Multatuli.online

Volledige Werken. Deel 19. Brieven en dokumenten uit de jaren 1878-1879

Voorwoord

Verantwoording

[1 januari 1878 Oprichting Tandem]

[1 januari 1878 Artikel in Het Schoolblad]

[januari 1878 Afrekening G.L. Funke]

[januari 1878 Rekening-courant in Memoriaal]

[januari 1878 Aantekeningen in Memoriaal]

[7 januari 1878 Briefkaart van Multatuli aan H. de Raaf]

[10 januari 1878 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[14 januari 1878 Brief van A.H. Claasen aan P.A. Tiele]

[27 januari 1878 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[28 januari 1878 Briefkaart van A. Merens aan J. Waltman Jr.]

[29 januari 1878 Briefkaart van Multatuli aan V. Bruinsma]

[31 januari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[1 februari 1878 Bericht in Amersfoortsche Courant]

[1 februari 1878 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[1 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[3 februari 1878 Brief van Multatuli aan V. en H. Bruinsma]

[3 februari 1878 Brief van A. Admiraal aan A.S. Kok]

[3 februari 1878 Brief van Nonnie aan Multatuli]

[3 februari 1878 Brief van Multatuli aan P.A. Tiele]

[3 februari 1878 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan Mimi]

[3 februari 1878 Advertentie voordracht Delft (I)]

[4 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[4 februari 1878 Advertentie inzake enkele voordrachten]

[5 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[6 februari 1878 Briefkaart van Multatuli aan Mimi]

[6 februari 1878 Telegram uit Monster]

[6 februari 1878 Voordracht te Delft]

[6 februari 1878 Aantekeningen voordracht]

[6 februari 1878 Briefkaart van Multatuli aan Mimi]

[7 februari 1878 Advertentie voordracht Rotterdam (I)]

[7 februari 1878 Briefkaart van Multatuli aan Mimi.]

[8 februari 1878 Advertentie voordracht Utrecht]

[8 februari 1878 Brief van D. van Verschuer aan Multatuli]

[8 februari 1878 Verslag voordracht Delft in Het Vaderland]

[8 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[9 februari 1878 Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

[9 februari 1878 Advertentie voordracht Amsterdam (I)]

[9 februari 1878 Artikel P. Westra in De Wekker]

[9 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[10 februari 1878 Brief van Multatuli aan H.J.J. Bos]

[10 februari 1878 Brief van Multatuli aan H.J.J. Bos]

[10 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[10 februari 1878 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[11 februari 1878 Voordracht te Rotterdam]

[11 februari 1878 Aantekeningen voordracht]

[11 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[12 februari 1878 Advertentie in Wiesbadener Tageblat]

[12 februari 1878 Brief van A. Admiraal aan A.S. Kok]

[12 februari 1878 Brief van A.K. von Gugel-Bermann aan Mimi]

[12 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[12 februari 1878 Brief van Multatuli aan A.C. Loffelt]

[12 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[13 februari 1878 Herinneringen van J. Versluys]

[13 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[13 februari 1878 Verslag voordracht Rotterdam in de NRC]

[13 februari 1878 Verslag voordracht Rotterdam in Het Vaderland]

[13 februari 1878 Verslag voordracht Delft in Minerva]

[13 februari 1878 Brief van V. Bruinsma aan B.]

[13 februari 1878 Voordracht te Utrecht]

[13 februari 1878 Aantekeningen voordracht]

[13 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[13 februari 1878 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[14 februari 1878 Brief van A.K. von Gugel-Bermann aan Mimi]

[14 februari 1878 Verslag voordracht Delft in Vox Studiosorum]

[14 februari 1878 Verslag voordracht Utrecht in Utrechtsch Dagblad]

[15 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[15 februari 1878 Visite-kaartje K. van Dam]

[15 februari 1878 Voordracht te Amsterdam]

[15 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[15 februari 1878 Verslag voordracht Amsterdam]

[15 februari 1878 Aantekeningen voordracht]

[16 februari 1878 Herinneringen van Joan A. Nieuwenhuis]

[16 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[16 februari 1878 Brief van G.L. Funke aan Mimi]

[februari 1878 Brief van Multatuli aan F.C. Günst]

[16 februari 1878 Brief van K. van Dam aan Multatuli]

[17 februari 1878 Verslag voordracht Amsterdam in Amsterdamsche Crt.]

[17 februari 1878 Brief van Mimi aan G.L. Funke]

[17 februari 1878 Brief van A.K. von Gugel-Bermann aan Mimi met koncept-antwoord]

[17 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[18 februari 1878 Verslag voordracht Amsterdam in Het Nieuws van den Dag]

[18 februari 1878 Brief van J.M. Haspels aan Multatuli]

[18 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[februari 1878 Brief van A.K. von Gugel-Bermann aan Mimi]

[18 februari 1878 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[18 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[februari 1878 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[19 februari 1878 Advertentie voordracht Leiden]

[19 februari 1878 Advertentie voordracht 's-Gravenhage]

[20 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[20 februari 1878 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[20 februari 1878 Verslag voordracht Utrecht in Minerva]

[20 februari 1878 Brief van E. Bernhold aan Mimi]

[20 februari 1878 Ontmoeting Mimi en mevr. Von Gugel]

[20 februari 1878 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[20 februari 1878 Advertentie voordracht Amsterdam (II)]

[21 februari 1878 Brief van A.K. von Gugel-Bermann aan Mimi]

[21 februari 1878 Voordracht te Leiden]

[21 februari 1878 Aantekeningen voordracht]

[21 februari 1878 Briefkaart van Multatuli aan Mimi]

[22 februari 1878 Brief van Multatuli van Mimi]

[22 februari 1878 Brief aan C. Vosmaer]

[22 februari 1878 Brief van Mimi aan G.L. Funke]

[22 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[23 februari 1878 Mimi bezoekt dr. E. Brück]

[23 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[23 februari 1878 Brief van E.L. Mulock Houwer-Syriër aan Multatuli]

[23 februari 1878 Brief van Mimi aan E. Bernhold]

[23 februari 1878 Brief van Mimi aan E. Bernhold]

[23 februari 1878 Voordracht te 's-Gravenhage]

[24 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[24 februari 1878 Advertentie voordracht Dordrecht]

[25 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[25 februari 1878 Brief van E. Bernhold aan Mimi]

[25 februari 1878 Voordracht te Amsterdam]

[25 februari 1878 Aantekeningen voordracht]

[25 februari 1878 Brief van G.L. Funke aan Mimi]

[26 februari 1878 Advertentie voordracht Middelburg]

[26 februari 1878 Dankbriefje uit Monster]

[26 februari 1878 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[26 februari 1878 Verslag voordracht 's-Gravenhage in Het Vaderland]

[26 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[februari 1878 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[26 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[27 februari 1878 Verslag voordracht Amsterdam in Amsterdamsche Courant]

[27 februari 1878 Artikel in Oostergo]

[27 februari 1878 Verslag voordracht Utrecht in Minerva]

[27 februari 1878 Verslag voordracht Amsterdam in Het Nieuws van den Dag]

[27 februari 1878 Verslag voordracht Leiden in Minerva]

[27 februari 1878 Brief van Multatuli aan A. Merens]

[27 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[27 februari 1878 Voordracht te Dordrecht]

[27 februari 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[28 februari 1878 Brief van C. van Helden aan Mimi]

[28 februari 1878 Verslag voordracht Leiden in Vox Studiosorum]

[1 maart 1878 Brief van D.R. Mansholt aan H. de Raaf]

[1 maart 1878 Voordracht te Middelburg]

[1 maart 1878 Aantekeningen voordracht]

[maart 1878 Ingezonden Brief T. v.d. Tuuk in De Tolk van den Vooruitgang]

[2 maart 1878 Advertentie voordracht Goes]

[2 maart 1878 Artikel van C. Vosmaer in De Nederlandsche Spectator]

[2 maart 1878 Herinnering van V. Bruinsma]

[2 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[2 maart 1878 Voordracht te Goes]

[3 maart 1878 Brief van A.K. von Gugel-Bermann aan Mimi]

[4 maart 1878 Briefkaart van Multatuli aan Mimi]

[4 maart 1878 Brief van A.K. von Gugel-Bermann aan Mimi]

[4 maart 1878 Advertentie voordracht Groningen]

[4 maart 1878 Verslag voordracht Middelburg in de Middelburgsche Crt.]

[5 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[5 maart 1878 Verslag voordracht Middelburg (vervolg)]

[5 maart 1878 Verslag voordracht Goes in Goesche Courant]

[6 maart 1878 Advertentie voordracht Delft (II)]

[6 maart 1878 Brief van Multatuli aan V. en H. Bruinsma]

[6 maart 1878 Brief van A.K. von Gugel-Bermann aan Mimi met koncept-antwoord]

[6 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[6 maart 1878 Brief van E. Bernhold aan Mimi]

[6 maart 1878 Verslag voordracht Amsterdam in Minerva]

[6 maart 1878 Voordracht te Delft]

[6 maart 1878 Aantekeningen voordracht]

[7 maart 1878 Telegram C. Wolf aan Mimi]

[7 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[8 maart 1878 Verslag voordracht Delft in Het Vaderland]

[8 maart 1878 Wouter wordt bij Mimi gebracht]

[8 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[8 maart 1878 Brief van Multatuli aan H.J.J. Bos]

[9 maart 1878 Advertentie voordracht Sneek]

[9 maart 1878 Brief van Multatuli aan H.J.J. Bos]

[9 maart 1878 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[9 maart 1878 Ingezonden Stuk in Oostergo]

[10 maart 1878 Advertentie voordrancht Leeuwarden]

[10 maart 1878 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[10 maart 1878 Brief van A.K. von Gugel-Bermann aan Mimi]

[10 maart 1878 Ingezonden Stuk in de Delftsche Courant]

[10 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[11 maart 1878 Brief van M. Bruinsma aan T. Bokma]

[11 maart 1878 Voordracht te Groningen]

[12 maart 1878 Lidmaatschapskaart Tandem van D.J. Korteweg]

[12 maart 1878 Brief van P.J. Claasen aan Multatuli]

[12 maart 1878 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]

[12 maart 1878 Advertentie voordracht Arnhem]

[12 maart 1878 Brief van D.R. Mansholt aan H. de Raaf]

[13 maart 1878 Verslag voordracht Groningen in de Groninger Courant]

[13 maart 1878 Advertentie voordracht Rotterdam (II)]

[13 maart 1878 Multatuli logeert bij V. Bruinsma]

[13 maart 1878 Voordracht te Leeuwarden]

[13 maart 1878 Herinnering van P. Westra]

[13 maart 1878 Advertentie voordracht Zierikzee]

[13 maart 1878 Telegram van Multatuli aan Mimi]

[14 maart 1878 Verslag voordracht Delft in Vox Studiosorum]

[14 maart 1878 Brief van A.K. von Gugel-Bermann aan Mimi]

[14 maart 1878 Brief van Multatuli aan T. Bokma]

[15 maart 1878 Brief van A. Admiraal aan C. Vosmaer]

[15 maart 1878 Voordracht te Sneek]

[15 maart 1878 Aantekeningen voordracht]

[16 maart 1878 Brief van J. Versluys aan Mimi]

[16 maart 1878 Brief van E. Bernhold aan Mimi met het antwoord]

[16 maart 1878 Brief van Multatuli aan T. v.d. Tuuk]

[16 maart 1878 Brief van Multatuli aan T. Bokma]

[17 maart 1878 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[17 maart 1878 Verslag voordracht Leeuwarden in Leeuwarder Courant]

[17 maart 1878 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[18 maart 1878 Brief van J.M. Haspels aan Mimi]

[18 maart 1878 Voordracht te Arnhem]

[18 maart 1878 Aantekeningen voordracht]

[19 maart 1878 Telegram van Multatuli aan Mimi]

[19 maart 1878 Verslag voordracht Sneek in De Friesche Zuidwesthoek]

[19 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[19 maart 1878 Brief van B.P. Korteweg aan Multatuli]

[20 maart 1878 Telegram van Multatuli aan Mimi]

[20 maart 1878 Verslag voordracht Delft in Minerva]

[20 maart 1878 Advertentie voordracht Utrecht (II)]

[20 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[20 maart 1878 Verslag voordracht Sneek in de Sneeker Courant]

[20 maart 1878 Verslag voordracht Arnhem in de Arnhemsche Courant]

[20 maart 1878 Voordracht te Rotterdam]

[20 maart 1878 Aantekeningen voordracht]

[21 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[21 maart 1878 Voordracht te Utrecht]

[22 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[22 maart 1878 Verslag voordracht Utrecht in Utrechtsch Dagblad]

[22 maart 1878 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[22 maart 1878 Brief van Multatuli aan C. Bremer]

[23 maart 1878 Advertentie voordracht Haarlem]

[23 maart 1878 Voordracht te Haarlem]

[23 maart 1878 Aantekeningen voordracht]

[24 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[26 maart 1878 Verslag voordracht Haarlem in Opregte Haarlemsche Crt.]

[26 maart 1878 Voordracht te Zierikzee]

[maart 1878 Herinneringen bezoek Zierikzee]

[27 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[27 maart 1878 Brief van E. Bernhold aan Mimi]

[27 maart 1878 Verslag voordracht Utrecht in Minerva]

[28 maart 1878 Verslag voordracht Utrecht in Vox Studiosorum]

[28 maart 1878 Advertentie voordracht Breda]

[28 maart 1878 Bericht in de Bredasche Courant]

[28 maart 1878 Advertentie voordracht 's-Hertogenbosch]

[28 maart 1878 Advertentie voordracht Bergen op Zoom]

[28 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[28 maart 1878 Verslag voordracht Zierikzee in de Zierikzeesche Nieuwsbode]

[28 maart 1878 Voordracht te Bergen op Zoom]

[29 maart 1878 Verslag voordracht Zierikzee in de Middelburgsche Crt.]

[29 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[30 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[30 maart 1878 Verslag voordracht Zierikzee in de Zierikzeesche Nieuwsbode]

[30 maart 1878 Verslag voordracht Zierikzee in de Zierikzeesche Crt.]

[30 maart 1878 Voordracht te Breda]

[31 maart 1878 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[31 maart 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[31 maart 1878 Advertentie voordracht Schoonhoven]

[31 maart 1878 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[maart 1878 Namenlijst van Multatuli]

[1 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[1 april 1878 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[1 april 1878 Voordracht te 's-Hertogenbosch]

[1 april 1878 Aantekeningen voordracht]

[2 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[2 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[3 april 1878 Brief van V. Bruinsma aan T. Bokma]

[3 april 1878 Brief van Multatuli aan T. v.d. Tuuk]

[3 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[4 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[4 april 1878 Verslag voordracht Breda]

[5 april 1878 Voordracht te Schoonhoven]

[5 april 1878 Brief van Mimi aan E. Bernhold]

[6 april 1878 Advertentie voordracht Meppel]

[6 april 1878 Advertentie voordracht Zwolle]

[6 april 1878 Artikel in het Rotterdamsch Zondagsblad]

[6 april 1878 Advertentie voordracht Zutphen]

[6 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[7 april 1878 Brief van Multatuli aan A. Merens]

[7 april 1878 Verslag voordracht Schoonhoven in de Schoonhovensche Crt.]

[7 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[7 april 1878 Ingezonden Brief van Multatuli in de Bredasche Crt.]

[7 april 1878 Advertentie voordracht Kampen]

[7 april 1878 Brief van Multatuli aan T. v.d. Tuuk]

[8 april 1878 Bericht over uitstel voordracht Zwolle]

[8 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[9 april 1878 Voordracht te Kampen]

[9 april 1878 Aantekeningen voordracht]

[9 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[10 april 1878 Brief van H.C. de Wolff aan mevr G.C. de Haas-Hanau]

[10 april 1878 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[11 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[11 april 1878 Ingezonden Stuk in de Bredasche Courant]

[11 april 1878 Verslag voordracht Kampen in Kamper Courant]

[11 april 1878 Voordracht te Zutphen]

[11 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[12 april 1878 Brief van Multatuli aan T. v.d. Tuuk]

[12 april 1878 Advertentie voordracht Deventer]

[12 april 1878 Artikel in Oost en West]

[12 april 1878 Advertentie voordracht Zwolle]

[12 april 1878 Voordracht te Zwolle]

[12 april 1878 Aantekeningen voordracht]

[13 april 1878 Verslag voordracht Zutphen in de Zutphensche Crt.]

[13 april 1878 Voordracht te Meppel]

[13 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[15 april 1878 Verslag voordracht Zwolle in de Prov. Over. en Zwolsche Crt.]

[15 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[15 april 1878 Voordracht te Deventer]

[17 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[17 april 1878 Verslag voordracht Meppel in Meppeler Courant]

[18 april 1878 Brief van D.R. Mansholt aan H. de Raaf]

[19 april 1878 Verslag voordracht Deventer in de Deventer Courant]

[20 april 1878 Ingezonden Stuk in de Meppeler Courant]

[20 april 1878 Ingezonden Stuk in het Rotterdamsch Zondagsblad]

[22 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[22 april 1878 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

[22 april 1878 Brief van Multatuli aan A. en C. Merens]

[24 april 1878 Drie ingezonden stukken in de Meppeler Courant]

[25 april 1878 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[25 april 1878 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[26 april 1878 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan C. Vosmaer]

[27 april 1878 Ingezonden Stuk in de Meppeler Courant]

[27 april 1878 Ingezonden Stuk in het Rotterdamsch Zondagsblad]

[27 april 1878 Briefkaart van Multatuli aan Mimi]

[29 april 1878 Brief van Multatuli aan H. Schaepman]

[29 april 1878 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[april 1878 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[29 april 1878 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[29 april 1878 Brief van Multatuli aan P. Bais]

[30 april 1878 Brief van Multatuli aan Mimi]

[mei 1878 Artikel van H.L.F. Pisuisse in Het Leeskabinet]

[1 mei 1878 Brief van E. Bredius-Cost van Doorninck aan Multatuli]

[mei 1878 Brochure van J. Janssen Schollmann]

[9 mei 1878 Artikel in Vox Studiosorum]

[15 mei 1878 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[22 mei 1878 Brief van E. Bernhold aan Mimi]

[25 mei 1878 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[1 juni 1878 Nonni wordt 21 jaar]

[juni 1878 Artikel J.A. Bientjes in De Levensbode]

[2 juni 1878 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[2 juni 1878 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[3 juni 1878 Brief van H.J.J. Bos aan J.H. de Haas]

[4 juni 1878 Brief van Mimi aan E. Bernhold]

[5 juni 1878 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[8 juni 1878 Advertentie van Multatuli in het Algemeen Handelsblad]

[juni 1878 Herinneringen van E. de Chateleux]

[8 juni 1878 Bezoek van J.M. Haspels en echtgenote]

[9 juni 1878 Artikel van C. Stoffel in Eigen Haard]

[16 juni 1878 Artikel van C. Stoffel in Eigen Haard (vervolg)]

[18 juni 1878 Albert Hamminck Schepel logeert te Wiesbaden]

[20 juni 1878 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[22 juni 1878 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[juni 1878 Aantekeningen in het Memoriaal]

[11 juli 1878 Brief van C. Vosmaer aan G.C. de Haas-Hanau]

[20 juli 1878 Brief van J.A. Roessingh van Iterson aan A.S. Kok]

[20 juli 1878 Briefkaart van Multatuli aan T. v.d. Tuuk]

[21 juli 1878 Briefkaart van Mimi aan T. v.d. Tuuk]

[30 juli 1878 Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

[31 juli 1878 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]

[1 augustus 1878 Brief van E. Bernhold aan Multatuli]

[12 augustus 1878 Brief van C. Wolf aan E. Bernhold]

[22 augustus 1878 Brief van E. Bernhold aan Multatuli]

[september 1878 Aanbiedingscirculaire Ideën, 5e dr]

[26 september 1878 Brief van Mimi en Multatuli aan E. Bernhold]

[oktober 1878 Aantekeningen inzake Tandem van C. Vosmaer]

[oktober 1878 Aanbiedingscirculaire Ideën, 6e bundel]

[1 oktober 1878 Briefkaart van A. Admiraal aan V. Bruinsma]

[5 oktober 1878 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[8 oktober 1878 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[10 oktober 1878 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[22 oktober 1878 Verschijning 2e druk Millioenen-studiën]

[23 oktober 1878 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[24 oktober 1878 Rekening van E. Brück voor Mimi]

[28 oktober 1878 Brief van E. Bernhold aan Mimi]

[29 oktober 1878 Brief van Multatuli aan A.H.E. Douwes Dekker]

[30 oktober 1878 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[31 oktober 1878 Briefkaart van Multatuli aan Fa. Woest & Co.]

[31 oktober 1878 Briefkaart van M. Lamberts aan V. Bruinsma]

[1 november 1878 Brief van M. Lamberts aan V. Bruinsma]

[1 november 1878 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[2 november 1878 Brief van Mimi aan V. en H. Bruinsma]

[14 november 1878 Brief van E. Bernhold aan Multatuli]

[19 november 1878 Brief van Mimi aan M.M. Admiraal-Dupain]

[19 november 1878 Verschijning 2e herz. druk van Ideën VI]

[24 november 1878 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[2 december 1878 Brief van Mimi en Multatuli aan E. Bernhold]

[5 december 1878 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[8 december 1878 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[13 december 1878 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[16 december 1878 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[16 december 1878 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

Overzicht van de in 1878 door Multatuli gehouden voordrachten

[januari 1879 Portretfoto Wouter]

[2 januari 1879 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[4 januari 1879 Brief van Multatuli aan D.R. Mansholt]

[5 januari 1879 Brief van Multatuli aan een onbekende]

[januari 1879 Brief van Multatuli aan een onbekende]

[januari 1879 Aantekening inzake Tandem van C. Vosmaer]

[5 januari 1879 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[6 januari 1879 Brief van Multatuli aan C. Vosmaer]

[9 januari 1879 Brief van Multatuli aan P.H. Saaymans Vader]

[10 januari 1879 Brief van Multatuli aan P.H. Saaymans Vader]

[10 januari 1879 Brief van E.J.T. van Dissel aan Multatuli]

[13 januari 1879 Brief van Multatuli aan J.A. Roessingh van Iterson]

[16 januari 1879 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[16 januari 1879 Brief van Multatuli aan V. en H. Bruinsma]

[17 januari 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[17 januari 1879 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[21 januari 1879 Brief van D.R. Mansholt aan H. de Raaf.]

[21 januari 1879 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[januari 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[23 januari 1879 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[7 februari 1879 Brief van Multatuli aan J.C. de Haas en echtgenote]

[9 februari 1879 Advertentie voordracht Delft]

[9 februari 1879 Artikel in Delftsche Courant]

[10 februari 1879 Advertentie voordracht Leiden]

[10 februari 1879 Brief van J.M. Haspels aan G.C. de Haas-Hanau]

[11 februari 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[12 februari 1879 Advertentie voordracht Amsterdam (I)]

[12 februari 1879 Voordracht te Delft]

[12 februari 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[12 februari 1879 Briefkaart van J.M. Haspels aan G.C. de Haas-Hanau]

[13 februari 1879 Advertentie voordracht Haarlem]

[13 februari 1879 Voordracht te Leiden]

[13 februari 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[14 februari 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[14 februari 1879 Voordracht te Amsterdam]

[14 februari 1879 Aantekeningen voordracht]

[14 februari 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[16 februari 1879 Verslag voordracht Amsterdam in Algemeen Handelsblad]

[16 februari 1879 Rekening-courant van G.L. Funke en Multatuli]

[16 februari 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[17 februari 1879 Advertentie voordracht Dordrecht]

[17 februari 1879 Voordracht te Dordrecht]

[18 februari 1879 Advertentie voordracht 's-Gravenhage]

[18 februari 1879 Voordracht te Haarlem]

[18 februari 1879 Aantekeningen voordracht]

[19 februari 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[19 februari 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[19 februari 1879 Verslag voordracht Delft in Minerva]

[19 februari 1879 Verslag voordracht Leiden in Minerva]

[19 februari 1879 Advertentie voordracht Utrecht]

[19 februari 1879 Voordracht te' s-Gravenhage]

[20 februari 1879 Verslagen voordrachten Delft en Leiden in Vox Studiosorum]

[20 februari 1879 Verslag voordracht Haarlem in Opregte Haarlemsen Crt.]

[20 februari 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[21 februari 1879 Advertentie voordracht Zutphen]

[21 februari 1879 Verslag voordracht 's-Gravenhage in Het Vaderland]

[21 februari 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[22 februari 1879 Advertentie voordracht Arnhem]

[22 februari 1879 Verslag voordracht 's-Gravenhage in De Nederlandsche Spectator]

[22 februari 1879 Brief van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[22 februari 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[22 februari 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[22 februari 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[23 februari 1879 Verslagen voordracht Amsterdam in De Amsterdammer]

[23 februari 1879 Brief van Multatuli aan C. Merens-Hamminck Schepel]

[24 februari 1879 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman Jr.]

[24 februari 1879 Brief van Multatuli aan T. v.d. Tuuk]

[24 februari 1879 Voordracht te Utrecht]

[24 februari 1879 Aantekeningen voordracht]

[25 februari 1879 Verslag voordracht Utrecht in Utrechtsch Dagblad]

[25 februari 1879 Voordracht te Arnhem]

[26 februari 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[26 februari 1879 Voordracht te Zutphen]

[26 februari 1879 Aantekeningen voordracht]

[27 februari 1879 Verslag voordracht Arnhem in Arnhemsche Courant]

[27 februari 1879 Brief van Multatuli aan T. v.d. Tuuk]

[28 februari 1879 Verslag voordracht Zutphen in Zutphensche Courant]

[28 februari 1879 Advertentie voordracht Zwolle]

[28 februari 1879 Brief van Edu aan Multatuli]

[28 februari 1879 Advertentie voordracht Deventer]

[1 maart 1879 Voordracht te Zwolle]

[1 maart 1879 Aantekeningen voordracht]

[1 maart 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[2 maart 1879 Advertentie voordracht Kampen]

[2 maart 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[2 maart 1879 Brief van Multatuli aan T. v.d. Tuuk]

[3 maart 1879 Voordracht te Kampen]

[3 maart 1879 Aantekeningen voordracht]

[3 maart 1879 Advertentie voordracht Middelburg]

[3 maart 1879 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[3 maart 1879 Brief van Multatuli aan T. v.d. Tuuk]

[4 maart 1879 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[4 maart 1879 Verslag voordracht Zwolle in Prov. Overijsselsche en Zwolsche Crt.]

[4 maart 1879 Brief van Multatuli aan T. v.d. Tuuk]

[4 maart 1879 Exemplaar Millioenen-studiën A.S. Kok]

[4 maart 1879 Brief van Multatuli aan D.J. Korteweg]

[maart 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[5 maart 1879 Advertentie voordracht Zierikzee]

[5 maart 1879 Advertentie voordracht Gouda]

[5 maart 1879 Brief van Multatuli aan T. v.d. Tuuk]

[5 maart 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[5 maart 1879 Voordracht te Deventer]

[6 maart 1879 Verslag voordracht Kampen in Kamper Courant]

[6 maart 1879 Advertentie voordracht Breda]

[8 maart 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[9 maart 1879 Advertentie voordracht Bergen op Zoom]

[10 maart 1879 Voordracht te Zierikzee]

[11 maart 1879 Advertentie voordracht 's-Hertogenbosch]

[11 maart 1879 Voordracht te Middelburg]

[11 maart 1879 Aantekeningen voordracht]

[11 maart 1879 Herinneringen M. Wibaut-Berdenis van Berlekom]

[11 maart 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[12 maart 1879 Advertentie inzake Vorstenschool-opvoering]

[12 maart 1879 Verslag voordracht Zierikzee in de Zierikzeesche Courant]

[12 maart 1879 Brief van Multatuli aan J. de Witt Hamer]

[12 maart 1879 Voordracht te Bergen op Zoom]

[13 maart 1879 Exemplaar Millioenen-studiën J. de Witt Hamer]

[13 maart 1879 Verslag voordracht Middelburg in Middelburgsche Crt]

[14 maart 1879 Advertentie voordracht Harlingen]

[14 maart 1879 Advertentie voordracht Groningen]

[14 maart 1879 Voordracht te 's-Hertogenbosch]

[15 maart 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[15 maart 1879 Voordracht te Breda]

[16 maart 1879 Advertentie voordracht Amsterdam (II)]

[16 maart 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[16 maart 1879 Verslag opvoering Vorstenschool in N.R.C.]

[16 maart 1879 Advertentie voordracht Rotterdam (I)]

[17 maart 1879 Brief van E. Bredius-Cost van Doorninck aan Mimi]

[17 maart 1879 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[17 maart 1879 Voordracht te Rotterdam]

[17 maart 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[18 maart 1879 Verslag voordracht Rotterdam in de Nieuwe Rotterdamsche Crt]

[18 maart 1879 Advertentie voordracht Amersfoort]

[18 maart 1879 Voordracht te Gouda]

[18 maart 1879 Aantekeningen voordracht]

[19 maart 1879 Advertentie voordracht Hoorn]

[19 maart 1879 Voordracht te Amsterdam]

[20 maart 1879 Redaktioneel kommentaar in De Maasbode]

[20 maart 1879 Voordracht te Amersfoort]

[21 maart 1879 Verslag voordracht Gouda in Goudsche Courant]

[22 maart 1879 Advertentie voordracht Sneek]

[22 maart 1879 Telegram van Multatuli aan T. v.d. Tuuk]

[22 maart 1879 Verslag voordracht Rotterdam in het Rotterdamsch Zondagsblad]

[23 maart 1879 Verslag voordracht Breda in de Bredasche Courant]

[23 maart 1879 Brief van J.M. Haspels aan G.C. de Haas-Hanau]

[24 maart 1879 Brief van Multatuli aan V. en H. Bruinsma]

[24 maart 1879 Brief van J.M. Haspels aan G.C. de Haas-Hanau]

[24 maart 1879 Voordracht te Veendam]

[25 maart 1879 Brief van D.R. Mansholt aan H. de Raaf]

[25 maart 1879 Ingezonden Stuk in de Amersfoortsche Courant]

[25 maart 1879 Verslag voordracht Amersfoort in de Amersfoortsche Courant]

[25 maart 1879 Voordracht Groningen]

[25 maart 1879 Aantekeningen voordracht]

[26 maart 1879 Brief van G.C. de Haas-Hanau aan J.M. Haspels]

[26 maart 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[26 maart 1879 Bericht in het Dagblad van Z-H en 's-Gravenhage]

[26 maart 1879 Bericht in de Harlinger Courant]

[26 maart 1879 Voordracht te Harlingen]

[27 maart 1879 Advertentie voordracht Leeuwarden]

[27 maart 1879 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]

[27 maart 1879 Verslag voordracht Groningen in de Nieuwe Gron. Crt]

[27 maart 1879 Verslag voordracht Groningen in Prov. Gron. Crt]

[27 maart 1879 Voordracht te Leeuwarden]

[28 maart 1879 Verslag voordracht Harlingen in de Harlinger Crt]

[28 maart 1879 Ingezonden Stukken en Redakt. komment. in de Amersfoortsche Crt]

[28 maart 1879 Brief van Mimi aan G.L. Funke]

[28 maart 1879 Voordracht te Sneek]

[30 maart 1879 Brief van E. Bernhold aan Mimi]

[30 maart 1879 Brief van D.R. Mansholt aan H. de Raaf]

[30 maart 1879 Twee Ingezonden Stukken in de Nieuwe Gron. Crt]

[30 maart 1879 Ingezonden Stuk met antwoord in de Bredasche Courant]

[30 maart 1879 Advertentie voordracht Alkmaar]

[31 maart 1879 Verslag voordracht Leeuwarden in de Friesche Courant]

[maart 1879 Brochure van H.v.d. G. Jr]

[1 april 1879 Berichten in de Amersfoortsche Courant]

[1 april 1879 Advertentie voordracht Nijmegen]

[1 april 1879 Ingezonden Stuk in de Prov. Gron. Crt.]

[1 april 1879 Ingezonden Stuk van D.R. Mansholt in de Nieuwe Gron. Crt]

[1 april 1879 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[april 1879 Open brief van den Duivel aan J. Leopold Hz]

[1 april 1879 Voordracht te Hoorn]

[2 april 1879 Verslag voordracht Sneek in de Sneeker Crt.]

[2 april 1879 Advertentie voordracht Krommenie]

[2 april 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[2 april 1879 Voordracht te Alkmaar]

[2 april 1879 Aantekeningen voordracht]

[3 april 1879 Verslag voordracht Groningen in Vox Studiosorum]

[3 april 1879 Advertentie voordracht Rotterdam (II)]

[4 april 1879 Verslag voordracht Rotterdam in Oost en West]

[4 april 1879 Ingezonden Stukken in de Amersfoortsche Courant]

[4 april 1879 Advertentie voordracht Tiel]

[4 april 1879 Bericht in de Prov. Geldersche en Nijmeegsche Crt]

[4 april 1879 Voordracht te Krommenie]

[5 april 1879 Open brief in de Prov. Groninger Courant]

[5 april 1879 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[6 april 1879 Verslag voordracht Krommenie in De Zaanstreek]

[6 april 1879 Verslag voordracht Hoorn in de Hoornsche Courant]

[6 april 1879 Verslag voordracht Alkmaar in de Alkmaarsche Courant]

[6 april 1879 Ingezonden Stuk in de Alkmaarsche Courant]

[6 april 1879 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[7 april 1879 Letterkundige brieven in de Provinciale Gron. Crt]

[7 april 1879 Voordracht te Rotterdam]

[8 april 1879 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[8 april 1879 Ingezonden Stuk in de Amersfoortsche Courant]

[8 april 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[8 april 1879 Telegram van Multatuli aan A.J. le Gras]

[8 april 1879 Bericht in de Nijmeegsche Nieuwsbode]

[8 april 1879 Voordracht te Nijmegen]

[9 april 1879 Advertentie voordracht Gorinchem]

[9 april 1879 Verslag voordracht Rotterdam in het Rotterdamsch Nieuwsblad]

[9 april 1879 Voordracht te Gorinchem]

[10 april 1879 Voordracht te Tiel]

[11 april 1879 Verslag voordracht Nijmegen in de Nijmeegsche Nieuwsbode]

[11 april 1879 Brief van Multatuli aan C. Merens-Hamminck Schepel]

[11 april 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[12 april 1879 Verslag voordracht Tiel in de Nieuwe Tielsche Courant]

[12 april 1879 Brief van Multatuli aan C. Merens-Hamminck Schepel]

[12 april 1879 Rectificatie in de Zaanlandsche Courant]

[12 april 1879 Advertentie voordracht Zaandam]

[12 april 1879 Verslag voordracht Gorinchem in de Nieuwe Gorinchemsche Crt.]

[12 april 1879 Advertentie voordracht Koog aan de Zaan]

[12 april 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[13 april 1879 Ingezonden Stukken in De Zaanstreek]

[13 april 1879 Advertentie voordracht Purmerend]

[13 april 1879 Bericht in de Alkmaarsche Courant]

[13 april 1879 Verslag voordracht Nijmegen in de Prov. Geldersche en Nijm. Crt.]

[15 april 1879 Voordracht te Zaandam]

[15 april 1879 Aantekeningen voordracht]

[16 april 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[16 april 1879 Voordracht te Koog-Zaandijk]

[17 april 1879 Voordracht te Purmerend]

[18 april 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[19 april 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[19 april 1879 Brief van Multatuli aan A. en C. Merens]

[19 april 1879 Verslag voordracht Zaandam in de Zaanlandsche Crt.]

[20 april 1879 Verslag voordracht Purmerend in de Purmerender Courant]

[20 april 1879 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[20 april 1879 Verslag voordracht Zaandam in De Zaanstreek]

[20 april 1879 Ingezonden Stuk met naschrift in de Alkmaarsche Courant]

[21 april 1879 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[21 april 1879 Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg v.d. Bosch]

[22 april 1879 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[22 april 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[22 april 1879 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[23 april 1879 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[24 april 1879 Verslag voordracht Purmerend in de Nieuwe Purmerendse Crt.]

[april 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[26 april 1879 Artikel in De Vrijheid]

[26 april 1879 Artikel van C. Vosmaer in De Nederlandsche Spectator]

[27 april 1879 Advertentie voordracht Brielle]

[27 april 1879 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

[27 april 1879 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[27 april 1879 Ingezonden Stuk en Redakt. komment. in de Alkmaarsche Crt.]

[29 april 1879 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]

[30 april 1879 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]

[30 april 1879 Voordracht te Brielle]

[mei 1879 Lidmaatschapskaart Tandem van J. de Witt Hamer]

[2 mei 1879 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]

[3 mei 1879 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]

[3 mei 1879 Brief van Multatuli aan M.C. Meijer]

[3 mei 1879 Brief van Multatuli aan Mimi]

[3 mei 1879 Advertentie voor kamer Edu in N.R.C.]

[3 mei 1879 Artikel in De Vrijheid]

[4 mei 1879 Verslag voordracht Zaandam in De Zaanstreek (vervolg)]

[4 mei 1879 Verslag voordracht Zaandam in De Zaanstreek (vervolg)]

[4 mei 1879 Verslag voordracht Brielle in de Nieuwe Brielsche Courant]

[4 mei 1879 Ingezonden Stuk in De Zaanstreek]

[5 mei 1879 Brief van Multatuli aan J.H. de Haas]

Overzicht van de in 1879 door Multatuli gehouden voordrachten

Biografische Aantekeningen


[4 april 1879
Ingezonden Stukken in de Amersfoortsche Courant]

4 april 1879

Ingezonden Stukken in de Amersfoortsche Courant, no. 2712. (G.A. Amersfoort; afschrift M.M.)

Ingezonden

Iets uit de oude doos.

Zeker grieksch redenaar, wiens naam mij ontschoten is, en dien ik dus maar Polypathes [1.] Polypathes: griekse vertaling voor Multatuli. zal noemen, bezocht eenen vriend, die te Argos woonde. Hij vroeg dezen: gaat gij mede, naar de groote feesten te Olympia? - Neen, zeide de ander, want de reis is mij te ver en te kostbaar. De redenaar hernam: ik zal u vrijhouden en nog 10% van mijne winst geven, als gij mij helpen wilt. - En wat moet ik dan doen? vroeg de vriend - Wel, zeide Polypathes, ik ga naar de prijs dingen in het improviseren. Nu heb ik een mooi plan, waarin gij mij moet ondersteunen. Ik heb eene zeer fraaie redevoering, vol echt geniale zetten, over het verband tusschen spreken en denken samengesteld. Wanneer ik nu te Olympia optreed, dan zal ik het publiek verzoeken, mij een onderwerp op te geven, waarover ik spreken moet. Dan roept gij dadelijk: houd eene redevoering over het verband tusschen spreken en denken! Ik zal dan vijf minuten staan peinzen, en vervolgens mijne geniale redevoering debiteeren. Het publiek zal die mooi vinden, want ik heb eene zeer gemakkelijke voordracht en spreek vlot en helder; en gij weet, hoe roijaal eene goedgekeurde redevoering beloond wordt. Als ik u dus op reis vrij houd, en nog 10% van de winst geeft, zijt gij er goed af. - Dit werd goedgekeurd, de vrienden gingen samen naar Olympia, doch, toen zij de stad in de verte zagen, bleef de één wat achter, opdat het publiek hen niet samen zien zou; en een paar dagen later deden zij zoals was afgesproken. De zaak gelukte volkomen, de redenaar werd geprezen en ruim beloond, en de vriendschapsdienst werd volgens afspraak met 10% van de winst vergolden. Zulke redenaars noemde men oudtijds sofisten. D.B.

Mijnheer de Redacteur!

Vergun me even door middel van uw geacht blad, openlijk hulde te brengen, aan de overgroote verbeeldingskracht van den schrijver der ‘geniale zetten’, die de helder beredeneerde ideën door Multatuli alhier den 20sten j.l. geuit zoo belachelijk in uw blad wist voor te stellen. U begrijpt tegelijkertijd de moeilijkheid, die er in ligt om uit zulk een geradbraakte voorstelling iets van 't oorspronkelijke weertegeven, en wil ik mij daarom slechts bepalen tot het terugbrengen van een paar dier zetten in dat verband, waaruit ze zoo meêdoogenloos gerukt zijn.

Over 't algemeen heeft de schrijver D.B. sterk en onvergeeflijk tegen een der primitiefste wiskundige regelen gezondigd, namelijk tegen dien, waarin geleerd wordt dat tusschen de grootheden A.B.C.D., die verder niets met elkander gemeen hebben, dan dat A:B = C:D, onmogelijk de betrekking kan bestaan: A = C of B = D.

Het bewijs van het begaan dier zonde is gemakkelijk te leveren: 1. wil ik nog even terugkomen op de platvisschenkwestie. Als ik mij goed herinner bracht Multatuli dit woord te berde bij zijn betoog over de gelijkheid van toestand waarin hij beweert dat kind en genie verkeeren. Spreker nam het negatieve kind, m.a.w. het kind dat begeert noch ontbeert, als punt van uitgang aan, liet dat kind zich ontwikkelen, en stelde de mate dier ontwikkeling door twee uiteenloopende lijnen, met 't kind als hoekpunt voor. De ruimte, tusschen de lijnen begrepen, duidt dus de opgedane kennis aan wier onderdeden op dezelfde plastische wijze kunnen voorgesteld worden door kleinere hoekuitgebreidheden. Hoe zullen die lijnen blijven loopen? Spreker acht stilstand of achteruitgang onmogelijk, tenzij dood, verwaarloozing of krankzinnigheid tusschenbeide komt. Op eene zekere hoogte van ontwikkeling gekomen zal de mensch het geleerde langzamerhand onder één gezichtspunt gaan brengen. De lijnen zullen dus beginnen naar elkander toeteloopen.

In het snijpunt der 2 elkander naderende lijnen, het punt dus waar alle takken der wetenschap tot één worden gereduceerd, in dat ideale punt is het genie geboren. Spreker nu wees op den gelijken toestand van die 2 punten nl. 't punt van uitgang (kind) en 't snijpunt der beide elkander naderende lijnen (genie) en vergeleek ter verduidelijking de door de vier lijnen besloten ruimte met een voorwerp uit de natuur van dergelijken vorm, met een platvisch. Ziedaar ten naasten bij de bron, waaruit de schrijver D.B. zijne phantastische vergelijking putte.

2. Leze men blz. 34 der ‘Minnebrieven’ van Multatuli, en men zal zich verwonderen over de koelbloedigheid waarmede D.B. de woorden: wijsbegeerte, kindermeid, zwarte hond, enz. op de vreemdste manier aan elkander weet te koppelen. Vooral dat vasthouden van 't derde kind door dien zwarten hond zou een prachtig model voor 'n monument of schilderij opleveren. Och, daar is maar een klein beetje phantasie voor noodig en, zou van Alphen zeggen: ‘aan een boom zoo vol beladen mist men vijf, zes pruimpjes niet.’

3. Vergelijkt de ‘zetten’ schrijver de natuur met eene keukenmeid! Ik zeg met voordacht: de zettenschrijver, aangezien genoemde vergelijking door den gevierden spreker dien avond volstrekt niet zodanig is uitgesproken. Wèl wees Multatuli, sprekende over de ‘eenheid in de natuur’, op sommige punten van overeenkomst, welke we in de schijnbaar uiteenloopendste voorwerpen in die natuur vinden, getuige de gelijke reuk, dien we somtijds aan vanille en dennehout waarnemen. Die verschillende vormen nu, waaronder menigmaal hetzelfde voorwerp onder onze aandacht wordt gebracht, vergeleek Multatuli met de verschillende resultaten, die eene keukenmeid verkrijgt door dezelfde vleeschsoort op onderscheidene manieren te behandelen. De heer D.B. heeft echter slechts de woorden: vanille, vleesch, natuur, keukenmeid enz. noodig om ons de grilligste combinaties onder de oogen te brengen.

De ‘zetten’ over paus en wijsgeer, verzenmakers en dichters, zooals die door den Hr. D.B. zijn voorgesteld, kunnen gemakkelijk teruggebracht worden tot twee diepzinnig gevonden waarheden, ten eerste: dat een mens een ezel is, omdat hij ook twee oren heeft; ten tweede dat een mensch geen ezel is, bij gebrek aan een staart. Deze ‘zetten’ zijn dan ook te veel uit de lucht gegrepen, dan dat op 't verkeerde daarvan behoeft te worden gewezen.

Zie, M.d.R., wanneer we met hetzelfde draaivermogen als de heer D.B. welk werk ook gingen analyseren, dan zouden we even goed, van zin onzin kunnen maken. We zouden o.a. uit een voorbericht van zeker vertaald werkje van Locke, de bewering kunnen fabriceeren, dat het bestaan van 't oneindige afhangt van de storingen, die eens in de loopbaan van Uranus hebben plaats gehad.

Zulk een fabricage staat echter gelijk met vervalsching van levensmiddelen, en laten we dus achterwege.

U dank zeggende M.d.R. voor de afgestane plaatsruimte heb ik de eer met de meeste hoogachting te zijn Uw dw.,

M.K.

(Het begint tijd te worden om het debat omtrent Multatuli's voordragt te sluiten. Diensvolgens zullen eventueel intez. stukken daarover nog enkel in 't aanst. nummer tot définitieve sluiting dezer polemiek worden geplaatst.

Red. Amersf. Ct.)