Djaksa
inlandse officier van justitie. De djaksa van Lebak, Raden Astra Koesoema, ressorteerde rechtstreeks onder de assistent-resident. Hij nam, als Javaan tussen de Soendanees-Bantamse hoofden, een bijzondere positie in. In een aantekening bij de Max Havelaar deelt dd. mee dat de djaksa zich ook door zijn kleding onderscheidde (vw i, p. 333). De djaksa verzamelde gegevens voor dd. Ook voor dd.'s voorganger Carolus had hij al de overtredingen van de inlandse bestuurshoofden onderzocht, hetgeen hem uiteraard niet populair gemaakt had (P. van 't Veer, Het leven van Multatuli, 1979, p. 314-315). Van 't Veer suggereert dat de djaksa waarschijnlijk ook als tolk fungeerde, aangezien dd. zelf het Soendanees van de klagers niet kon verstaan. *oeser-oeseran