Volledige Werken. Deel 23. Brieven en dokumenten uit de jaren 1884-1886
[1 januari 1884 Advertentie in Het Nieuws van den Dag]
[2 januari 1884 Brief van Multatuli aan een onbekende]
[3 januari 1884 M.J. de Witt Hamer betaalt voor Tandem]
[januari 1884 Verschijning van Meer licht]
[8 januari 1884 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]
[9 januari 1884 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]
[11 januari 1884 Briefkaart van Multatuli aan Omer Wattez]
[11 januari 1884 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]
[12 januari 1884 Brief van Multatuli aan J.H. Rothmeyer]
[13 januari 1884 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]
[januari 1884 Voorwoord 2de druk Een Zaaier]
[januari 1884 Deel brief van Multatuli aan een onbekende]
[17 januari 1884 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]
[23 januari 1884 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]
[25 januari 1884 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]
[26 januari 1884 Brieffragment van Multatuli aan een onbekende]
[30 januari 1884 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]
[30 januari 1884 Briefkaart van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]
[5 februari 1884 Brief aan Multatuli van de Nederlandsche Schrijversbond i.o.]
[5 februari 1884 Ontwerptekst Statuten van de Schrijversbond]
[6 februari 1884 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]
[februari 1884 Brief van Multatuli aan de Nederlandsche Schrijversbond i.o.]
[9 februari 1884 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]
[11 februari 1884 Briefkaart van Multatuli aan H.J.J. Bos]
[12 februari 1884 Advertentie in Het Nieuws van den Dag]
[15 februari 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[19 februari 1884 Brief van Multatuli en Mimi aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]
[22 februari 1884 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]
[26 februari 1884 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]
[27 februari 1884 Briefkaart van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]
[1 maart 1884 Brief van T.H. de Beer aan Multatuli]
[1 maart 1884 Gedicht van Wouter voor Multatuli]
[5 maart 1884 Brief van Multatuli aan M. Zürcher]
[5 maart 1884 Brief van Multatuli aan F. Domela Nieuwenhuis]
[8 maart 1884 Brief van Multatuli aan H. de Vries]
[8 maart 1884 Briefkaart van Multatuli aan J.B.H. Bremer]
[11 maart 1884 Brief van Multatuli aan A. Merens en C.J.J. Merens-Hamminck Schepel]
[16 maart 1884 Brief van Multatuli aan C.J.J. Merens-Hamminck Schepel]
[16 maart 1884 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Multatuli]
[maart 1884 Herinnering van F. Domela Nieuwenhuis]
[22 maart 1884 Briefkaart van Multatuli aan F. Domela Nieuwenhuis]
[23 maart 1884 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[24 maart 1884 Bericht in Het Nieuws van den Dag]
[28 maart 1884 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]
[1884 Wilde Halmen van H. Cosman verschijnt]
[13 april 1884 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]
[april 1884 Artikel van J. Hobbel in De Dageraad]
[21 april 1884 Brief van W.A. Paap aan C. Vosmaer]
[6 mei 1884 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]
[14 mei 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[22 mei 1884 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[22 mei 1884 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]
[22 mei 1884 Briefkaart van Multatuli aan W.A. Paap]
[24 mei 1884 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[24 mei 1884 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]
[27 mei 1884 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[31 mei 1884 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]
[juni 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[3 juni 1884 Mededeling van J. Hobbel in De Dageraad]
[10 juni 1884 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]
[12 juni 1884 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[17 juni 1884 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]
[29 juni 1884 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]
[Zomer 1884 Herinneringen van F. van Eeden]
[12 juli 1884 Konceptbrief van J.B.H. Bremer aan Mimi]
[18 juli 1884 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[20 juli 1884 Brief van Mimi aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]
[20 juli 1884 Briefkaart van Multatuli aan J.M. Haspels]
[22 juli 1884 Konceptbrief van C. Bremer-Snelleman aan Mimi]
[16 augustus 1884 Brief van Multatuli aan F.C. Günst]
[17 augustus 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[september 1884 Fragmenten uit Macht tegen recht]
[4 september 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[14 september 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[18 september 1884 Brief van J.J.A. Gouverneur aan A.W.C.M. Verhuell]
[20 september 1884 Bericht in De Protestant]
[30 september 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[1 oktober 1884 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[4 oktober 1884 Bericht in De Protestant]
[13 oktober 1884 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]
[18 oktober 1884 Bericht in De Protestant]
[8 november 1884 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[11 november 1884 Brief van het Brussels Studentenkongres aan Multatuli]
[november 1884 Artikel van J. Hobbel in De Dageraad]
[16 november 1884 Brief van Multatuli aan het Brussels Studentenkongres]
[16 november 1884 Briefkaart van Multatuli aan H.C. Muller]
[22 november 1884 Brief van H. Cosman aan Multatuli]
[23 november 1884 Brief van Multatuli aan F.C. Günst]
[23 november 1884 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]
[25 november 1884 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]
[25 november 1884 Ingezonden Brief van Multatuli in De Amsterdammer]
[29 november 1884 Bericht in De Protestant]
[2 december 1884 Kroniek in Het Nieuws van den Dag]
[2 december 1884 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Multatuli]
[6 december 1884 Artikel in De Protestant]
[13 december 1884 Artikel in De Nederlandsche Spectator]
[13 december 1884 Ingezonden Brief van J. Hobbel in De Protestant]
[13 december 1884 Bericht in De Protestant]
[december 1884 Bericht in De Dageraad]
[17 december 1884 Brief van Multatuli aan J. Hobbel]
[21 december 1884 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[23 december 1884 Briefkaart van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[24 december 1884 Kaartje van Multatuli voor Wouter]
[27 december 1884 Artikel in De Nederlandsche Spectator]
[29 december 1884 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]
[26 januari 1885 Kroniek in Het Nieuws van den Dag]
[30 januari 1885 Brief van M. Breunissen Troost-Coenders aan Multatuli]
[4 februari 1885 Skriptie van H. Gorter]
[5 februari 1885 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[12 februari 1885 Advertentie in Het Nieuws van den Dag]
[12 februari 1885 Verslag in Het Nieuws van den Dag]
[februari 1885 Artikel van J. de Gruyter in De Dageraad met Kommentaar van J. Versluys]
[17 februari 1885 Brief van Mimi aan J.H. de Haas]
[18 februari 1885 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]
[februari 1885 M.J. de Witt Hamer betaalt voor Tandem]
[19 februari 1885 Gedicht van W.L. Penning jr]
[20 februari 1885 Brief van J.J.A. Gouverneur aan A.W.C.M. Verhuell]
[24 februari 1885 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]
[26 februari 1885 Gedicht van J.J.A. Gouverneur voor Multatuli]
[2 maart 1885 Briefkaart van F. Domela Nieuwenhuis aan Multatuli]
[2 maart 1885 Gedicht van C. van der Zeyde voor Multatuli]
[5 maart 1885 Brief van Multatuli aan de Groninger Werklieden]
[6 maart 1885 Brief van Multatuli aan de Groninger Werklieden]
[10 maart 1885 Brief van J.J.A. Gouverneur aan A.W.C.M. Verhuell]
[19 maart 1885 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[21 maart 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[22 maart 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[28 maart 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[15 april 1885 Opdracht van J. de Geyter aan Multatuli]
[17 april 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[17 april 1885 Briefkaart van G.L. Funke aan Multatuli]
[18 april 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[23 april 1885 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[24 april 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[27 april 1885 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[3 mei 1885 Brief van M. Breunissen Troost-Coenders aan Multatuli]
[9 mei 1885 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[10 mei 1885 Brief van Multatuli aan H.C. de Wolff]
[18 mei 1885 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[20 mei 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[20 mei 1885 Brief van Mimi aan M.C. Funke-de Koning]
[28 mei 1885 Brief van C. Busken Huet aan J. Ten Brink]
[28 mei 1885 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]
[4 juni 1885 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]
[6 juni 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[9 juni 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[10 juni 1885 Brief van C. Busken Huet aan G.L. Funke]
[11 juni 1885 Briefkaart van Multatuli aan F.C. Günst]
[17 juni 1885 Brief van Multatuli S.E.W. Roorda van Eysinga]
[17 juni 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[19 juni 1885 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]
[20 juni 1885 Artikel van S.E.W. Roorda van Eysinga]
[21 juni 1885 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]
[23 juni 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[23 juni 1885 Brief van Mimi aan M.C. Funke-de Koning]
[27 juni 1885 Brief van G.L. Funke aan Multatuli en Mimi]
[27 juni 1885 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]
[1 juli 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[5 juli 1885 Brief van C. Busken Huet aan J. ten Brink]
[7 juli 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[20 juli 1885 Brief van Mimi aan M.C. Funke-de Koning]
[25 juli 1885 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[27 juli 1885 Brief van C. Busken Huet aan J. ten Brink]
[7 augustus 1885 Brief van C. Busken Huet aan J. ten Brink]
[10 augustus 1885 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]
[15 augustus 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[16 augustus 1885 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]
[18 augustus 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[24 augustus 1885 Brief van C. Busken Huet aan J. ten Brink]
[25 augustus 1885 Briefkaart van Multatuli aan C. Vosmaer]
[25 augustus 1885 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[28 augustus 1885 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]
[28 augustus 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[30 augustus 1885 Brief van Multatuli aan Haspels]
[augustus 1885 Herinneringen van M. Berdenis van Berlekom]
[4 september 1885 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]
[6 september 1885 Brief van J. ten Brink aan C. Vosmaer]
[9 september 1885 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]
[14 september 1885 Brief van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]
[19 september 1885 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]
[3 oktober 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[4 oktober 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[8 oktober 1885 Brief van Multatuli aan Tj. van Holkema]
[11 oktober 1885 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]
[12 oktober 1885 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]
[12 oktober 1885 Biografische schets door C. Busken Huet I]
[16 oktober 1885 Biografische schets door C. Busken Huet II]
[16 oktober 1885 Reaktie van Mimi]
[17 oktober 1885 Biografische schets van C. Busken Huet III]
[18 oktober 1885 G.L. Funke overlijdt]
[20 oktober 1885 Telegram van Multatuli aan J. Funke]
[20 oktober 1885 In Memoriam G.L. Funke in Het Nieuwsblad voor den Boekhandel]
[21 oktober 1885 Brief van C. Busken Huet aan J. ten Brink]
[21 oktober 1885 Brief van Edu aan W. Kloos]
[22 oktober 1885 Herinnering van J. Funke]
[22 oktober 1885 Biografische schets van C. Busken Huet IV]
[23 oktober 1885 Verslag van de begrafenis van G.L. Funke]
[25 oktober 1885 Brief van Multatuli aan Wouter]
[27 oktober 1885 Biografische schets van C. Busken Huet V]
[27 oktober 1885 Brief van Multatuli aan T. Kouwenaar]
[29 oktober 1885 Biografische schets van C. Busken Huet VI]
[30 oktober 1885 Brief van Multatuli aan Wouter]
[31 oktober 1885 Biografische schets van C. Busken Huet VII]
[2 november 1885 Biografische schets van C. Busken Huet VIII]
[8 november 1885 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[9 november 1885 Brief van Y. Braunius Oeberius-Meyer aan V. en H. Bruinsma]
[18 november 1885 Brief van Multatuli aan C.F. Günst-Schrijver]
[18 november 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[november 1885 Brief van M. Breunissen Troost-Coenders aan Multatuli]
[20 november 1885 Artikel over Busken Huet en Multatuli in De Portefeuille]
[20 november 1885 Artikel over Busken Huet en Multatuli in het Algemeen Handelsblad]
[20 november 1885 Brief van Multatuli aan J.F. Snelleman]
[21 november 1885 Brief van Multatuli aan J.F. Snelleman]
[22 november 1885 Brief van Multatuli aan C.F. Günst-Schrijver]
[1 december 1885 Kroniek van W. Kloos in De Nieuwe Gids]
[2 december 1885 Advertentie in Het Nieuws van den Dag]
[december 1885 Ledenlijst van de Nederlandschen Schaakbond]
[13 december 1885 Brief van Mimi aan M. Berdenis van Berlekom]
[16 december 1885 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[16 december 1885 Advertentie in Het Nieuws van den Dag]
[18 december 1885 Brief van J.W.C.A. Zürcher aan G.C. de Haas-Hanau]
[18 december 1885 Koncept-brief van G.C. de Haas-Hanau aan J.W.C.A. Zürcher]
[23 december 1885 Advertentie in Het Nieuws van den Dag]
[27 december 1885 Artikel over Busken Huet en Multatuli in Het Vaderland]
[29 december 1885 Artikel over Busken Huet en Multatuli in de Nieuwe Rotterdamsche Courant]
[29 december 1885 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[1885 Aantekeningen in het Memoriaal]
[1885 Aantekeningen in het Memoriaal]
[1 januari 1886 Brief van Y. Braunius Oeberius-Meyer aan G.C. de Haas-Hanau]
[5 januari 1886 Brief van Multatuli aan J.W.C.A. Zürcher]
[8 januari 1886 Brief van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]
[8 januari 1886 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]
[11 januari 1886 Aantekeningen van Mimi in het Dossier Bernhold]
[17 januari 1886 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]
[18 januari 1886 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]
[21 januari 1886 Brief van Multatuli aan M.C. Funke-de Koning]
[22 januari 1886 Brief van Multatuli aan M.C. Funke-de Koning]
[28 januari 1886 Brief van Multatuli aan T.H. de Beer]
[januari 1886 Bespreking van Onze hedendaagsche letterkundigen in De Gids]
[7 februari 1886 Brief van Multatuli aan J.W.C.A. Zürcher]
[9 februari 1886 Briefkaart van Multatuli aan H.C. Muller]
[24 februari 1886 Brief van Multatuli aan J.W.C.A. Zürcher]
[maart 1886 Verschijning van La Restauration de la Royauté van A. von Daehne van Varick]
[16 maart 1886 Brief van M.J. de Witt Hamer aan M. Berdenis van Berlekom]
[1 april 1886 Brief van Multatuli en Mimi aan M. Berdenis van Berlekom]
[3 april 1886 Briefkaart van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[5 april 1886 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]
[14 april 1886 Brief van Y. Oeberius-Meijer aan G.C. de Haas-Hanau]
[20 april 1886 Brief van Mimi aan M.C. Funke-de Koning]
[25 april 1886 Brief van Multatuli aan M.C. Funke-de Koning]
[30 april 1886 Briefkaart van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[1 mei 1886 C. Busken Huet overlijdt]
[mei 1886 Artikel van M.C. Piepers in De Indische Gids]
[8 mei 1886 Brief van Multatuli aan H.C. de Wolff]
[9 mei 1886 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]
[12 mei 1886 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[13 mei 1886 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]
[mei 1886 Bezoek van F. van Eeden aan Multatuli]
[mei 1886 Brief van C. [Vernée-]Schuitemaker aan Mimi]
[mei 1886 Brief van Y. Oeberius-Meijer aan G.C. de Haas-Hanau]
[24 mei 1886 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]
[25 mei 1886 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[4 juni 1886 Kommentaar van T.H. de Beer in De Portefeuille]
[10 juni 1886 Brief van Mimi aan E. Bernhold]
[juni 1886 Artikel van Albert Verwey in De Nieuwe Gids]
[22 juni 1886 Brief van Mimi aan M.C. Funke-de Koning]
[23 juni 1886 Brief van F. van Eeden aan Multatuli]
[24 juni 1886 Brief van Multatuli aan H.C. de Wolff]
[29 juni 1886 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]
[6 juli 1886 Briefkaart van J. Baarslag aan Multatuli]
[9 juli 1886 Briefkaart van B. de Jong aan Multatuli]
[12 juli 1886 Brief van E. Bernhold aan Mimi]
[20 juli 1886 Brief van Mimi aan J.H. de Haas]
[zomer 1886 Herinneringen van P.H. Ritter Jr]
[31 juli 1886 Briefkaart van Multatuli aan H.C. Muller]
[2 augustus 1886 Briefkaart van Multatuli aan J.F. Snelleman]
[augustus 1886 Herinneringen van H.C. Muller]
[augustus 1886 Herinneringen van H.C. Muller]
[4 augustus 1886 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]
[5 augustus 1886 Briefkaart van Multatuli aan J.F. Snelleman]
[6 augustus 1886 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]
[12 augustus 1886 Brief van Mimi aan J.F. Snelleman]
[14 augustus 1886 Brief van P.H. Ritter aan Multatuli]
[15 augustus 1886 Brief van P.H. Ritter aan Multatuli]
[15 augustus 1886 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]
[16 augustus 1886 Brief van P.H. Ritter aan Multatuli]
[16 augustus 1886 Schaaknotitie van Multatuli]
[17 augustus 1886 Brief van Multatuli en Mimi aan M. Anderson]
[18 augustus 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]
[20 augustus 1886 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]
[zomer 1886 Herinneringen van F. Domela Nieuwenhuis]
[21 augustus 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]
[21 augustus 1886 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]
[22 augustus 1886 Briefkaart van Multatuli aan H.C. Muller]
[22 augustus 1886 Herinneringen van W. de Bom]
[22 augustus 1886 Herinneringen van W. de Bom]
[23 augustus 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]
[23 augustus 1886 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]
[23 augustus 1886 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Mimi]
[24 augustus 1886 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[26 augustus 1886 Brieffragment van Multatuli aan J.G. Robbers]
[26 augustus 1886 Brieffragment van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]
[30 augustus 1886 Brief van Multatuli en Mimi aan J.F. Snelleman]
[30 augustus 1886 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]
[30 augustus 1886 Artikel van A. van Assen in Het Vaderland]
[31 augustus 1886 Briefkaart van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]
[1 september 1886 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]
[2 september 1886 Bericht in Het Nieuws van den Dag]
[2 september 1886 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]
[3 september 1886 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]
[5 september 1886 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]
[5 september 1886 Briefkaart van Multatuli aan J.F. Snelleman]
[18 september 1886 Brief van C. [Vernée-]Schuitemaker aan Mimi]
[20 september 1886 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan F. Domela Nieuwenhuis]
[23 september 1886 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Mimi]
[28 september 1886 Brief van Mimi aan J.F. Snelleman]
[13 oktober 1886 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[oktober 1886 Drie briefpassages van Multatuli aan Mimi]
[19 oktober 1886 Brief van Multatuli aan Wouter]
[20 oktober 1886 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]
[24 oktober 1886 Toegangskaart voor de Rotterdamsche Diergaarde]
[25 oktober 1886 Briefkaart van Multatuli aan W.J.C.A. Zürcher]
[oktober 1886 Brief van H.C. Muller aan Multatuli]
[9 november 1886 Bericht in Het Vaderland]
[9 november 1886 Bericht in Het Rotterdamsch Nieuwsblad]
[9 november 1886 Briefkaart van Multatuli aan P.H. Ritter]
[11 november 1886 Twee advertenties in Het Nieuws van den Dag]
[12 november 1886 Ingezonden mededeling van Multatuli]
[12 november 1886 Herinnering van J.A. Nieuwenhuis]
[13 november 1886 Bericht in De Nederlandsche Spectator]
[13 november 1886 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Multatuli]
[15 november 1886 Bericht in Het Rotterdamsch Nieuwsblad]
[16 november 1886 Bericht in Het Vaderland]
[18 november 1886 Artikel van Apan in De Wageningsche Courant]
[19 november 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]
[19 november 1886 Brief van C. [Vernée-]Schuitemaker aan Mimi]
[20 november 1886 Bericht van J. Hobbel in Het Rotterdamsch Nieuwsblad]
[20 november 1886 Bericht in De Nederlandsche Spectator]
[20 november 1886 Brief van Mimi aan mevr. G.C. de Haas-Hanau]
[20 november 1886 Bericht in het Groninger Weekblad]
[22 november 1886 Briefkaart van Multatuli aan P.H. Ritter]
[23 november 1886 Brief van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]
[23 november 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]
[25 november 1886 Briefkaart van N. Braunius Oeberius aan G.C. de Haas-Hanau]
[28 november 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]
[29 november 1886 Ingezonden mededeling in Recht voor Allen]
[29 november 1886 Briefkaart van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[1 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]
[1 december 1886 Ingezonden mededeling in Recht voor Allen]
[6 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]
[7 december 1886 Briefkaart van Multatuli aan Marie Berdenis van Berlekom]
[7 december 1886 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Mimi]
[8 december 1886 Briefkaart van Mimi aan M. Anderson]
[10 december 1886 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]
[12 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]
[15 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]
[15 december 1886 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[18 december 1886 Briefkaart van Multatuli aan H.C. Muller]
[21 december 1886 Verschijning J.J. van Laars Register op de Ideën]
[23 december 1886 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]
[23 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]
[27 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]
[31 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]
[31 december 1886 Brief van Mimi aan M.C. Funke-de Koning]
[31 december 1886 Brief van P.H. Ritter aan Multatuli]
[31 december 1886 Artikel van H.C. Muller in het Groninger Weekblad]
[31 december 1886 Herinnering van Mimi aan Oudejaarsdag 1886]
[15 augustus 1885
Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
15 augustus 1885
Brief van Multatuli aan G.L. Funke. Dubbel velletje postpapier, geheel beschreven. (M.M.)
N. Ingelheim 15 Augs 1885
beste Funke! We vernemen door Gorter dat zich eenige beterschap begint te vertoonen, en ik kan u niet zeggen hoe bly we daarover zyn. Dat ik u eenigen tyd niet schreef heeft meer dan een grond. Soms is m'n stemming wat gedrukt en daarmee mag ik u niet lastig vallen. Maar ook - en dit was hoofdzaak - vreesde ik u te vermoeien of zelfs te agiteeren vooral wanneer ik begon aan 't beoordeelen van H.M. [1.] H.M.: Hare Majesteit. de faculteit die niet de eer geniet my altyd te bevallen. Niets is gemakkelyker dan 'n leek 't recht van meespreken te ontzeggen, maar als mannen van 'n bepaald vak gaan beweren dat 2 × 2 = 3 of 5 is, dan mag dunkt me, iedereen - leek of niet - de juistheid van zoo'n stelling ontkennen en bestryden. Zeker... als men slechts daarmee niet den patient lastig valt! En dit vreesde ik. Als bydragen tot het recht om meetespreken, op grond van algemeene regelen van gezond verstand - of meenen de heeren van 'n ‘vak’ daarbuiten te staan? Dan is hun vak veroordeeld! - nu, ik kan tal van staaltjes aanvoeren, zoo gek als dat 2 × 2 = 5!
En waar blyft het ‘vak’ prestige, als de beoefenaars van 't zelfde vak elkaar tegenspreken? De oberstabsartzt Dyes [2.] Vgl. de brief van 9 juni 1885. beweert dat niets makkelyker is dan 't genezen van de cholera. Is die man nu zooveel stommer dan z'n collega's die de cholerapatienten by honderden laten sterven? En, zoo ja, moet dan niet zyn bewering weersproken worden? Volgens hem is de ziekte met 'n beetje chloor te overwinnen. Hoe gevaarlyk dus - als hy 't mis heeft - voor individuen of regeeringen die, hem geloovende, alle voorzorgsmaatregelen zouden mogen verzuimen. Toch zwygen de heeren. En die Dr Dyes zelf, waarom gaat hy niet naar Marseille, naar Spanje? Me dunkt dat daar voor hem eer en geld zou te oogsten zyn.
Een ander staaltje. Waarom voerden de regeeringen - op raad van ⅞ der Fakulteit - de gedwongen vaccine in. Volgens de aanhangers der vaccine immers loopen zy, ingeënt zynde, geen gevaar. Met opheffing van den vaccinedwang kan dus - volgens henzelf - nooit 'n pokken epidemie ontstaan. Slechts de niet-ingeënten zouden bezwyken, en weldra zouden allen zich laten inenten als men toch op den duur zag hoe heilzaam 't was. Ik sla nu hier by de bezwaren uit 'n godsdienstig oogpunt, over. Ook zal ik hier niet uitweiden over de belangryke vraag of niet de inenting: 1o de pokken in 't leven houdt? 2 Andere kwalen te voorschyn roept? Evenmin hier de kwestie van Staatsrecht. Ik geloof niet dat Alva 't zou gewaagd hebben moeders te dwingen hun kinderen te laten besmetten met de vuiligheid van 'n ziek beest! En: de efficaciteit [5.] efficaciteit: doeltreffendheid (naar 't fr.) van 't zoo vieze middel! Die is volstrekt niet uitgemaakt. Er sterven minder menschen aan de pokken dan vroeger. Dit kan zyn. Maar 't lazarus en de pest zyn geheel verdwenen. 't Is te veronderstellen dat ook de pokken hun eigen dood zouden gestorven zyn, als men ze niet kunstmatig in't leven had gehouden. 't Is opmerkelyk dat ziekten in haar verloop overeenkomst hebben met de lyders zelf. De ziekte-zelf schynt ziek te kunnen worden en sterven. En dit weer zoowel wat de kwaal aangaat die 'n individu heeft aangetast, als met betrekking tot het zgn. ‘heerschen.’
Van Dokters gesproken. Ik meen van U begrepen te hebben dat uw reis naar Wiesbaden niet zoo zeer op hun voorschrift als uit eigen keus geschied is. Toen ik, uit uw eersten brief, dat plan vernam, ben ik geschrokken. Want... ik hield W.b. niet voor gezond. Maar ik was er niet zoo zeker van als nu. t Is namelyk nu 'n erkende zaak. De gemeenteraad die natuurlyk zoo lang mogelyk haar best deed de voor 'n badplaats zoo noodlottige gissing tegentespreken, is nu wel genoodzaakt geweest de zaak te erkennen. Ze heeft 'n kommissie van deskundigen benoemd om zoo mogelyk raad te schaffen. Ze zitten in zak en asch! Ik vrees dat er niets aan te doen is, daar er locale oorzaken zyn die niemand kan veranderen. Hoe dit zy, mannen van 't vak hadden moeten weten dat ik slechts giste, en U 't verblyf te Wb. moeten afraden. De term: ‘in de bergen’ is zeer rekbaar van beteekenis. Zeer dikwyls heeft men in bergstreken plaatsen waar bedorven lucht in kloven of in bosch blyft hangen. Niet overal is 't water goed. Soms zyn er nadeelige vulkanische dampen. (Die twee laatste oorzaken bestaan hoogstwaarschynlyk te W.b. en misschien ook de eerste!)
Wat zou ik doen! Was ik zoo zeker van m'n zaak geweest als nu, dan had ik u forscher gewaarschuwd. Ik besloot U voortestellen by ons te komen. En nog beweer ik dat ge nergens beter zoudt zyn. De ligging van ons huis is uitgezocht gezond. Van miasmen kan hier door gebrek aan bosch en de hoogte waarop we liggen geen spraak zyn. En 't water is uitstekend. (Ik heb 't door Dr Dupont in Rotterdam den mikroscopist en 'n chemicus dien hy er by riep, laten onderzoeken)-
Morgen meer, beste beste Funke. Ik heb me te lang bezig gehouden met Woutertjes rekenles. Goddank dat ge wat beter wordt! Och, mocht het voortgaan. Maar ga asjeblieft niet te spoedig naar Amsterdam terug. Nu, morgen meer.-
Ge herinnert U [3.] Ge herinnert U: deze hele alinea is doorgestreept. wat ik vertelde van den man die by me kwam eerst voor ± 12 jaar, en onlangs weer? Ik meen, die z'n ontslag nam als Inspect Domn. en wiens vrouw m'n hulp inriep? [4.] m'n hulp inriep: vgl. de brieven van 30 januari en 3 mei 1885. Nu, zie hier 'n brief van hem. Ik vraag u of ik gelyk heb of niet? De dokters willen hem geen certift van krankzinnigheid geven! Die arme vrouw! Door de stommigheid van die dokters heeft hy nu geen pensioen!
Och, ik durf niet. Ik kan niet beoordeelen of zoo'n treurige zaak, koddig is ze ook, u niet te veel vermoeien zou. Z'n brief komt natuurlyk neer op ‘wereld- en maatschappyverbetering.’ Onzin!