Volledige Werken. Deel 18. Brieven en dokumenten uit de jaren 1875-1877
[1 september 1875 Advertentie in de Prov. Geld. en Nijm. Crt.]
[3 september 1875 Bericht in de Prov. Geld. en Nijm. Crt.]
[september 1875 Aanbiedingscirculaire Minnebrieven]
[september 1875 Artikel in de Tolk van den Vooruitgang]
[september 1875 Brochure van Petrus verschijnt]
[14 september 1875 Artikel in Alg. Dagbl. van Ned. Indië]
[14 september 1875 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[15 september 1875 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman]
[15 september 1875 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[18 september 1875 Bericht in De Nederlandsche Spectator]
[20 september 1875 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman]
[21 september 1875 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[22 september 1875 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman]
[24 september 1875 Telegram van Multatuli aan S. Katz]
[24 september 1875 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman]
[27 september 1875 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[29 september 1875 Programma opvoering Vorstenschool Antwerpen]
[4 oktober 1875 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]
[6 oktober 1875 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman]
[8 oktober 1875 Aanbiedingscirculaire Specialiteiten]
[9 oktober 1875 Briefkaart Multatuli aan J. Waltman]
[14 oktober 1875 Briefkaart Multatuli aan J. Waltman]
[oktober 1875 Duitse vertaling Max Havelaar]
[18 oktober 1875 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[19 oktober 1875 Vierde druk Max Havelaar]
[oktober 1875 Bezoek C. Vosmaer]
[22 oktober 1875 Brief van Multatuli aan P.A. Tiele]
[23 oktober 1875 Bericht in Sneeker Courant]
[24 oktober 1875 Advertentie vierde druk Max Havelaar]
[24 oktober 1875 Brief van Mina Kruseman aan R.]
[31 oktober 1875 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[november 1875 Recensie Vorstenschool in Vlaamsche Kunstbode]
[1 november 1875 Brief G.L. Funke aan Multatuli]
[2 november 1875 Brief G.L. Funke aan Multatuli]
[2 november 1875 Zesde druk Minnebrieven]
[november 1875 Artikel in de Tolk van den Vooruitgang]
[november 1875 Artikel in de Tolk van den Vooruitgang]
[5 november 1875 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman]
[5 november 1875 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[9 november 1875 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[10 november 1875 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[14 november 1875 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[november 1875 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]
[16 november 1875 Brief van Mina Kruseman aan haar vader]
[17 november 1875 Bespreking Onkruid o.d.t. in Sneeker Crt.]
[18 november 1875 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[18 november 1875 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[19 november 1875 Bericht opvoering Vorstenschool in Het Vaderland]
[20 november 1875 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[20 november 1875 Bespreking Onkruid o.d.t. in Sneeker Crt.]
[21 november 1875 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[22 november 1875 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[24 november 1875 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[24 november 1875 Advertentie Vorstenschool in Nieuwe Rott. Crt.]
[24 november 1875 Bericht in Sneeker Crt.]
[november 1875 Herinneringen van D. Haspels]
[27 november 1875 Bespreking Vorstenschool in Nieuwe Rott. Crt.]
[29 november 1875 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman]
[30 november 1875 Brief van Multatuli aan M. Engelman]
[30 november 1875 Brief van Mimi aan G.L. Funke]
[2 december 1875 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman]
[2 december 1875 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[december 1875 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[3 december 1875 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[5 december 1875 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[7 december 1875 Specialiteiten herdrukt, 1e afl.]
[10 december 1875 Brief van Mimi aan G.L. Funke]
[12 december 1875 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[13 december 1875 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[14 december 1875 Recensie Max Havelaar in Het Schoolblad]
[december 1875 Twee recensies in Het Nederlandsch Tooneel]
[21 december 1875 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[21 december 1875 Literatuurgeschiedenis van J. van Vloten verschijnt]
[22 december 1875 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[24 december 1875 Idylle van C. Vosmaer]
[24 december 1875 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[25 december 1875 A.C. Loffelt in The Atheneum]
[25 december 1875 Kerstmis bij de Hindoes in De Nederlandsche Spectator]
[25 december 1875 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[december 1875 Brief van Multatuli en Mimi aan C. Vosmaer]
[27 december 1875 Brief van Multatuli aan J.N. van Hall]
[27 december 1875 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[28 december 1875 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[29 december 1875 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman]
[december 1875 Rekening van G.L. Funke]
[1875 Aantekeningen in het Memoriaal]
[januari 1876 Rekening-courant Multatuli en G.L. Funke]
[januari 1876 Artikel in de Tolk van den Vooruitgang]
[4 januari 1876 Artikel van Roorda van Eysinga in Het Schoolblad]
[10 januari 1876 Twee bijdragen in de Nederlandsche Kunstbode]
[januari 1876 Recensie Max Havelaar in Het Familieblad]
[januari 1876 Artikel Admiraal in Nederland]
[18 januari 1876 Artikel Stellwagen in Het Schoolblad]
[18 januari 1876 Brief van Multatuli aan A.J. Servaas van Rooyen]
[18 januari 1876 Artikel Geerke in Tooneel Almanak]
[20 januari 1876 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[22 januari 1876 Brief van A.J. Servaas van Rooyen aan Multatuli]
[23 januari 1876 Brief van Mimi aan G.L. Funke]
[25 januari 1876 Eduard Bernhold geboren]
[25 januari 1876 Artikel Versluys in Het Schoolblad]
[26 januari 1876 Brief van Multatuli aan A.C. Loffelt]
[26 januari 1876 Brief van Multatuli aan J.N. van Hall]
[26 januari 1876 Brief van Multatuli aan A.J. Servaas van Rooyen]
[27 januari 1876 Bericht Spaanse Max Havelaar in Nieuwe Rott. Crt.]
[28 januari 1876 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[28 januari 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[29 januari 1876 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[30 januari 1876 Brief van Multatuli aan A.C. Loffelt]
[1 februari 1876 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]
[februari 1876 Bespreking Max Havelaar in Vad. Letteroeffeningen]
[2 februari 1876 Dagboek-aantekeningen van Mimi]
[4 februari 1876 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]
[4 februari 1876 Brief van Mimi aan G.L. Funke]
[8 februari 1876 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[8 februari 1876 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]
[9 februari 1876 Briefkaart van Multatuli aan de Redaktie van de Amstelbode]
[10 februari 1876 Artikel in de Nederlandsche Kunstbode]
[11 februari 1876 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[februari 1876 Artikel Admiraal in De Tijdspiegel]
[15 februari 1876 Artikel P. Westra in Het Schoolblad]
[15 februari 1876 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman]
[15 februari 1876 Brief van Multatuli aan J.N. van Hall]
[februari 1876 Artikel Admiraal (II) in Nederland]
[februari 1876 Artikel Multatuli in Het Nederlandsch Tooneel]
[17 februari 1876 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]
[20 februari 1876 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman]
[februari 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[28 februari 1876 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]
[maart 1876 Correspondentie in de Tolk van den Vooruitgang]
[1 maart 1876 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman]
[5 maart 1876 Brief van Multatuli aan S. Katz]
[9 maart 1876 Briefkaart van G.L. Funke aan Multatuli]
[10 maart 1876 Brochure Loffelt verschijnt]
[10 maart 1876 Brief van Mimi aan G.L. Funke]
[11 maart 1876 Recensie Loffelts' brochure in Nieuwe Bijdragen]
[11 maart 1876 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[12 maart 1876 Brief van Mimi aan G.L. Funke]
[12 maart 1876 Artikel in de Nederlandse Kunstbode]
[13 maart 1876 Brief van Multatuli aan A.C. Loffelt]
[14 maart 1876 Artikel Versluys in Het Schoolblad]
[14 maart 1876 Brief van Multatuli aan D.J.A. Haspels]
[maart 1876 Brief van A. van der Linde aan Multatuli]
[maart 1876 Artikel in Bredasche Crt.]
[maart 1876 Artikel Admiraal (III) in Nederland]
[17 maart 1876 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]
[17 maart 1876 Brief van Mimi aan G.L. Funke]
[18 maart 1876 Briefkaart van G.L. Funke aan Multatuli]
[18 maart 1876 Correspondentie in de Nieuwe Bijdragen]
[maart 1876 Brief van A. van der Linde aan Multatuli]
[19 maart 1876 Brief van G.L. Funke aan Mimi]
[20 maart 1876 Brief van Multatuli aan A.C. Loffelt]
[21 maart 1876 Brief van Mimi aan G.L. Funke]
[24 maart 1876 Brief van Multatuli aan W. Pik]
[25 maart 1876 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]
[27 maart 1876 Briefkaart van Multatuli aan A.C. Loffelt]
[april 1876 Artikel De Raaf in De Schoolbode]
[april 1876 Brief Cohen Stuart in de Tolk van den Vooruitgang]
[5 april 1876 Brief van Multatuli en Mimi aan G.L. Funke]
[5 april 1876 Brief van Multatuli aan G.J.A. Boulet]
[9 april 1876 Brief van Mimi en Multatuli aan G.L. Funke]
[12 april 1876 Bericht Franse Max Havelaar in de Nieuwe Rott. Crt.]
[april 1876 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[14 april 1876 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]
[16 april 1876 Brief van Mimi aan G.L. Funke]
[18 april 1876 Bezoek J. Versluys]
[24 april 1876 Brief van Mimi aan G.L. Funke]
[24 april 1876 Brief van Multatuli aan de Redaktie van de Amstelbode]
[30 april 1876 Brief van Multatuli aan F.C. Günst]
[2 mei 1876 Brief van Multatuli aan K.Th. Wenzelburger]
[3 mei 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[6 mei 1876 Briefkaart van Multatuli aan H. de Raaf]
[6 mei 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[8 mei 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[8 mei 1876 Brief van Multatuli aan F.C. Günst]
[8 mei 1876 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[12 mei 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[18 mei 1876 Advertentie in het Nieuws van den Dag]
[19 mei 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[26 mei 1876 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]
[2 juni 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[3 juni 1876 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]
[5 juni 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[6 juni 1876 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]
[8 juni 1876 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]
[juni 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[16 juni 1876 Brief van Multatuli aan K.Th. Wenzelburger]
[18 juni 1876 Brief van Multatuli aan A.W. Sijthoff]
[19 juni 1876 Brief van Multatuli aan F.C. Günst]
[20 juni 1876 Brief van Multatuli aan J.H. van Offel]
[juni 1876 Brief van Multatuli aan G.W. van der Voo]
[26 juni 1876 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]
[27 juni 1876 Brochure Van der Voo verschijnt]
[27 juni 1876 Brochure van G.W. van der Voo]
[30 juni 1877 Artikel in Euphonia]
[2 juli 1876 Notulen van De Dageraad]
[5 juli 1876 Brief van Multatuli aan P.A. Tiele]
[7 juli 1876 Artikel (II) in Euphonia]
[juli 1876 Brief van Multatuli aan P.A. Tiele]
[11 juli 1876 Brief van Mina Kruseman aan E. Baart]
[14 juli 1876 Brief van Multatuli aan P.A. Tiele]
[15 juli 1876 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[juli 1876 Ingezonden Brief in de Tolk van den Vooruitgang]
[juli 1876 Artikel Admiraal (IV-V) in Nederland]
[juli 1876 Artikel in de Tolk van den Vooruitgang]
[27 juli 1876 Brief van Multatuli aan K.Th. Wenzelburger]
[31 juli 1876 Briefkaart van Multatuli aan G.L. Funke]
[1 augustus 1876 Briefkaart van Multatuli aan J. Waltman]
[3 augustus 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[4 augustus 1876 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]
[6 augustus 1876 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[13 augustus 1876 Bezoek J. Waltman]
[augustus 1876 Artikel Admiraal (Slot) in Nederland]
[5 september 1876 Verschijning Franse Max Havelaar, deel 1]
[7 september 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[15 september 1876 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[september 1876 Aanbiedingscirculaire Bloemlezing Heloïze]
[september 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[20 september 1876 Brief van A. Nahuys aan G.L. Funke]
[22 september 1876 Brief van Multatuli aan A.S. Kok]
[25 september 1876 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[26 september 1876 Kritiek van mevr. E. Garcin in Le Républicain des P.O.]
[28 september 1876 Verschijning 3e druk Multatuli, door Cd. Busken Huet]
[29 september 1876 Verschijning Bloemlezing, 1e afl.]
[1 oktober 1876 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[4 oktober 1876 Brief van Mina Kruseman aan J.W.]
[8 oktober 1876 Aantekeningen in het Memoriaal]
[8 oktober 1876 Brief van Mina Kruseman aan E. Baart en B.P. Korteweg]
[11 oktober 1876 Aantekeningen in het Memoriaal]
[17 oktober 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[17 oktober 1876 Verschijning Bloemlezing, 2e afl.]
[17 oktober 1876 Aantekeningen in het Memoriaal]
[18 oktober 1876 Aantekeningen in het Memoriaal]
[25 oktober 1876 Brief van Mimi aan J. Waltman]
[26 oktober 1876 Aantekeningen in het Memoriaal]
[27 oktober 1876 Verschijning Bloemlezing, 3e en 4e afl.]
[28 oktober 1876 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[28 oktober 1876 Prent in De Nederlandsche Spectator]
[29 oktober 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[31 oktober 1876 Recensie Bloemlezing in Het Schoolblad]
[oktober 1876 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]
[1 november 1876 Circulaire stempelband Bloemlezing]
[4 november 1876 Aantekeningen in het Memoriaal]
[6 november 1876 Brief van Multatuli aan A.S. Kok]
[6 november 1876 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[6 november 1876 Aantekeningen in het Memoriaal]
[7 november 1876 Verschijning Bloemlezing, 5e en 6e afl.]
[8 november 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[9 november 1876 Aantekening in het Memoriaal]
[10 november 1876 Aantekeningen in het Memoriaal]
[11 november 1876 Aantekeningen in het Memoriaal]
[11 november 1876 Brief van Mimi aan J. Waltman]
[11 november 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[12 november 1876 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[13 november 1876 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[16 november 1876 Dagboek-aantekeningen van Mimi]
[16 november 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[17 november 1876 Verschijning Bloemlezing, 7e-10e afl. compl.]
[18 november 1876 Brief van Multatuli aan P.A. Tiele]
[18 november 1876 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[18 november 1876 Bericht Spaanse Multatuli-vertalingen in De Nederlandsche Spectator]
[19 november 1876 Advertentie Vorstenschool in Nieuwe Rott. Crt.]
[21 november 1876 Aantekeningen in het Memoriaal]
[22 november 1876 Brief van Multatuli aan W.L. Penning]
[22 november 1876 Verslag Vorstenschoolopvoering in Nieuwe Rott. Crt.]
[23 november 1876 Brief van Multatuli aan J.A. Roessingh van Iterson]
[23 november 1876 Bespreking Bloemlezing in Vox studiosorum]
[23 november 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[24 november 1876 Verschijning van Gedachten van A. Buys]
[24 november 1876 Verschijning Ideën VII, 3e stuk]
[25 november 1876 Advertentie Bloemlezing in Nieuwe Rott. Crt.]
[25 november 1876 Bespreking Bloemlezing in Nieuwe Bijdragen]
[26 november 1876 Brief van Multatuli aan Forster]
[27 november 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[november 1876 Brief van W.F. Schook aan J. Schook]
[29 november 1876 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[29 november 1876 Brief van Multatuli aan H. de Raaf]
[29 november 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[30 november 1876 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[december 1876 Bespreking Vorstenschool in Het Nederlandsch Tooneel]
[1 december 1876 Briefkaart van Multatuli aan J.N. van Hall]
[1 december 1876 Advertentie Werken Multatuli in Nieuwe Rott. Crt.]
[2 december 1876 Brief van Mina Kruseman aan H. van Offel]
[2 december 1876 Bespreking Bloemlezing in De Wekker]
[3 december 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[6 december 1876 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[9 december 1876 Brief van Multatuli aan J.N. van Hall]
[12 december 1876 Beoordeling Ideën VII in Het Schoolblad]
[12 december 1876 Artikel Van Vloten in Het Schoolblad]
[12 december 1876 Verschijning Franse Max Havelaar, deel 2]
[12 december 1876 Brief van Mimi aan A.S. Kok]
[14 december 1876 Over Multatuli te Nieuwediep]
[14 december 1876 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[15 december 1876 Brief van Mimi aan G.L. Funke]
[15 december 1876 Brief van Multatuli aan S.E.W. Roorda van Eysinga]
[16 december 1876 Brief van Multatuli aan H. de Raaf]
[16 december 1876 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[19 december 1876 Artikel Mansholt in Het Schoolblad]
[25 december 1876 Brief van Mimi aan J.C. Loman]
[26 december 1876 Artikel De Raaf in Het Schoolblad]
[1876 Friese vertaling Het Gebed van de onwetende]
[30 december 1876 Overzicht in The Atheneum]
[december 1876 Bespreking Franse Max Havelaar in Nederlandsch Museum]
[december 1876 Bespreking Bloemlezing in Nederlandsch Museum]
[januari 1877 Rekening-courant Multatuli en G.L. Funke]
[januari 1877 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]
[4 januari 1877 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[4 januari 1877 Nota voor Multatuli van G.L. Funke]
[10 januari 1877 Bericht in de Nederlandsche Kunstbode]
[20 januari 1877 Brief van Mimi aan J. Waltman]
[20 januari 1877 Vlugmaren in De Nederlandsche Spectator]
[20 januari 1877 Briefkaart van Multatuli aan A.C. Loffelt]
[22 januari 1877 Brief van Mimi aan G.L. Funke]
[25 januari 1877 Brief van Mimi aan A.S. Kok]
[januari 1877 Artikel Van Vloten in De Levensbode]
[2 februari 1877 Bespreking Bloemlezing in De Locomotief]
[7 februari 1877 Brief van Edu aan Multatuli]
[8 februari 1877 Aanbiedingscirculaire 4e druk Max Havelaar]
[9 februari 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[12 februari 1877 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[februari 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[18 februari 1877 Briefkaart van F.A.H. Pool aan Mimi]
[18 februari 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[19 februari 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[20 februari 1877 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[27 februari 1877 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]
[februari 1877 Brief van Mimi aan C. Vosmaer]
[5 maart 1877 Aantekeningen in het Memoriaal]
[5 maart 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[6 maart 1877 Brief van Multatuli aan G.C. de Haas-Hanau]
[7 maart 1877 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[17 maart 1877 Brief van Mimi aan A.C. Loffelt]
[20 maart 1877 Brief van P. Westra aan Multatuli]
[21 maart 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[22 maart 1877 Aantekeningen Dagboek Mimi]
[22 maart 1877 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[23 maart 1877 Aantekeningen in het Memoriaal]
[28 maart 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[maart 1877 Circulaire herdruk Ideën V]
[10 april 1877 Tekst portret Nonni]
[13 april 1877 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[13 april 1877 Brochure Van der Voo, 2e druk]
[19 april 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[22 april 1877 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[27 april 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[2 mei 1877 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[4 mei 1877 Twee bijdragen in Makassaarsch Handelsblad]
[6 mei 1877 Brief van D.R. Mansholt aan H. de Raaf]
[8 mei 1877 Briefkaart van Multatuli aan P.A. Tiele]
[28 mei 1877 Briefkaart van Nips aan Mimi]
[9 juni 1877 Recensie Bloemlezing in Euphonia]
[13 juni 1877 Roorda van Eysinga in de Sneeker Crt.]
[15 juni 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[16 juni 1877 Roorda van Eysinga in de Sneeker Crt.]
[18 juni 1877 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[20 juni 1877 Roorda van Eysinga in de Sneeker Crt.]
[22 juni 1877 Verschijning Ideën VII, 4e stuk]
[23 juni 1877 Roorda van Eysinga in de Sneeker Crt.]
[25 juni 1877 Brief van E. Moïze de Chateleux Jr. aan A.W. Sijthoff]
[26 juni 1877 Artikel De Raaf in Het Schoolblad]
[27 juni 1877 Roorda van Eysinga in de Sneeker Crt.]
[29 juni 1877 Briefkaart van Multatuli aan H. de Raaf]
[30 juni 1877 Roorda van Eysinga in de Sneeker Crt.]
[11 juli 1877 Roorda van Eysinga in de Sneeker Crt.]
[14 juli 1877 Roorda van Eysinga in de Sneeker Crt.]
[15 juli 1877 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]
[juli 1877 Herinneringen bezoek Vitus en Hilda Bruinsma]
[15 juli 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[16 juli 1877 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[21 juli 1877 Roorda van Eysinga in de Sneeker Crt.]
[25 juli 1877 Roorda van Eysinga in de Sneeker Crt.]
[juli 1877 Brief van Mimi aan G.L. Funke]
[augustus 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[8 augustus 1877 Brief van Multatuli aan V. en H. Bruinsma]
[18 augustus 1877 Roorda van Eysinga in de Sneeker Crt.]
[20 augustus 1877 Briefkaart van Edu aan Multatuli]
[22 augustus 1877 Artikel in Ons Streven]
[22 augustus 1877 Roorda van Eysinga in de Sneeker Crt.]
[augustus 1877 Brief van Multatuli aan W. Pik]
[27 augustus 1877 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]
[28 augustus 1877 Telegram van Edu aan Multatuli]
[augustus 1877 Brief van Multatuli aan W. Pik]
[31 augustus 1877 Afrekening Nieuwe Rott. Schouwburg-vereeniging]
[31 augustus 1877 Edu arriveert te Wiesbaden]
[11 september 1877 Beoordeling Ideën VII in Het Schoolblad]
[12 september 1877 Herinnering van Mimi]
[12 september 1877 Ingezonden brief Bruinsma in Ons Streven]
[12 september 1877 Verslag Mimi inzake Edu en zijn vriendin]
[september 1877 Herinneringen van Marie Anderson]
[14 september 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[16 september 1877 Brief van Mimi aan J. Waltman]
[16 september 1877 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[22 september 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[23 september 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[25 september 1877 Spreekuren van Admiraal in Het Schoolblad]
[september 1877 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[5 oktober 1877 Verschijning Ideën V, 2e herz. druk]
[5 november 1877 Brief van Multatuli aan V. en H. Bruinsma]
[8 november 1877 Brief van Multatuli aan V. en H. Bruinsma]
[november 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[19 november 1877 Brief van G.L. Funke aan Multatuli]
[23 november 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[29 november 1877 Edu verlaat Wiesbaden]
[november 1877 Artikel Westra in De Levensbode]
[9 december 1877 Brief van Multatuli aan P.A. Tiele]
[9 december 1877 Brief van Multatuli aan J. Waltman]
[12 december 1877 Brief van Multatuli aan V. en H. Bruinsma]
[15 december 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[17 december 1877 Brief van Multatuli aan V. Bruinsma]
[17 december 1877 Brief van Multatuli aan G.L. Funke]
[19 december 1877 Brief van Multatuli aan J.M. Haspels]
[22 december 1877 Bijdrage Tiele in De Nederlandsche Spectator]
[26 december 1877 Brief van Multatuli aan P.A. Tiele]
[5 juli 1876
Brief van Multatuli aan P.A. Tiele]
5 juli 1876
Brief van Multatuli aan P.A. Tiele. Twee dubbele velletjes postpapier, geheel beschreven. (M.M.)
Wiesbaden 5 Juli 1876
Myn beste Tiele! Toen ik uw lieven brief van 29 Juni ontving, had ik bezoek uit Holland, twee dames [1.] twee dames: mogelijkerwijs Truida Hotz en een onbekende vriendin. Zie Peé 1941, blz. 317. voor wie ik de honneurs van Wb. optehouden had. We zouden dien dag naar Sonnenberg en Rambach gaan, en by 't verlaten van m'n woning haalde ik uw brief uit de bus die op de keukendeur hangt. Welnu, te Sonnen-berg en Rambach voelde ik ‘een gloeienden kool’ in m'n zak te hebben! Want ik had U op Uwen zeer belangryken vorigen brief niet geantwoord, en als ge boos op me geweest waart, had ik 't niet kwalyk mogen nemen.
Laat me nu beginnen met de betuiging van m'n spyt dat ge verhinderd zyt dezen zomer hier te komen. Maar is dat zoo zeker? De beste maanden moeten nog komen, en by de late hedendaagsche lenten hebben we aanspraak (of kans ten-minste) op schoone herfstdagen. Wat my betreft, ik vind 'n herfst heerlyk. Niet alleen de buitennatuur maar ook de natuur in ons, is in 't derde jaarkwartaal rustiger. Ik vind de lente, en ook in zekeren zin den zomer, agitant. Van de lente is 't bekend en erkend, maar ik geloof dat deze opmerking omtrent den zomer nog niet zoo algemeen is doorgedrongen. Hoe dit zy, ik hou van avend en najaar. Daarin ligt iets kalmerends, iets dat denken doet aan zich ter rust te begeven, en m'n voorkeur voor dien indruk klopt heelemaal met m'n verlangen naar den dood. Zoek in deze uitdrukking niets melankolieks, niets van Weltschmerz. [2.] In duitse schrijfletters. Ik ben, behoudens 'n paar servituten die op m'n gemoed drukken, vry opgeruimd. De twee dames die ons bezochten, vonden me byzonder vrolyk. Ik was ‘om te gieren’ zeiden ze met de thans gebruikelyke uitdrukking. Alzoo: niets van byzondere treurigheid. M'n vrouw is 'n engel voor my, ons woninkje is best, sedert zeer langen tyd heb ik geen gebrek geleden, ik ben gezond. Het is nu m'n plan niet de dingen optesommen of uittepluizen die de medaille 'n revers bezorgen. Ik stipte alleen 't goede aan dat ik geniet, om niet m'n voorkeur van den etmaal- jaar- en levensavend op rekening te doen zetten van zwartgalligheid. Maar... ik vind men moest niet langer leven dan 50 jaar. Dat is wèl! Er werd in myn tyd (1842,3) in de Battaklanden verteld dat 'n familievader die zich voelde aftakelen, z'n kroost en kleinkroost verzocht hem nu maar opteeten. En dit deden de goeie kinderen! Ze maakten hun maag tot 'n mausoleum van pieteit. Maar ik weet niet of deze vertelling grond heeft: gezien heb ik 't niet! Zonder nu van m'n kinderen zoo'n onsmakelyken dienst te vorderen (onsmakelyk voor hen, meen ik) voel ik tòch iets in me van zoo'n battaksche wysgeer.-
Heere Jesis Kristis, en dat alles om U te zeggen dat ge in September of Oktober best hier kunt komen! Laat het niet om de kosten, wanneer ge ten-minste genoegen neemt met dat kleine kamertje. De reis zelf is zeer goedkoop, et pour cause. [3.] et pour cause: en met reden (fr.) Direktien van Staats- of andere banen, en Stoombootmaatschappyen houden niet van villen, en 't hoeft ook niet. Ze rekenen er vast op, de goeie menschen, dat de hôtelmannen dit wel zullen doen. Gaandeweg echter zullen deze interessante industrieelen zich van die liefhebbery moeten spenen, want het getal Rynreizigers neemt sterk af. Vooral hier te Wbad. klaagt men zeer, en hoe al die paleizen van logementen zich staande houden, is 'n raadsel. Men zegt dan ook dat ze waggelen.-
Ge hadt de goedheid in Uw vorigen brief uitvoerig te antwoorden op m'n boutades over Göthe's Werther. Kyk, ziedaar nu 'n reden waarom ge niet eer 'n brief van me kreeg (t? schryft men die t nog? Ook zùlke dingen doen iemand naar den dood verlangen. Na 'n mode drie, vier, beleefd te hebben, weet men niet meer hoe men conjugeeren moet, en loopt de kans òf voor ouwerwets te worden aangezien, òf schuldig te worden aan geaffecteerde nieuwerwetsheid! Wie tweeerlei spelling beleefd heeft, hoogstens 2½, moet z'n hoofd neerleggen.)
Als ik nu 'n beroerte kreeg, en m'n brief bleef onàfliggen, zouden de commentatoren zeggen ‘Mult. schreef niet meer aan Tiele omdat deze zich verstoutte andere opinien dan hy te hebben over Juffr. Lotte. [4.] Juffr. Lotte: de vrouwelijke hoofdpersoon uit Goethe's Die Leiden des jungen Werthers. De verwaande gek nam dit zoo kwalyk dat de korrespondentie eensklaps werd afgebroken.’ Ei, juist andersom! Ik vind uw opmerkingen over den Werther zeer belangryk, en stelde 't schryven telkens uit, juist omdat ik 't jammer en zonde vond uw brief terloops aftedoen. En dit gevoel heb ik nòg! Uw brieven zyn te goed om ze niet met zorg en conscientie te behandelen. Wat verschil van gevoelen aangaat, ik geloof er zelden aan tusschen menschen die naar juistheid van uitdrukking en goed verstaan [5.] en goed verstaan: later toegevoegd. streven, want dissentie is meest 'n gevolg van slordig spreken of misverstaan.
Toen ik Uw brief van 29 Juni (nog maar half) gelezen had, gaf ik hem m'n vrouw, en zei (je moogt het navragen!) ‘Zie eens weer wat 'n besten brief van Tiele, altyd zoo soliede, net als hyzelf.’ De keus van dat laatste woord werd wel eenigszins bepaald door háár hoedanigheid ook, want... ze houd van wiskunde, ze studeert er in, en wil trachten er examen in te doen. Wy allebei zyn beu van litterature legère, van mojigheidjes. By 't lezen byv. van iets schoons in de ‘manier’ van Heine ('t woord ‘manier’ alleen hindert ons reeds) zeggen we: ‘Kyk, dàt zouden we vroeger mooi gevonden hebben.’ Meen niet dat we geprozaïzeerd zyn, o neen! We zoeken slechts de poëzie elders dan in sentimenteel getourneerde plompheden, of gevoeligheid met lepels en 'n oorveeg toe! Met wat goeden wil kunt ge uit e.e.a. berekenen hoe 't woord ‘soliede’ by ons in eere kwam, en met liefde op U wordt toegepast.
Grootendeels ben ik 't met uw beschouwingen over den Werther eens, maar ik weid er nu niet over uit, omdat dan deze brief nooit afkomt. Vooral daar ik iets aktueelers omtrent Lotte's koketterie te vertellen heb. Verbeelje dat m'n vrouw op 't zolderkamertjen 'n kanariebroeierytje heeft opgezet. Zoo'n nest - ja, als ik dááraan begin komt de brief niet klaar. Dus kort. Een der jongen was moederloos. Hoe, waarom, och, 't gaat soms zoo. Zenobia, (by verkort.) Nobbi, Nobbetje, was 'n slordige voedster, en haar mannetje knoopte andere amours aan. (Weet dat anders de kanarievadertjes redelyk goed zorg voor de jongen dragen.) Hoe 't zy, Jan Carel Josefus Van Speyk (zoo heette 't jong) was verlaten. Mimi nam de moederzorg op zich, en... ik ook! Toen aan 't voeden en volproppen met geweekt brood, met hardgekookt ei (voorschrift van 'n vogeldokter) met al wat we grypen & vangen konden om 't kropje gevuld te houden. Nu, daar hoort wat toe, want 'n jonge kanarie is onverzadelyk als 'n eerzuchtige. Zoo'n diertje verbeeldt zich slecht bedeeld te zyn zoolang [6.] zolang: oorspr. stond er als. er nog wat by kan. Wy volgden dien wenk van de Natuur (misschien wel 'n beetje uit rancune op Zenobia die weggevlogen was, en nu waarschynlyk de loisirs vervrolykt van 'n pruissisch soldaat, want - en ziehier 'n diepe ornithologisch-militaire waarheid: alle weggevlogen kanaries komen terecht in de kazerne, ten minste als u op de Schwalbacher Strasse woont.) [7.] tenminste als u (enz.): later toegevoegd.
Ik geloof dat m'n zin niet uit is, en heb geen lust optezoeken waar ik begon. Zonder zin alzoo: Van Speyk is opgegroeid in deugd en veeren. Hy is zoo mak dat-i nergens gelukkiger is dan op een van onze vier schouders, en by voorkeur op een van de mynen, omdat ik meer in z'n buurt ben. Doch zie nu de samenhang. Als-i op Mimi's schouder zit, vindt ze 't diertje lief, en maakt (onwillekeurig en zonder verleidelyk opzet, waarlyk) mine [8.] maakt mine: zet een gezicht alsof (fr.) hem te kussen, of zich van hem te doen kussen. (In kanariezeden overgezet, beduidt dit dat-i haar in de lip pikt, enfin!) En toen ik dit 't eerst zag riep ik buiksprekend, dat ze 't niet hooren zou: ‘o god, daar heb je Lotte. Laat ik 'r toch waarschuwen dat ze 't niet doet als Tiele hier is!’ Want, voorgelicht door m'n opmerkingen over Lotte, zoudt gy er kwaad van denken, en ik kan U bezweren dat Mimi en kanarie beiden onschuldig zyn. Ook om dàt nu van naby te zien, zou 't goed wezen dat ge eens hier kwaamt. (Als ik nu nog langer leef, gaat die t van ‘kwaamt’ ook weg. Lieve jesis 't is zoo lastig!)-
Ik heb u wel 100 dingen te schryven, maar wil eerst dezen op de post doen om U heel hartelyk van ons beidjes te groeten. Anders denkt ge dat ik al dood ben. Verwacht dus 'n vervolg en liefst met de eerste post!
Uw vriend
DD.
Nu, dit brok brief is waarachtig niet soliede! Als ge 'r voorloopig maar uit besluit dat ik niet dood ben, en dat we met de grootste hartelykheid aan U denken.