2 maart 1820 | Geboren in de Korsjespoortsteeg 10 (nu 20) |
Amsterdam: geboortehuis van Multatuli, Korsjespoortsteeg 20 | ||
tussen 1820/1823 | Verhuizing naar de Haarlemmerdijk |
Amsterdam: Haarlemmerdijk 30, plaats van het woonhuis van Multatuli | ||
vanaf 1832 | Catechisatie in de doopsgezinde kerk | |||
maart 1832 | Inschrijving in het Album Scholasticum van de Latijnse school |
Amsterdam: de Latijnse School aan het Singel | ||
1835-1838 | Werk bij de firma van de Velde |
Amsterdam: kantoor van A. van de Velde aan het Singel, het pand van de firma waar Multatuli als jongeling tijdelijk werkte | ||
25 september 1838 | Vertrek vanuit Texel naar Nederlands-Indië met de Dorothea, het schip van zijn vader | |||
4-6 januari 1839 | Aankomst in Batavia, Nederlands-Indië |
Batavia: Weltevreden | ||
14 februari 1839 | Aangesteld bij de Algemene Rekenkamer in Batavia |
Benoeming Dekker tot tweede kommies | ||
oktober 1842 | Overplaatsing naar Sumatra’s Westkust |
Gezigt aan de westkust van Sumatra, nabij Padang, lithografie door C.W.M. van de Velde | ||
november 1842 | Belast met het civiel gezag te Natal | |||
1843-1844 | Schrijft zijn toneelstuk De eerlooze, dat later zal worden uitgegeven als De bruid daarboven |
manuscript De bruid daarboven | ||
22 juli 1843 | Ontslagen in Natal | |||
september 1843 | Vertrek uit Natal naar Padang |
De reede van Padang, door Paulus Lauters naar Charles William Meredith van de Velde | ||
8 januari 1844 | Gesuspendeerd, wegens ‘ontrouwe administratie en het misbruiken van [...] de hem aanvertrouwde landsgelden’ | |||
20 september 1844 | Vertrekt van Padang naar Batavia | |||
4 augustus 1845 | Ontmoet Everdine van Wijnbergen (Tine) in Batavia |
Envelop van brief aan Tine, 19 januari 1846 | ||
26 september 1845 | Verloving met Tine in Parakan Salak | |||
8 oktober 1845 | Eerherstel: aan het werk (in eerste instantie onbezoldigd) in Poerwakarta, Krawang |
Poerwakarta, foto door Garmt Stuiveling | ||
10 april 1846 | Huwelijk met Tine in Tjiandoer |
Everdina Huberta (Tine) Douwes Dekker-van Wijnbergen | ||
mei 1846-zomer 1848 | In Poerworedjo, Bagelen, werkzaam als kommies op het residentiekantoor van de residentie Bagelen | |||
april 1848 | Wordt secretaris van de residentie Menado, Celebes |
Akte van benoeming | ||
niet nader gedateerd (1851) | Lange brief aan zijn jeugdvriend Arie Kruseman, inmiddels uitgever | |||
eind februari 1852 | Werkzaam als assistent van Amboina |
Ambon: huis van Multatuli | ||
15 september 1852 | Het verlof: vertrekt met Tine uit Batavia naar Nederland |
Gezicht op Sint-Helena, 1ere vue de l'isle de S.te Helene, ets door Jean Jerôme Baugean | ||
25 december 1852 | Aankomst in Hellevoetsluis |
Hellevoetsluis vanaf de reede gezien, staalgravure door A. Fesca naar een tekening van L. Rohbock | ||
najaar 1853 | Reis door Europa, Spa | |||
1 januari 1854 | Geboorte Pieter Jan Constant Eduard (Edu) Douwes Dekker |
Amsterdam: Singel, het huis waar Multatuli en Tine tijdens M's verloftijd woonden en waar Edu geboren is. Aquarel door Herman Misset | ||
eind 1854-begin 1855 | Reis naar België en Duitsland | Ontmoeting met Duymaer van Twist, Buitenzorg |
Portret van Albertus Jacobus Duymaer van Twist | |
20 mei 1855 | Vertrek vanuit Hellevoetsluis naar Nederlands-Indië |
Batavia. Het societeits-gebouw De Harmonie, door Paulus Lauters naar Charles William Meredith van de Velde | ||
4 januari 1856 | Benoeming tot assistent-resident van Lebak |
Officiële akte van benoeming | ||
22 januari 1856 | Aanvaardt zijn ambt in Rangkas-Bitoeng, de hoofdplaats van Lebak |
Rangkas Betoeng: woning van de assistent-resident | ||
24 februari 1856 | Klaagt de regent van Lebak aan |
Havelaar's aanspraak tot de hoofden van Lebak. Max Havelaar blz. 84, door C.J. Addicks | ||
29 maart 1856 | Eervol ontslagen uit ’s lands dienst | |||
rond 20 april 1856 | Vertrekt, samen met zijn gezin, uit Rangkas-Bitoeng |
Java: residentshuis te Serang, woonhuis van resident Brest van Kempen, foto door Bert Vinkenborg | ||
mei 1856-april 1857 | Omzwervingen op Java |
Java: wegenkaartje | ||
1857-september 1859 | Per overlandmail naar Europa. Zwerft door Frankrijk, Duitsland en België |
Kassel: Hoftheater | ||
15 april 1857 | Verlaat Indië, met achterlating van zijn vrouw en zoontje | |||
1 juni 1857 | Geboorte Elisabeth Agnes Everdine (Nonni) Douwes Dekker | |||
begin september 1859 | Contact met Jacob van Lennep, die later Max Havelaar zal helpen uitgeven | Dekker schrijft Max Havelaar in Brussel, in Au Prince Belge aan de Rue de la Montagne |
Brussel: Bergstraat (Rue de la Montagne) 78-80, waar het gesloopte Hotel Au Prince Belge stond | |
zomer 1860 | Vriendschap met zijn nicht Sietske Abrahamsz, die model zal staan voor ‘Fancy’ in diverse werken van Multatuli | |||
februari 1860 | Begint Woutertje Pieterse te schrijven | |||
14 mei 1860 | Max Havelaar verschijnt |
Max Havelaar, eerste druk, origineel omslag, vóór de restauratie | ||
25 september 1860 | Beraadslagingen in de Tweede Kamer, waarbij Max Havelaar - zonder dat het boek bij name genoemd wordt - ter sprake komt |
Den Haag: Het Binnenhof | ||
17 november 1860 | Dekker dagvaardt Van Lennep voor de Rechtbank te Amsterdam |
Portret van Jacob van Lennep, lithografie door P. Blommers naar A.J. Ehnle | ||
niet nader gedateerd (1861) | Banjirs in Nederlands-Indië; schrijft Wys my de plaats waar ik gezaaid heb | Schrijft Minnebrieven | Verschijning Over vryen arbeid in Nederlandsch-Indië |
Manuscript Over vrijen arbeid, 1861 |
februari 1861 | Schrijft het ‘Gebed van den onwetende’ |
Multatuli's Gebed van den Onwetende, lithografie door P.W.M. Trap | ||
niet nader gedateerd (1862) | Verschijning eerste bundel Ideën |
Omslag (uitgeversband) Ideën I, vel 9-10 | ||
2 juni 1862 | Ontmoet Mimi Hamminck Schepel langs de Rijswijkseweg, Den Haag |
Mimi Douwes Dekker-Hamminck Schepel | ||
jaarwisseling 1863-1864 | Logeert bij de fabrikant Jacques Hotz, voor wij hij in januari 1864 Idee 451 schrijft |
Jacques Cornelis Paulus Hotz | ||
juli 1864 | Een min of meer vaste verblijfplaats: woont op zolder boven de uitgeverij van R.C. d’Ablaing van Giessenburg |
Amsterdam: Kalverstraat (bij de Munt). Op nr. 246 was de zaak van de firma R.C. Meijer. | ||
januari 1865 | Première van De bruid daarboven in Rotterdam | |||
1 december 1865 | De ‘Klap’ in de Salon de Variétés aan de Nes, Amsterdam |
De Salon des Variétés van den heer Duport, in de Nes te Amsterdam, steendruk door Messing en Last | ||
niet nader gedateerd (1866) | Vriendschap met Cd. Busken Huet | Dankzij Huet correspondent voor de Opregte Haarlemsche Courant; bedenkt de Mainzer Beobachter | Verschijning Pruisen en Nederland |
Twee briefschrijvers: Multatuli en Conrad Busken Huet, door Johan Braakensiek |
17/18 januari 1866-januari 1869 | Bij verstek veroordeeld na het incident in de Nes; wijkt met Mimi uit naar Keulen | |||
eind februari-maart 1868 | Flirt met het Vlaamse nationalisme: Antwerpen en Gent | Engelse vertaling Max Havelaar door A. Nahuijs verschijnt | ||
maart 1868 | Gratie voor zijn veroordeling; Den Haag, Hotel Toelast | |||
januari 1869-voorjaar 1870 | Vestigt zich met Tine, Edu, Nonnie én Mimi in Den Haag, Zuid-Binnensingel, menage à trois |
Den Haag: woonhuis van Multatuli aan de Zuid Binnensingel 109 | ||
niet nader gedateerd (1870) | Met Mimi terug naar Duitsland, Mainz, Tine en kinderen naar Italië | Verschijning Nog-eens: vrye arbeid in Nederlandsch-Indië | Funke wordt Multatuli’s uitgever |
George Lodewijk Funke |
november 1870 | Vestigt zich met Mimi in Wiesbaden |
Wiesbaden: Dotzheimerstrasse, Multatuli's woonhuis | ||
niet nader gedateerd (1871) | Verschijning Duizend en eenige hoofdstukken over Specialiteiten | |||
niet nader gedateerd (1873) | Verschijning Millioenen-studiën | Vriendschap met Carel Vosmaer |
Portret van Carel Vosmaer door Johan Braakensiek, litho | |
13 september 1874 | Overlijden Everdine van Wijnbergen |
Venetië: graf van Tine Douwes Dekker-Van Wijnbergen op het kerkhof San Michele | ||
februari 1875 | Rotterdam, première Vorstenschool |
Theateraffiche voor Vorstenschool | ||
1 april 1875 | Huwelijk met Mimi in Rotterdam |
Huwelijksakte van Multatuli en Mimi | ||
juni 1875 | Verschijning Onkruid onder de tarwe van J. van Vloten |
Johannes van Vloten | ||
niet nader gedateerd (1877) | De zevende en laatste bundel Ideën verschijnt: Multatuli’s laatste (voltooide) voor het publiek geschreven werk | |||
niet nader gedateerd (1878) | Adopteert met Mimi Eduard ‘Wouter’ Bernhold |
Eduard (Wouter) Bernhold door L. Wagner | ||
januari 1878 | Eerste van vier lezingentournees |
Programma van de eerste voordracht (inclusief toegangsbewijs) | ||
augustus 1879 | Verhuist met Mimi naar Geisenheim | |||
mei 1881 | Verhuizing naar Nieder-Ingelheim |
Nieder-Ingelheim: woonhuis van Multatuli | ||
niet nader gedateerd (1883) | Vriendschap met F. Domela Nieuwenhuis | |||
oktober 1885 | Laatste bezoek aan Nederland, begrafenis Funke | |||
19 februari 1887 | Overlijdt in Nieder-Ingelheim |
Multatuli-portret op de sofa waarop hij is overleden | ||
23 februari 1887 | Crematie (als eerste Nederlander) in Gotha |
Officieel bewijs van crematie | ||
niet nader gedateerd (1910) | Multatuli Genootschap opgericht | |||
25 september 1930 | Mimi overleden |
Mimi Douwes Dekker-Hamminck Schepel op haar sterfbed | ||
6 maart 1948 | Bijgezet in grafmonument op Westerveld |
Driehuis: begraafplaats Westerveld, grafmonument | ||
niet nader gedateerd (1950) | Verschijning deel 1 Volledige Werken | |||
niet nader gedateerd (1975) | Verfilming Max Havelaar | |||
maart 1975 | Multatuli Museum Korsjespoortsteeg geopend |
Amsterdam: geboortehuis van Multatuli, Korsjespoortsteeg 20, Multatuli Museum | ||
16 mei 1987 | Standbeeld Bayens op de Torensluis in Amsterdam onthuld |
Amsterdam: Multatuli op de Torensluis, door Hans Bayens, foto Hans Lippe | ||
niet nader gedateerd (1995) | Verschijning deel 25 Volledige Werken | |||
17 februari 2020 | Gedenksteen Multatuli in de Nieuwe kerk, Amsterdam, onthuld | |||
september 2021 | Website multatuli.online geopend |