Bijlage
Ontlening aan een brief van Duymaer van Twist aan Mr. W.B. Bergsma, gedateerd 20 april 1882 (M.M.). Het ministerschap van Rochussen dateert van maart 1858. Zie ook Idee 950, Volledige Werken deel VI, blz. 146.
Het zal geweest zijn in 1858 of 1859 (in ieder geval vóór de uitgave van den Max Havelaar) dat, terwijl ik in den Haag was als lid der Tweede Kamer, Douwes Dekker verzocht mij te spreken. Hij deelde mij (in substantie) mede dat hij toen te Brussel zich met literarischen arbeid bezig hield; dat hij op reis naar den Haag (ik weet niet precies meer hoe) zijn beurs verloren had, zoodat hij geen geld had om naar Brussel terug te keeren.
Ik heb hem toen f 50 aangeboden, die hij heeft aangenomen.
Hoe dat feit nu publiek is geworden, durf ik niet met zekerheid te zeggen. Dat ik het niet zelf rondgebazuind heb, zult u wel willen geloven. Er was ook waarlijk geen reden voor! Maar onmogelijk is het niet, dat ik het aan dezen of genen mijner vrienden heb medegedeeld, ofschoon ik het mij niet herrinner.
Zoo is bv. het volgende mogelijk. D.D. had mij in ons gesprek medegedeeld, dat hij had vernomen, dat de Engelsche regering een' Hollandschen tolk zocht om dienst te doen in Japan, en dat hij wel zou wenschen tot die betrekking benoemd te worden. Om dat te bevorderen, ben ik toen Rochussen (destijds minister van Kolonien) gaan spreken, die beter met de diplomaten bekend was dan ik, en heb hem toen welligt medegedeeld wat er tusschen D.D. en mij was voorgevallen.
Tot dus verre over het door U bedoelde feit.