maart 1870
Brieffragment van Multatuli aan een onbekende. Afgeknipt strookje papier van 4,3 x 10,6 cm, aan weerszijden geheel beschreven. (M.M.)
Men heeft eenigen tyd geleden [1.] eenigen tyd geleden: vgl. V.W. XIII, blz. 681 e.v. kunnen zien dat ik ook over Lebak de waarheid heb gezegd. De toestand dier provincie werd in de Indische Couranten by een Augias-stal vergeleken! waar van ouds-her &c. Wordt het dan geen tyd my regt te doen? Ik zal U een blaadje zenden dat daarvoor door zekeren Sentot [2.] Sentot: H.H. Huisman (1821-1873), vgl. V.W. XIV, blz. 58 e.v. (ik weet wie hy is, een gewezen Katechiseermeester die niet langer gelooven kan) geschreven is.
Die man dringt op regt aan.
Omstreeks april 1870
Aantekeningen van Multatuli bij Millioenenstudien. Een strook papier van 63 x 10,5 cm, aan de voorzijde beschreven. (M.M.)
Mères Bankzaken - niet van burgerlui - Moezel - Staccata Sonnenberg, - Friedrich Plump - Bergpoëzie - Portjèh - Fancy smart me - Adolf. (Meester, ik wilde gaarne iets leezen. blz 39: geld! - Trainbuben - Waarom kaboutermannetjes verstand van kansrekening? - Fantazie en verstand, blz. 53. - Paalhistorie blz 60. Logos minder gunstig. Geen Nassauer '69 - gnomen kennis - Gehangen man, 63 - Gnomen 2 x 2. Kristallisatie - Stiptheid in beschrijving 2 x 2. - geringste afwyking van gelykheid in de nummers, maakt de Bank tot 'n onmogelykheid - ‘ik ben dichter, meester.’ Weet men dat? 18:19 nummer kans.
1/74 simple ch. roulet
1/79 simple ch. 30&40 maar ook andere oorzaken maken de winst der Bank zéker. Ze zou goede zaken maken, al betaalde zy 36 maal! - Chinezen nog vlugger - Speelplaats: Weldadigheid, Kerk, Verschönerungs-verein. - 5 fr. daags. Andere industrie: bankbestelen. Olielampen. - ach zoo, ge wilt gnoosis! Kans: Kunnen. - Onmogelykheid om 't spel te doen ophouden. - Kassiers Frankfurt. - Over verschil in werkelykheid en theorie, zal ik spreken by simple chance. Dit zeide ik toe op blz 195 met verwyzing naar de noot op 500. (We drukken ons gebrekkig uit. - Opgetogenheid by zoo triviale dorre zaken als cyfers en kansen! Ik verbind my de pen niet neerteleggen zonder verantwoording. De Rede openbaart zich op eerbiedwaardige wyze in de kansrekening. Ecarts liggen in den aard der zaak. - Figuren? Niet om my te verdiepen in de verwachtingen op winst waarop zulke systemen gegrond zyn. Mn bedoeling is later overtestappen op 'n geheel ander terrein op de regelmaat van al wat is. - Spel in Frankryk? - Rubriek: menskunde later (op 194 zyn we nog aan de cyfers) - Verevening van ongunstige kansen in andere zaken dan de waarschijnlijkheids rekening? Twyfel is geoorloofd. 195 - helaas, ik begin te vreezen dat myn studies onbruikbaar zyn pour gagner a la banque [1.] pour gagner à la banque: om aan de speelbank te winnen (fr.) 248 - Na 't opmerken der domheid van spelers, met veel vertrouwen in de bekwaamheid van anderen - ‘mensch’ schynt te beduiden iemand die niet wys is. In Gods-naam! Neen... niet in godsnaam! Berusten doe ik niet! - Adolf: ‘ik ben benieuwd wat ge nu wilt doen, nu in dezen tyd. (blz. 46) - Overeenstemming tusschen fantasie & verstand 53.57 - dacht ge dat wy de millioenen weggaven om niet - Een vaste burgt is onze God = de Rede - als onderwerp van denken kieze men eenvoudige grondwaarheden. De rede zal u vrij maken. 165. - De pen niet neerleggen voor ik my zal hebben verantwoord over opgetogenheid over triviaal hasardspel - Myn oefening is denken na zwerven by 't behandelen der kansrekening. (hulpmiddel voor de millioenen) - Cyfers & fantasie. Poëzie & praktyk - later overstappen op regelmaat van al wat is. - spel bederf aan denkvermogen.
nadere informatie
brieffragment aan een onbekende