Democratie
In een aantekening uit 1872 bij Idee 451 schrijft m.:
‘By alle kwalen die bestaan bleven, heeft zich een nieuwe ramp gevoegd: het gekakel der politiserende demokraatjes. Arm volk dat gered moet worden door zulke advokaten! We hadden: liberalismus, Thorbeckery, behoud, halfheid, traagheid, karakterloosheid, vervalste levensmiddelen, specialiteiten, kiezery, Kamer-speeches, verrotte politieke atmosfeer... dit alles was niet genoeg! De clubziekte ontbrak nog. De heren demokraat-byeenkomers zien niet in, dat ze nu reeds - 't is wat vroeg - al de fouten overnemen van de nog niet verslagen tegenstanders.’ (vw iii, p. 385)