Multatuli.online

Volledige Werken. Deel 23. Brieven en dokumenten uit de jaren 1884-1886

Voorwoord

Verantwoording

Het jaar 1884

Brieven en dokumenten

[1 januari 1884 Advertentie in Het Nieuws van den Dag]

[2 januari 1884 Brief van Multatuli aan een onbekende]

[3 januari 1884 M.J. de Witt Hamer betaalt voor Tandem]

[januari 1884 Verschijning van Meer licht]

[8 januari 1884 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[9 januari 1884 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas en G.C. de Haas-Hanau]

[11 januari 1884 Briefkaart van Multatuli aan Omer Wattez]

[11 januari 1884 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[12 januari 1884 Brief van Multatuli aan J.H. Rothmeyer]

[13 januari 1884 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[januari 1884 Voorwoord 2de druk Een Zaaier]

[januari 1884 Deel brief van Multatuli aan een onbekende]

[17 januari 1884 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[23 januari 1884 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[25 januari 1884 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[26 januari 1884 Brieffragment van Multatuli aan een onbekende]

[30 januari 1884 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[30 januari 1884 Briefkaart van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]

[5 februari 1884 Brief aan Multatuli van de Nederlandsche Schrijversbond i.o.]

[5 februari 1884 Ontwerptekst Statuten van de Schrijversbond]

[6 februari 1884 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[februari 1884 Brief van Multatuli aan de Nederlandsche Schrijversbond i.o.]

[9 februari 1884 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[11 februari 1884 Briefkaart van Multatuli aan H.J.J. Bos]

[12 februari 1884 Advertentie in Het Nieuws van den Dag]

[15 februari 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[19 februari 1884 Brief van Multatuli en Mimi aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[22 februari 1884 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[26 februari 1884 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[27 februari 1884 Briefkaart van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[1 maart 1884 Brief van T.H. de Beer aan Multatuli]

[1 maart 1884 Gedicht van Wouter voor Multatuli]

[5 maart 1884 Brief van Multatuli aan M. Zürcher]

[5 maart 1884 Brief van Multatuli aan F. Domela Nieuwenhuis]

[8 maart 1884 Brief van Multatuli aan H. de Vries]

[8 maart 1884 Briefkaart van Multatuli aan J.B.H. Bremer]

[11 maart 1884 Brief van Multatuli aan A. Merens en C.J.J. Merens-Hamminck Schepel]

[16 maart 1884 Brief van Multatuli aan C.J.J. Merens-Hamminck Schepel]

[16 maart 1884 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Multatuli]

[maart 1884 Herinnering van F. Domela Nieuwenhuis]

[22 maart 1884 Briefkaart van Multatuli aan F. Domela Nieuwenhuis]

[23 maart 1884 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[24 maart 1884 Bericht in Het Nieuws van den Dag]

[28 maart 1884 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[1884 Wilde Halmen van H. Cosman verschijnt]

[13 april 1884 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

[april 1884 Artikel van J. Hobbel in De Dageraad]

[21 april 1884 Brief van W.A. Paap aan C. Vosmaer]

[6 mei 1884 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

[14 mei 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[22 mei 1884 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[22 mei 1884 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[22 mei 1884 Briefkaart van Multatuli aan W.A. Paap]

[24 mei 1884 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[24 mei 1884 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[27 mei 1884 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[31 mei 1884 Brief van Multatuli aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[juni 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[3 juni 1884 Mededeling van J. Hobbel in De Dageraad]

[10 juni 1884 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[12 juni 1884 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[17 juni 1884 Brief van Multatuli aan W.A. Paap]

[29 juni 1884 Brief van Mimi aan C. Bremer-Snelleman]

[Zomer 1884 Herinneringen van F. van Eeden]

[12 juli 1884 Konceptbrief van J.B.H. Bremer aan Mimi]

[18 juli 1884 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[20 juli 1884 Brief van Mimi aan J.B.H. Bremer en C. Bremer-Snelleman]

[20 juli 1884 Briefkaart van Multatuli aan J.M. Haspels]

[22 juli 1884 Konceptbrief van C. Bremer-Snelleman aan Mimi]

[16 augustus 1884 Brief van Multatuli aan F.C. Günst]

[17 augustus 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[september 1884 Fragmenten uit Macht tegen recht]

[4 september 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[14 september 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[18 september 1884 Brief van J.J.A. Gouverneur aan A.W.C.M. Verhuell]

[20 september 1884 Bericht in De Protestant]

[30 september 1884 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[1 oktober 1884 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[4 oktober 1884 Bericht in De Protestant]

[13 oktober 1884 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

[18 oktober 1884 Bericht in De Protestant]

[8 november 1884 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[11 november 1884 Brief van het Brussels Studentenkongres aan Multatuli]

[november 1884 Artikel van J. Hobbel in De Dageraad]

[16 november 1884 Brief van Multatuli aan het Brussels Studentenkongres]

[16 november 1884 Briefkaart van Multatuli aan H.C. Muller]

[22 november 1884 Brief van H. Cosman aan Multatuli]

[23 november 1884 Brief van Multatuli aan F.C. Günst]

[23 november 1884 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[25 november 1884 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[25 november 1884 Ingezonden Brief van Multatuli in De Amsterdammer]

[29 november 1884 Bericht in De Protestant]

[2 december 1884 Kroniek in Het Nieuws van den Dag]

[2 december 1884 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Multatuli]

[6 december 1884 Artikel in De Protestant]

[13 december 1884 Artikel in De Nederlandsche Spectator]

[13 december 1884 Ingezonden Brief van J. Hobbel in De Protestant]

[13 december 1884 Bericht in De Protestant]

[december 1884 Bericht in De Dageraad]

[17 december 1884 Brief van Multatuli aan J. Hobbel]

[21 december 1884 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[23 december 1884 Briefkaart van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[24 december 1884 Kaartje van Multatuli voor Wouter]

[27 december 1884 Artikel in De Nederlandsche Spectator]

[29 december 1884 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

Het jaar 1885

Brieven en documenten

[26 januari 1885 Kroniek in Het Nieuws van den Dag]

[30 januari 1885 Brief van M. Breunissen Troost-Coenders aan Multatuli]

[4 februari 1885 Skriptie van H. Gorter]

[5 februari 1885 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[12 februari 1885 Advertentie in Het Nieuws van den Dag]

[12 februari 1885 Verslag in Het Nieuws van den Dag]

[februari 1885 Artikel van J. de Gruyter in De Dageraad met Kommentaar van J. Versluys]

[17 februari 1885 Brief van Mimi aan J.H. de Haas]

[18 februari 1885 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[februari 1885 M.J. de Witt Hamer betaalt voor Tandem]

[19 februari 1885 Gedicht van W.L. Penning jr]

[20 februari 1885 Brief van J.J.A. Gouverneur aan A.W.C.M. Verhuell]

[24 februari 1885 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[26 februari 1885 Gedicht van J.J.A. Gouverneur voor Multatuli]

[2 maart 1885 Briefkaart van F. Domela Nieuwenhuis aan Multatuli]

[2 maart 1885 Gedicht van C. van der Zeyde voor Multatuli]

[5 maart 1885 Brief van Multatuli aan de Groninger Werklieden]

[6 maart 1885 Brief van Multatuli aan de Groninger Werklieden]

[10 maart 1885 Brief van J.J.A. Gouverneur aan A.W.C.M. Verhuell]

[19 maart 1885 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[21 maart 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[22 maart 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[28 maart 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[15 april 1885 Opdracht van J. de Geyter aan Multatuli]

[17 april 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[17 april 1885 Briefkaart van G.L. Funke aan Multatuli]

[18 april 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[23 april 1885 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[24 april 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[27 april 1885 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[3 mei 1885 Brief van M. Breunissen Troost-Coenders aan Multatuli]

[9 mei 1885 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[10 mei 1885 Brief van Multatuli aan H.C. de Wolff]

[18 mei 1885 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[20 mei 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[20 mei 1885 Brief van Mimi aan M.C. Funke-de Koning]

[28 mei 1885 Brief van C. Busken Huet aan J. Ten Brink]

[28 mei 1885 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[4 juni 1885 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[6 juni 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[9 juni 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[10 juni 1885 Brief van C. Busken Huet aan G.L. Funke]

[11 juni 1885 Briefkaart van Multatuli aan F.C. Günst]

[17 juni 1885 Brief van Multatuli S.E.W. Roorda van Eysinga]

[17 juni 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[19 juni 1885 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]

[20 juni 1885 Artikel van S.E.W. Roorda van Eysinga]

[21 juni 1885 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[23 juni 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[23 juni 1885 Brief van Mimi aan M.C. Funke-de Koning]

[27 juni 1885 Brief van G.L. Funke aan Multatuli en Mimi]

[27 juni 1885 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]

[1 juli 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[5 juli 1885 Brief van C. Busken Huet aan J. ten Brink]

[7 juli 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[20 juli 1885 Brief van Mimi aan M.C. Funke-de Koning]

[25 juli 1885 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[27 juli 1885 Brief van C. Busken Huet aan J. ten Brink]

[7 augustus 1885 Brief van C. Busken Huet aan J. ten Brink]

[10 augustus 1885 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

[15 augustus 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[16 augustus 1885 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[18 augustus 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[24 augustus 1885 Brief van C. Busken Huet aan J. ten Brink]

[25 augustus 1885 Briefkaart van Multatuli aan C. Vosmaer]

[25 augustus 1885 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[28 augustus 1885 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[28 augustus 1885 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[30 augustus 1885 Brief van Multatuli aan Haspels]

[augustus 1885 Herinneringen van M. Berdenis van Berlekom]

[4 september 1885 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

[6 september 1885 Brief van J. ten Brink aan C. Vosmaer]

[9 september 1885 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]

[14 september 1885 Brief van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]

[19 september 1885 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[3 oktober 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[4 oktober 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[8 oktober 1885 Brief van Multatuli aan Tj. van Holkema]

[11 oktober 1885 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[12 oktober 1885 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]

[12 oktober 1885 Biografische schets door C. Busken Huet I]

[16 oktober 1885 Biografische schets door C. Busken Huet II]

[16 oktober 1885 Reaktie van Mimi]

[17 oktober 1885 Biografische schets van C. Busken Huet III]

[18 oktober 1885 G.L. Funke overlijdt]

[20 oktober 1885 Telegram van Multatuli aan J. Funke]

[20 oktober 1885 In Memoriam G.L. Funke in Het Nieuwsblad voor den Boekhandel]

[21 oktober 1885 Brief van C. Busken Huet aan J. ten Brink]

[21 oktober 1885 Brief van Edu aan W. Kloos]

[22 oktober 1885 Herinnering van J. Funke]

[22 oktober 1885 Biografische schets van C. Busken Huet IV]

[23 oktober 1885 Verslag van de begrafenis van G.L. Funke]

[25 oktober 1885 Brief van Multatuli aan Wouter]

[27 oktober 1885 Biografische schets van C. Busken Huet V]

[27 oktober 1885 Brief van Multatuli aan T. Kouwenaar]

[29 oktober 1885 Biografische schets van C. Busken Huet VI]

[30 oktober 1885 Brief van Multatuli aan Wouter]

[31 oktober 1885 Biografische schets van C. Busken Huet VII]

[2 november 1885 Biografische schets van C. Busken Huet VIII]

[8 november 1885 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[9 november 1885 Brief van Y. Braunius Oeberius-Meyer aan V. en H. Bruinsma]

[18 november 1885 Brief van Multatuli aan C.F. Günst-Schrijver]

[18 november 1885 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[november 1885 Brief van M. Breunissen Troost-Coenders aan Multatuli]

[20 november 1885 Artikel over Busken Huet en Multatuli in De Portefeuille]

[20 november 1885 Artikel over Busken Huet en Multatuli in het Algemeen Handelsblad]

[20 november 1885 Brief van Multatuli aan J.F. Snelleman]

[21 november 1885 Brief van Multatuli aan J.F. Snelleman]

[22 november 1885 Brief van Multatuli aan C.F. Günst-Schrijver]

[1 december 1885 Kroniek van W. Kloos in De Nieuwe Gids]

[2 december 1885 Advertentie in Het Nieuws van den Dag]

[december 1885 Ledenlijst van de Nederlandschen Schaakbond]

[13 december 1885 Brief van Mimi aan M. Berdenis van Berlekom]

[16 december 1885 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[16 december 1885 Advertentie in Het Nieuws van den Dag]

[18 december 1885 Brief van J.W.C.A. Zürcher aan G.C. de Haas-Hanau]

[18 december 1885 Koncept-brief van G.C. de Haas-Hanau aan J.W.C.A. Zürcher]

[23 december 1885 Advertentie in Het Nieuws van den Dag]

[27 december 1885 Artikel over Busken Huet en Multatuli in Het Vaderland]

[29 december 1885 Artikel over Busken Huet en Multatuli in de Nieuwe Rotterdamsche Courant]

[29 december 1885 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[1885 Aantekeningen in het Memoriaal]

[1885 Aantekeningen in het Memoriaal]

Het jaar 1886

Brieven en dokumenten

[1 januari 1886 Brief van Y. Braunius Oeberius-Meyer aan G.C. de Haas-Hanau]

[5 januari 1886 Brief van Multatuli aan J.W.C.A. Zürcher]

[8 januari 1886 Brief van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]

[8 januari 1886 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch]

[11 januari 1886 Aantekeningen van Mimi in het Dossier Bernhold]

[17 januari 1886 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[18 januari 1886 Briefkaart van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[21 januari 1886 Brief van Multatuli aan M.C. Funke-de Koning]

[22 januari 1886 Brief van Multatuli aan M.C. Funke-de Koning]

[28 januari 1886 Brief van Multatuli aan T.H. de Beer]

[januari 1886 Bespreking van Onze hedendaagsche letterkundigen in De Gids]

[7 februari 1886 Brief van Multatuli aan J.W.C.A. Zürcher]

[9 februari 1886 Briefkaart van Multatuli aan H.C. Muller]

[24 februari 1886 Brief van Multatuli aan J.W.C.A. Zürcher]

[maart 1886 Verschijning van La Restauration de la Royauté van A. von Daehne van Varick]

[16 maart 1886 Brief van M.J. de Witt Hamer aan M. Berdenis van Berlekom]

[1 april 1886 Brief van Multatuli en Mimi aan M. Berdenis van Berlekom]

[3 april 1886 Briefkaart van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[5 april 1886 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[14 april 1886 Brief van Y. Oeberius-Meijer aan G.C. de Haas-Hanau]

[20 april 1886 Brief van Mimi aan M.C. Funke-de Koning]

[25 april 1886 Brief van Multatuli aan M.C. Funke-de Koning]

[30 april 1886 Briefkaart van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[1 mei 1886 C. Busken Huet overlijdt]

[mei 1886 Artikel van M.C. Piepers in De Indische Gids]

[8 mei 1886 Brief van Multatuli aan H.C. de Wolff]

[9 mei 1886 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[12 mei 1886 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[13 mei 1886 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]

[mei 1886 Bezoek van F. van Eeden aan Multatuli]

[mei 1886 Brief van C. [Vernée-]Schuitemaker aan Mimi]

[mei 1886 Brief van Y. Oeberius-Meijer aan G.C. de Haas-Hanau]

[24 mei 1886 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[25 mei 1886 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[4 juni 1886 Kommentaar van T.H. de Beer in De Portefeuille]

[10 juni 1886 Brief van Mimi aan E. Bernhold]

[juni 1886 Artikel van Albert Verwey in De Nieuwe Gids]

[22 juni 1886 Brief van Mimi aan M.C. Funke-de Koning]

[23 juni 1886 Brief van F. van Eeden aan Multatuli]

[24 juni 1886 Brief van Multatuli aan H.C. de Wolff]

[29 juni 1886 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]

[6 juli 1886 Briefkaart van J. Baarslag aan Multatuli]

[9 juli 1886 Briefkaart van B. de Jong aan Multatuli]

[12 juli 1886 Brief van E. Bernhold aan Mimi]

[20 juli 1886 Brief van Mimi aan J.H. de Haas]

[zomer 1886 Herinneringen van P.H. Ritter Jr]

[31 juli 1886 Briefkaart van Multatuli aan H.C. Muller]

[2 augustus 1886 Briefkaart van Multatuli aan J.F. Snelleman]

[augustus 1886 Herinneringen van H.C. Muller]

[augustus 1886 Herinneringen van H.C. Muller]

[4 augustus 1886 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]

[5 augustus 1886 Briefkaart van Multatuli aan J.F. Snelleman]

[6 augustus 1886 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[12 augustus 1886 Brief van Mimi aan J.F. Snelleman]

[14 augustus 1886 Brief van P.H. Ritter aan Multatuli]

[15 augustus 1886 Brief van P.H. Ritter aan Multatuli]

[15 augustus 1886 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[16 augustus 1886 Brief van P.H. Ritter aan Multatuli]

[16 augustus 1886 Schaaknotitie van Multatuli]

[17 augustus 1886 Brief van Multatuli en Mimi aan M. Anderson]

[18 augustus 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]

[20 augustus 1886 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[zomer 1886 Herinneringen van F. Domela Nieuwenhuis]

[21 augustus 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]

[21 augustus 1886 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[22 augustus 1886 Briefkaart van Multatuli aan H.C. Muller]

[22 augustus 1886 Herinneringen van W. de Bom]

[22 augustus 1886 Herinneringen van W. de Bom]

[23 augustus 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]

[23 augustus 1886 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]

[23 augustus 1886 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Mimi]

[24 augustus 1886 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[26 augustus 1886 Brieffragment van Multatuli aan J.G. Robbers]

[26 augustus 1886 Brieffragment van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]

[30 augustus 1886 Brief van Multatuli en Mimi aan J.F. Snelleman]

[30 augustus 1886 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[30 augustus 1886 Artikel van A. van Assen in Het Vaderland]

[31 augustus 1886 Briefkaart van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]

[1 september 1886 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]

[2 september 1886 Bericht in Het Nieuws van den Dag]

[2 september 1886 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]

[3 september 1886 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[5 september 1886 Brief van Multatuli aan H.C. Muller]

[5 september 1886 Briefkaart van Multatuli aan J.F. Snelleman]

[18 september 1886 Brief van C. [Vernée-]Schuitemaker aan Mimi]

[20 september 1886 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan F. Domela Nieuwenhuis]

[23 september 1886 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Mimi]

[28 september 1886 Brief van Mimi aan J.F. Snelleman]

[13 oktober 1886 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[oktober 1886 Drie briefpassages van Multatuli aan Mimi]

[19 oktober 1886 Brief van Multatuli aan Wouter]

[20 oktober 1886 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]

[24 oktober 1886 Toegangskaart voor de Rotterdamsche Diergaarde]

[25 oktober 1886 Briefkaart van Multatuli aan W.J.C.A. Zürcher]

[oktober 1886 Brief van H.C. Muller aan Multatuli]

[9 november 1886 Bericht in Het Vaderland]

[9 november 1886 Bericht in Het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[9 november 1886 Briefkaart van Multatuli aan P.H. Ritter]

[11 november 1886 Twee advertenties in Het Nieuws van den Dag]

[12 november 1886 Ingezonden mededeling van Multatuli]

[12 november 1886 Herinnering van J.A. Nieuwenhuis]

[13 november 1886 Bericht in De Nederlandsche Spectator]

[13 november 1886 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Multatuli]

[15 november 1886 Bericht in Het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[16 november 1886 Bericht in Het Vaderland]

[18 november 1886 Artikel van Apan in De Wageningsche Courant]

[19 november 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]

[19 november 1886 Brief van C. [Vernée-]Schuitemaker aan Mimi]

[20 november 1886 Bericht van J. Hobbel in Het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[20 november 1886 Bericht in De Nederlandsche Spectator]

[20 november 1886 Brief van Mimi aan mevr. G.C. de Haas-Hanau]

[20 november 1886 Bericht in het Groninger Weekblad]

[22 november 1886 Briefkaart van Multatuli aan P.H. Ritter]

[23 november 1886 Brief van Multatuli aan M.J. de Witt Hamer]

[23 november 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]

[25 november 1886 Briefkaart van N. Braunius Oeberius aan G.C. de Haas-Hanau]

[28 november 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]

[29 november 1886 Ingezonden mededeling in Recht voor Allen]

[29 november 1886 Briefkaart van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[1 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]

[1 december 1886 Ingezonden mededeling in Recht voor Allen]

[6 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]

[7 december 1886 Briefkaart van Multatuli aan Marie Berdenis van Berlekom]

[7 december 1886 Brief van F. Domela Nieuwenhuis aan Mimi]

[8 december 1886 Briefkaart van Mimi aan M. Anderson]

[10 december 1886 Brief van Multatuli aan M. Berdenis van Berlekom]

[12 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]

[15 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]

[15 december 1886 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[18 december 1886 Briefkaart van Multatuli aan H.C. Muller]

[21 december 1886 Verschijning J.J. van Laars Register op de Ideën]

[23 december 1886 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[23 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]

[27 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]

[31 december 1886 Briefkaart van H.C. Muller aan Multatuli]

[31 december 1886 Brief van Mimi aan M.C. Funke-de Koning]

[31 december 1886 Brief van P.H. Ritter aan Multatuli]

[31 december 1886 Artikel van H.C. Muller in het Groninger Weekblad]

[31 december 1886 Herinnering van Mimi aan Oudejaarsdag 1886]

Biografische aantekeningen


[28 mei 1885
Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

28 mei 1885

Brief van Multatuli aan C. Vosmaer. Twee dubbele velletjes postpapier, waarvan blz. 1-7 en 8 (½) beschreven. (M.M.)

N. Ingelheim 28 Mei '85

beste Vos! M'n laatste woord aan U was 'n betuiging dat ik op den brief dien 't sloot, geen antwoord wachtte. Nu, dat beteekende 'n diskretie. Maar nu - indiskreet? - zeg ik dat we zoo gaarne iets van U vernemen zouden, van U en de uwen. Die brief van my was lang en praterig, als ik me wel herinner, en 't schuldbesef dáárvan deed me dat goed gemeend maar gek klinkend toevoegsel uit de pen vloeien. Alzoo: schryf asjeblieft 'n woordje.

Met genoegen las ik 'n paar Spectatornummers geleden dat Bredero U - komaan, op myn manier gezegd: de vent walgt me! En 't ophemelen van zoo'n vuilik ook. Ik weet wel dat niemand party trekt voor zyn straatjongenstaal, maar de meesten vinden in z'n werken iets - [1.] iets -: oorspr. stond er iets of. veel moet het zyn, anders vervalt de ophemeling - dat daartegen opweegt. Ik niet. Van geest geen spoor. De versificatie is ellendig. Z'n fabel is ontleend en in de uitwerking bedorven. Wat blyft er over? Ah ja, z'n werken hebben waarde als schets der zeden van z'n tyd. Ook dit ontken ik, want in veel dingen die wy beoordeelen kunnen wykt hy van de mogelykheid af, waardoor alle vertrouwen op de juistheid der schildering van wat wy niet kunnen beoordeelen verloren gaat.

Maar ik heb 'n opmerking van anderen aard, niet over B. maar over de vertooning van z'n prachtstuk 't Moortje. 't Verwondert me dat in de stukken die ik daarover las nergens de uitspraak van 16, à 1650 behandeld werd. Ik houd het voor zeker dat 'n Amsterdammer van die dagen vreemd zou hebben opgehoord als hy in den schouwburg geweest was. Zegt men: ‘we kennen de uitspraak van B's tyd niet en volgen dus de thans gewone’ dan heb ik er vrede meê, maar de zaak had toch moeten aangeroerd worden. Over dat verloop van uitspraak valt veel te gissen. Ik denk dat Bredero's tydgenooten ons malle ‘ui’ niet kenden. 't Was 'n verlengde u. De ‘ae’ klonk, zou ik denken als η, zoodat de uitspraak die thans voor gemaekt haegsch doorgaat, wel eens de echte oude wezen kon. (Ik heb overigens, ook al blyft men de aa zonder Umlaut uitspreken, nooit vrede gehad met de verlenging door verdubbeling. 't Heeft me altyd gespeten dat de Vlamingen hierin hebben toegegeven.) Vervolgens luidde sch vry zeker (althans in 't oude Westfriesland) als sk, de eigenlyk noordsche vorm. En zeker is er meer.-

Uw opmerkingen over de uitspraak van 't Grieksch heb ik natuurlyk met belangstelling gelezen [2.] Ene K. meende in De Nederlandsche Spectator, dat de schapen in Antigone geen ‘bie, bie’ maar, in overeenstemming met de η, ‘bè, bè’ hebben gezegd. In de rubriek ‘Pluksel’ gaat het over ‘een jongen, die, pedant op zijn schoolkennis, toch niet weet waar Abraham den mosterd haalt.’ (Zou K. in no 19 't Pluksel gelezen hebben?) maar hebt ge geen lust over dat onderwerp 'n Europeesch oordeel uittelokken? Alle natien moeten daarin meêspreken, dunkt me. Maar moeielyk zal 't wezen om tot eenheid te komen. De alfabeths hebben maar 24-26 teekens en 't getal werkelyk gebruikte klanken is zéér groot, ja misschien oneindig. En we hooren niet elken klank op gelyke wys. (Een Amerikaan van Canada wien ik fransch wou leeren kon niet onderscheiden of ik a of r zei, en ik van hèm niet. Ik zeg dat Woutertje de r verkeerd uitspreekt, en Mimi kan 't niet hooren. Wouters duitsche meester hoort geen verschil tussen v en f. Als 100 Europeanen Arabieren of Chinezen hooren spreken zullen zy de gehoorde klanken in byna 100 verschillende manieren in ons letterschrift overbrengen. Het geluid dat 'n hond maakt schynt, nu ja - hoeveel verschil in blaffen, bellen, bark, aboyer. Dat alles zal toch klanknabootsing moeten heeten. Ons sneuvelen maakt op den Hoogduitscher den koddigen indruk van snuffelen. Dit hoort niet by de zaak daar sneuvelen inderdaad verbastering is, en de freqq. [3.] freqq.: frekwentatieven, verlengde werkwoordsvorm die herhaling van handeling aanduidt; huppelen naast huppen enz. van sneven en snuiven toevallig op elkaar gelyken. In 't maleisch is de naam van 'n hagedis [4.] hagedis: oorspr. stond er kleine hagedis. by den een: tokkèh, by den ander: gèkkoh, en beide woorden zouden 't geluid dat het dier maakt, nabootsen. Van El Djibl maakten de romeinen Heliogabal(us). Abraham = Ibrahim. Ezechi(ël) = Hiskia. Theodoor - russisch Feodor. Nobochodonosor, Nebukadneser = nabi (geestelyk heer, profeet) Chadna, Chodno, sir, sar, schir, schar, sirach, sire, aser. Alleen Chodno, Chadna, schynt naam te wezen. Prae- en suffix zyn titels. Wie zal den naam van den profeet Obadja herkennen in: Abdias? En zoo toch wordt de man genoemd in 'n oudkatholieken bybel dien ik heb. Salomo = Soliman = Sléman, Schléman (dit is de maleische vorm.) Jesse, Isa, Josua, Issa(schar), Jeschoea, dat alles zal wel 't zelfde zyn. Een klein verschil in uitspraak, een grooter verschil in hooren, en 'n nog grooter onderscheid in 't onder letters brengen, zal van die verschillen wel de oorzaak zyn. 't Verschil in uitspraak tusschen: Joan, Ivan, Giovan(ni) is zeker geringer dan uit het geschreven woord schynt te blyken. Guiseppe, geschreven, wykt verder van Joesoep, Joessoef, Jozef &c. af, dan gesproken enz.

Hoe dit zy, 't zal duvels moeielyk wezen. Maar er was al veel gewonnen als er iets gelykmatigs kon worden vastgesteld, en 't is makkelyker moeielykheden te opperen dan ze optelossen. Hoe komt men aan de meening dat de φ = f is? Wy weten immers niet dat de romeinen in grieksche woorden hun ph als f uitspraken? Of staat dit ergens? Zoo ja, waarom dan, daar zy 'n f hadden niet eenvoudig gezegd φ = f?

En... hadden de Romeinen geen (holl. of fransche) u-klank?

O, ik heb allerlei vragen te doen en zoek de bekende 100 wyzen die me... niet zullen antwoorden. Zoo kan ik maar niemand vinden die me uitlegt hoe de Grieken en Romeinen cyferden? Hun rekenbordjes lossen, dunkt me, weinig op. En... of ze schroeven hadden? En wat by hen de rol vervulde van wat wy ‘klassiek’ noemen? (By de Grieken vooral. De Romeinen zullen de Grieksche voorgangers als modellen gebruikt hebben.)

Ja, 100 vragen heb ik u te doen, en wilt ge nu eens één van de 100 zyn, wees dan eens lief en schryf me niets of weinig terug (al weer!) maar - kom zelf. Je hebt het ½ & ½ beloofd, en de zomer is nu begonnen. Als je komt zal ik je Obadja genaamd op z'n oud-kattolyks: Abdias laten zien. En m'n nieuwst model vlieger ('n 6 hoek & 'n 8 hoek. Ik zal 'n 5 hoek voor je maken als je komt, ziedaar!) We rekenen er op dat je je vrouw, dochter, zoon (of zoons) meêbrengt, en... 'n beetje langer blyft. Toe, doe het, en met hoe grooter gezelschap hoe liever. Ik zou 't aardig vinden als er een van de jongeren op 'n bank of den grond moest slapen. We hebben zulke aangename herinneringen van je hier zyn, maar... 't was te kort. Ja, ik heb je veel te vragen en te zeggen ook. Dat etymologisch woordenboek van Dr. (natuurlyk: Doctor!) Franz [5.] Franz: (bedoeld Franck) Johann Franck (1854-1914), Duits taalkundige, auteur van het Etymologisch Woordenboek der Nederlandsche Taal (1884). - kyk! En... lid geworden van de Koninklyke Akademie v. W.? Is dàt etymologie? Is dàt taalkennis? Heb je van z'n leven! Hartelyk met de uwen van ons gegroet

Uw vriend Dek

Ja, schryf me toch! Of beter nog, doe me als 't niet te veel kost, 'n present. Wil je? Ik wou zoo graag Bakhuyzen v d Brink's studie over Anna van Saksen [6.] Anna van Saksen: Reinier Bakhuizen van den Brink, Het huwelijk van Willem van Oranje en Anna van Saksen (1851). hebben. Toe geef me dat. Ik heb schik in de polemiek over dien Willem I. Nooit heb ik dien man hoog gesteld, of liever ik stelde hem altyd zéér laag. Men begint in m'n schuitje te komen. Wacht nog 'n paar jaar, dan slaat de zaak heelemaal om.

En nog iets: zou de Spectator den heer P.J. Blok [7.] Blok: Petrus J. Blok (1855-1929), hoogleraar vaderlandse geschiedenis te Leiden; hij deed in 1885 een onderzoek naar voor Nederland belangrijke archivalia in Duitsland. niet kunnen uitnoodigen 't bedoelde protokol te publiceeren?