2 januari 1882
Brief van Multatuli aan W.A. Paap. Enkel velletje, waarvan blz. 1 en 2(½) beschreven; de inhoud is de eerste uitgebreide versie van een passage uit de hiernavolgende brief (M.M.)
om dien éénen niet voor't hoofd te stooten, weten wy niet. Misschien schryft het hhoudelyk reglement éénstemmigheid voor. (als by 'n Engelsche jury. Zot genoeg. Maar... niet zotter dan 't zweeren by de meerderheid! By al die dingen is streven naar waarheid of ‘het goede’ de eisch niet. Men mag slechts zoeken naar bruikbare fiktien van recht, om zonder elkaar in 't haar te vliegen, 'n eind aan de zaken te maken. Die fiktien vervullen overal de plaats die de pauselyke onfeilbaarheid by de katholieken inneemt. Men kon even goed zeggen: de blonden hebben gelyk, of: al wat samenvalt met 'n onëven tydsminuut zal recht zyn, of - &c. Als men maar weet welke fiktie aangenomen is! -
Ik hoop hartelyk dat Uw stuk geplaatst wordt. Sommige seur-kouseryen van de U bekende soort vervelen my zeer. Maar ik stel me niet voor dat één geeseling helpen zal. Waarschynlyk zal 't meer dan eens noodig zyn op de zaak terug te komen.
Beets, ten Cate, Tollens... 't onderwerp is ryk! De rymbybel...
Beets seult met zynen Heer
Hier mislyk heen en weer. -
Wie aan het kruis bezwymt
Wordt na z'n dood berymd. -
De Heer gaf in z'n jeugd den brui
Van de twee minst voornamen onder z'n drie ouweluî. -
Ten spyt van fariseesche Vossen
Doet de Heer nix anders dan menschdommen verlossen.
Een moeielyk baantje, dat begryp ik wel
Wie 'r niet van gediend blieft, komt in de hel. -
Maria moest van twee mannen te-gelyk bevallen
De een timmerde kasten, de ander maakte heelallen
Maar wat de booze wereld ook zei
Het kind dat ze baarde, was van allebeî -
Uit Handelingen zooveel kan je lezen
Dat het 'n Apostel niet past 'smorgens vroeg dronken te wezen
t weerkomen van Lazarus veroorzaakte groot gemaal [1.] 't Weerkomen enz.: oorspr. stond er Toen de dooie Lazarus weerkwam, was er groot gemaal.
Over successierecht en collateraal.
Er werd toen bepaald tot gerief van latere erven
Dat voortaan den mensch maar eenmaal zou sterven
Judas was de diskreetste [2.] diskreetste: oorspr. stond er fynste of grootste. verrader die er leeft
Nooit [3.] Nooit: oorspr. voorafgegaan door want. heeft-i verraden wat-i dan toch eigenlyk verraden heeft -