Volledige Werken. Deel 2. Minnebrieven. Over vrijen arbeid in Nederlands-Indië. Brief aan Quintillianus. Ideeën, eerste bundel
Aan den Heer...... Doctor in de Letteren.
Brief aan de kiezers van Nederland
Van een gouverneur-generaal in ruste
Over vryen arbeid in Nederlands Indië
[Over vryen arbeid in Nederlandsch-Indië]
128.
- Zyt gyzelf van 't gevoelen der Dageraadsmannen?
- Een zotte vraag. Die mannen, als zódanig saamgenomen, hebben geen gevoelen.
- Vervloekte stelselloosheid.
- Ja, 't is erg. Verbeeld u dat die redactie geen program heeft, geen systeem, geen dogma... Ik heb in één aflevering stukken gelezen, die lynrecht tegen elkaar inliepen. Als pater Chloroformicus een goed stuk schreef over de onbevlekte ontvangenis, of dominee Anaesteticus een goede preek over de transsubstantiatie... waarachtig, ze zouden 't opnemen in hun tydschrift!
- Hebben pater Chloroformicus en dominee Anaesteticus dat al eens gedaan?
- Neen. Doe gy 't eens. Ge zult zien dat ze uw stuk - maar, 't moet goed wezen - met de meest stelselloze systeem verkrachting plaatsen naast 'n ander stuk - dat óók goed is - en waarin die heerlyke dogmen worden bestreden.
- Vervloekte leerstellingloosheid.
- Ja. Dat komt er van als men iets doet zonder behoorlyk program. Er is geen enkele krant die niet beter geredigeerd wordt dan dat tydschrift. Probeer eens een stuk te schryven tegen Vryen Arbeid - maar 't moet goed wezen - en zie of 't Handelsblad dat opneemt? Voorzeker neen. Zo'n blad heeft een principe, een leidend beginsel, een systeem, ziet ge, en daarom is 't zo mooi. Maar die Dageraad is... hoe zal ik 't zeggen?... die Dageraad is tuchteloos.
- Dat kan geen stand houden.
- Wel neen, dat kan geen stand houden. Die heren zouden een goed stuk opnemen... al kwam 't van den paus, met wien ze overigens niet byzonder wel zyn.
- Vervloekte beginselloosheid. Ze hebben dus eigenlyk geen gevoelen?
- Neen... dat zei ik u reeds. Daarom noemde ik 't een zotte vraag: of ik van hun gevoelen was?
- Dat zie ik nu in. Vervloekte gevoelenloosheid. Ik ga een stuk schryven over de menswording en de hemelvaart. Ze zullen 't opnemen, hebt gy gezegd?...
- Als gy over menswording en hemelvaart iets goeds kunt schryven, ja.
- Dat zal ik doen...
- Ik hoop dat het u gelukt. Ik zou er geen kans toe zien.