, frisch, gezond, achtenswaardig, als altyd. En, na een-en-ander gelezen te hebben van wat de dag meebracht. zette ik my tot antwoorden. Daar stond ‘Wbaden den 25 April.’ Tik, tik, de Briefträger. Wat Holl. Couranten, 'n paar brieven, 'n present Exempl. van Theorie der Rekenkunde van Versluys (iets wat my zéér aangenaam is: ik ben zeer gesteld op relatie met exacte luî) en nog een-en-ander.
Mimi was uit geweest om 'n hoepel te brengen aan 't kind van Marie Anderson die jarig is, en kwam in triumf aanloopen met 'n aan M.A. uit Holland gezonden nummer 95 van 't Vaderland. (Zeker ontv. ik van middag 'n exemplaar van mezelf ook. Des te beter. Er blykt me dat de generaal Kruseman de vorige nummers aan z'n dochter heeft gezonden. Dit doet my innig veel genoegen voor U en my. Ook die my maar half bekende vriend van Marie Anderson gaf blyk er belang in te stellen. Dat zyn goede teekens, en 'n tegenwicht tegen de aardigheid in 't Nieuws van den Dag. Onder de illustraties der Regeering van Willem III komen Huet, gy en ik heel eventjes aan 't slot voor, doch (of en) tusschen Piet Paaltjes en Cremer.
Uw ‘Vaderland’ dus, en ik was er erg bly mee. Ik hoop dat uw studie afzonderlyk worde uitgegeven.
Zeer in 't byzonder deed het my goed dat ge wyst op dien brief aan den G.G. in ruste. Ik voor my wenschte wel dat de heele Havelaar achterwege was gebleven en dat ik alleen dien brief gepubliceerd had! Maar - er waren oorzaken die my drongen - en dwongen! - 'n boek te schryven, en zóó'n boek! Nog altyd betreur ik 't dat ik my tot schryver liet maken. Als 't over te doen was, werd ik horlogemaker of schrynwerker. Nog altyd stuit het my vreeselyk ideen aan Publiek te geven.
Het is die brief aan V. Twist en uw wyzen daarop, die my noopte, 't blaadje dat voor M.K. bestemd was, aan U te zenden. Ik voelde lust u iets meetedeelen over de Havelaarsgeschiedenis dat me pikant voorkomt. Maar meen niet dat dit iets te maken heeft met uw studie over m'n geschryf, o neen. Integendeel. 't Schandaaltje - want ergeren zult ge u! - dat ik u meedeel, moet onder ons blyven, of behoort althans volstrekt niet in Uw studie thuis.
(‘Onder ons’ is 't woord niet. Ge moogt zeggen aan wien ge wilt wat ik u meedeel maar 't is niet geschikt voor publicatie.) Hierover later Het is juist de vraag of zooiets gepubliceerd worden kán.-
Toen de Havelaar verschenen was, hoopte ik op uitdagingen om te bewyzen wat ik geschreven had. Ge weet hoe die achterbleven. Eerst het - naar myn inzien opzettelyk overdreven - geseur over de hoedanigheid van 't boek (Daartoe had V. Twist het sein gegeven) vry spoedig daarop de algemeene kreet dat ik zoo'n byzonder slecht mensch was, - eindelyk 't gewone: hy heeft overdreven. (Juist andersom, ik had verzacht, en de stipte waarheid geofferd aan wat my voorkwam als eisch van de kunst. Hoe dit zy, bewyzen werden niet gevraagd, en ik zát met m'n pleidooi en mooivindery. In de Minnebrieven publiceerde ik 'n paar stukken... och, waartoe? Men was stilzwygend overeengekomen my niet toetelaten tot bewys. Ik vind dat welwillenden de vraag hadden moeten stellen: ‘zyn die verklaringen van den Controleur echt of valsch?’
(Lees (....) na S.V.P. in verband met de laatste abschnitte van den Havelaar, en vraag, of er ruimte overblyft voor twyfel?
Ge begrypt dat ik die beantwoording van den Controleur nog altyd heb. Wonder genoeg: want herhaaldelyk was ik zonder andere bezitting dan 'n pakje onder den arm.-
Toen er onder 't Ministerie V.Z. Schimm-Hasselman kwestie van was de Kamer te ontbinden - ik schreef u reeds daarover - zei my Hasselman eens:
- ... maar dát begryp ik niet van je, dat je niet myn rapport van den toestand in 't Lebaksche hebt gepubliceerd! Je hebt by lange na 't ergste niet genoemd. 't Was me-'n--'n boeltje.
Ik begreep hem niet, omdat ik me niet herinnerde dat hy zelf een myner voorgangers te Lebak was geweest.
- Welzeker! Ik zat telkens uittekyken of je myn rapport niet publiceerde Daar stond méér in, dát verzeker ik je!
Een oogenblik later over Brest van Kempen sprekende (Slymering):
- Ja, dat die 'r geen end aan maken zou, was te begrypen. Je weet toch dat-i onder den Regent zat? De regent leverde hem meiden. (Stipt letterlyk!)-
Dit werd door den Minister van Kolonien aan Havelaar gezegd, of door den heer Hasselman, hoe wilt ge? 't Viel voor op 't Departement, in 't Kabinet van den Minister, maar de toon was fideel. (Dit blykt nog-al, niet waar?)
Juist die fideliteit zou me weerhouden hebben te zeggen: ‘geef me dat op schrift’ of: ‘ik houd je aan dat woord.’ Hasselman praatte losweg, en inofficieel. 't Is de vraag of ik loyaal gedaan had, z'n woorden te maken tot punt van uitgang myner eischen om recht. Doch ik dacht er niet aan, en heb geen verdienste van m'n discretie. Want de heele aanraking met Hasselman tendeerde op 'n groote verandering waarmee myn herstel zou samengaan. Ik had dus geen reden op dat oogenblik werk te maken van myn belang. Er wás bepaald dat my recht zou gedaan worden, en 't kwam dus niet meer te-pas getuigen interoepen... ditmaal den Minister van Kolonien zelf!-
Hoe nu zoo'n Hasselman berusten kon en kan in de wyze waarop ik behandeld word, is... geen raadsel. Hy is gewis geen slecht mensch, doch als de meesten lauw en half.-
Ik erken dat ik nu gaarne z'n getuigenis op schrift had! 't Is de vraag of hy 't geven zou, als ik 't nu de but en blanc vroeg. Toch geloof ik niet dat hy liegen zou.
Reeds lang zou ik én daarvan én van ‘zyn rapport over den toestand in 't Lebaksche’ werk hebben gemaakt als men 't oordeel over de Havelaarszaak had gelieven te laten afhangen van bewys. De taktiek is geweest my niet tot bewys toetelaten. De ‘liberalen’ hebben van de schets die ik leverde - schoon ze niet in 't minste verband stond met zoogen. Politiek, of regeeringssysteem - gebruik gemaakt om op 't kussen te komen. Dáarin geslaagd, weerden ze my zoo hard ze konden. Heel in den beginne van V.D. Putte's eerste ministerie zeide hy in de Kamer: ‘Saidjah geschiedenissen zullen niet meer voorkomen’ als-of dát de beteekenis was van z'n optreding! Wat 'n valsheid! De conservatieven zouden my meer dienst gedaan hebben, als ik maar niet zoo onwel was met hun god. Welnu, zy zyn consequent. Als ik geloofde zou ik ook 'n vyand zyn van ieder die myn God aanviel. Maar de liberalen!-
Zeg my eens, S.V.P. of gy kans ziet my aan 'n middel te helpen om Hasselmans confidentie te gebruiken. Als ik hem schreef? ‘Dát hebt gy me gezegd. Mag ik dat publiceeren?’-
Nu moet ge weten dat ik die byzonderheid in de verhouding van Slymering met den Regent niet wist, en ik ben er bly om. Zoo ligt had ik er op gedoeld in den Havelaar, en dan ware de zaak afgedaald tot chronique scandaleuse van de gemeenste soort. Thans, na de manier waarop myn pogingen door Regeering en Natie ontvangen zyn, is 't wat anders, vindt ge niet?
Van achteren beschouwd, maak ik me toch driftig by 't herdenken, en 't is wel naïf van me geweest, toeteschryven aan verschil van plichtsopvatting, wat later bleek thuis te hooren op 'n terrein van géén plicht hoegenaamd. Neen, dit is niet juist. De kwasi-politieke regeeringssysteemruitery van zoo'n resident blyft bestaan, al ware ze dan ook ditmaal gecompliceerd met invloeden van nóg lager soort! Maar och, hoe onnoozel van me, te Lebak, daar te meenen dat ik slagen zou! 't Is om medelyden met mezelf te krygen. En daarna 't echec by v. Twist! En in Nederland! Bitter!-
Dit nu vraag ik u, of ge meent dat ik van H's mededeeling gebruik maken kan, en zoo ja, of 't nut zou doen?
Maar er is nog 'n bedenking. Het is derogeerend voor me dien blauw onderstreepte zinsnede in 't licht te geven. Een deftige, boekerige omschryving zou 't doel missen, en letterlyk weergegeven, klinkt ze te vies. In 'n gesprek is dit anders.-
Ik ben onwel geweest, maar al weer opgeknapt. Mimi heeft u van de week geschreven, aan U of H. Zeg, myn angst over brieven is zoo ongegrond niet. Alweer 'n voorbeeld. Heden ontving ik tusschen 'n courant gevouwen 'n brief die naar Marburg geadresseerd is. Ik zend hem dóór. Maar zal ieder dit doen? Ik beweer: neen! Onder 10 personen is er zeker een die zoo'n brief houdt, opent, leest: ‘voor de aardigheid.’ ‘Men’ is oneerlyk, slecht. Dezer dagen vond men een zeer schoone catalpaboom, den lust van den eigenaar, met vitriool verbrand. En ik lees in de holl. courant, dat er zoo vaak vruchtboomen bedorven worden uit wrok of nyd. Ik vind dit verschrikkelyk!
Kom je hier? Ik verbeelme dat ik je veel indrukken heb meetedeelen.
Hartelyk gegroet, allebei.
Uw vriend
DD