Volledige Werken. Deel 4. Een en ander over Pruisen en Nederland. Causerieën. De maatschappij tot nut van den Javaan. Ideeën, derde bundel
Een en ander over Pruisen en Nederland
De Maatschappy tot Nut van den Javaan
761. Vervolg: publieke voordrachten.
767. De algemeenheid van wanbegrip (541)
784. Raden en oordelen in verband met kansrekening. (541)
788. Wysbegeerte een roeping van allen. (542)
795a. Afkeer van arithmetische juistheid
796. Meeting te Batavia in mei 1848
797. Zekere theologieën. (554)
799. Iemand die in zichzelf de nodige geschiktheid heeft. (554)
824. De onzedelykheid van de beloon-theorie in de opvoeding (561)
828. Het onderwys (561, vlgg.)
886. De schepping werd in weinig regels afgedaan. (563)
899. Het zyn liegt niet. (574)
913. Vervolg: Onderwys, in verband met het godsbegrip en met de studie van den aard der dingen.
922. Het beoordelen der zedelykheid (589).
Naschrift bij den tweeden druk
Een en ander over Pruisen en Nederland
695.
De man die zich zo braaf te weer stelde toen ik dat nummer 452 voordroeg, is gestorven zonder één van m'n beweringen omtrent z'n fetisch wederlegd te hebben.
Sommigen zullen van oordeel zyn, dat men niet van ieder vorderen kan zich te wagen op het terrein van openbare polemiek. Dit is in het algemeen juist. Ieder bezit aanvankelyk het kostbaar recht van zwygen. Maar ik vraag of men niet van dat recht afstand doet door provocatie? De man die zich voor bevoegd hield, myn oordeel over den minister en auteur Thorbecke te bestryden met den herhaalden uitroep: ‘dat is gelogen!’ nam, naar ik meen, door dien ruwen aanval de verplichting op zich, zyn zo onaesthetisch geuite litterarische en staatkundige inzichten, enigszins te rechtvaardigen. Ik had er recht op, door hem te worden ingelicht in welk opzicht en in hoe ver myn oordeel onjuist was, vooral nadat het aangevallen stuk was gepubliceerd, en hy alzo - desnoods met hulp van geestverwanten - ruim-schoots in de gelegenheid was myn arbeid aan een nauwgezet onderzoek te onderwerpen.