Volledige Werken. Deel 4. Een en ander over Pruisen en Nederland. Causerieën. De maatschappij tot nut van den Javaan. Ideeën, derde bundel
Een en ander over Pruisen en Nederland
De Maatschappy tot Nut van den Javaan
761. Vervolg: publieke voordrachten.
767. De algemeenheid van wanbegrip (541)
784. Raden en oordelen in verband met kansrekening. (541)
788. Wysbegeerte een roeping van allen. (542)
795a. Afkeer van arithmetische juistheid
796. Meeting te Batavia in mei 1848
797. Zekere theologieën. (554)
799. Iemand die in zichzelf de nodige geschiktheid heeft. (554)
824. De onzedelykheid van de beloon-theorie in de opvoeding (561)
828. Het onderwys (561, vlgg.)
886. De schepping werd in weinig regels afgedaan. (563)
899. Het zyn liegt niet. (574)
913. Vervolg: Onderwys, in verband met het godsbegrip en met de studie van den aard der dingen.
922. Het beoordelen der zedelykheid (589).
Naschrift bij den tweeden druk
Een en ander over Pruisen en Nederland
553.
Wat is Vrye Studie? zy derhalve de vraag die ik, over vrye studie zullende spreken, my in de eerste plaats ter beantwoording heb voorgesteld.
Vrye Studie is het onbelemmerd streven naar waarheid.
Eenvoudiger definitie zal er wel niet kunnen gegeven worden. Eenvoudig, wat den vorm aangaat, doch niet zo eenvoudig van betekenis, daar het woord onbelemmerd op duizenderlei wyzen kan worden uitgelegd. Wat den een 'n belemmering is of toeschynt, schynt of is dat niet voor een ander. Ja zelfs komt het voor, dat sommigen een hulpmiddel zien, in wat door anderen als een belemmering wordt vermeden, of afgekeurd.
Indien wy dus elkander juist verstaan over de betekenis van het woord: belemmering, zullen wy tevens vry wel overeenkomen in opvatting der bepaling: dat Vrye Studie het onbelemmerd streven naar waarheid is.