20 juli 1881
Brief van Multatuli aan W.A. Paap. Twee dubbele velletjes postpapier, waarvan blz. 1-7 en 8(¼) beschreven. Ook de enveloppe is bewaard gebleven, geadresseerd aan WED Heer Willem Paap Litt. hum. Student Amsterdam. Gefrankeerd met 1 postzegel van 20 Pfennig en afgestempeld Nieder-Ingelheim 21/7 81 (M.M.)
Nieder-Ingelheim, 20 Juli 81
Waarde heer Paap! 't Is toch onbehoorlyk dat ik U gister afscheepte met zoo'n lamlendig briefje. En... lust in schryven heb ik nòg niet. Alzoo: ge hebt immers vakantie? Wel, kom my eens bezoeken. Ik heb 'n beetje hoop dat uw komst ons door overmaat van andere logés niet schikken zal, en... dan schikt het juist zoo prettig. Wees nu eens onletterkundig braaf en doe wat ik je zeg. Nog minder zou 't ons misschien gelegen komen als ge iemand meebracht. Breng dus iemand mee, en wel - als ik U verzoeken mag - den heer W.J.L. van Dissel [1.] W.J.L. van Dissel: Willem Jan Leendert van Dissel (Curaçao 12 december 1859 - Den Haag 8 november 1914). phil. nat. student te Utrecht. Dit verhoogt uw kans op 'n kanape voor slaapplaats, en maakt alzoo de zaak studentikozer.
De heer van Dissel is 'n beste hartelyke jongen. Hy gaf my in Utrecht veel blyken van sympathie, en reeds toen noodigde ik hem uit in de algemeene bewoordingen, die eigenlyk niets beteekenen als ze niet worden gevolgd van 'n bepaalde invitatie. Zeker is hy te bescheiden om te komen als ik hem niet nogeens uitdrukkelyk hier roep. Mocht het U en hem schikken party te maken, dan voel ik my minder gedrukt als ge my misschien aantreft in 'n bui van ouwemannige saaiheid. Ge kunt dan elkander bezig houden òf in huis of op tourtjes die ge misschien maken wilt. Maar dit wil niet zeggen dat hy en gy niet welkom wezen zoudt als 't U misschien onmogelyk was uw tyd op dezelfde week te bepalen. In verband met andere zaakjes reken ik op 'n dag of vyf verblyf. Dit a go voor de bepaling van 't getal uwer zakdoeken, hemdsboordjes en reisillusien.
Nieder-Ingelheim ligt links-Rheinisch, tusschen Bingen & Mainz. [2.] Mainz: oorspr. stond er Keulen. Ik weet niet of ge de reis terug wellicht pr boot wilt maken, althans van Bingen naar Coblentz. (De ‘mooie’ Strecke [3.] Strecke: trajekt (du.) in duitse schrijfletters.). Zoo ja, neem dan geen retourbillet. Dat belemmert zoo.
En vind het niet lam van me dat ik U niet van de station haal. Die is ¾ uur van m'n huis, en 't is my 'n ware corveé 't dorp te zien. Als 't niet regent, kunt ge te voet komen. Een jongen met n karretje of kruiwagen zal dan aan de station zyn om uw koffertje meetenemen. Hy heet Philip en zal onder de klok staan.
Maar als 't regent? Sedert Karel den gr. toen er in N. Ingelheim geen enkel huurrytuig was, is de plaats zeer vooruit gegaan. Nu is er één. En heel slecht is 't ook. Hoe nu, als eens door 'n samenloop van omstandd. over de gansche huurrytuigkracht van N.I. beschikt was? Wel, laat U dan nat regenen. Tot troost zal dan Philip er tòch zyn, om U terstond de heugelyke tyding te brengen dat hy mèt U nat worden zal.
Als ge niet juist 'savends aankwaamt (7.56) zou ik 't wel aardig vinden geen bericht van Uw komst te hebben. 't Kon zyn dat ge te Keulen wildet overnachten, en alzoo in den loop van den dag hier aankomen. En al was het 'savends onverwacht, ook goed! Maar dan moet ge den weg weten. Ziehier:
Laat uw bagage maar aan de station staan. Die kan den volgenden morgen door Philip gehaald worden.
De station verlatende loopt ge een breed kort laantje door tot de chaussée die naar 't dorp voert. Vervolgens recht uit, het heele nest in z'n oneindige lengte dóór, en in dezelfde richting uit. Ge stygt lang zaam ¼ uur lang. Ons huis ligt geheel in z'n eentje links van den weg. Voor ge 't dorp verlaat kunt ge 't zien liggen.
Mocht ge zonder uw bagage komen en misschien nat, dan kan ik U aan schoon goed &c best helpen.
Toch zou 't (by slecht weer) makkelyker zyn den eenigen wagen te nemen, of te beproeven dien te krygen. Verlaat daartoe de station zooals ik opgaf, en vraag in 't begin der chaussee naar: herr Struth, auch genannt Entenmichel der Wagenvermiether [4.] herr Struth etc.: de heer Struth, ook Eendenmichiel geheten, de wagenverhuurder (du.) in duitse schrijfletters.. Daar ge in dat geval uw goedje aan de station liet staan, kan het den volgenden morgen door Philip gehaald worden. Misschien ook vindt ge aan de station iemand die U Struth wyst en uw koffertjes dáár brengt. Mocht hy dan z'n wagen niet geven kunnen laat uw Gepäck dan maar by hem liggen.
De verwatenheid der jeugd kennende, zoudt ge in Uw 2 koppen krygen uw boeltje zelf naar boven te sjouwen. Doe dat niet. De klim is zwaar voor lowlander. En, als je't tòch probeert en in 't dorp berouw krygt, geef 't dan maar ergens af, onverschillig waar, en zeg dat Philip komen zal om't aftehalen. -
Zie zoo nu, ik zal eens afwachten wat ge doet. Ik prevenieer V.D. dat ge by hem zult aankloppen. Maar noch gy noch hy moet wegblyven omdat de ander niet kan. Dàt excuus geldt niet.
Dag beste lett. hum... Hm! Vriendelyk gegroet
tt
DouwesD
Ik schryf V.D. dat ge van U zult laten hooren. Wilt ge hem gemakshalve dezen epistel zenden, goed! Dan is hy opeens op de hoogte.