17 augustus 1872
Brief van G.L. Funke aan Multatuli. Dubbel velletje postpapier met gedrukt kopje, geheel beschreven. (M.M.)
De laatste regels staan verticaal in de linkermarge van blz. 4.
Amsterdam, 17 Aug. 1872
Waarde Vriend!
Neem gerust aan dat ik voor mezelf al zeer weinig benauwd ben, maar des te meer voor U. Als ik naga dat, except het geval Plettenburg, in de laatste maanden geen bijzondere schokken U hebben getroffen en mij herinner dat Ge nu al zoolang uitrustende zijt en teerende op wat Uw pen nog moet voortbrengen, dan vraag ik U, of niet donkere dagen aanstaande zijn, indien niet heel spoedig Uw ‘impotentie’ U verlaat? Wees niet boos dat ik U zoo ruw-weg die vraag doe, want waarachtig, Uw toestand is hoogst ongezond en leidt er toe dat Ge eeuwig met Uwe finantiën zult blijven tobben. Een man als Gij kan best leven van ‘schrijverij’, ook al brengt hij maar matig voort, doch als ik naga wat Ge in 't laatste jaar hebt geproduceerd aan nieuwe lectuur (herdrukken tel ik niet omdat ik die in Uw geval tot de ‘toevallige baten’ moet rekenen), dan heb ik alle reden mij voor U bezorgd te maken.
Geloof mij, op deze wijze loopen Uwe finantiën ridderlijk in de war en komt Ge nooit tot een kalm leven terug.
Nu geloof ik vast en zeker met U dat Uwe tegenwoordige stemming voorbijgaande is, doch ik vraag U: hoelang zal dan weêr de werkvlaag duren en hoe zult Ge in 's hemels naam kunnen leven als Ge niet meer geregeld arbeiden kunt! Een man van Uwe groote gaven moest dunkt mij zooveel macht over zich zelf hebben om althans nu en dan zijne denkbeelden op 't papier te zetten. Wanneer ik mij te binnen breng wat ik al zoo van U opgevangen heb in onze gesprekken, dan verbaas ik mij in ernst dat Ge met Uwe rijke gedachten en vernuftige zetten niet vruchtbaarder zijt in Uwe schrijverij voor 't publiek. Aan ‘stof’ ontbreekt het U nooit, aan lust tot studie evenmin als aan lust tot den arbeid, - 't eenige wat U ontbreekt is dus: dwang over Uw Ikheid om voor het tegenwoordige en toekomende te zorgen. Ik ril als ik bedenk welke nieuwe zorgen daardoor over Uw hoofd zullen komen!
Nog eens: vergeef mij dat ik mij moei met Uwe zaken, doch geloof bid ik U dat ik dit doe uit waarachtige belangstelling in Uwe toekomst. Ik zou 't zoo heerlijk vinden U te kunnen helpen om voortaan al die speldeprikken te weren, U in staat te zien Uw gezin in Italië nieuw vertrouwen in te gieten, U te bewaren voor al die ordinaire ontmoetingen die onvermijdelijk zijn als Ge huiselijke schulden hebt. Gij zegt niets te kunnen doen. Maar eilieve, hoe vindt Ge lust mij lange interessante brieven te schrijven! Die laatste brief alleen bevat teksten voor minstens ¼ bundel! Dat ik groote prijs stel op Uwe lange brieven en ze meer dan eens lees, kunt Ge gerust aannemen, maar dat doet Ge in mijn belang, terwijl Ge juist meer om Uw eigen belang moest denken.-
Overlezende wat ik daar alzoo heb neergekrabbeld, vind ik mij zelf heel ruw en wat ál te ondiplomatiek. Ik vraag voor die ruwheid excuse. Had ik tijd, ik zou mijn brief overschrijven, maar te lang reeds liet ik U op antwoord wachten en 't is misschien ook 't best dat ik me niet gepolijster voordoe dan ik ben. Gij weet nu toch eenmaal dat ik gewoon ben er uit te gooien wat mij op de lippen ligt.-
Mijne vrouw is nog altijd bij mijn vriend Boekhoven in Utrecht. Zij was daar in de eerste 2 weken even koortsig als hier en werd daarom dringend genood er te blijven. Nu komt zij wat bij, maar nu ook moet haar zuster - mijn tijdelijke huishoudster - naar Haarlem terug, en keert ook zij daarom weêr met ons ventje naar huis.-
Hartelijk hoop ik dat Ge spoedig weêr tevreden over Uzelf kunt zijn. Zoodra Ge iets zekers uit Italie verneemt, hoor ik 't zeker wel? Nog altijd ben ik in spanning hoe die kwestie met de M.C. zal afloopen; ik verlang naar een voor U eervol einde.
Groet Mimi en Uzelf van Uw trouwen
GLfunke
Ik ken niemand die redelijk schaakt. Als ik 't doe, zoo b.v. ééns in de 3 jaar! dan doe ik dat met mijn vroegeren bediende Holkema, die echter ook al in eigen zaken zit en tijd mist
f.