Hamlet

tragische held, hoofdpersonage in het gelijknamige treurspel van Shakespeare. m. noemt Hamlet herhaaldelijk in zijn werk (bijv. in Minnebrieven, vw ii, p. 25; in een brief aan Mimi uit 1862, vw x, p. 690; in de Woutergeschiedenis, Idee 55 vw ii, p. 320). De bekende woorden van Hamlet, ‘There are more things in heaven and on earth, Horatio, Than are dreamt of in your philosophy...’ worden aangehaald in de Minnebrieven (vw ii, p. 151). In Over vryen arbeid vinden we als motto Hamlets gezegde ‘There is something rotten in the State of Denmark’ (vw ii, p. 183, 204), waarover m. eerder in een aantekening bij Idee 56 schreef:

‘Terwyl Hamlet droomt en mymert en muziek-ruist, zitten Mr en Mw Claudius gerust op den troon van 't land: wherein something rotten. Dat peinzend sammelen van de dichters verlengt den triumf der schelmen.’ (vw ii, p. 672)

In 1863 schrijft m. Mimi dat hij zichzelf op Hamlet vindt lijken ‘met z'n eeuwig talmen’:

‘Hy woû z'n moeder sparen - ik vele moeders. Hy had last van 't gewawel van Polonius, ik heb er hier in Holland 72 op 't binnenhof. Hem hield men voor onwys, my ook. Hy was driftig, poetiek, wysgeerig, zacht en ruw (zie de scene met Ophelia!) ik ook. Hy had haar lief, ik U. Hy stootte haar van zich af - o god dat zou ik niet kunnen. Waarom liet Shakesp. hem dat doen? Ja, ja ik weet het wel. S. was een reus in menschkunde.’ (vw xi, p. 125-126)

In Idee 78 vinden we een toespeling op de beroemde woorden van Hamlet (3e bedrijf, 1e scène): ‘To be or not to be, that's the question’, waar de ene dode tot de andere zegt: ‘Welnu... Ge ziet, we zyn er. Dat vervelende citaat heeft afgedaan.’ (vw ii, p. 323).

A.S. Kok beschrijft in Multatuliana (Baarn, 1903) hoe m. in 1861, tijdens hun eerste ontmoeting, een uitgebreide beschouwing gaf over Goethes Hamlet-commentaar en zijn eigen afwijkende opvatting hieromtrent (a.w., p. 33-38).