22 februari 1878
Brief van Multatuli aan Mimi. Dubbel velletje postpapier, geheel beschreven (M.M.)
Rotterdam. Vrydag van Leiden gekomen, dus weer op m'n kamer, goddank!
lieve beste beste Mies! Ik vond 11 brieven thuis. V. Helden bracht ze my aan den trein, maar ik las ze eerst hier. D.i. de jouwe. Twee lieve, goede beste brieven, wel met verstandighedens, maar toch lief. Dankje wel Dat doet 'n mensch goed! -
Leiden was best. Zóó als te Amstm kàn nooit weer, maar toch best! Dus alweer in orde. Wees niet bang. Vires acquiro eundo [1.] Vires acquiro eundo: krachten vergaar ik al gaande (lat.), aangepast citaat uit de Aeneis van Vergilius, aldaar gezegd van de laster. (IV, 175), dat zal je zien. M'n reis wordt 'n ware triumftocht. En ik ben wèl, o heel wel, geloof me. O zoo komiek te Leiden. Ik begon aan m'n sprekery te denken zoowat ½6, maar weer vergeten hebbende 'n nachthemd meetenemen, ging ik eerst nog uit om er een te koopen, heel op m'n gemak. Als ik m'n speeches langer vooruit maak, deugen ze niet. 't Is 'n klucht! Voor morgen in den Haag heb ik nog geen onderwerp, maar ben er niets geagiteerd over. 't Marcheert net of 't buiten my om - en my niet aangaat. Waarlyk iets heel eigenaardigs. Ik begryp 't zelf niet. Ik beweer niet dat m'n voordrachten goed zyn, volstrekt [2.] ‘niet’ weggevallen door het omslaan van de pagina. maar als ze goed waren zou ik misschien m'n doel niet bereiken d.i. de menschen te electriseeren. Dus zyn ze wel goed voor 't doel. Wees voor niets bang. -
Heb je m'n postkaart van gistravend: Leiden, na de lezing? -
't Is al 5½ en na m'n terugkomst nog weinig rust. Straks ga ik uit en zal je van avend schryven over alles wat in je twee brieven staat. Heel lief en goed. Gut, aardig dat je geld vraagt. Juist dàt begreep ik gister. Je moet òp zyn. Daarom die 200 gl. De brieven hebben elkaar gekruist. Jy mag niet meer in schyn van nood zitten of zelfs van gêne! En 't zal nooit meer noodig zyn. Dat beloof ik je. Mislukken kan Tandem niet. De kaarten zyn al gedrukt. De stempel wordt gegraveerd. Nu dat 's maar byzaak. De Hoofdzaak moet en zal gelukken. Al 't geld van de lezingen is maar buitengewoon speelduitje, en om even adem te scheppen. Toch zal ik 't niet weggooien. Alleen koop ik in ons belang stipte militaire bediening en gehoorzaamheid. Dàt heb ik noodig om te doen wat ik doe.
lezingen
tusschen 8 & 15 Maart komen ook nog misschien 'n paar plaatsen. Goed! Ik kan best 100 voordrachten leveren. Dat 's niets. Maar: sporen, hotels, kellners & zulke dingen vervelen en irriteeren my. Dat alles wordt zooveel mogelyk voor me beredderd maar ik zal die hulp nog kompleeter maken. O ja, inpakken! (Gister te Leiden weer geen pantoffels!) Nu, inpakken zal V. Helden ook leeren. Hy maakt 'n lystje. -
Plet is heel goed, hartelyk en bruikbaar. Hy is of komt, en doet alles wat ik hem vraag of zeg. Maar ik vraag niet meer. De ‘juffrouw’ ('n mal dier maar goed voor haar dienst) denkt zeker dat ik 'n generaal ben die soldaten dresseert. (En 't gaat best, het dresseeren!) Daardoor leert zy ook gehoorzamen. Ze weet al dat ik niets 2 maal zeg. O komiek! -
Met schraalte van geld ben ik mezelf niet. Voortaan zal ik mezelf kunnen wezen, en daardoor goed doen, geloof me. -
Ik wacht op 'n stempel. 't Zal of zou dinsdag af zyn. Straks stuur ik Van Helden met de boodschap: dubbel geld als 't er maandag is.’ - t Is donker. Ik ga wat eten, heusch, by Leygraaf, 'n zeer goede restaurant. -