Multatuli.online

20 mei 1866

Brief van T.A.F. van der Valk aan J. van Vloten. Twee dubbele velletjes postpapier, tot bovenaan blz. 7 beschreven. (Gemeentearchief Deventer; fotokopie M.M.)

Delft 20 Mei 66

Waarde van Vloten!

Ik haast mij u de circulaire terug te zenden. Ik heb die natuurlijk gaarne meê geteekend. 't Is 't zelfde dat ik reeds doen wilde, toen ik bij u logeerde. Maar ik kwam niet op de gedachte om 't per circulaire te doen, en meende dat wij 't onderling - met eenige vrienden maar doen moesten - zoo als u zich zal herinneren. 't Is echter zóó beter, indien het gelukt, daar 't ons weinigen ligt te bezwarend zou zijn geworden. Als 't gelukt, zeg ik, want om u de waarheid te zeggen heb ik er niet heel veel moed op. Ik ben bang, al krijgen we voor 't eerste jaar zelfs het benoodigde, dat het de lui spoedig zal gaan vervelen. En daarom zou ik u en Huet en den mij onbekenden Heer vd Bosch nog willen in bedenking geven of 't niet raadzamer zou zijn en meer kansen van slagen zou aanbieden, als we in plaats van een jaarlijksche bijdrage een renteloos voorschot of een gift in eens voor Mevr: Dekker trachtten te verkrijgen van ± f 5000. ten einde haar in staat te stellen, daarmee dan iets op touw te zetten te Brussel, zoo als ze mij proponeerde, om in haar eigen onderhoud te kunnen voorzien. De circulaire zou dan kunnen blijven zoo als ze is tot aan het teeken dat ik op de eerste bladzijde maakte. In plaats van 't geen er nu volgt zou daar dan iets anders moeten volgen, n.l. dat Mevr: Dekker, kracht en lust heeft om in haar eigen onderhoud te voorzien, en ook daartoe kans ziet als ze slechts in de gelegenheid gesteld wordt iets te beginnen - en dat ze daarvoor een som van f 5000 zou noodig hebben enz. Doch ik geef u dit alleen maar in overweging en onderwerp het aan uw beter oordeel. Ik weet niet of gij met Mevr: Dekker daarover ook gesproken hebt en of zij u eenig vertrouwen heeft kunnen inboezemen in 't welslagen van zoo'n onderneming te Brussel. Mogt uw meening zijn, dat we ons nu maar liever moeten houden aan 't geen in de circulaire is uitgedrukt, dan is 't mij ook wel. Ik heb die dan ook geteekend tot bewijs dat ik er mij meê ver eenig. 't Is mij wèl, als de vrouw maar uit haar kòmmer verlost wordt hoe dan ook, want ik vind het een nationale schande, die we mòeten trachten weg te nemen. Mij dunkt de 2 regels die ik doorhaalde kunnen beter wegblijven. - Als nu de circulaires gedrukt en met onze namen, ook die van Busken Huet geteekend zijn dan moeten we zoo veel mogelijk ieder rondzenden bij diegenen die we meenen dat misschien iets doen willen. U zal zeker ook een zenden aan Duymar van Twist, en aan Rochussen - die lui zijn schatrijk en dat is waarachtig het minste wat ze doen kunnen, dat ze de vrouw en de kinderen van de eerlijken Havelaar voor den honger dood helpen bewaren. Ook Fransen vd Putte mag wel wat doen - de man met zijn millioenen. -

Ik zelf zal niet veel kunnen doen. gij weet, dat ik reeds veel deed - eigenlijk meer dan ik kan. In den korten tijd dien ik hier ben heb ik reeds meer dan f 500. aan Dekker en de zijnen gegeven, en nu kan ik niet meer. Nog onlangs voor ruim een week, heb ik hem weêr geholpen met f 100. maar heb hem toen er bij geschreven, dat hij toch moest trachten iets te doen wat dan ook, om in zijn onderhoud te voorzien, want dat 't mij natuurlijk volkomen onmogelijk was om op die wijze voort te gaan. Maar hij was in grooten nood en bittere ellende. - Ik hoop dat hij slagen zal iets te vinden bij de redactie van de Kölln: Zeitung zoo als hij mij schreef dat hij zou trachten te doen. - Huets ongevraagd advies heb ik dadelijk gekocht en natuurlijk met het grootste genot gelezen. Het is mij in den waren zin van 't woord uit het hart gesproken want Huet geeft woorden, en gewaarwordingen en gedachten die ik meer dan 10 jaar geleden reeds koesterde bij 't lezen van Scholten's leer der herv. kerk. 't Is een heele aanwinst mannen als Pierson en Huet.

Ontvang met Mevr: onze hart. groeten en geloof mij steeds

geheel de uwe

Van der Valk