22 december 1869
Brief van Multatuli aan H.H. Huisman. Dubbel velletje postpapier, geheel beschreven. (U.B. Leiden; fotokopie M.M.)
opmerkzaam maken: het hs. heeft opmerkzaam maakt.
denHaag 22 Decr 69
Waarde Huisman, Ik sta op m'n vertrek naar Gent, waar ik spreken moet, en schryf daarom in haast een woordje.
Hoor eens, ik heb over uw al of niet schryven en uitgeven niets te commanderen, maar als ge my m'n opinie vraagt, dan moet ik u zeggen dat uw stuk my schaden zou, en dat ik dus liever heb dat het niet verschynt.
Gy zegt dat het goed zou doen. Ik beweer het tegendeel. Ik wensch niets liever dan dat anderen dan ik zelf, het publiek - of liever dat gedeelte van 't publiek dat hier zou moeten aangesproken worden - opmerkzaam maken op de onbillykheid etc. Maar om doel te treffen, moet dit geschieden op eene wyze die ingang vindt. En dàt doel wordt met uwe brochure niet bereikt.
Uw schryven is... niet scherp genoeg.
Dit oordeel zal u verwonderen, en toch is 't waar.
Het is te bot, te plomp te breed van voren:
Wat zeg je van zoo'n pyl? -
De soort van menschen die getroffen moeten worden ken ik beter dan gy. Ge doet hun een dienst, en my een ondienst, door den aanval zóó intekleeden, dat zy 't voorwendsel om er geen notitie van te nemen, kunnen putten uit den vorm. Ik hoor al de repliek: Zùlke taal is te gemeen om op te antwoorden, en al de heerschende ‘fatsoenlykheid’ stemt hiermeê in.
Ik ben bitter gestemd. En juist omdat ik niet door myn bitterheid de zaak zelve wil bederven, zwyg ik. Myn wensch was dat de zaak door anderen behandeld werd: logisch, eenvoudig, bondig! Dàt zou de ware scherpte zyn.
Ik blyf er by, dat uwe brochure myne zaak schaden zou.-
Ik verzeker u, dat op 't oogenblik het antwoord op de gedane vraag naar de taxatie van den M.H. van meer belang is. Gy kunt dit niet inzien, maar als myn plan gelukt, zult ge 't later ondervinden.-
Hebt ge myn voorlaatsten brief ontvangen, waarin eene uitgeknipte advertentie over eene koksplaats in t hotel Pico? Heeft uw broeder daarvan werk gemaakt? -
Hartelyk gegroet
tav
DD
Zou het u schikken my over een paar dagen een paar dozyn harde of stroo bokkings te zenden? Ik bedoel van die heele gemeene zooals men op straat verkoopt.
Geen engelsche.
Of is't nu de regte tyd niet?