Volledige Werken. Deel 5. Millioenenstudiën. Divagatiën over zeker soort van liberalismus. Nog eens: vrye arbeid in Nederlands-Indië. [enz]
Staccata, de auteur en andere ruïnes
De auteur wordt gekapitteld, en verzoekt den lezer daarvan het zyne te nemen
Priesters, truffels en speelbanken
Divagatiën over zeker soort van liberalismus
[Nog eens: vrye arbeid in Nederlands-Indië]
Voorbericht voor den tweeden druk
Divagatiën over zeker soort van liberalismus
Nog eens: vrye arbeid in Nederlands-Indië
Nog eens: vrye arbeid in Nederlands-Indië
Gedeeltelijk geschreven te Keulen in December 1867, met directe politieke bedoelingen ten aanzien van minister Rochussen; voortgezet te Gustavsburg in October 1870 en voltooid te Wiesbaden in de eerste week van November 1870.
Uitgegeven in December 1870:
Nog-eens Vrye-Arbeid in Nederlandsch-Indië, door Multatuli. Delft, J. Waltman, Jr. 1870.
Herdrukt: Nog-eens Vrye-Arbeid in Nederlandsch-Indie door Multatuli - Tweede, door den auteur herziene, druk - Purmerende J. Muusses & Co 1882.
Deze herziening betreft bijna alleen de stijl; het aantal noten is vermeerderd.
Afgedrukt overeenkomstig de editie-1870, behoudens de navolgende varianten:
| blz. 387 | r. 3 | zoals - volgens 1882; in 1870: als |
| 387 | 17 | dievelings - volgens 1882; in 1870: niet erkend |
| 387 | 23 | minachting - volgens 1882; in 1870: dédain |
| 388 | 15 | myn aanklacht - volgens 1882; in 1870: zyn aanklacht |
| 389 | 26 | van die brochure - volgens 1882; in 1870: dier brochure |
| 391 | 15 | lotelingen - volgens 1882; in 1870: conscrits |
| 391 | 18 | inderdaad - volgens 1882; in 1870: zeer |
| 391 | 29 | van myn - volgens 1882; in 1870: myner |
| 391 | 33 | te stellen - volgens 1882; in 1870: stellen |
| 391 | 34 | Evenals - volgens 1882; in 1870: Als |
| 392 | 33 | Men zou - volgens 1882; in 1870: Men zoude |
| 392 | 37 | Ik zou - volgens 1882; 1870: Ik zoude |
| 393 | 19 | wezen - volgens 1882; in 1870: zyn |
| 394 | 19 | Landeigenaars - volgens 1882; in 1870: Een landeigenaar |
| blz. 394 | r. 19 | of bewoners - volgens 1882; in 1870: de bewoners |
| 394 | 23 | niet beschermd - volgens 1882; in 1870: niet, buiten hun weten, beschermd |
| 394 | 24 | Men zou - volgens 1882; in 1870: Men zoude |
| 394 | 31 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 395 | 22 | Ik zou - volgens 1882; in 1870: Ik zoude |
| 395 | 33 | slechts - volgens 1882; in 1870: alweder |
| 395 | 38 | Hy is - volgens 1882; in 1870: en is |
| 396 | 18 | verheffen - volgens 1882; in 1870: releveren |
| 396 | 22 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 396 | 28 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 396 | 34 | herhaling van de proef - volgens 1882; in 1870: herhaling |
| 397 | 4 | kon - volgens 1882; in 1870: kan |
| 397 | 19 | feitelyk - volgens 1882; in 1870: inderdaad |
| 397 | 26 | zou voorzeker - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 397 | 32 | bestendigd - volgens 1882; in 1870: gevestigd |
| 398 | 16 | werd gevonden - volgens 1882; in 1870: zich bevond |
| 398 | 18 | over 't algemeen - volgens 1882; in 1870: in 't algemeen |
| 398 | 21 | zelfs zou men - volgens 1882; in 1870: zoude zelfs |
| 398 | 23 | had - volgens 1882; in 1870: hadde |
| 398 | 34 | schryft voor - volgens 1882; in 1870: brengt mede |
| 399 | 2 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 399 | 4 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 399 | 7 | kan - volgens 1882; in 1870: zou |
| 399 | 10 | van zyn - volgens 1882; in 1870: zyner |
| 399 | 26 | ten kwade - volgens 1882; in 1870: kwalyk |
| 399 | 28 | Zou - volgens 1882; in 1870: Zoude |
| 399 | 33 | geheel vervallen zy nooit - volgens 1882; in 1870: doch vervallen nooit geheel |
| 400 | 4 | heeft slechts - volgens 1882; in 1870: heeft |
| 400 | 18 | vloeit voor de landzaten - volgens 1882; in 1870: vloeit |
| 400 | 31 | van onze - volgens 1882; in 1870: onzer |
| 401 | 1 | van die - volgens 1882; in 1870: dier |
| 401 | 18 | den zogenaamden; - volgens 1882; in 1870: den |
| blz. 401 | r. 27 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 401 | 32 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 401 | 33 | religie - volgens 1882; in 1870: godsdienst |
| 402 | 8 | toch - volgens 1882; in 1870: echter |
| 402 | 21 | hen die zich Liberalen noemen - volgens 1882; in 1870: de zich-noemende-liberalen |
| 403 | 25 | van de - volgens 1882; in 1870: der |
| 403 | 34 | was de heer Van Hoëvell, een man - volgens 1882; in 1870: was een man |
| 403 | 38 | Evenals - volgens 1882; in 1870: Als |
| 404 | 21 | Europeanen - volgens 1882; in 1870: Europeeërs |
| 404 | 31 | nachtmerrie - volgens 1882; in 1870: cauchemar |
| 405 | 18 | had ik recht - volgens 1882; in 1870: had ik het recht |
| 405 | 19 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 405 | 26 | instructie - volgens 1882; in 1870: instructiën |
| 405 | 31 | waarom men my tegenwerkte, voorby - volgens 1882; in 1870: voorby, waarom men my tegenwerkte |
| 406 | 28 | Ik wenste dat boek niet geschreven te hebben - volgens 1882; in 1870: Dat boek ware liever ongeschreven gebleven |
| 406 | 32 | van de wet - volgens 1882; in 1870: der wet |
| 406 | 36 | zich daarginder - volgens 1882; in 1870: zich |
| 408 | 14 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 408 | 18 | van de woorden - volgens 1882; in 1870: der woorden |
| 408 | 33 | door zyn religieus ontzag voor de autochthone Hoofden - volgens 1882; in 1870: door het |
| 408 | 34 | te maken - volgens 1882; in 1870: maken |
| 408 | 34 | doel - volgens 1882; in 1870: doel, van zyn religieus ontzag voor de autochthone Hoofden |
| 409 | 5 | van een regeringssysteem - volgens 1882; in 1870: ener regeringswyze |
| 409 | 6 | door niemand onbillyk - volgens 1882; in 1870: billyk |
| 409 | 38 | tegemoetkoming - volgens 1882; in 1870: défrayering |
| 410 | 1 | genoodzaakt zyn - volgens 1882; in 1870: behoren |
| blz. 410 | r. 7 | stellen - volgens 1882; in 1870: stelt |
| 410 | 9 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 410 | 10 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 410 | 13 | van die - volgens 1882; in 1870: dier |
| 410 | 14 | door - volgens 1882; in 1870: voor |
| 410 | 17 | van de Inca's - volgens 1882; in 1870: der Inca's |
| 410 | 2 | vergenoegde met - volgens 1882; in 1870: vergenoegde |
| 411 | 8 | zou ik - volgens 1882; in 1870: zoude ik |
| 411 | 11 | zichzelf - volgens 1882; in 1870: zichzelve |
| 411 | 20 | van de - volgens 1882; in 1870: der |
| 411 | 35 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 412 | 2 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 412 | 12 | van den Javaan - volgens 1882; in 1870: des Javaans |
| 413 | 16 | Zou men - volgens 1882; in 1870: Zoude men |
| 413 | 33 | aan de - volgens 1882; in 1870: der |
| 413 | 37 | Inderdaad - volgens 1882; in 1870: Indedaad |
| 414 | 7 | zoals - volgens 1882; in 1870: als |
| 414 | 30 | en deze boven - volgens 1882; in 1870: boven |
| 415 | 21 | heeft nu eenmaal - volgens 1882; in 1870: heeft |
| 415 | 37 | Javaanse - volgens 1882; in 1870: Javase |
| 416 | 6 | zou men - volgens 1882; in 1870: zoude men |
| 416 | 10 | vraagt men - volgens 1882; in 1870: antwoordt men |
| 416 | 13 | Dit zou - volgens 1882; in 1870: Dit zoude |
| 416 | 18 | van de wet - volgens 1882; in 1870: der wet |
| 416 | 22 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 416 | 22 | losmaken - volgens 1882; in 1870: oplossen |
| 417 | 25 | van de autoriteit - volgens 1882; in 1870: der autoriteit |
| 417 | 27 | zonder daartoe - volgens 1882; in 1870: zonder |
| 417 | 34 | juist omdat - volgens 1882; in 1870: indien |
| 417 | 34 | mag men - volgens 1882; in 1870: mag men dan |
| 417 | 36 | niet wegwerpen - volgens 1882; in 1870: wegwerpen? |
| 418 | 3 | van de Hoofden - volgens 1882; in 1870: der Hoofden |
| 418 | 34 | van de - volgens 1882; in 1870: der |
| blz. 419 | r. 20 | onderhoudt - volgens 1882; in 1870: zorgt voor |
| 419 | 23 | van die - volgens 1882; in 1870: dier |
| 419 | 24 | suikerriet en koffiebomen - volgens 1882; in 1870: koffie- en suikerriet |
| 419 | 33 | Zonder - volgens 1882; in 1870: De Wedono zoude, zonder |
| 419 | 35 | wordt, zou de Wedono niet - volgens 1882; in 1870: wordt, niet |
| 420 | 17 | zou men - volgens 1882; 1870: zoude men |
| 421 | 11 | zou hy - volgens 1882; 1870: zoude hy |
| 421 | 27 | Doch, hoor ik zeggen, niet - volgens 1882; in 1870: Doch niet |
| 421 | 33 | van de - volgens 1882; in 1870: der |
| 422 | 2 | inspektie-reis - volgens 1882; in 1870: inspectiereize |
| 422 | 15 | in delicatesse - volgens 1882; in 1870: de delicatesse |
| 422 | 16 | Europa - volgens 1882; in 1870: in Europa |
| 423 | 12 | bezigheden van de landbouw - volgens 1882; in 1870: landbouw-bezigheden |
| 424 | 4 | te willen maken - volgens 1882; in 1870: te maken |
| 424 | 20 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 424 | 33 | zou zyn - volgens 1882; in 1870: zoude zyn |
| 425 | 1 | meegedeeld - volgens 1882; in 1870: medegedeeld |
| 426 | 8 | van de publieke zaak - volgens 1882; in 1870: der publieke zaak |
| 426 | 27 | om 't - volgens 1882; in 1870: zich en 't |
| 427 | 6 | door de Regering niet gewenst werd - volgens 1882; in 1870: der Regering niet aangenaam was |
| 427 | 17 | waarmee - volgens 1882; in 1870: waarmede |
| 427 | 28 | twintig millioen - volgens 1882; in 1870: veertien millioen |
| 427 | 35 | zou men - volgens 1882; in 1870: zoude men |
| 429 | 28 | vruchten - volgens 1882; in 1870: vrucht |
| 429 | 32 | daarmee - volgens 1882; in 1870: daarmede |
| 430 | 14 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| blz. 430 | r. 17 | zou zich - volgens 1882; in 1870: zoude zich |
| 430 | 22 | zou - volgens 1882; 1870: zoude |
| 430 | 36 | van de kwestie - volgens 1882; in 1870: der kwestie |
| 432 | 3 | Ze kan - volgens 1882; in 1870: en kan |
| 432 | 14 | zichzelf - volgens 1882; in 1870: zich |
| 432 | 35 | Dit zou - volgens 1882; in 1870: Dit zoude |
| 432 | 37 | immers - volgens 1882; in 1870: toch |
| 433 | 1 | Al kon hy - volgens 1882; in 1870: Al konde hy |
| 433 | 8 | zou men - volgens 1822; in 1870: zoude men |
| 433 | 22 | maar had - volgens 1882; in 1870: hadde |
| 434 | 11 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 434 | 29 | werkt - volgens 1882; in 1870: werkte |
| 435 | 15 | lonenden afzet - volgens 1882; in 1870: lonend debouché |
| 435 | 16 | zou niet - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 435 | 17 | hoger - volgens 1882; in 1870: niet hoger |
| 435 | 21 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 436 | 4 | vermoordhad - volgens 1882; in 1870: vermoordde |
| 436 | 12 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 436 | 22 | zieken ook - volgens 1882; in 1870: ontbreekt |
| 436 | 28 | raakt - volgens 1882; in 1870: geraakt |
| 436 | 30 | zou hy - volgens 1882; in 1870: zoude hy |
| 436 | 34 | gevolg nog - volgens 1882; in 1870: gevolg |
| 438 | 4 | te doen kennen - volgens 1882; in 1870: op te geven |
| 438 | 7 | van de winsten - volgens 1882; in 1870: der winsten |
| 438 | 26 | Het zou - volgens 1882; in 1870: Het zoude |
| 438 | 29 | waarin werkelyk - volgens 1882; in 1870: waarin |
| 438 | 35 | wezen zou - volgens 1882; in 1870: zyn zoude |
| 439 | 8 | hebben zou - volgens 1882; in 1870: hebben zoude |
| 439 | 17 | alweer - volgens 1882; 1870: alweder |
| 439 | 32 | zou ik - volgens 1882; in 1870: zoude ik |
| 439 | 37 | Toch blyf ik beweren dat de - volgens 1882; in 1870: Maar de |
| blz. 439 | r. 39 | z'n treurigen nederlandsen plicht deed - volgens 1882; in 1870: deed zyn plicht |
| 441 | 3 | 't Nederlands overwicht - volgens 1882; in 1870: de Nederlandse suprematie |
| 441 | 4 | van de - volgens 1882; in 1870: der |
| 441 | 4 | Nu is er... gebleken - volgens 1882; in 1870: Daar blykt |
| 441 | 8 | Nederlanders - volgens 1882; in 1870: ontbreekt |
| 441 | 19 | Zou men - volgens 1882; in 1870: Zoude men |
| 441 | 19 | naar zulk een voorstel luisterde - volgens 1882; in 1870: luisterde naar zulk een voorstel |
| 441 | 24 | van de Geschiedenis - volgens 1882; in 1870: der Geschiedenis |
| 441 | 32 | voor tien, voor honderd - volgens 1882; in 1870: tien, honderd |
| 441 | 34 | toch - volgens 1882; in 1870: dan toch |
| 442 | 1 | carbonari - volgens 1882; in 1870: émérite carbonari |
| 442 | 9 | verpletterend - volgens 1882; in 1870: écrasant |
| 442 | 17 | Men zou - volgens 1882; in 1870: Men zoude |
| 442 | 29 | Men zou - volgens 1882; in 1870: Men zoude |
| 442 | 33 | hinkende - volgens 1882; in 1870: claudicerende |
| 444 | 22 | van onze - volgens 1882; in 1870: onzer |
| 444 | 26 | Twintig - volgens 1882; 1870: Veertien |
| 444 | 34 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 445 | 6 | tot andere - volgens 1882; in 1870: ener andere |
| 445 | 15 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 445 | 23 | Zou men - volgens 1882; in 1870: Zoude men |
| 445 | 24 | van een uurwerk vorderen - volgens 1882; in 1870: vorderen van een uurwerk |
| 445 | 25 | van de veer - volgens 1882; in 1870: der veer |
| 445 | 28 | vroeg - volgens 1882; in 1870: vraagde |
| 445 | 34 | van Macht - volgens 1882; in 1870: van... |
| 445 | 38 | niet den minsten - volgens 1882; in 1870: geen |
| 446 | 8 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 446 | 10 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 446 | 28 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 446 | 32 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 446 | 34 | het wel zo - volgens 1882; in 1870: het |
| blz. 447 | r. 1 | van - volgens 1882; in 1870: der |
| 447 | 5 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 447 | 20 | dat zou - volgens 1882; in 1870: dat zoude |
| 448 | 7 | meebrengt - volgens 1882; in 1870: medebrengt |
| 448 | 18 | offerzucht - volgens 1882; in 1870: en offerzucht |
| 448 | 23 | zou zyn - volgens 1882; in 1870: zoude zyn |
| 448 | 24 | zou wagen - volgens 1882; in 1870: zoude wagen |
| 448 | 34 | zal daarom - volgens 1882; in 1870: zal |
| 449 | 6 | volkomen - volgens 1882; in 1870: volkomene |
| 449 | 28 | binnen - volgens 1882; in 1870: in |
| 450 | 13 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 450 | 14 | van die - volgens 1882; in 1870: dier |
| 450 | 15 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 450 | 16 | evenals - volgens 1882; in 1870: als |
| 450 | 19 | Alweer - volgens 1882; in 1870: Alweder |
| 450 | 20 | op te leveren - volgens 1882; in 1870: met zich te brengen |
| 450 | 26 | overdreven - volgens 1882; in 1870: overdrevene |
| 451 | 1 | ik zou - volgens 1882; in 1870: ik zoude |
| 451 | 13 | het zou - volgens 1882; in 1870: het zoude |
| 451 | 17 | en de mening die - volgens 1882; in 1870: en dat |
| 452 | 9 | over de - volgens 1882; in 1870: over |
| 453 | 11 | van de wet - volgens 1882; in 1870: der wet |
| 453 | 20 | indien aan zulke voorschriften de hand werd gehouden - volgens 1882; in 1870: indien ze oprecht was |
| 453 | 21 | dit het geval is - volgens 1882; in 1870: ze wordt opgevolgd |
| 453 | 31 | maar nu - volgens 1882; in 1870: maar |
| 453 | 34 | over - volgens 1882; in 1870: over de |
| 454 | 4 | had ik - volgens 1882; in 1870: hadde ik |
| 454 | 5 | Op geen - volgens 1882; in 1870: Geen |
| 454 | 18 | Al geeft tot geloof ik u - volgens 1882; in 1870: ontbreekt |
| 455 | 10 | Thans zou tot gehandhaafd worden - volgens 1882; in 1870: ontbreekt |
| 455 | 13 | middelen waarmee - volgens 1882; in 1870: oorzaken waardoor |
| blz. 455 | r. 14 | dezer - volgens 1882; in 1870: dier |
| 455 | 16 | minder doelmatig acht - volgens 1882; in 1870: afkeurt |
| 456 | 1 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 456 | 6 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 456 | 9 | van de - volgens 1882; in 1870: der |
| 456 | 11 | van de - volgens 1882; in 1870: der |
| 456 | 25 | de macht die hun opvolgers nodig hadden tot handhaving van het goede - volgens 1882; in 1870: hun macht die voor 't goede verantwoordelyk was |
| 456 | 32 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 456 | 34 | bracht en brengt - volgens 1882; in 1870: bracht |
| 457 | 10 | woordvoerders - volgens 1882; in 1870: voorgangers |
| 457 | 18 | die op deze wys - volgens 1882; in 1870: die |
| 457 | 18 | van hun - volgens 1882; in 1870: hunner |
| 458 | 4 | zoals - volgens 1882; in 1870: als |
| 458 | 5 | nu leidt - volgens 1882; in 1870: leidt |
| 458 | 8 | burgerlyk - volgens 1882; in 1870: bourgeoisement |
| 458 | 9 | zo'n - volgens 1882; in 1870: zulke |
| 458 | 23 | van de - volgens 1882; in 1870: der |
| 458 | 37 | alweer - volgens 1882; in 1870: alweder |
| 459 | 22 | zwakheid - volgens 1882; in 1870: zwakte |
| 459 | 26 | nog altyd - volgens 1882; in 1870: nog altyd van een voldoende contrôle |
| 459 | 27 | van een voldoende contrôle kunnen - volgens 1882; in 1870: kunnen |
| 460 | 9 | Opplichtsvervulling - volgens 1882; in 1870: Hierop |
| 460 | 15 | en voortdurend - volgens 1882; in 1870: en |
| 460 | 17 | men zich - volgens 1882; in 1870: men |
| 460 | 22 | oorzaak - volgens 1882; in 1870: reden |
| 460 | 28 | evenals - volgens 1882; in 1870: als |
| 460 | 31 | En ligt - volgens 1882; in 1870: En zo ja, ligt |
| 461 | 16 | voor - volgens 1882; in 1870: dan ook voor |
| 461 | 33 | zeker - volgens 1882; in 1870: bepaald |
| 461 | 36 | meebrengt - volgens 1882; in 1870: medebrengt |
| blz. 462 | r. 30 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 462 | 35 | recht tot dezen eis - volgens 1882; in 1870: dit recht |
| 462 | 38 | van de zaak - volgens 1882; in 1870: der zaak |
| 463 | 1 | maar te eisen dat - volgens 1882; in 1870: voor |
| 463 | 2 | worden weerlegd - volgens 1882; in 1870: zullen wederlegd zyn |
| 463 | 7 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 468 | 28 | achterlyke - volgens 1882; in 1870: gearriëreerde |
| 470 | 14 | wordt - volgens 1882; in 1870: komt |
| 470 | 15 | die diefstal gebrandmerkt - volgens 1882; in 1870: daarover de minste aanmerking gemaakt |
| 470 | 26 | tegen - volgens 1882; in 1870: voor |
| 470 | 27 | voor gereed geld - volgens 1882; in 1870: a comptant |
| 472 | 6 | van Menado - volgens 1882; in 1872: ontbreekt |
| 472 | 11 | vertoefde - volgens 1882; in 1870: doorbracht |
| 473 | 9 | zou - volgens 1882; in 1870: zoude |
| 473 | 10 | streken - volgens 1882; in 1870: plaatesn |
| 473 | 24 | uit het wraken tot niet dat juist - volgens 1882; in 1870: want het zy verre dat ook |
| 473 | 31 | schynt met gezag te mogen - volgens 1882: in 1870: mag |
| 473 | 33 | in 1845 namelyk - volgens 1882; in 1870: ontbreekt |
| 475 | 1 | even zovele - volgens 1882; in 1870: zovele |
| 476 | 7 | Insulinde - volgens 1882; in 1870: Java |
| 476 | 11 | hoeveel er - volgens 1882; in 1870: dat er nog al iets |
| 476 | 16 | macht - volgens 1882; in 1870: suprematie |