Multatuli.online

* 10-13 november 1856

Brief van Dekker aan Tine. (Brieven II, blz. 206; Brieven WB II, blz. 160) De door Mimi opgegeven datum: 18 Nov. '56, moet onjuist zijn. Gezien de brief van 9 november zal de onderstaande brief van 10-13 november zijn.

De genoemde molens waren rijstpelmolens.

Maandag morgen.

Lieve Tine. Van Son is nu weg en ik ben in het logement getrokken. Nu zal ik u vertellen hoe de zaak staat.

Het stukje grond waarop het huis en de molens staan heet Soeka Sarie. Het terrein is niet groot maar lief gelegen. Het huis is ook niet groot maar perfect ingerigt. Ik geloof dat het wat ligt en digt gebouwd is, maar het is zeer net en zindelijk. In huis is een stortbad. En op het erf is nog een ander bad, keuken, stallen, twee pakhuizen (één rijst, één padie) en voorts een beetje verder de molens. Achter loopt de rivier, die echter doorwaadbaar is. Het water dat de molens doet loopen stort zich daarin uit. Er zijn twee gegraven vijvertjes, die echter niet goed vol water staan, omdat het terrein hooger is dan de slokkan die het water op het erf brengt, maar dat is te verbeteren. Bloemen groeien hier goed. Er zijn veel rozen en mooie dahlia's. Op een paar paal is een groentetuin. Dat is geen eigen grond, maar het kost slechts f5. - of f6. - per maand, van Son die hier maar tijdelijk altijd kwam en niets geen werk van zijn tafel maakt, keek nooit naar dien tuin, maar naar de sla te oordeelen die geel is als goud, moet die grond zeer goed zijn. Ik ben zeker dat of daar of een beetje verder aarbeijen kunnen groeien.

Het huis is gemeubileerd. Van Son zegt dat er voor f6000 meubelen in staan. Als ik vrij was gaf ik het er niet voor. De meubels zijn heel net, maar ik geloof dat wij goedkooper klaar zouden komen. Er is bij twee banken met 18 zeer mooije stoelen à f1200! Het is mooi, dat beken ik, maar ik wilde dat liever niet zoo mooi. Voorts een paar consoles en tafels met marmer blad etc. etc.

Je begrijpt echter dat als de zaak afhangt van het overnemen dier meubels, ik dan in alles genoegen neem. De hoofdzaak is om aan den gang te komen.

Nu de hoofdzaak. De zaak kan naar mijn berekening, mits ik wat geld in handen heb om padie intekoopen en menschen te betalen f18.000 of f20.000 opbrengen.

Koopen kan ik niet want van Son wil dadelijk geld; ik ben daarom begonnen te spreken van huren. De hoofdzaak is dat ik de eerste 4, 5 maand wat geld heb. Later zou ik als ik mijn rijst geregeld aan een kantoor te Batavia had gezonden wel gelooven dat ik geld in voorschot krijgen zou, maar in het begin zal het tobben wezen. Bovendien eischt van Son voor de huur ook borgen. Ik zal echter probeeren hem hier af te brengen, en anders in godsnaam die trachten te krijgen. Als ik 1^o Januarij begin is er zeker in die maand f3000 noodig. Maar ronduit gezegd dat moet zich dan maar vinden. Ik heb te veel soessah om het begin klaar te krijgen, dan dat ik mij over het vervolg zou bekommeren.

Maandag morgen. Ik ben daar even uit geweest op mijn nieuwkoop paardje. Het is zoo lui dat ik liever loop. Er is nu wel niet aan verbeurd, want voor f60 kan men niet veel vorderen, en het kan dienen voor jongenspaard. Voor ik nu een 2de koop ga ik het eerst probeeren. Dit zag er voor f60. - zoo lief uit, dat ik dacht er niet aan bekocht te zijn. Voorloopig zal ik nu om tourtjes in den omtrek te maken, maar een paard van Philippeau leenen.

Ik ben bij den Ass. Res. geweest. Hij heeft mij zeer goed ontvangen. Ik moet probeeren wel met hem te zijn, dat kan veel helpen. Donderdag avond. Lieve beste van middag ontving ik uw brief van Dingsdag en Woensdag. Ik kan er nu niet op antwoorden. Ik heb een visite bij den regent gemaakt, en dat heeft langer geduurd dan ik dacht. Nu ben ik bang dat het te laat wordt.

Ik heb een paar dagen verloren dewijl Philippeau van de plaats is, wien ik een en ander vragen wilde. Hij komt morgen terug. Na hem gesproken te hebben zal ik bepalen wanneer ik van hier ga. Dag beste! hartelijk gegroet. Edu ook.