28 september 1880
Brief van Multatuli aan J. van der Hoeven. Dubbel velletje postpapier, geheel beschreven. (M.M.) Het slot van de brief ontbreekt.
Geisenheim 28 Septr 1880 beste Van der Hoeven! Ik ben eenige dagen op reis geweest, en wel naar Brussel waar ik 'n zaak te regelen had die me sedert ± 18 jaren 'n doorn in 't vleesch was. Ik had daar 'n schuld, voortvloeiende uit het verblyf myner vrouw en kinderen in die stad, gedurende de eerste jaren na 't verschynen van den Max Havelaar. 't Is me gelukt door 'n gedeeltelyke afbetaling, onder belofte van de rest zoodra ik kan, althans 'n zoodanige kwittantie te krygen dat ik niet gedurig bloot sta voor irriteerende aanmaningen. Dat is één doorn minder in 't vleesch. Er blyven er nog genoeg over. De indruk dien de stad op my maakte waar Eduard & Nonni kinderen waren, 't weerzien van eenig speelgoed boeken en schoolwerk dat daar na de vlucht myner vrouw was achtergelaten, o, dit is niet te beschryven. Ook was er een menigte brieven en papieren van allerlei aard - ik heb nog den moed niet gehad ze intezien. Of de man [1.] Wellicht de echtgenoot of zaakwaarnemer van Mme Willème bij wie Tine met de kinderen tot eind maart 1866 haar intrek had genomen. De schuld was met interest tot f 1600. - opgelopen. my alles heeft gegeven wat achterbleef (van prullen en oude kleeren spreek ik niet!) is me onbekend. De heele expeditie was me zeer moeielyk, doch gelukkig ze is achter den rug! -
Dat reisjen is oorzaak dat ik Uw brkaart van den 22n niet eer beantwoordde. Myn adres is tot nader bericht nog altyd Geisenheim a/R. Wy zyn geholpen aan 't geld tot het koopen van een huis met tuin te Ingelheim, + 't noodige om 't bewoonbaar te maken. De daarvoor te betalen rente zal ⅓ minder zyn dan nu onze huur. Maar die behoefte aan verbouwing ('t zal heel aardig worden) maakt dat wy er nog in lang niet kunnen intrekken. Alzoo: adres Geisenheim a/R. -
God die nooit verlegen is om 'n manier waarmee hy z'n schepselen kwelt, heeft my iets in den rechterarm gegeven dat maar niet genezen wil en my erg hindert. Rhumatiek is 't (meen ik niet.) [2.] Het haakje sluiten dient eigenlijk niet achter maar vóór ‘niet’ te staan. De Dr heeft er naar geraden en me op 3, 4, manieren behandeld, doch alles zonder baat. Ik geloof dat er 'n spier (of zenuw?) gekwetst is. De pyn is als die welke men weduwenaarspyn noemt. Natuurlyk niet zoo erg, maar... aanhoudend. Dat duurt nu al maanden!
Maar dit zyn kleinigheden.
Van E. weet ik niets! En dit is misschien nog 't beste! Toch verzoek ik U als ge iets van of over hem verneemt, het my meetedeelen. Nog weet ik niet of ik wèl deed, de U bekende annonce terug te houden. Waar hy wezen moog, hy kompromitteert me zeker. Maar even zeker was die annonce kompromittant.
Of Nonni haar huwelyk heeft doorgezet, weet ik [3.] Nonni zou twee dagen later te Padua in het huwelijk treden.