Multatuli.online

Volledige Werken. Deel 16. Brieven en dokumenten uit de jaren 1873-1874

Voorbericht

Nota

[12 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[12 juni 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[13 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[13 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[14 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[15 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[18 juni 1873 Portret van Nonni met opdracht]

[19 juni 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]

[21 juni 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[21 juni 1873 Brief van A.B. Cohen Stuart aan Multatuli]

[23 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[26 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[26 juni 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[27 juni 1873 Brief van A.B. Cohen Stuart aan Multatuli]

[28 juni 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[28 juni 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[29 juni 1873 Brief van Multatuli aan Loder]

[30 juni 1873 Aantekening van Mimi in Dagboek]

[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan A.B. Cohen Stuart]

[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]

[1 juli 1873 Brief van Multatuli aan Gerdessen]

[2 juli 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]

[3 juli 1873 Brief van A.B. Cohen Stuart aan Multatuli]

[4 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]

[4 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[4 juli 1873 Aantekening van Mimi in Dagboek]

[5 juli 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]

[6 juli 1873 Brief van Multatuli aan De Lelie]

[7 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[7 juli 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[7 juli 1873 Brief van Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[8 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[8 juli 1873 Brief van Multatuli aan J.W.T. Cohen Stuart]

[8 juli 1873 Ideën V, laatste aflevering verschijnt]

[9 juli 1873 Artikel in de Sumatra-Courant]

[10 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[10 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[10 juli 1873 Brief van J.W.T. Cohen Stuart aan Multatuli]

[11 juli 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[11 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[12 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[12 juli 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[12 juli 1873 Slot-artikel in de Sumatra-Courant]

[13 juli 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]

[14 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[14 juli 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[15 juli 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[17 juli 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[17 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[18 juli 1873 Brief van Multatuli aan Wintgens]

[18 juli 1873 Brief van Multatuli aan Van Duyse]

[18 juli 1873 Brief van De Geyter aan Rooses]

[19 juli 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[19 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[21 juli 1873 Brief van Tine aan Stéphanie]

[22 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[22 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[22 juli 1873 Brief van Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[24 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[25 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[25 juli 1873 Beoordeling van Ideën V in Onze Tolk]

[26 juli 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[29 juli 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[29 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[30 juli 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[31 juli 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[2 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[2 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Gerdessen]

[2 augustus 1873 Bericht in de NRC]

[3 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[3 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[6 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[6 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[8 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[9 augustus 1873 Twee berichten in de Sumatra-Courant]

[10 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[10 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[12 augustus 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[13 augustus 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[14 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[14 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[14 augustus 1873 Artikel van Ten Brink in de Locomotief]

[15 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[15 augustus 1873 Artikel van Ten Brink in de Locomotief]

[16 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[18 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[18 augustus 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[19 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[20 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[20 augustus 1873 Brief van Multatuli aan De Geyter]

[20 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[20 augustus 1873 Ingezonden Stuk in de Sumatra-Courant]

[22 augustus 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]

[22 augustus 1873 Hoofdartikel in Alg. Dagblad van Ned.-Indië]

[23 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[23 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[23 augustus 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[27 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[28 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[28 augustus 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[28 augustus 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[1 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[1 september 1873 Circulaire inzake spoorwegplan]

[Bijlage Lijst van kranten en regeringen]

[2 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan Gen. Krüseman]

[2 september 1873 Antwoord van de Engelse regering]

[4 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[4 september 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[5 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan familie H.]

[6 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[6 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[7 september 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]

[7 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[8 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[8 september 1873 Mededeling in het Algemeen Handelsblad]

[9 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[9 september 1873 Bericht in het Algemeen Handelsblad]

[10 september 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[10 september 1873 Brief van Multatuli aan Contemporary Review]

[10 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[11 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[11 september 1873 Reactie op bericht in het Handelsblad]

[11 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[11 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[12 september 1873 Antwoord van Saksen-Weimar]

[13 september 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[13 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[13 september 1873 Artikel van Holda in de Ned. Spectator]

[14 september 1873 Ingezonden Stuk van Multatuli in Handelsblad]

[16 september 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[16 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[16 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[16 september 1873 Antwoord van de Verenigde Staten]

[17 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[18 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[19 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[19 september 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[20 september 1873 Antwoord van Baden]

[20 september 1873 Tweede artikel van Holda in de Spectator]

[22 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[22 september 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[22 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[23 september 1873 Brief van Funke aan Waltman]

[24 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[24 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[24 september 1873 Multatuli's uitvinding in de Sneeker Courant]

[25 september 1873 Brief van Mina Krüseman aan Doorenbos]

[26 september 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[26 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[26 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[27 september 1873 Aantekeningen van Mimi in Dagboek]

[28 september 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[28 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[30 september 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[30 september 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[30 september 1873 Vrye Arbeid, vierde druk, verschijnt]

[1 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[1 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[2 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[2 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[2 oktober 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[2 oktober 1873 Rekening-courant]

[2 oktober 1873 Bespreking van De Bruid daarboven]

[3 oktober 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[4 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[5 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[6 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[7 oktober 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[10 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[10 oktober 1873 Millioenen-studiën, laatste aflevering, verschijnt]

[11 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[11 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[13 oktober 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[14 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[14 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[15 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[17 oktober 1873 Ideën VI, eerste aflevering, verschijnt]

[17 oktober 1873 Antwoord van Oostenrijk]

[17 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]

[20 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[21 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[22 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[23 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 oktober 1873 Bericht in de Locomotief]

[25 oktober 1873 Brief van Funke aan Multatuli en Mimi]

[26 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]

[28 oktober 1873 Antikritiek door Van Vloten inzake Bilderdijk]

[28 oktober 1873 Een dictatoriaal schrijven, door Van Vloten]

[29 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[30 oktober 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[31 oktober 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[oktober 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[1 november 1873 Artikel in de Locomotief]

[november 1873 Beoordeling Ideën V in De Tijdspiegel]

[2 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[3 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[4 november 1873 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[4 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[5 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[5 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[7 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[8 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[8 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[10 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[10 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[11 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[13 november 1873 Brief van Multatuli aan aan Waltman]

[13 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[15 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[november 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[17 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[19 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[20 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[21 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[21 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[21 november 1873 Brief van Stéphanie aan Potgieter]

[22 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[22 november 1873 Bericht van Frederik Muller aan Funke]

[23 november 1873 Beoordeling van Millioenen-studiën in Schoolblad]

[24 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[24 november 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[25 november 1873 Brief van Multatuli aan Post]

[25 november 1873 Ideën VI, tweede aflevering, verschijnt]

[26 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[26 november 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[26 november 1873 Brief van Multatuli aan Mr. Haas]

[27 november 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[29 november 1873 Brief van Stéphanie aan Potgieter]

[30 november 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[30 november 1873 Brief van Multatuli aan Versluys]

[november 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[2 december 1873 Brief van Multatuli aan Waltman]

[2 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[4 december 1873 Brief van Multatuli aan Funke]

[5 december 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[6 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[6 december 1873 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[7 december 1873 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[8 december 1873 Brief van Funke aan Multatuli]

[9 december 1873 Geen Anti-kritiek door Multatuli in Schoolblad]

[12 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[12 december 1873 De derde aflevering van Ideën VI verschijnt]

[13 december 1873 Brief van Multatuli aan Loder]

[13 december 1873 Litterarische sprokkelingen in de Locomotief]

[december 1873 Aantekeningen in het Memoriaal]

[december 1873 Brief van Mimi aan Funke]

[december 1873 Artikel van A.B. Cohen Stuart in De Vrije Gedachte]

[december 1873 Artikel van Rademacher in De Vrije Gedachte]

[17 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[20 december 1873 Gedicht van Vosmaer in Ned. Spectator]

[21 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[24 december 1873 Antwoord van België op spoorwegplan]

[26 december 1873 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]

[28 december 1873 Recensie opvoeringen te Antwerpen]

[30 december 1873 Brief van Multatuli aan Switzar]

[december 1873 Aantekening inzake spoorwegplan]

[2 januari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[2 januari 1874 Multatuli verzendt zes hoofdstukken kopij]

[2 januari 1874 De vierde aflevering van Ideën VI verschijnt]

[4 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[4 januari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[4 januari 1874 Aanvulling recensie De Bruid daarboven]

[7 januari 1874 Ingezonden Stuk van Mansholt in NRC]

[9 januari 1874 Brief van Multatuli aan Mansholt]

[9 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[10 januari 1874 Brief van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]

[13 januari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[13 januari 1874 Aantekening van Potgieter inzake geld voor Tine]

[14 januari 1874 Multatuli over Kleeding in de Javabode]

[januari 1874 Beoordeling van opvoering Max Havelaar]

[16 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[18 januari 1874 Tine int tweehonderd lire]

[18 januari 1874 Brief van Tine aan Potgieter]

[18 januari 1874 Beoordeling van Millioenen-studien in Onze Tolk]

[20 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[20 januari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[22 januari 1874 Multatuli's artikel uit Schoolblad in de Javabode]

[24 januari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Betsy Perk]

[26 januari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[Bijlage Boekenrekening over het jaar 1873]

[27 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[28 januari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[28 januari 1874 Artikel van Roorda in de Sneeker Courant]

[29 januari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[30 januari 1874 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[30 januari 1874 Brief van Kok aan Funke]

[31 januari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[31 januari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[januari 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[1 februari 1874 Artikel van Kok in Onze Tolk]

[4 februari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[4 februari 1874 Ingezonden Stuk van Cohen Stuart in Sn. Crt.]

[februari 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[7 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[7 februari 1874 Ingezonden Stuk van Thijm tegen Kok]

[9 februari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[11 februari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[11 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[11 februari 1874 Bericht over Spoorwegplan in de Sneeker Crt.]

[13 februari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[15 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[18 februari 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[20 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[20 februari 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[23 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 februari 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[24 februari 1874 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[25 februari 1874 Brief van Mimi aan Funke]

[26 februari 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[27 februari 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[27 februari 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[28 februari 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[2 maart 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[3 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[5 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[5 maart 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[7 maart 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[8 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[9 maart 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[11 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[11 maart 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[12 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[13 maart 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[14 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[15 maart 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[maart 1874 Artikel van Feringa in De vrije gedachte]

[maart 1874 Artikel van J. van Vloten in De levensbode]

[17 maart 1874 Theodoor Op de Coul overlijdt]

[19 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[21 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[22 maart 1874 Brief van Multatuli aan Roorda van Eysinga]

[23 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[23 maart 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[26 maart 1874 Brief van Edu aan Potgieter]

[27 maart 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[27 maart 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[27 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[31 maart 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[4 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[5 april 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[april 1874 Financieel overzicht in het Memoriaal]

[5 april 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[7 april 1874 Brief van Tine aan Fischer]

[8 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[9 april 1874 Feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]

[11 april 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[11 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[15 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[16 april 1874 Tweede feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]

[18 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[21 april 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[23 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 april 1874 Derde feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]

[25 april 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[25 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[25 april 1874 Nota aan Funke betreffende Multatuli]

[26 april 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[27 april 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[27 april 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[28 april 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[30 april 1874 Schaakpartij Multatuli-Switzar]

[30 april 1874 Vierde feuilleton van Vosmaer in Het Vaderland]

[2 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[3 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Vosmaer]

[3 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Gen. Krüseman]

[6 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[11 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[15 mei 1874 Brief van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]

[mei 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[16 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[18 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[22 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[23 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 mei 1874 Brief van Vosmaer aan Feringa]

[24 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[24 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Tine]

[25 mei 1874 Brief van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]

[27 mei 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[28 mei 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[29 mei 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[31 mei 1874 Vosmaer tekent Multatuli's woonkamer]

[31 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[31 mei 1874 Brief van Mina Krüseman aan Kolff]

[1 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[1 juni 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[2 juni 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[2 juni 1874 De eerste aflevering van Ideën VII verschijnt]

[6 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[6 juni 1874 Artikel in de Zaanlandsche Courant]

[9 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[9 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[11 juni 1874 Vosmaer tekent portretten van Mimi en Multatuli]

[12 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[13 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[13 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Dames H.]

[14 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[14 juni 1874 Brief van Funke aan Mimi]

[16 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Elize Baart]

[18 juni 1874 Brief van Multatuli aan Versluys]

[18 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[19 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[23 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[24 juni 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[24 juni 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[25 juni 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[26 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[28 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Vosmaer]

[30 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Tine]

[30 juni 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]

[30 juni 1874 Brief van Multatuli aan A.H.E. Douwes Dekker]

[1 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[2 juli 1874 Vijfde feuilleton van Vosmaer in Vaderland]

[2 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Vosmaer]

[5 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[5 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[6 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]

[8 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[9 juli 1874 Zesde feuilleton van Vosmaer in Vaderland]

[11 juli 1874 Artikel in de Zaanlandsche Courant]

[12 juli 1874 Boekbeschouwing in Onze Tolk]

[13 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[15 juli 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[16 juli 1874 Zevende feuilleton van Vosmaer in Vaderland]

[17 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[20 juli 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[20 juli 1874 Brief van Tine aan Potgieter]

[21 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[21 juli 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[23 juli 1874 Brief van Multatuli aan Waltman]

[23 juli 1874 Achtste feuilleton van Vosmaer in Vaderland]

[24 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[24 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[25 juli 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[26 juli 1874 Brief van Multatuli aan Waltman]

[27 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[28 juli 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[28 juli 1874 Brief van Mimi aan Mina Krüseman]

[28 juli 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[1 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[3 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[4 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[augustus 1874 Brief van Multatuli aan A.H.E. Douwes Dekker]

[6 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[6 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[7 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Bientjes]

[7 augustus 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[8 augustus 1874 Brief van Multatuli aan De Geyter]

[8 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[9 augustus 1874 Brief van Mimi aan Mina Krüseman]

[9 augustus 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[10 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[11 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[11 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Doorenbos]

[12 augustus 1874 Brief van Multatuli aan De Geyter]

[12 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[14 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[15 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[16 augustus 1874 Brief van Mimi en Multatuli aan Mina Krüseman]

[16 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[17 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[17 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Doorenbos]

[18 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[18 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[19 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]

[21 augustus 1874 Brief van Multatuli en Mimi aan Mina Krüseman]

[22 augustus 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[22 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[23 augustus 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[23 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Elize Baart]

[25 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[26 augustus 1874 Artikel in de Sneeker Courant]

[27 augustus 1874 Bericht in Het Nieuws Van Den Dag]

[28 augustus 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[29 augustus 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[30 augustus 1874 Brief van Multatuli en Mimi aan Mina Krüseman]

[1 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[2 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[2 september 1874 Brief van Multatuli aan Versluys]

[3 september 1874 Brief van Multatuli aan Mina Krüseman]

[4 september 1874 Brief van Multatuli aan Feringa]

[4 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli]

[5 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[6 september 1874 Brief van Multatuli aan De Geyter]

[6 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[7 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[11 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[11 september 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[11 september 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[Bijlage Mededelingen van Mimi over zondag 13 september]

[13 september 1874 Overlijdensakte van Tine]

[13 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[13 september 1874 Brief van Mimi aan Mina Krüseman]

[13 september 1874 Telegram van Edu aan Potgieter]

[13 september 1873 Overlijdensbericht van Tine]

[13 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[13 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Ten Brink]

[13 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Multatuli en Mimi]

[14 september 1874 Aantekeningen in het Memoriaal]

[14 september 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[14 september 1874 Brief van Potgieter aan Van Vloten]

[september 1874 Bespreking van Ideën VII in Het Familieblad]

[16 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[17 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[17 september 1874 Brief van Mimi aan Vosmaer]

[17 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[17 september 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[19 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[19 september 1874 Bericht in Het Nieuws van den Dag]

[20 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[22 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[22 september 1874 Brief van Mimi aan Vosmaer]

[22 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[22 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[22 september 1874 Ideën III, tweede druk, verschijnt]

[23 september 1874 Telegram van Multatuli aan Funke]

[23 september 1874 Brief van Funke aan Multatuli]

[24 september 1874 Brief van Potgieter aan Busken Huet]

[24 september 1874 Briefkaart van Kallenberg vd Bosch aan Potgieter]

[25 september 1874 Brief van Mina Krüseman aan Mimi]

[25 september 1874 Een Zaaier verschijnt]

[26 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[26 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[26 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[26 september 1874 Artikel in de Zaanlandsche Courant]

[26 september 1874 Brief van Stéphanie aan Potgieter]

[27 september 1874 Brief van Multatuli aan Vosmaer]

[27 september 1874 Brief van Mimi aan Funke]

[28 september 1874 Brief van Multatuli aan Switzar]

[29 september 1874 Brief van Multatuli aan Funke]

[september 1874 Brief van Edu aan Fischer]

[30 september 1874 Ingezonden Stuk in het Handelsblad]

Biografische aantekeningen


[7 augustus 1874
Brief van Multatuli aan Bientjes]

7 augustus 1874

Brief van Multatuli aan J.A. Bientjes. Dubbel en enkel velletje postpapier, geheel beschreven. (M.M.)

Het papier heeft twee perforeergaatjes voor opberging in een registermap. Het tekstverlies is gering en kan telkens met zekerheid worden gereconstrueerd. De zin tussen haakjes, beginnende met Nu ja, heeft in de autograaf geen haakjes maar is doorgestreept.

De slotopmerkingen staan in het handschrift bovenaan op blz. 1, maar met het papier op de kop.

Wiesbaden 7 Augustus 1874

Zeer geachte heer Bientjes, ik ben zeer in m'n schik met uwen prettigen brief. De oorzaak dat ik niet terstond daarvoor dank zei, ligt in 'n beetje drukte. Ik ben tenachteren by m'n vrind Funke, en dat is in zeer letterlyken zin voor my 'n levenskwestie. Ik was aan 't corrigeeren van den herdruk der 3 & 4 bundels Ideën, en heb nu wat bygespykerd. Ik kreeg maanbrieven van de drukkery. Vergeef me dus m'n uitstellen.-

Wees zoo goed in Uw Ex Mill. Studiën twee malle drukfouten te verbeteren. Er staat ergens: 6 en: zes voor: 5 en vyf. En, in 'n aanhaling uit Vorstenschool werk voor merk. Als ik nu de blzz. ga opzoeken, raak ik van dezen brief af. Die twee blunders zullen U wel in 't oog vallen.-

Rond-uit gezegd - en ik hoop zonder nu eens te denken aan myn belang - geloof ik dat ge met Uw flink stuk een goed werk hebt gedaan. 't Is nadeelig voor Holland zich zoo Oost-indisch doof te houden, en 't doodzwygen grenst aan 't... idiote! Ik verwonder me dagelyks hoe personen en partyen die eigenlyk niet met elkaer in verbinding staan, en zelfs kunnen geacht worden elkaer te bestryden, zoo militair geschŭlt-eenstemmig kunnen te-werk gaan in zekere taktiek. De Gids ignoreert m'n werk even struisvogelig als de leden der tweede Kamer, en in deze laatste de liberalen zoo goed als de behouders. Hoe drommel spreken ze dit met elkaer af! Of hoe treft het dat ze - zonder afspraak dan - zich zoo broederlyk ontmoeten op 'n terrein dat me nu juist niet heel vereerend voorkomt. Ik ben zoo populair (hu!) als Jehovah by de Joden, en Z.H. Satan in de middeleeuwen. Die Heeren mochten ook niet genoemd worden.

In gewonen zin echter ben ik volstrekt niet populair. Het is my bedroevend aan te zien hoe in Duitschland schryvers van den... zooveelsten rang doordringen tot álle klassen der Maatschappy. Mag men zoo-iets aannemen als maatstaf van beschaving, dan is Holland niet beschaafd. Byna iedere Duitscher, zelfs 'n dienstmeisje, weet iets van de letterkunde van haar land, en zelfs hierin ligt grootendeels het hoofdelement van eigenaardig Volksbesef, van Nationaliteit. Weinig duitsche jongens of meiden die Heine's Lorelei niet neurien. Ten onzent gaat het vertrouwd zyn met de voortbrengsels onzer Letterkunde, voor 'n soort van voornaamheid door. Zou misschien... verplicht schoolgaan iets baten? Liberalistisch-doktrinair gesproken mag men de vryheid der onbeschaafdheid niet aanranden. (Nu ja, maar de liberalen die hun doctrina tot 'n dogma verknoeien, zyn... dogmatici, dus ouwerwetsch, dus niet-liberaal.)

Ik haal deze 4 regels door. Ze zyn niet correct. 'n Liberaal principe (dogma) moet inderdaad streng worden doorgezet. Maar men onderzoeke wél of t principe goed geformuleerd is. Ik zie hierin de oude kwestie tusschen theorie en praktyk. Theorie die in de praktyk faalt, is verkeerde theorie.-

Uw stuk ‘Onze Grondwet’ ontving ik van Mr Schook, adv. te Balk. Overigens ben ik niet altyd (zegge: zelden) op de hoogte der dagblad-artikelen. Gy hebt gelyk: men kan niet alles lezen. 't Is niet bytehouden ook en vooral financieel niet. In de Kursaal hier liggen 4 holl. couranten, maar ik ga daar niet graag. Over dag heb ik geen tyd (eens aan 't loopen, kan ik moeielyk weer tot zitten komen) en 's avends laten myn oogen 't lezen niet toe. Bovendien, ik wil geen kennissen maken. En dit zou voortspruiten uit het: ‘Na U, m'nheer.’ Of: ‘hé, is uwe-n-ook 'n Hollander?’ Of: ‘heb ik niet 't pleizier &c te spreken?’ Zulke kennismakingen zyn verfoeilyk. 't Zou my zelf zeer doen by zulke ontmoetingen styf of stuursch te wezen, en dan ben ik later van de 100 keer, 99 keeren opgescheept met 'n relatie... &c-

Alzoo ik lees weinig couranten. Hoogstens zendt me deze of gene vriend 'n stuk dat me rechtstreeks aangaat. Uitzonderingen zyn 't (allerellendigste) Nieuws van den Dag, dat Funke my zendt, en de Sneeker dien ik van Mr Schook kryg. Zelfs indische bladen ontvang ik niet. Ze zyn me te duur, wat me wel spyt. Uw opinie over de pers op Java, deel ik geheel, o ja! Maar ik had die lectuur noodig om controle te hebben op m'n particuliere berichten.-

De im ‘Goldnen Adler’ te Wiesbaden geadresseerde courant heb ik niet gekregen, tot m'n verwondering, want de post is hier uitstekend en van roemenswaardige welwillendheid. Onlangs had ik 'n pakket drukproeven te laag gefrankeerd. Men bracht het my terug om den geadresseerde niet te doen vervallen in briefport plus boete. In den Haag echter, waar een uit Indië aangekomen brief ontv. was, stelde men zich aan als of men my niet kon uitvinden, en wel ofschoon ik tweemaal m'n adres had opgegeven.-

Uw afwyzen van dat indische voorstel is eerlyk en verstandig. My was 't immer 'n raadsel hoe zoo 'n blad telkens 'n nieuwen redakteur kan krygen? ‘M'nheer, wil je voor zooveel 'smaands onze “wy” zyn?’ 't Is komiek! (‘autonomie der gemeentes op Java?’ Kyk!)

Een nieuw weekblad? Zie ik geloof inderdaad dat daaraan behoefte is, zeldzaam genoeg by iets nieuws van die soort. Uit den Spectator kan ik niet wys worden. Me dunkt dat dit werk 'n wedergeboorte hoognoodig heeft. 't Is net 'n produkt van snipperuurtjes, wat dus ook klopt met den geringen omvang. Ik begryp 't program van den Spectator niet. Mag ik 't ding meten aan den titel, dan lykt het naar niemendal. Ja, ik geloof dat 'n flinke, ernstige, nieuwe spectator z'n weg maken zou.

Of ik daarby zou kunnen gebruikt worden, is 'n andere vraag! Waarschynlyk niet. Ik ben te - hoe drommel noemt men 't? - te ‘journalier’ te afhankelyk van allerlei ‘trainbuben’ in en buiten my. M'n onafhankelykheid is geen karakterweelde, maar gebrek aan talent, aan gelykmatig werkende kracht. Dit komt er nu (iets) minder op aan, als ik op m'n eigen houtje werk. Maar in compagnieschap iets moetende voortbrengen, zou ik in oogenblikken (maanden soms!) van malaise, de firma benadeelen door m'n onmacht. Toch juich ik uw voornemen toe, en zou graag u willen dienen van consideratie over uw program.

Ja, Vosmaer en Roorda zyn uitstekend. Van Vloten is 'n slecht mensch. Dit behoeft gy niet te gelooven op m'n woord (en ge moogt dit zelfs niet, op m'n woord gelooven!) maar ik die 't weet, zou nooit met hem iets willen te doen hebben. Als eventueel medewerker raad ik u Schook aan. Eerstdaags komt deze hier. Wilt ge dat ik hem pols? Hy heeft in z'n stukken iets eigenaardigs dat niet te verwerpen is, nam: feiten. Met styl houdt-i zich niet op. Hy levert gewoonlyk in weinig bladzyden stof tot lang nadenken. En al wat-i zegt krygt puntjes op de i's Het doet me leed dat-i tot nog toe z'n stukken in den Sneeker begroef, en ik zal er op aandringen dat-i ze uitgeeft in 'n bundel. Dat zal waarachtig 'n kurieus handboek zyn, vol wetenswaardigheden. Men zal 't opslaan als 'n dictionnaire. Kyk, dit beduidt méér dan mooischryvery, niet waar? Toch erken ik dat er ook andere methoden noodig zyn. (Ik zal eens 'n paar Sneekers opzoeken, en U zenden.)-

Uw stuk over Vosmaers E & A zond ik naar Indie, met verzoek het hier-of daar overtenemen. Ge ziet dus welke waarde ik daaraan hecht.-

Precies, Vosmaer bleef wat uitsluitend by de letterkundery! Dit komt me voor 'n hollandsche eigenaardigheid te zyn. Geen engelsch staatsman zal 't Disraeli tot verwyt maken dat-i romans schreef. Noch Bulwer. Noch Gladstone dat-i de Ilias vertaalde. En Dickens was (meen ik) lid van 't Parlement. In frankryk speelden mannen van letteren steeds (des verkiezende) 'n rol op 't politiek tooneel. (Chateaubriand, Lamartine, Victor Hugo. Of ze nu die rol goed speelden, is de vraag niet. Onder de slechte staatk. acteurs waren er ook die zich niet hadden bezondigd aan mooischryven!)

En in Holland schynt het beoefenen van litteratuur iemand in zekeren zin te schandvlekken! In de 2e Kamer ging v. Lennep gebukt onder 'n soort van doodverklaring. Il était convenu de ne pas le prendre au sérieux. 't Is waar dat-i niet laten kon geestigheidjes te verkoopen. Dit noem ik geen verdienste. Maar is 't 'n verdienste dit natelaten, in hen die 't niet kunnen?-

Doch al ware het leveren van litterature legère léger! Dat zou ernstig mogen heten? - al ware het dat men nu juist niet iemand tot politisch voorganger kiest die z'n leven hoofdzakelyk had gebruikt liedjes te rymen, zou dit ook zyn (of moeten zyn) op iemand en. Maak m'n zin maar uit.

Ik vind het koddig dat de eerste de beste die in z'n district zooveel stemmen weet byeen te krygen (wat volstrekt geen bewys is noch van intellectueele noch van zedelyke distinctie! 't waarborgt niets dan zeker burgerlyk standpunt in de oogen der kappellui) ik vind het onbehoorlyk dat zoo iemand mag meepraten, en dat men 't woord weigert aan iemand die blyk gaf van inspanning &c

Inderdaad, het ware my aangenaam geweest, als V. dat had aangeroerd. Ik zal er hem eens over schryven. 't Is 'n lapsus want z'n meening is hartelyk. Dit is me gebleken, en uit z'n werk zelf, en door de persoonlyke kennismaking. Want, ook hy heeft me opgezocht. Hy is 'n beminnelyk en achtenswaardig mensch, 'n knappe beste kerel met veel hart. Hieruit spruit dan ook z'n groot talent voort. Z'n Londinias is uniek, en veel stukken in z'n ‘Vogels van diverse pluimage’ prachtig.-

Gy misschien hier komen? Kyk, dit is nu zóó. Ik wacht over 2, 3 dagen m'n vrind Schook, en daarna misschien den heer Versluys van Groningen. Doch gy hebt waarschynlyk uw tyd niet voor 't kiezen en moet terade gaan met vakantie. En ook van myn kant zyn er nog bezwaren. Meen niet dat ge in 'n Logement kunt logeeren - als 't my geoorloofd is U aantezien voor iemand die z'n traktement wel op kan - de hôtels zyn gemeen-duur. Ge zoudt by my onder dak moeten komen, wat ik prettig vinden zal, maar juist daarom moet ik 'n beetje loisir wachten van werk, en wat byspykeren van 'n finantieelen achterstand. O, dat loopt in 't grappige. Ik heb 'n perfecte lieve woning, maar nog niet gemeubileerd. Voor Schook byv. heb ik nog geen tafel, geen waschkom &c. Toch ben ik welvarender dan ooit sedert Lebak, want ik ga vooruit in betrekkelyk bien-être. Zeg me nu eens, wanneer ge zoudt denken, behalve nu juist, te kunnen komen? De reis is niet duur, en hier zoudt ge niets noodig hebben. Ik ben zeker dat het u niet berouwen zou hier geweest te zyn. Dit slaat niet op 't kennismaken met my, natuurlyk - schoon ik zeggen durf dat ieder met wien ik van naby omging, van me houdt - maar Wiesbaden en m'n huisselykheid zyn lief.-

Ook Feringa schreef onlangs van komen. (Kent ge hem? Hy is de schryver van ‘Vrye-gedachte’ maar 't schynt in de pen te blyven. En ik heb hem niet sterk genoodigd omdat ik hoor dat-i wat ruw is. Dat noem ik 'n onechte zuster van 't liberalismus. (Idee )-

Toch doet het me innig genoegen dat gy, Versluis en Dr F. die alle drie party voor my trokken, mathematici zyn. Dat 's 'n goed teeken! Ik zal er eens op bluffen tegen Publiek.-

Wees vriendelyk gegroet van

t. a v

Douwes Dekker

Ik schryf altyd slordig (niet m'n kopie!) Neem dat voor lief.

Jufvr. Dekker geen familie van Koekebakker? 't Is onmogelyk! Daar zit hovaardy achter. 't Mensch wil me niet kennen, denk ik.