Kassel

Van begin oktober 1858 tot midden januari 1859 verbleef m. in Kassel. Hij logeerde er aan de Köningsplatz in het hotel ‘Zum König von Preussen’ (eigenaar was Johann Gottlieb Schambeck).

Waarom m. speciaal naar Kassel ging is niet bekend. G. Stuiveling veronderstelt dat m. deze stad wellicht bezocht vanwege de artistieke bedrijvigheid (vw x, p. 16).

In Kassel leerde m. *Ottilie Coss kennen.

In m.'s werken komen we de stad Kassel enkele keren tegen. De scène met de slechte toneelspeler in Idee 1269 (vw vii, p. 602-605) speelt zich daar af. De in deze scène genoemde prinses van Hanau was de burgerlijke Gertrude Falkenstein, gehuwd met Friedrich Wilhelm i, keurvorst van Hessen-Kassel (*Hessen 2.). In de Millioenen-studiën is een verslag te lezen van een mislukte ballonvaart te Kassel, waarvan m. getuige was (vw v, p. 79-82). *L. Spohr (Lit. H.H.J. de Leeuwe ‘Multatuli und Kassel’, in: Duitse Kroniek, jrg. 29, 1977, p. 125-141)