9 juli 1880
Brief van Multatuli aan R.J.A. Kallenberg van den Bosch. Enkel velletje postpapier, waarvan blz. 1 en 2 (⅚) beschreven. (M.M.)
Geisenheim 9 [1.] 9 Juli: oorspr. stond er 8. Juli 80.
Waarde Van den Bosch! Gister brak ik ook daarom m'n brief af om U in staat te stellen de beschreven blaadjes (waarin niets voorkomt dat U aangaat) aan Iterson ter lezing te zenden. Wilt ge dit s.v.p. doen? Z'n juist adres is:
J.A. Roessingh van Iterson
Ingenieur Maats. Expl. S.S.w. [2.] S.S.w.: Staats Spoor wegen.
Tilburg.
Hy is 'n trouw vriend en ook jegens hem ben ik drukkend achterstallig in uiting. Le moyen [3.] le moyen: het middel (fr.); lees: ik moet er niet aan denken... mededeelingen als in m'n schryven van gister te herhalen! Toch moet ik dit nu en dan doen! Gister ontving ik bericht van de manier waarop Eduard zich geld had weten te verschaffen voor z'n vlucht [4.] vlucht: oorspr. stond er reis.. Hoogstwaarschynlyk is hy weer naar z'n geliefd Italie gegaan. De ditmaal aan V.D.H. toegebrachte schade bedraagt ± 500 gl. Ik acht me gelukkig dat het niet meer is. Doch ik zie allerlei andere pretentien in aantocht. Van één vernam ik reeds. En sedert jaren werd ik telkens door zulke liefelykheden overstelpt. In 79 heb ik dááraan nagenoeg de geheele opbrengst myner vermoeiende voordrachten besteed. Dat V.D.H. my van alle verantwoordelykheid voor 'tgeen m'n zoon na April weer misdoen zou, ontslagen heeft, ontheft me slechts wettelyk van vergoeding. Moreel voel ik me wèl verplicht de jonge zaak van V.D.H. & B niet met dat verlies belast te laten. Bovendien, vergeleken by vorige geschiedenissen van dien aard, onder welker gevolgen ik nog gebukt ga, is 't nu weer gebeurde slechts 'n kleinigheid wat het finantieele betreft. En, openhartig gesproken, is ook die heele zaak nu voor myn gevoel niet zóó smartelyk als ze een anderen vader zou toeschijnen, niet zóó smartelyk ook als ikzelf voor 12, 13 jaren zou gemeend hebben. Zeker had ik gemeend zóó'n ondervinding niet te kunnen dragen. ‘Dat is om te besterven!’ zou ik waarschynlyk gezegd hebben. De eerste blyken van E's verdorvenheid eenmaal overleefd hebbende, vloeide daaruit vanzelf voort dat ik de marteling van al 't volgende dragen kon. Eerst in dit voorjaar heb ik hem laten zeggen dat ik hem niet zien wilde, schoon ik toch door middel van V.D.H. het oog op hem hield. In '79 had hy my schreiende beterschap beloofd, en (byna zeker wetende dat er niet op te rekenen viel) vergaf ik hem al 't vroeger gebeurde.
Weer breek ik af. Ik heb onzen kleinen Wouter beloofd met hem te gaan baden. O, dat kind is 'n heerlyke vergoeding, en ik ben te oud om ook aan hem déceptie [5.] déception: teleurstelling (fr.) te beleven.
Hartelyk gegroet. Weldra meer en over dingen die U aangaan. Ja zeker zyn we thuis in 't laatst dezer maand! Denk er aan dat niet alle treinen te Geisenheim stoppen, ('t Is 'n nest, maar ons huisje is aardig en logeabel. Wouter maant me. Hy is verrukt by 't vooruitzicht ‘papa in 't water te zien springen.’ Dàt kan hy byna niet gelooven.
Adio tt Dek