13 maart 1874
Brief van G.L. Funke aan Multatuli. Dubbel velletje postpapier met gedrukt kopje, geheel beschreven. (M.M.)
Amsterdam, 13 Maart 1874
Waarde Dekker.
Ik begrijp best dat de Ideen-vorm de eenigste is om tegemoet te komen tot opname van Uwe ‘indrukken van den dag’. Maar Ge kunt immers het eene doen en 't anderen niet nalaten? Wat belet U om, als b.v. Wouter is afgehandeld, de reeks ‘Ideën’ te sluiten, een nieuw tijdschrift onder anderen titel, maar overigens geheel gelijk aan de Ideën uit te geven, dáár in te leggen al Uwe dagelijksche impressies, maar bovendien afzonderlijke boekjes uit te geven als Ge iets van grooteren omvang in de pen hebt? Die boekjes zouden echter altyd 5-10 of meer bladen moeten uitloopen, willen ze de exploitatiekosten kunnen opdiepen. (Gij gevoelt dat de kosten van exploitatie, adverteeren, expeditie etc. tamelijk gelijk zijn of 't een boek van 1 of 10 vel geldt.) Op die manier kunt Ge even goed als thans blijven voortleveren, maar zult Ge voor Uwe afzonderlijke boeken veel meer geld maken in de eerste plaats, maar bovendien zult Ge mij in staat stellen nieuw publiek aan te werven voor een nieuw tijdschrift en daardoor ook voor Uwe ‘Ideën’ meer te kunnen betalen. Geloof mij, hadt Ge b.v. Uw Wouter als afzonderlijk boek bewerkt, er zou zesmaal meer van te verkoopen geweest zijn. Zij die nu Uwe Ideën kochten om Wouters historie - en die zijn er! - betalen nu reeds met bundel VII incluis, f28. - voor die liefhebberij. Zie, dat is m.i. zelfs van rijke Hollanders veel gevergd en Uwe lezers behooren nu juist niet tot de ruimste-bedeelden helaas! Trouwens is 't regel dat de rijken in Hol-land het minst hun geld aan boeken besteden zooals Ge zelf beter dan ik weet.
Geen nood dus, als Ge soms, bezig zijnde aan een afzonderlijk werk, eens niet voort kunt gaan. In zoo'n geval kunt Ge immers arbeiden voor Uw tijdschrift en daarmee het noodige voor dagelijksche behoeften verdienen? Wees er zeker van dat juist nu en dan een afzonderlijk geschrift velen, zeer velen, nopen zal met U kennis te gaan maken en menigeen van dezen verleid zal worden zich successivelijk ook Uwe Ideën aan te schaffen.
Zoo er ooit kans is dat Ge genoeg geld verdienen zult met Uwe pen, om Uzelf wat ‘loisir’ te gunnen, dan moet die kans komen door zulke middelen. Als Gustave Droz zijn Mr. Made et Bebé verstopt had in een werk van 7 dikke deelen voor f28. -, dan zou hij geen centime meer voor die schetsjes genoten hebben dan betaald wordt voor zeer gewoon werk. Ditzelfde geldt van alle buitenlandsche schrijvers en (in verhouding tot onze bevolking) ook van Uw werk. Denk maar eens aan den Havelaar. Ware die in handen geweest van een uitgever die 't wel met U meende, dan hadt Ge inplaats van f 1200. - minstens f 6000. - daarvoor gehad. Nog eens, het schrijversvak in ons land is nog zoo héél slecht niet, mits de schrijvers zich maar een weinig richten naar den smaak van 't publiek, wat betreft de vorm waarin dit het aangebodene verlangt.
Morgen zend ik U de stukjes van Glanor (Beijerman). De Speeches van Kuiper en Buys zijn nog niet verschenen maar volgen direct bij uitgave. Een geschrift naar aanleiding van die Speeches zal stellig goed verkocht worden. Een zuiver litterarisch (belletristisch) product van Uwe pen echter gaat zesmaal beter nog!
Neen, vertel alsjeblieft nooit dat ik niet kleinzielig ben. Het niet te zijn, is immers plicht!
Juist, Uwe geestverwanten moesten zijn als de orthodoxen, wat betreft de colportage Uwer Ideën. Ze zullen eerst zóó worden als wij beiden 50 jaar dood zijn.
't is laat in den avond, dus hartelijk gegroet!
tt
GLf