Multatuli.online

Volledige Werken. Deel 11. Brieven en dokumenten uit de jaren 1862-1866

Voorbericht

Nota

Aanvullingen op het jaar 1861

[22 februari 1861 Brief van Multatuli aan Jansen]

[4 mei 1861 Advertentie in de Ned. Spectator]

[14 mei 1861 Bespreking van Multatuli's brochure]

[16 mei 1861 Verslag van de rechtszitting]

Opnieuw het jaar 1862

Brieven en dokumenten

[7 januari 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[9 januari 1862 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[10 januari 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[13 januari 1862 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[14 januari 1862 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[14 januari 1862 Brief van d'Ablaing aan Kallenberg van den Bosch]

[16 januari 1862 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[17 januari 1862 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[21 januari 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[23 januari 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[24 januari 1862 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[25 januari 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[26 januari 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[27 januari 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[28 januari 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[31 januari 1862 Kennisgeving van Multatuli]

[februari 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[februari 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[februari 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[februari 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[1 maart 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[3 maart 1862 Multatuli reist met Mina Deiss naar Den Haag]

[5 maart 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[maart 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[13 maart 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[maart 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[maart 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[maart 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[17 maart 1862 Brief van d'Ablaing aan Braunius Oeberius]

[18 maart 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[18 maart 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[20 maart 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[maart 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[maart 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[maart 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[1 april 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[april 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[april 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[10 april 1862 Advertentie inzake Ideen]

[10 april 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[april 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[april 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[Bijlage Bijzondere druk van Mattheus XIX]

[april 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[april 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[april 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[april 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[17 april 1862 Advertentie inzake de voordrachten]

[april 1862 Mededeling van Multatuli aan d'Ablaing]

[juni 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[10 juni 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[10 juni 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[juni 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[juni 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[14 juli 1862 Brief van d'Ablaing aan Engelse uitgever]

[15 juli 1862 Brief van d'Ablaing aan Nijgh]

[juli 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[juli 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[juli 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[19 juli 1862 Brief van d'Ablaing aan Mulder]

[21 juli 1862 Brief van d'Ablaing aan Günst]

[21 juli 1862 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[24 juli 1862 Advertentie inzake de Ideen]

[25 juli 1862 Brief van d'Ablaing aan Stokhuijzen]

[28 juli 1862 Brief van d'Ablaing aan Uitgever Europa]

[28 juli 1862 Brief van d'Ablaing aan Braunius Oeberius]

[juli 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[juli 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[juli 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[4 augustus 1862 Brief van d'Ablaing aan Brouwer]

[21 augustus 1862 Brief van d'Ablaing aan Nijhoff]

[22 augustus 1862 Brief van d'Ablaing aan Köster]

[23 augustus 1862 Brief van d'Ablaing aan Nijhoff]

[8 september 1862 Brief van Multatuli aan Mathilde Lesprit]

[26 september 1862 Brief van Multatuli aan Gay]

[10 oktober 1862 Geboorte van Oscar Felix Deiss]

[10 oktober 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[1 november 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[3 november 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[4 november 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[6 november 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[9 november 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[13 november 1862 Advertentie inzake de Ideen]

[november 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[november 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[17 november 1862 Brief van d'Ablaing aan Noman]

[22 november 1862 Brief van d'Ablaing aan Van Gelder]

[8 december 1862 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[8 december 1862 Brief van d'Ablaing aan Gaasbeek]

[8 december 1862 Brief van d'Ablaing aan Noman]

[12 december 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[december 1862 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[december 1862 Brief van Multatuli aan Laan]

[december 1862 Brief van Multatuli aan Charlotte de Graaff]

[december 1862 Brief van Multatuli aan Laan]

Het jaar 1863

Brieven en dokumenten

[1 januari 1863 Brief van d'Ablaing aan Kallenberg van den Bosch

[3 januari 1863 Brief van Multatuli aan Cramer]

[januari 1863 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[8 januari 1863 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[10 januari 1863 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[10 januari 1863 Brief van Charlotte de Graaff aan d'Ablaing]

[12 januari 1863 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[15 januari 1863 Brief van d'Ablaing aan Charlotte de Graaff]

[16 januari 1863 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[januari 1863 Brief van Mr. Feisser aan Multatuli]

[24 januari 1863 Multatuli in Amsterdam]

[25 januari 1863 Brief van De Lespinasse aan d'Ablaing]

[27 januari 1863 Brief van d'Ablaing aan De Lespinasse]

[28 januari 1863 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[29 januari 1863 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[31 januari 1863 Brief van d'Ablaing aan Günst]

[2 februari 1863 Brief van Multatuli aan Philips]

[3 februari 1863 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[3 februari 1863 Multatuli ziet ‘Die Schule des Lebens’]

[6 februari 1863 Multatuli publiceert De School des Levens]

[7 februari 1863 Tweede opvoering van ‘Die Schule des Lebens’]

[9 februari 1863 Kritiek inzake de opvoering]

[10 februari 1863 Multatuli richt zich tot koningin Sophie]

[12 februari 1863 Annonce laatste voorstelling ‘Die Schule’]

[12 februari 1863 Programma laatste uitvoering]

[18 februari 1863 Multatuli ontvangt portret van Laura Ernst]

[18 februari 1863] Brief van d'Ablaing van aan Multatuli

[27 februari 1863 Brief van d'Ablaing aan Kallenberg van den Bosch]

[maart 1863 Multatuli in Den Haag]

[9 maart 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[9 maart 1863 Brief van Kallenberg van den Bosch aan d'Ablaing]

[9 maart 1863 Brief van d'Ablaing aan Altmann]

[10 maart 1863 Brief van Multatuli aan Hotz]

[16 maart 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[16 maart 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[20 maart 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[26 maart 1863 Brief van Edu aan Albert Hotz]

[27 maart 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[27 maart 1863 Telegram van Multatuli aan Huisman]

[27 maart 1863 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[30 maart 1863 Brief van Multatuli aan Stéphanie]

[3 april 1863 Brief van d'Ablaing aan Belinfante]

[Bijlage Multatuli en zijn vriendjes]

[21 april 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[22 april 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[25 april 1863 Brief van Multatuli aan Hotz]

[28 april 1863 Brief van Braunius Oeberius aan d'Ablaing]

[5 mei 1863 Brief van d'Ablaing aan Braunius Oeberius]

[7 mei 1863 Geboorte van Hugo Charles, zoon van Jan DD]

[14 mei 1863 Brief van Multatuli aan Hotz]

[17 mei 1863 Brief van Multatuli aan Hotz]

[23 mei 1863 Brief van d'Ablaing aan Van der Maas]

[29 mei 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[30 mei 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[2 juni 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[4 juni 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[6 juni 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[9 juni 1863 Overlijden van Mimi's moeder]

[16 juni 1863 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[16 juni 1863 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[18 juni 1863 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[24 juni 1863 Besluit van Mimi]

[26 juni 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[15 juli 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[16 juli 1863 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[17 juli 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[18 juli 1863 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[19 juli 1863 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[27 juli 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[29 juli 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[30 juli 1863 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[30 juli 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[1 augustus 1863 Multatuli in Amsterdam]

[3 augustus 1863 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[5 augustus 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[7 augustus 1863 Brief van d'Ablaing aan Michiels]

[7 augustus 1863 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[8 augustus 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[8 augustus 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[9 augustus 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[16 augustus 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[16 augustus 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[17 augustus 1863 Brief van Tine aan Stéphanie]

[22 augustus 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[augustus 1863 Brief van Multatuli aan Kok]

[1 september 1863 Aantekening van Multatuli]

[7 september 1863 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[september 1863 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[september 1863 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[september 1863 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[14 september 1863 Multatuli koopt een boek]

[19 september 1863 Multatuli koopt een boek]

[27 september 1863 Brief van Multatuli aan Mimi]

[29 september 1863 Brief van Salvador aan Multatuli]

[1 oktober 1863 Brief van Multatuli aan Kramer]

[1 oktober 1863 Brief van Multatuli aan J. van Lennep]

[2 oktober 1863 Brief van J. van Lennep aan Multatuli]

[3 oktober 1863 Brief van Multatuli aan J. van Lennep]

[3 oktober 1863 Brief van Multatuli aan J. van Lennep]

[3 oktober 1863 Brief van J. van Lennep aan Multatuli]

[3 oktober 1863 Rekening-courant]

[3 oktober 1863 Brief van Mr.J.G.A. Faber aan Multatuli]

[oktober 1863 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[6 oktober 1863 Advertentie tweede bundel Ideen]

[14 oktober 1863 Multatuli in Brussel]

[17 oktober 1863 Brief van Tine aan Stéphanie]

[29 oktober 1863 Brief van Tine aan Stéphanie]

[9 november 1863 Brief van Tine aan Stéphanie]

[13 november 1863 Brief van Tine aan Stéphanie]

[21 november 1863 Brief van Tine aan Stéphanie]

[november 1863 Multatuli terug naar Nederland]

[26 november 1863 Brief van Tine aan Stéphanie]

[7 december 1863 Brief van Tine aan Stéphanie]

[17 december 1863 Brief van Tine aan Stéphanie]

[31 december 1863 Brief van Tine aan Stéphanie]

Het jaar 1864

Brieven en dokumenten

[13 januari 1864 Brief van Tine aan Stéphanie]

[13 januari 1864 Brief van d'Ablaing aan Tine]

[16 januari 1864 Brief van d'Ablaing aan Günst]

[16 januari 1864 Brief van d'Ablaing aan Günst aan Multatuli]

[19 januari 1864 Brief van Multatuli aan Hotz]

[22 januari 1864 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[3 februari 1864 Brief van Tine aan Stéphanie]

[27 februari 1864 Brief van Tine en Multatuli aan Stéphanie]

[8 maart 1864] Brief van Tine en Multatuli aan Stéphanie]

[23 maart 1864 Brief van Tine aan Stéphanie]

[31 maart 1864 Brief van Braunius Oeberius aan d'Ablaing]

[8 april 1864 Brief van Tine aan Stéphanie]

[13 april 1864 Brief van d'Ablaing aan Braunius Oeberius]

[23 april 1864 Brief van Tine aan Stéphanie]

[4 mei 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[7 mei 1864 Brief van Tine aan Stéphanie]

[8 mei 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[13 mei 1864 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[13 mei 1864 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[13 mei 1864 Brief van d'Ablaing aan Tine]

[15 mei 1864 Brief van Tine aan d'Ablaing]

[15 mei 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[18 mei 1864 Brief van d'Ablaing aan Tine]

[19 mei 1864 Brief van Tine aan d'Ablaing]

[20 mei 1864 Multatuli reist naar Zwolle]

[22 mei 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[23 mei 1864 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[23 mei 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[25 mei 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[27 mei 1864 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[29 mei 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[30 mei 1864 Brief van Multatuli aan een onbekende]

[31 mei 1864 Aankondiging van een voordracht in Deventer]

[1 juni 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[2 juni 1864 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[2 juni 1864 Brief van d'Ablaing aan Bunck]

[3 juni 1864 Multatuli schrijft notities in Minnebrieven]

[3 juni 1864 Aankondiging tweede voordracht te Deventer]

[3 juni 1864 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[4 juni 1864 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[4 juni 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[5 juni 1864 Brief van Multatuli aan Van Vloten]

[6 juni 1864 Aantekeningen van Multatuli]

[7 juni 1864 Brief van Tine aan Van Vloten]

[8 juni 1864 Brief van Multatuli aan Van Vloten]

[9 juni 1864 Rekening van Multatuli in Bijbel-hotel]

[9 juni 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[13 juni 1864 Brief van J. van Vloten aan Multatuli]

[15 juni 1864 Circulaire inzake lezing van Multatuli]

[16 juni 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[19 juni 1864 Brief van Multatuli aan Van Vloten]

[23 juni 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[28 juni 1864 Brief van J. van Lennep aan d'Ablaing]

[28 juni 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[juni 1864 Multatuli verhuist naar de ‘zolder’]

[Bijlage Mededeling van Mimi over de verhuizing]

[30 juni 1864 Rekening van Multatuli in Bijbel-hotel]

[2 juli 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[3 juli 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[5 juli 1864 Brief van Hardenberg aan d'Ablaing]

[6 juli 1864 Brief van d'Ablaing aan Hardenberg]

[6 juli 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[8 juli 1864 Advertentie inzake voordracht van Multatuli]

[13 juli 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[13 juli 1864 Voordracht van Multatuli te Amsterdam]

[14 juli 1864 Kwitantie van Hardenberg]

[juli 1864 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[16 juli 1864 Advertentie inzake tweede voordracht]

[18 juli 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[19 juli 1864 Tweede voordracht van Multatuli]

[20 juli 1864 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[20 juli 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[22 juli 1864 Advertentie inzake derde voordracht]

[23 juli 1864 Brief aan Mimi]

[26 juli 1864 Advertentie inzake derde voordracht]

[26 juli 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[30 juli 1864 Brief van Ter Haar aan Multatuli]

[30 juli 1864 Brief van d'Ablaing aan Ter Haar]

[31 juli 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[3 augustus 1864 Brief van d'Ablaing aan Jhr. Salvador]

[9 augustus 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[13 augustus 1864 Multatuli spreekt voor De Dageraad]

[13 augustus 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[14 augustus 1864 Vergadering van De Dageraad]

[15 augustus 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[20 augustus 1864 Brief van Tine aan Stéphanie]

[21 augustus 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[21 augustus 1864 Vergadering van De Dageraad]

[23 augustus 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[24 augustus 1864 Multatuli spreekt voor De Dageraad]

[25 augustus 1864 Brief van Multatuli aan Van Vloten]

[27 augustus 1864 Brief van Tine aan Stéphanie]

[28 augustus 1864 Sietske Abrahamsz wordt lid van De Dageraad]

[31 augustus 1864 Brief van d'Ablaing aan Van Vloten]

[1 september 1864 Advertentie inzake tweede bundel Ideen]

[1 september 1864 Advertentie inzake tweede bundel Ideen]

[2 september 1864 Brief van d'Ablaing aan Wijnandts]

[september 1864 Brief van J. Van Vloten aan Multatuli]

[4 september 1864 Vergadering van De Dageraad]

[6 september 1864 Brief van Von Roesgen von Floss aan d'Ablaing]

[7 september 1864 Brief van d'Ablaing aan Luttenberg]

[7 september 1864 Multatuli spreekt voor De Dageraad]

[8 september 1864 Brief van Tine aan Stéphanie]

[9 september 1864 Brief van Multatuli aan Mimi]

[11 september 1864 Vergadering van De Dageraad]

[11 september 1864 Jan Douwes Dekker overlijdt te Grissee]

[15 september 1864 Brief van Multatuli aan Mini]

[15 september 1864 Brief van Multatuli aan Mr. A.H. Hartogh]

[september 1864 Brief van Multatuli aan Van Vloten]

[23 september 1864 Brief van Busken Huet aan Multatuli]

[25 september 1864 Brief van Jhr. Salvador aan d'Ablaing]

[25 september 1864 Brief van d'Ablaing aan Jhr. Salvador]

[27 september 1864 Brief van Multatuli aan Hotz]

[30 september 1864 Verslag Internationaal Congres]

[1 oktober 1864 Toespraak van Multatuli op het Internationaal Congres]

[1 oktober 1864 Repliek aan Multatuli door Van Alphen]

[Bijlage Aantekeningen inzake Internationaal Congres]

[2 oktober 1864 Sietske Abrahamsz spreekt voor De Dageraad]

[8 oktober 1864 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[8 oktober 1864 Acceptatie voor 500 francs]

[9 oktober 1864 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[10 oktober 1864 Telegram van Multatuli aan d'Ablaing]

[10 oktober 1864 Brief van d'Ablaing aan Berend]

[11 oktober 1864 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[11 oktober 1864 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[11 oktober 1864 Brief van Potvin aan d'Ablaing]

[11 oktober 1864 Brief van Tine aan d'Ablaing]

[12 oktober 1864 Brief van Cornelisse aan d'Ablaing]

[oktober 1864 Persiflage in De Indische Humorist]

[28 oktober 1864 Brief van d'Ablaing aan Potvin]

[6 november 1864 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[8 november 1864 Missive van de Minister van Koloniën]

[8 november 1864 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[10 november 1864 Brief van J. van Vloten aan Multatuli]

[november 1864 Persiflage in De Indische Humorist]

[23 november 1864 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[24 november 1864 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[25 november 1864 Advertentie inzake De Bruid daarboven]

[27 november 1864 Brief van Sietske Abrahamsz aan d'Ablaing]

[28 november 1864 Brief van Sietske Abrahamsz aan d'Ablaing]

[1 december 1864 Bericht inzake De Bruid daarboven]

[3 december 1864 Brief van Houtkamp aan d'Ablaing]

[4 december 1864 Advertentie inzake De Bruid daarboven]

[5 december 1864 Advertentie inzake De Bruid daarboven]

[8 december 1864 Brief van J. van Vloten aan d'Ablaing]

[9 december 1864 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[9 december 1864 Brief van d'Ablaing aan Ruijsch van Dugteren]

[12 december 1864 Brief van d'Ablaing aan Houtkamp]

[december 1864 Multatuli laat zijn portret vervaardigen]

[14 december 1864 Brief van Des Amorie van der Hoeven aan Multatuli]

[15 december 1864 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[december 1864 Persiflage in De Indische Humorist]

[16 december 1864 Brief van Stadsschouwburg aan d'Ablaing]

[17 december 1864 Multatuli terug in Amsterdam]

[18 december 1864 Vergadering van De Dageraad]

[19 december 1864 Brief van d'Ablaing aan Stadsschouwburg]

[20 december 1864 Nota voor gekochte boeken]

[21 december 1864 Brief van d'Ablaing aan Van Vloten]

[29 december 1864 Brief van Tine aan Stéphanie]

[30 december 1864 Brief van d'Ablaing aan Koning]

[31 december 1864 Brief van d'Ablaing aan Knipscheer]

Het jaar 1865

Brieven en Dokumenten

[1 januari 1865 Brief van Koning aan d'Ablaing]

[7 januari 1865 Brief van d'Ablaing aan Van Vloten]

[10 januari 1865 Brief van d'Ablaing aan Weiss]

[10 januari 1865 Brief van d'Ablaing aan Brester]

[10 januari 1865 Brief van d'Ablaing aan Wijnandts]

[10 januari 1865 Aankondiging van De Bruid daarboven]

[13 januari 1865 Brief van d'Ablaing aan Credietvereeniging]

[16 januari 1865 Aankondiging van De Bruid daarboven]

[17 januari 1865 Première van De Bruid daarboven]

[18 januari 1865 Brief van d'Ablaing aan Guimond]

[18 januari 1865 Brief van d'Ablaing aan Koorn]

[18 januari 1865 Aankondiging van De Bruid daarboven]

[19 januari 1865 Recensie van De Bruid daarboven]

[19 januari 1865 Brief van d'Ablaing aan Koning]

[20 januari 1865 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[21 januari 1865 Ingezonden stuk van Multatuli]

[22 januari 1865 Brief van Koning aan d'Ablaing]

[23 januari 1865 Brief van d'Ablaing aan Lacroix-Verboeckhoven]

[23 januari 1865 Opvoering van De Bruid daarboven te Utrecht]

[24 januari 1865 Utrechtse studenten brengen serenade]

[24 januari 1865 Programma van De Bruid daarboven]

[24 januari 1865 Brief van d'Ablaing aan Rochussen]

[24 januari 1865 Brief van d'Ablaing aan Credietvereeniging]

[24 januari 1865 Kostenberekening]

[26 januari 1865 Bericht over serenade te Utrecht]

[26 januari 1865 Brief van Rochussen aan d'Ablaing]

[31 januari 1865 Brief van d'Ablaing aan Poolman]

[1 februari 1865 Promesse van Multatuli]

[1 februari 1865 Circulaire inzake portret]

[1 februari 1865 Bestelbiljet inzake portret]

[2 februari 1865 Brief van d'Ablaing aan Brak]

[4 februari 1865 Brief van d'Ablaing aan Weiss]

[4 februari 1865 Brest van Kempen overlijdt te Utrecht]

[5 februari 1865 Brief van Multatuli aan Huet]

[5 februari 1865 Vergadering van De Dageraad]

[6 februari 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli]

[9 februari 1865 Brief van Multatuli aan Hotz]

[9 februari 1865 Brief van d'Ablaing aan Credietvereeniging]

[9 februari 1865 Bericht inzake portret]

[11 februari 1865 Brief van Huet aan Multatuli]

[12 februari 1865 Vergadering van De Dageraad]

[15 februari 1865 Brief van Bruining & Wijt aan d'Ablaing]

[16 februari 1865 Multatuli draagt zijn rechten over aan d'Ablaing]

[16 februari 1865 Spotstuk in Asmodée]

[18 februari 1865 Brief van Multatuli aan Tine en aan Mimi]

[22 februari 1865 Brief van Multatuli aan Tine en aan De Geyter]

[25 februari 1865 Advertenties inzake De Bruid daarboven]

[26 februari 1865 Vergadering van De Dageraad]

[27 februari 1865 Nota voor verzending portret]

[27 februari 1865 Brief van d'Ablaing aan Credietvereeniging]

[27 februari 1865 Aantekeningen van d'Ablaing]

[28 februari 1865 Aantekeningen van d'Ablaing]

[28 februari 1865 Advertenties inzake De Bruid daarboven]

[1 maart 1865 Aantekeningen van d'Ablaing]

[1 maart 1865 Opvoering De Bruid daarboven]

[1 maart 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli]

[2 maart 1865 Aantekeningen van d'Ablaing]

[2 maart 1865 Advertentie inzake De Bruid daarboven]

[3 maart 1865 Aantekeningen van d'Ablaing]

[3 maart 1865 Advertentie inzake De Bruid daarboven]

[4 maart 1865 Notities van d'Ablaing]

[5 maart 1865 Vergadering van De Dageraad]

[6 maart 1865 Notities van d'Ablaing]

[9 maart 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli]

[10 maart 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli voor opvoering]

[10 maart 1865 Notifies van d'Ablaing]

[12 maart 1865 Vergadering van De Dageraad]

[13 maart 1865 Advertentie inzake De Bruid daarboven]

[16 maart 1865 Notities van d'Ablaing]

[19 maart 1865 Vergadering van De Dageraad]

[20 maart 1865 Notities van d'Ablaing]

[23 maart 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli]

[23 maart 1865 Bericht in Asmodée]

[24 maart 1865 Notities van d'Ablaing]

[26 maart 1865 Vergadering van De Dageraad]

[26 maart 1865 Notities van d'Ablaing

[29 maart 1865 Multatuli spreekt voor De Dageraad]

[30 maart 1865 Notities van d'Ablaing]

[30 maart 1865 Artikel in Asmodée]

[31 maart 1865 Notities van d'Ablaing]

[2 april 1865 Vergadering van De Dageraad]

[3 april 1865 Programma van Die Braut von Oben]

[8 april 1865 Kritiek door M. Lindo]

[9 april 1865 Vergadering van De Dageraad]

[23 april 1865 Vergadering van De Dageraad]

[28 april 1865 Deurwaardersexploit]

[30 april 1865 Vergadering van De Dageraad]

[4 mei 1865 Brief van d'Ablaing aan Potvin]

[7 mei 1865 Vergadering van De Dageraad]

[14 mei 1865 Vergadering van De Dageraad]

[18 mei 1865 Brief van Multatuli aan Kallenberg van den Bosch]

[20 mei 1865 Brief van Des Amorie van der Hoeven aan d'Ablaing]

[27 mei 1865 Brief van Multatuli aan Kallenberg van den Bosch]

[29 mei 1865 Brief van Bruining en Wijt aan d'Ablaing]

[29 mei 1865 Brief van Tine aan Multatuli]

[30 mei 1865 Brief van Tine aan Multatuli]

[juni 1865 Brief van Tine aan Multatuli]

[4 juni 1865 Brief van Tine aan Stéphanie]

[juni 1865 Multatuli schrijft De zegen Gods door Waterloo]

[17 juni 1865 Brief van Thieme aan d'Ablaing]

[18 juni 1865 Vergadering van De Dageraad]

[18 juni 1865 Brief van Koning aan d'Ablaing]

[22 juni 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli]

[6 juli 1865 Aankondiging Advertentie inzake werken van Multatuli]

[juli 1865 Brief van J. van Lennep aan Multatuli]

[3 augustus 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli]

[10 augustus 1865 Aankondiging Advertentie inzake werken van Multatuli]

[21 augustus 1865 Brief van d'Ablaing aan Van Gelder Zonen]

[31 augustus 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli]

[31 augustus 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli]

[4 september 1865 Brief van d'Ablaing aan Gobius]

[12 september 1865 Brief van Kok aan d'Ablaing]

[14 september 1865 Brief van d'Ablaing aan Wijnandts]

[14 september 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli]

[25 september 1865 Brief van Multatuli aan Tine]

[28 september 1865 Aankondiging van werken van Multatuli]

[1 oktober 1865 Brief van Tine aan Stéphanie]

[3 oktober 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli]

[9 oktober 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli]

[Bijlage Mededelingen van Mimi inzake Bloemlezing]

[10 oktober 1865 Boekbeschouwing in De Omnibus]

[oktober 1865 Open brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[29 oktober 1865 Vergadering van De Dageraad]

[31 oktober 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli]

[1 november 1865 Brief van Multatuli aan Huet]

[Bijlage Aantekeningen van Mimi]

[november 1865 Opdracht van Multatuli aan Versnaeyen]

[5 november 1865 Vergadering van De Dageraad]

[9 november 1865 Brief van Multatuli aan een onbekende]

[12 november 1865 Vergadering van De Dageraad]

[15 november 1865 Multatuli spreekt voor De Dageraad]

[15 november 1865 De Geyter over de Bloemlezing]

[16 november 1865 Advertentie inzake werken van Multatuli]

[16 november 1865 Brief van Tine aan Stéphanie]

[19 november 1865 Vergadering van De Dageraad]

[19 november 1865 Brief van Van der Valk aan Van Vloten]

[20 november 1865 Brief van d'Ablaing aan Broens]

[21 november 1865 Advertentie in De Omnibus]

[24 november 1865 Advertentie in het Handelsblad]

[26 november 1865 Vergadering van De Dageraad]

[29 november 1865 Ingezonden stuk betreffende Multatuli]

[30 november 1865 Advertentie inzake de Bloemlezing]

[1 december 1865 Multatuli bezoekt de Salon van Duport: de klap]

[5 december 1865 Advertentie inzake de klap]

[5 december 1865 Proces-verbaal inzake de klap]

[11 december 1865 Brief van Multatuli aan Tine]

[16 december 1865 Brief van Multatuli aan Tine]

[29 december 1865 Brief van Multatuli aan Tine]

Het jaar 1866

Brieven en dokumenten

[7 januari 1866 Vergadering van De Dageraad]

[8 januari 1866 Dagvaarding]

[9 januari 1866 Brief van Van der Valk aan Van Vloten]

[januari 1866 Advertentie in De Omnibus]

[14 januari 1866 Vergadering van De Dageraad]

[17 januari 1866 Multatuli verlaat Amsterdam]

[17 januari 1866 Proces-verbaal van de rechtszitting]

[18 januari 1866 Bericht in de Amsterdamsche Courant

[18 januari 1866 Vonnis inzake de klap]

[18 januari 1866 Vonnis inzake de klap]

[19 januari 1866 Bericht in de Amsterdamsche Courant

[19 januari 1866 Brief van Tine aan Stéphanie]

[januari 1866 Artikel in De Omnibus]

[28 januari 1866 Vergadering van De Dageraad]

[7 februari 1866 Brief van Braunius Oeberius aan d'Ablaing]

[10 februari 1866 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[19 februari 1866 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[februari 1866 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[Bijlage Mededeling van Mimi inzake de speelbank]

[maart 1866 Advertentie in De Omnibus]

[maart 1866 Artikel van De Geyter]

[17 maart 1866 Deurwaardersexploot inzake vonnis]

[20 maart 1866 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[22 maart 1866 Brief van De Geyter aan d'Ablaing]

[28 maart 1866 Brief van d'Ablaing aan De Geyter]

[29 maart 1866 Brief van Multatuli aan d'Ablaing]

[29 maart 1866 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[30 maart 1866 Tine verlaat Brussel]

[Bijlage Mededeling van Mimi]

[1 april 1866 Brief van Multatuli aan De Geyter]

[april 1866 Brief van d'Ablaing aan Multatuli]

[4 april 1866 Brief van Multatuli aan Tine]

[4 april 1866 Brief van Multatuli aan Tine]

[4 april 1866 Brief van Multatuli aan De Geyter]

[4 april 1866 Brief van Tine aan Stéphanie]

[5 april 1866 Brief van Multatuli aan Kallenberg van den Bosch]

[7 april 1866 Brief van De Geyter aan d'Ablaing]

[7 april 1866 Brief van Tine aan De Geyter]

[8 april 1866 Brief van Tine aan De Geyter]

[april 1866 Artikel in De Vlaamsche School]

[17 april 1866 Brief van d'Ablaing aan Rogghé]

[23 april 1866 Brief van Tine aan Stéphanie]

[24 april 1866 Brief van d'Ablaing aan Scheefhals]

[2 mei 1866 Brief van Tine aan De Geyter]

[11 mei 1866 Brief van Kallenberg van den Bosch aan Van Vloten]

[15 mei 1866 Brief van Tine aan Kallenberg van den Bosch]

[15 mei 1866 Brief van Tine aan Van Vloten]

[16 mei 1866 Brief van Kallenberg van den Bosch aan Van Vloten]

[19 mei 1866 Brief van d'Ablaing aan Jhr. Salvador]

[20 mei 1866 Brief van Van der Valk aan Van Vloten]

[mei 1866 Circulaire ten behoeve van Tine]

[31 mei 1866 Brief van d'Ablaing aan Van der Tuuk]

[4 juni 1866 Brief van Tine aan Van Vloten]

[6 juni 1866 Brief van Kallenberg van den Bosch aan Van Vloten]

[16 juni 1866 Oorlog Oostenrijk-Pruisen]

[juni 1866 Multatuli en Mimi verlaten Frankfort]

[17 juni 1866 Brief van Tine aan Stéphanie]

[19 juni 1866 Brief van Tine aan Van Vloten]

[juni 1866 Brief van d'Ablaing aan Mosselman]

[26 juni 1866 Brief van Tine aan Van Vloten]

[26 juni 1866 Brief van Tine aan Stéphanie]

[27 juni 1866 Brief van Tine aan Stéphanie]

[29 juni 1866 Brief van Tine aan Van Vloten]

[29 juni 1866 Brief van d'Ablaing aan Raedt van Oldenbarnevelt]

[juni 1866 Honorarium van f 125 niet uitbetaald]

[1 juli 1866 Tine verlaat Amsterdam]

[2 juli 1866 Brief van Multatuli aan Tine]

[2 juli 1866 Brief van d'Ablaing aan mej Schepel]

[3 juli 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[4 juli 1866 Brief van Huet aan Multatuli]

[5 juli 1866 Brief van d'Ablaing aan Sietske Abrahamsz]

[6 juli 1866 Brief van Multatuli aan Tine]

[6 juli 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[9 juli 1866 Brief van Huet aan Multatuli]

[Bijlage Mededeling van Mimi]

[10 juli 1866 Van den Rijn (I)]

[12 juli 1866 Brief van Multatuli aan Tine]

[juli 1866 Brief van d'Ablaing aan Van Scherpenberg]

[15 juli 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[17 juli 1866 Van den Rijn (II)]

[19 juli 1866 Van den Rijn (III)]

[20 juli 1866 Brief van Huet aan Multatuli]

[20 juli 1866 Van den Rijn (IV)]

[22 juli 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[24 juli 1866 Brief van Multatuli aan Tine]

[24 juli 1866 Brief van d'Ablaing aan Feringa]

[27 juli 1866 Van den Rijn (V)]

[29 juli 1866 Brief van Tine aan Potgieter]

[30 juli 1866 Brief van Multatuli aan Tine]

[5 augustus 1866 Brief van Multatuli aan Kallenberg van den Bosch]

[6 augustus 1866 Brief van Huet aan Multatuli]

[9 augustus 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[11 augustus 1866 Brief van Huet aan Multatuli]

[14 augustus 1866 Brief van Willème aan Multatuli]

[15 augustus 1866 Brief van Huet aan Potgieter]

[15 augustus 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[17 augustus 1866 Brief van Huet aan Multatuli]

[19 augustus 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[21 augustus 1866 Brief van d'Ablaing aan Smith]

[22 augustus 1866 Brief van d'Ablaing aan Broens]

[23 augustus 1866 Oostenrijk en Pruisen beëindigen hun oorlog]

[24 augustus 1866 Van den Rijn (VI)]

[26 augustus 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[26 augustus 1866 Brief van Multatuli aan Kallenberg van den Bosch]

[26 augustus 1866 Vergadering van De Dageraad]

[29 augustus 1866 Brief van Huet aan Multatuli]

[29 augustus 1866 Van den Rijn (VII)]

[30 augustus 1866 Brief van Multatuli aan Kallenberg van den Bosch]

[4 september 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[4 september 1866 Brief van Multatuli aan Kallenberg van den Bosch]

[11 september 1866 Van den Rijn (VIII)]

[12 september 1866 Brief van Multatuli aan Tine]

[13 september 1866 Brief van d'Ablaing aan Erven Loosjes]

[14 september 1866 Van den Rijn (IX)]

[16 september 1866 Brief van Huet aan Multatuli]

[18 september 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[19 september 1866 Brief van Multatuli aan Mr. P. Mijer]

[24 september 1866 Bericht in de Opregte Haarl. Courant

[24 september 1866 Van den Rijn (X)]

[26 september 1866 Brief van Braunius Oeberius aan d'Ablaing]

[29 september 1866 Van den Rijn (XI)]

[3 oktober 1866 Brief van d'Ablaing aan Van Gelder Zonen]

[3 oktober 1866 Van den Rijn (XII)]

[4 oktober 1866 Van den Rijn (XIII)]

[4 oktober 1866 Manifest van De Dageraad]

[8 oktober 1866 Brief van Tine aan De Geyter]

[9 oktober 1866 Van den Rijn (XIV)]

[12 oktober 1866 Brief van d'Ablaing aan Akkeringa]

[13 oktober 1866 Van den Rijn (XV)]

[16 oktober 1866 Brief van Huet aan Multatuli]

[18 oktober 1866 Brief van d'Ablaing aan Toussaint Bokma]

[19 oktober 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[20 oktober 1866 Van den Rijn (XVI)]

[23 oktober 1866 Van den Rijn (XVII)]

[24 oktober 1866 Van den Rijn (XVIII)

[29 oktober 1866 Brief van Tine aan De Geyter]

[30 oktober 1866 Van den Rijn (XIX)

[31 oktober 1866 Brief van Bruining & Wijt aan d'Ablaing

[2 november 1866 Van den Rijn (XX)

[3 november 1866 Van den Rijn (XXI)]

[8 november 1866 Brief van Tine aan Potgieter]

[8 november 1866 Van den Rijn (XXII)

[12 november 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[14 november 1866 Brief van d'Ablaing aan Braunius Oeberius]

[14 november 1866 Van den Rijn (XXIII)]

[15 november 1866 Brief van Tine aan De Geyter]

[18 november 1866 Brief van Huet aan Multatuli]

[19 november 1866 Van den Rijn (XXIV)]

[22 november 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[Bijlage Aantekening van Mimi]

[22 november 1866 Brief van d'Ablaing aan Lacroix-Verboeckhoven]

[23 november 1866 Van den Rijn (XXV)]

[24 november 1866 Brief van Huet aan Multatuli]

[24 november 1866 Van den Rijn (XXVI)]

[27 november 1866 Brief van d'Ablaing aan Couvée]

[29 november 1866 Van den Rijn (XXVII)]

[4 december 1866 Van den Rijn (XXVIII)]

[11 december 1866 Van den Rijn (XXIX)]

[14 december 1866 Van den Rijn (XXX)]

[december 1866 Brief van Multatuli aan Huet]

[19 december 1866 Van den Rijn (XXXI)]

[21 december 1866 Brief van d'Ablaing aan Kiehl]

[24 december 1866 Van den Rijn (XXXII)]

[26 december 1866 Van den Rijn (XXXIII)]

[28 december 1866 Brief van d'Ablaing aan Van Loon]

[28 december 1866 Van den Rijn (XXXIV)]

[29 december 1866 Van den Rijn (XXXV)]

Biografische aantekeningen


[11 december 1866
Van den Rijn (XXIX)]

11 december 1866

Bijdrage van Multatuli in de Opregte Haarlemsche Courant, no. 292. De allerlaatste zin is een toespeling op een bekend gedicht van François Andrieux (1759-1833), getiteld Le meunier de Sans-Souci (1797) dat Eduard Douwes Dekker in 1838 vertaald had, maar dat door Mimi gepubliceerd is naar een afschrift uit 1882. (Brieven I, blz. 39-44; Brieven WB I, blz. 22-25)

Van den Rijn, 8 december.

Volgens berigten uit Baden, zijn zekere voorstellen om voor een langen termijn de speelpacht aan een nieuw gezelschap aftestaan, kortaf van de hand gewezen. Het contract met den tegenwoordigen pachter is evenwel verlengd geworden, doch slechts voor één jaar. Men maakt daaruit op, dat die inrigting weldra voor goed zal worden opgeheven. - De academische lessen te Heidelberg worden bezocht door 742 personen. Hieronder zijn 68 theologen, 335 juristen, 175 studenten in de philosofie en 55 in de medicijnen. Bovendien worden de lessen bezocht door een dertigtal chirurgen en pharmaceuten, en 68 personen van rijperen ouderdom, die zich niet wijden aan een bepaald vak.

- De eenjarig-vrij willige krijgsdienst is in het Groothertogdom Hessen ingevoerd. - Aan de Neue Badische-Landeszeitung wordt uit Darmstadt geschreven: ‘Sedert eenigen tijd heerscht in de zuidduitsche diplomatie groote bedrijvigheid. Er hebben hier ter stede bij-eenkomsten plaats gehad, die van goed onderrigte zijde doen beweren, dat er op den 29sten November een verbond is gesloten tusschen Beijeren, Wurtemberg en dat gedeelte van Hessen, hetwelk niet behoort tot het Noordduitsch-Verbond. Waarom hierbij van Baden geene melding wordt gemaakt, zegt onze berigtgever niet.’ - De Darmstadter-Zeitung, de 10de aflevering der bekende ‘Geografische Mededeelingen’ van Petermann beoordeelende, maakt daarbij de volgende opmerking: ‘Men mag niet uit het oog verliezen, dat de hier opgegeven territoriale veranderingen in Duitschland geenszins als definitief moeten worden beschouwd, en dat veeleer, zoo ter betere afronding der grenzen als om andere redenen, nog vele veranderingen, ook wat Oberhessen betreft, zullen moeten plaats vinden.’ - De Maimer-Beobachter verwondert zich over het opzien, hetwelk telkens te Berlijn schijnt te worden teweeggebragt door het minste teeken van ontevredenheid in kringen, ‘die niet mogten medejubelen in den overwinningsroes van Königgratz.’ Dat blad vergelijkt den toestand van Pruissen en sommige omliggende landen met de stemming van personen, die met elkander gespeeld hebben. ‘Dat de winner tevreden is (zegt het), laat zich begrijpen; hem is niets aangenamer dan het gewonnene te behouden en zijnen buit in veiligheid te brengen; maar hij gunne den verliezer het regt, te peinzen op de mogelijkheid eener revanche. Te allen tijde (gaat dat blad voort), vonden overwinnaars niets natuurlijker dan dat zij overwonnen, en het veroverde behielden; maar even natuurlijk is het, dat anderen, wien het lot minder gunstig was, het verlorene trachten terug te erlangen. De verbrokkeling van Hessen is reeds treurig genoeg, zonder dat men nog daarbij vordere, dat wij daarin berusten, of, erger nog, ons daarover zelfs verheugen zouden.’

- Men verneemt uit Wiesbaden, dat Hertog Adolf, uit Rumpenheim, waar hij zich nog altijd bevindt, last heeft gegeven, het park Biberich weder opentestellen voor het publiek. Reeds vóór die vergunning echter was dit geschied, en wel op bevel uit Berlijn. - Men berekent, dat de inwoners van Wiesbaden ter gedeeltelijke schadeloosstelling voor inkwartiering circa 160,000 fl. zullen te vorderen hebben. Bij den tragen gang der liquidatie van zulke vorderingen, zal het nog lang duren, eer de betrokkenen deze, trouwens zeer onvoldoende, vergoeding zullen kunnen ontvangen.

- Men schrijft uit Koburg, dat de Volksvertegenwoordiging aan-dringt op de invoering eener jury, ter behandeling van persdelicten. - In den omtrek van Trier, en overigens in de geheele Saarstreek, wordt geklaagd, dat de productie van steenkolen niet kan toenemen in evenredigheid met de aanvraag, wijl er gebrek bestaat aan arbeiders. Er worden pogingen aangewend om vreemde werklieden aantewerven, en dit is reeds aanvankelijk gelukt, daar o.a. een vijftigtal oostenrijksche bergwerkers-huisgezinnen op het punt staat, zich in de Saarstreek te komen vestigen. - De Mainzer bladen bevatten de volgende mededeeling: ‘Toen onlangs vijf landweerlieden van het 32ste regiment als gevangenen van hier werden getransporteerd, om, naar wij meenden, hunne straf in de vesting Spandau te ondergaan, verkeerden wij in de hoop, dat er geene andere, althans geene zwaardere straffen waren uitgesproken. Nu echter is ons verzekerd, de hoofdschuldige zich nog altijd in deze vesting bevindt, en dat die ongelukkige ter dood veroordeeld is. De sympathie met dien persoon is algemeen, vooral daar er veel wordt gemompeld over aanleiding, die er zou gegeven zijn tot de oproerigheid, waaraan hij en zijne kameraden zich hebben schuldig gemaakt. Het geheele regiment lag hier vroeger in garnizoen, en stond bekend als voorbeeldig van gedrag.’ - Volgens de jongste statistiek van de universiteit te Bonn, wordt aan die hoogeschool onderwijs gegeven door 52 gewone en 20 buitengewone hoogleeraren. Het getal der privaat-docenten bedraagt 28. Er zijn 952 studenten, waarvan behooren: tot de evangelisch-theologische faculteit 68; tot de juridische 150; tot de katholiek-theologische 222; tot de medische 213; tot de philosofische 253.

- De dotatie-wet houdt veler aandacht gaande, en zeer weinigen schijnen tevreden met het standpunt waarop thans die zaak gebragt is. Streng-monarchalen betreuren de, volgens hen, ongepaste inmenging der Kamer in eene zaak, die, naar hun gevoelen, alleen den Koning aangaat.‘Gesteld (schrijft een Coblenzer blad), men had den Volksvertegenwoordigers opgedragen, aan zekere ambtenaren bij eenigen tak van algemeen bestuur eene belooning toetekennen voor buitengewone inspanning. Zou niet, in dergelijk geval, de Kamer zich doen voorlichten door den persoon, die, aan het hoofd van dat corps ambtenaren staande, geacht worden kon, beter dan iemand te weten, hoe de toegedachte belooning behoorde te worden verdeeld? Welnu, is niet de Koning het hoofd des legers? Moet niet hij geacht worden te kunnen beoordeelen, wie zijner generaals het meest heeft uitgemunt? Is het niet eene kleingeestige bemoeizucht, Z.M. hierin als het ware de handen te willen binden? En het zijn niet alleen de buitengewone diensten, die hier in aanmerking komen: ook de financiële omstandigheden der betrokkenen behooren invloed te hebben op de verdeeling der toegelegde belooning; en hetgeen zeer geschikt en zonder de minste onkieschheid zou kunnen worden overgelaten aan de beoordeling van Z.M., wordt een doornig onderwerp ter behandeling van anderen, zij mogen dan al of niet behooren tot de Vertegenwoordigers des volks. Het kan den generaals, wier beleid en moed de grenzen des vaderlands hielpen uitbreiden, niet aangenaam zijn, zich op die wijze ‘getaxeerd’ te zien, noch wat hunne verdiensten aangaat, noch wat hun geldelijk vermogen betreft; en hetgeen vereerend wezen kon uit den mond van hunnen Koning, zou misschien kwetsen, indien 't werd uitgesproken door anderen’. Ook sommige liberale bladen betreuren de wending, die deze zaak genomen heeft, en vreezen, dat de inmenging der Kamer een precedent zal daarstellen, hetwelk ten laatste de Volksvertegenwoordiging zou doen afdalen tot eene commissie tot het afnemen van vergelijkende examens. ‘Men had (zeggen die bladen) de gevraagde som moeten toestaan of moeten weigeren; dit ging de Kamer aan, en wij, voor ons, zouden eene weigering natuurlijk hebben gevonden, zoo lang vele noodzakelijke uitgaven moeten uitgesteld blijven; maar in geen geval kwam het te pas, zich optewerpen tot beoordeelaars over den juisten graad van verdienstelijkheid der betrokkenen’. Velen beweren, in strijd met de meeste Berlijnsche couranten, dat graaf Bismarck het hem door de commissie toebedachte aandeel in de geldelijke belooning niet aannemen zal, en noemen dit zoowel eene daad van bescheidenheid als van welbegrepen politiek. ‘Men moet de handen vrijhouden (zegt de Mainzer-Beobachter) om den twijfelachtigen vriend van heden, die gisteren nog onze verklaarde vijand was, bij gelegenheid de deur te kunnen wijzen; en dat kan men niet, indien men de hand in den zak heeft. Kamerontbindingen zijn van die zaken, welke nu en dan te pas komen in de avontuurlijke politiek onzer dagen.’ Diezelfde courant, de voorstellen der commissie uit de Kamer over de dotatiewet besprekende, vraagt: ‘Of men zich ook beijverd heeft, de namen te leeren kennen van de personen, die, in den vorm van oorlogscontributien, hebben bijgedragen tot stijving van de pruissische schatkist? Indien men zoo naauwkeurig weten wil (gaat het bedoelde blad voort), hoe de namen luiden der personen, die iets uit de schatkist zullen ontvangen, behoorde men even stipt onderzoek te doen naar de wijze, waarop zulke gelden in die schatkist gevloeid zijn. Maar zoo ver gaat waarschijnlijk de naauwgezetheid der Berlijnsche Volksvertegenwoordiging niet. Men neemt de provincien gretig aan, maar verzet zich tegen het sparen van de molens.’