Volledige Werken. Deel 4. Een en ander over Pruisen en Nederland. Causerieën. De maatschappij tot nut van den Javaan. Ideeën, derde bundel
Een en ander over Pruisen en Nederland
De Maatschappy tot Nut van den Javaan
761. Vervolg: publieke voordrachten.
767. De algemeenheid van wanbegrip (541)
784. Raden en oordelen in verband met kansrekening. (541)
788. Wysbegeerte een roeping van allen. (542)
795a. Afkeer van arithmetische juistheid
796. Meeting te Batavia in mei 1848
797. Zekere theologieën. (554)
799. Iemand die in zichzelf de nodige geschiktheid heeft. (554)
824. De onzedelykheid van de beloon-theorie in de opvoeding (561)
828. Het onderwys (561, vlgg.)
886. De schepping werd in weinig regels afgedaan. (563)
899. Het zyn liegt niet. (574)
913. Vervolg: Onderwys, in verband met het godsbegrip en met de studie van den aard der dingen.
922. Het beoordelen der zedelykheid (589).
Naschrift bij den tweeden druk
Een en ander over Pruisen en Nederland
Notities in handschrift
In een exemplaar der tweede editie van ‘Pruisen en Nederland’ (1879), bestemd voor M.T.H. Perelaer en thans aanwezig in het Multatuli-Museum, heeft de schrijver in 1882 met blauw potlood enige aantekeningen gemaakt, die met behoud van de authentieke spelling hieronder zijn afgedrukt:
blz. 20 | r. 24 | parlementaire redevoeringen onderstreept. |
22 | 15 | Om te doorgestreept; vervangen door: Hy zou [*] In het hekelversje dat in deze editie in gewijzigde vorm is opgenomen. |
22 | 16 | Op doorgestreept; vervangen door: Om [*] In het hekelversje dat in deze editie in gewijzigde vorm is opgenomen. |
32 | 19 | vrede van Praag onderstreept; daarbij: het traktaat is heden 1882 nóg niet ten-uitvoer gelegd. Zie blz. 33 [**] In deze editie blz. 34 r. 25. |
33 | 9 | wat ik negeer onderstreept; daarbij: zie den oorlog die 4 jaar later uitberstte! |
34 | 27 | aan Denemarken weder af te staan, zo de meerderheid der bevolking daartoe den wens openbaart onderstreept; daarbij: is niet geschied |
44 | 8 | verplicht vóóruit te gaan. Het behaald succes onderstreept; daarbij: NB zie de aanteekening op blz. 48 [***] In deze editie blz. 46. |
45 | 11 | Adolf onderstreept; daarbij: de vent heeft zich laten afkoopen. Z'n broer prins Nikolaas dineert heel gemüthlich by den Keizer als deze te Wiesbadenis. |
45 | 33 | groot man onderstreept; daarbij: 1882. Dit trek ik in! Ik heb z'n veine voor bekwaamheid aangezien. Hy is geslaagd door eigenschappen van niet zeer verheven aard. |
45 | 38 | nieuw Noord-duits verbond onderstreept; daarbij: nieuw in '67. Nu reeds (na '70) terziele, en uitge- |
breid tot 'n keizerlyk Duitschland, dat men Beieren gedwongen heeft te provoceeren. | ||
blz. 46 | r. 12 | laten binnenroepen, binnentrekken onderstreept. |
47 | 15 | bovendien een krygsfonds worden gesticht onderstreept; daarbij: dit is na '70 geschied |
49 | 9 | en vlgg. dit is in '70 niet geschied maar in den onvermydelyken revanche oorlog zal 't gebeuren. Het voeren van den oorlog zooals dat in 70 door Frankryk geschied is, kan niet ten tweeden male plaats hebben! |
50 | 21 | rynvaart zalmteelt Ink. Recht politie verwikkelingen kustvaart in Noord- en Oostzee |
52 | 32 | Samojeden een bewys tot kaasmaken onderstreept; daarbij: Dit is stipter bewaarheid dan ikzelf meende te mogen gelooven. We leeren tegenwoordig van de Denen boter maken |
53 | 32 | byna zo ellendig als de onze in Den Haag onderstreept;. |
54 | 3 | daden onderstreept; daarbij: daden, d.i. het samenvallen van gelukkige omstandigheden |
55 | 33 | juist het leveren van tot gevaarlyk maken onderstreept; daarbij: Ook Bosscha zou zich geschaard hebben onder de brigade glimlachers van Mr X! |
56 | 27 | lange streep langs de kant, tot blz. 57 r. 21; daarbij: Aan Mr X! Dit kan in zekeren zin van al 't volgende gezegd worden. |
94 | 8 | Schwatz- und Klatschstube. Onze kinderen etc. onderstreept. |